Donderdag 6 September 1934.
SCHAGER COURANT.
Tweede blad. No. 9547
DE GEVOLGEN VAN HET SAAR-
PLEBISC1ET.
Indien de Saar naar Duitschland teruggaat.
Tramstaking in Japan.
Een Spoorweg „Czaar" in Amerika?
Kind aan groot gevaar ontsnapt.
Schoolbouw te Den Helder.
Firma GEBR. ROTGANS
Heetwateroven uit elkaaar gesprongen.
Zondag groote fascisten-demonstratie
in Londen.
Frankrijk's eischen Inzake de mijnen. -
Waarde in 1919 op 180 miilioen gul
den geschat.
In de Fransche nota betreffende het Saargebied,
wordt uitvoerig de toestand besproken, die ontstaat,
wanneer de bewoners zich uitspreken vóór terug
keer naar Duitschland.
„Indien de Saar naar Duitschland terugkeert", al
dus het memorandum, „is laatstgenoemd land ver
plicht de mijnen in goud terug te koopen. De Fran
sche regeering is niet bereid af te zien van dien
eisch en van het eigendom der mijnen, zonder dat
een bevredigende regeling is verkregen.
De Fransche regeering is bereid voorstellen te doen,
maar wenscht er geen twijfel over te laten bestaan,
dat zij vastbesloten is, te blijven staan op betaling
voor de mijnen."
In 1919 werd de waarde der mijnen op 180 miilioen
gulden geschat.
Schrijven van Knox over de dreigende
financieele problemen bij een eventuee-
len terugkeer naar Duitschland.
Het volkenbondssecretariaat publiceerde aldus de
corr. van de „Msb." te Genève, gister een schrijven
van den president van de regeeringscommissie voor
het Saargebied, Knox, dat op een der juist gisteren
door de Fransche regeering opgeworpen moeilijkhe
den, die bij de verandering van regiem na de volks
stemming in het Saargebied zich zullen voordoen,
uitvoerig ingaat. Het betreft de kwestie van den al-
gemeenen economischen toestand van het Saarge
bied, welk gebied voor zijn industrie afhankelijk is
van leeningen met het buitenland. De onzekerheid,
die thans bestaat, maakt het ook volgens Knox
noodzakelijk dat de volkenbondsraad reeds thans
maatregelen bestudeert, die, wat ook de uitslag van
de volksstemming zijn moge, de veiligheid van het
crediet der debiteuren en de belangen der Saarland-
sche financiers waarborgen.
Ook Knox wijst erop, dat de grootste moeilijkheden
zich zullen voordoen, wanneer de Saar naar Duitsch
land terugkeert met het oog on de deviezenbeper-
king en het feit, dat de Rijksmark in werkelijkheid
niet in andere waarden omgezet kan worden. De
meeste schulden, die de Saarlanders hebben aange
gaan, zijn grootendeels met goedkeuring van de re
geeringscommissie gesloten en uitgedrukt in andere
munten dan de Rijksmark. Het zou onrechtvaardig
zijn, de buitenlandsche crediteuren door een veran
dering van het muntstelsel te schaden.
Het document geeft tenslotte een benadering van
de sommen van de leeningen, die de Saarbevolking
heeft gesloten.
Naar schatting zouden ongeveer voor 55 miilioen
Fransche francs leeningen on korten termijn zijn
gesloten en voor tien miilioen Fransche francs,
890.000 pond steling en 2.900.000 dollar leeningen on
langen termijn, waaraan de Saarcommissie haar
goedkeuring heeft gegeven.
Hierbij moeten worden ongeteld de leeningen, die
gesloten zijn onder de uitdrukkelijke goedkeuring
der Saarcommissie en die naar schatting bedragen
honderd miilioen Fransche francs voor leeningen op
korten termijn en 92 miilioen Fransche francs en
ééu miilioen Nederlandsche guldens voor leeningen
op langen termijn.
Gemeentebestuur van Tokio gebruikt ar
beiders uit andere gemeentediensten.
Gistermorgen zijn 11 duizend man trampersoneel,
autobus-chauffeurs en vrouwelijke conducteurs, in
staking gegaan uit protest tegen de voorgestelde re
organisatie van den tramdienst. Van de elf duizend
arbeiders bij tram- en autobusdiensten hebben slechts
vijftig geweigerd zich bij de staking aan te sluiten.
Tot dusverre hebben de stakers een vastberaden hou
ding gehandhaafd, doch het gemeentebestuur heeft
reeds vijftien honderd man uit andere gemeentebe
drijven, tezamen met een aantal volontairs opgeroe
pen met behulp van welke de tram- en autobusdiens
ten in stand werden gehouden. Weliswaar zijn eeni-
ge zij het ook niet ernstige verkeersongelukken ont
staan. Gistermiddag om 12 uur liepen 469 trams en
603 autobussen hetgeen voor beide vervoermiddelen
meer is dan het gemiddelde. De bladen staan niet
sympathiek tegenover het reorganisatieplan der ge
meente, doch aan den anderen kant is ook de hou
ding van het publiek tegenover de stakers niet uit
gesproken sympathiek. Men acht het waarschijnlijk,
dat het conflict aangedwongen arbitrage zal worden
onderworpen
Reorganisatie ten behoeve der beleggers.
Men neemt thans vrijwel algemeen aan. dat op 1
October de spoorwegen der Verecnigde Staten onder
het gezag zullen komen te staan van een „Czaar",
die buitengewone algemeene volmachten zal heb
ben met betrekking tot de algemeene spoorwegpoli-
tiek. Het is waarschijnlijk dat deze functie zal wor
den bekleed door John J. Pellev. leider van de New
York-New Haven and Hartford Railroad.
De reorganisatie wordt uitgevoerd op aandringen
van groote spaarbanken en verzekeringsmaatschap
pijen, die zeer veel spoorwegaandeelen bezitten. Bij
conflicten tusschen spoorwegpersoneel en -onder
neming zal men zijn toevlucht nemen tot arbitrage.
Hoewel het nog geenszins zeker is dat Pellev deze
functie zal bekleeden. acht men het toch zeer
waarschijnlijk, vooral in verband met het feit. dat
hij gisteren uitvoerig geconfereerd heeft met Presi
dent Roosevelt te Hvdepark.
OOK GRIEKENLAND TEGEN MOSKOITS TOETRE
DING TOT DEN VOLKENBOND.
De Grieksche minister-president heeft verklaard,
dat de Grieksche delegatie zal stemmen tegen Rus-
lands toetreding.
Driejarige kleuter maakt een onvrijwilli-
gen tocht achter op een auto. Van Am
sterdam naar Haarlem!
Het was wel een heel zonderlinge ontdekking, die
voorbijgangers op de Amsterdamsche Vaart te Haar
lem gistermiddag deden. Daar snelde uit de richting
Amsterdam een auto over den asfaltweg voort en te
gen den achterkant van de carrosserie, op den bum
per, zat een heel klein meisje, dat zich in hevigen
angst vastgeklemd hield, zonder dat de bestuurder
van de auto er zich blijkbaar van bewust was, aldus
vertelt het „Volk".
Na herhaalde pogingen gelukte het eindelijk aan ie
mand de aandacht van den chauffeur te trekken, die
onmiddellijk stopte en hoogst verbaasd, maar tevens
ontsteld was op deze ongewone plaats een kind aan
te treffen. En niet zonder reden!
Want hij was zonder te stoppen van de Egelan
tiersstraat te Amsterdam naar Haarlem doorgereden
en dus moest het kind den geheelen snellen rit dwars
door de drukke hoofdstad, over Halfweg naar Haar
lem daar achter op den bumper gezeten hebben.
Een gevonden voorwerp.
De chauffeur, zekere H. P., zette het vevrschrikte
wicht dat nog zoo klein was, dat het nauwelijks
praten kon in den wagen naast zich en reed naar
het politieposthuis aan de Amsterdamsche Poort waar
hij het, als een eerlijk mensch, als gevonden voorwerp
deponeerde. De eerlijke vinder vervolgde daarna zijn
weg.
Nu zat de politie echter voor 'n lastige taak, want
de kleine meid was de kunst van het spreken nog
lang niet meester en aan hetgeen de politiemannen
uit de kleuter konden krijgen, hadden zij maar weinig
houvast. Daarom stelde men zich in verbinding met
de Amsterdamsche politie, waarna de kleine in een
politie-auto naar de hoofdstad werd teruggebracht.
Aan het politiebureau Adm. de Ruyterweg werd het
kind afgeleverdr, waar de ouders inmiddels aangifte
hadden gedaan van de vermissing van hun drie-jarig
kind, niet vermoedende, aan welk groot gevaar het
had blootgestaan.
Rioleering voor Julianadorp.
De corr. van het Hsbl. meldt uit den Helder:
De vorige week kwam de raad van Den Helder
bijeen voor een lange en belangrijke agenda, die
echter op geen stukken na afgewerkt werd, zoodat
men dezer dagen wederom vergaderde. Het belang
rijkste punt van dezen avond was het voorstel be
treffende den bouw eener school voor buitengewoon
lager onderwijs aan achterlijke kinderen. De kosten
werden op f 100.000 geraamd. De raad maakte be
zwaar tegen het voteeren van een dergelijke groote
som. De wethouder van onderwijs, de heer De Boer,
wees erop, dat het aantal leerlingen de laatste jaren
sterk gegroeid was, zoodat thans stichting van een
nieuwe school dringend noodig is. Hoewel schoorvoe
tend, nam de raad de voorstellen van het college
aan.
Aan de Vereeniging tot Exploitatie van het Sport
park Den Helder werd f 20.000 eerste hypotheek
verstrekt voor de stichting van een ijsbaan, athle*
tiek- en sportpark met opstallen.
Voor het onder de gemeente behoorende, zes kilo
meter zuidelijker gelegen Julianadorp werd beslo
ten tot het leggen van een rioleering.
In de vorige raadsvergadering was besloten tot uit
breiding van den Zondagsverkoop voor de stad, ten
aanzien van die verbruiksartikelen, welke op Zon
dag wél te Huisduinen, maar niet in Den Helder te
krijgen waren. De minister maakte evenwel bezwaar
tegen dit raadsbesluit, dat precedenten schept voor
andere gemeenten. Het werd in de vergadering van
dezen avond dan ook weer ingetrokken.
ZAANDAMS BEGROOTING.
Terag bij B. en W.
De corr. van het Hsbl. meldt:
Ged. Staten hebben de gemeentebegrooting 1934
van Zaandam aan het gemeentebestuur teruggezon
den onder mededeeling, dat zij omtrent enkele pos
ten gaarne nog nadere inlichtingen zullen ontvan
gen.
ZUID-LIMBURG KRIJGT GEEN VLIEGVELD.
Geen geld en geen onderlinge overeen
stemming.
Wij vernemen dat eenige belangrijke groote ge
meenten. wier steun gevraagd is bij de stichting
van een vliegveld in Zuid-Limhrug. waarvan defini
tief hebben afgezien. De tijdsomstandigheden zijn er
niet naar, om aan de respectieve gemeenteraden
een voorstel te doen om gelden voor het bekende
doel beschikbaar te stellen.
Bovendien is gebleken, dat geen bevredigende op
lossing verkregen kan worden omtrent de plaats
van de luchthaven
PERZIë ZAL VOORSTEMMEN.
Uit Teheran wordt gemeld, dat Perzië de verge
makkelijking van de toelating van Sowjet-Rusland
tot den Volkenbond gaarne zal steunen.
OOIEVAARS ALS BAROMETERS.
Een koude winter?
Uit La Rochelle meldt Reuter, dat vogelkenners
uit het feit, dat op het naburige eiland Ré reeds
eenige ooievaars zijn aangekomen, meenen te kun
nen opmaken, dat ons een buitengewoon koude win
ter te wachten staat. Aan den ring om hun poot
kon men zien, dat de ooievaars uit Nederland kwa
men.
INTRIGES IN OOST-CHINA
Een Japansch nieuwsagentschap meldt uit Haba-
rofsk: De pers van Habarofsk bespreekt de laatste
dagen zeer uitvoerig het plan, opgevat door zekere
Japansche en Mandsjoerijschc kringen om Oost-
China te „reorganiseeren". De kranten spreken over
de doorzichtige wijze waarop door deze kringen
maatregelen worden besproken tegen de Sovjet-Rus
sische burgers in dienst van Oost-China en tegen de
rechten bij contract aan de sovjetrepublieken toege
staan door het accoord Pcking-Moekden.
De Japanner Sougoeihara, hoofd van de Mandsjoe-
rijsche delegatie naar Tokio voor de besprekingen
inzake den verkoop van den Oost-Chineeschen spoor
weg is een dezer dagen te Hararofsk aangekomen
en verklaarde in een persinterview dat het noodza
kelijk was de toestanden in Oost-Aziê volkomen
te wijzigen en tevens de tot dusver bestaande rege
lingen ten aanzien van den spoorweg welke niet meer
met de positie van het land in overeenstemming
zijn; Sougoeihara bedoelt hiermee klaarblijkelijk
Mantsjoekwo.
HERVORMING DER ENGELSCHE REGEERING?
Moet Sir John Simon aftreden?
De „Morning Post" schrijft dat de terugkeer van
MacDonald met ongeduld wordt afgewacht, daar
men gelooft dath ij dan zijn ministerie onverwijld
zal hervormen.
Indien het tot een hervorming komt. zegt het
blad, zal het geen twijfel lijden, of hij zal er bij Sir
John Simon op aandringen dat deze een andere
functie aanvaardt. Het is waarschijnlijk dat in dit
geval Lord Hailsham Sir John Simon zou vervan
gen en dat hij de politiek van samenwerking met
Frankrijk zou voortzetten.
Barometerstand op Donderdagmorgen 8 u.: 773 m.M.,
stijgt. Wind: N.
Vooruitzichten: Goed weer.
Temperatuur: 13 gr. C. is 56 gr. F.
Zijn Uw oogen U tot last
t Is Rotgans, die een Bril vakkundig past.
Gedlpl. Drogist-Opticien. - SCHAGEN.
De zware ijzeren ovendeuren verbrijzelen
een schutting. Geen persoonlijke onge
lukken.
In de broodbakkerij van den heer W. aan den Naar-
derweg te Laren is gistermorgen een hcetwater-oven
gesprongen.
De ontploffing was zoo hevig, dat de oven ineen
stortte en de zware ovendeuren met inbouw door de
deur vlogen en een schutting verbrijzelden.
Gelukkig was het personeel in een ander gedeelte
van de bakkerij, zoodat geen persoonlijke ongelukken
voorkwamen.
De schade bedraagt ongeveer f 1.000.—.
Zesduizend politieagenten worden samen
getrokken voor bewaring van de orde.
In verband met het feit dat Zondag a.s. in Hvde
park een groote fascisten-demonstratie gehouden zal
worden, heeft de politie thans reeds uitgebreide orde
maatregelen uitgewerkt. Allo verloven zijn ingetrok
ken. Alle wegen, die naar Iiydcpark leiden, zullen
onder strenge bewaking staan en in totaal zullen in
het midden van Londen ongeveer zesduizend politie
agenten worden samengetrokken. Vóór het regelen
van het overige verkeer zijn speciale politietroepcn
voor dien dag gercauireerd. Het is waarschijnlijk,
dat het autogiro-toestel van Scotland Yard de betoo
ging vanuit de lucht zal controleeren.
25 ARBEIDERS GEDOOD.
Door een dynamiet-ontploliing.
Hiroshlma (Japan). 5 September. Bij een door
onbekende oorzaak ontstane ontploffing van een hoe
veelheid dynamiet, werden 25 werklieden gedood. Ve
len van hen werden in stukken gereten.
Acht andere werklieden werden ernstig gewond en
voor hun leven wordt gevreesd.
De dynamiet lag gereed om gebruikt te worden
voor het opblazen van oude fundeeringen op een plek,
waar een nieuw electrisch krachtstation zou worden
gebouwd.
TWEE MEISJES VERMOORD IN CALIFORNIë.
Te Sacramento in Californië werden in een koel
cel van een boerderij de lijken van twee meisjes ge
vonden. Aanvankelijk nam men aan. dat de meisjes
in de koelcel waren gegaan en het driejarig zoontje
van den boer daarop de deur toegeworpen had. Bij
een nader onderzoek bleek echter, dat de meisies
tevoren gewurgd waren en dat daarna de lijken in
do koelcel waren geworpen.
BOEREN IN FRANKRIJK VERZETTEN ZICH
TEGEN EXECUTORIALEN VERKOOP.
Agenten in een schuur opgesloten.
Te Tmgny in het departement van den Cöte d'Or
had een boer sommen opgenomen bij het departe
ment van landbouw, dat landbouwers die zich in
tijdelijke moeilijkheden bevinden, bedragen kan
voorschieten. Aangezien bij echter op den vervaldag
niet in staat was de verschuldigde sommen terug
te betalen, of dit niet wilde, werd beslag gelegd op
zijn vee. dat geveild zou worden. De veiling verliep
slecht. Dit wekte de woede op der dorpelingen, bet
geen aanleiding gaf tot ingrijpen van de politie.
De onlusten namen een steeds ernstiger omvang
aan, zoodat mobiele garde uit Beaune te hulp ge
roepen werd. Er ontstond een achtervolging van de
opstandige boeren, die eindigde toen door een list
de boeren erin slaagden de meeste agenten in een
schuur op te sluiten. De veilingmeester laschte toen
de veiling af.
HOOGGEPLAATSTE RUSSISCHE OFFICIEREN
UIT VERLOF TERUGGEROEPEN?
Wegens oorlogsbedreiging in het Oosten?
Volgens een bericht uit Riga zouden talrijke hoog
geplaatste officieren van het Sowjet-leger, die ge-
ruimen tijd verlof hadden, bevel hebben gekregen
onmiddellijk naar hun regimenten terug te kceren.
DE SCHAT DER LUTINE.
Werkzaamheden vorderen.
De bergingswerkzaamheden op het Lutineterrein
worden regelmatig voortgezet.
Zooals bekend, is de nieuwe toren met succes bo
ven het wrak geplaatst. Gisteren is men uitgevaren,
teneinde de werktoren op het reeds geplaatste gedeel
te te monteeren, waarna men dag en nacht voort kan
arbeiden.
Tot gistermiddag had men nog geen vertraging on
dervonden.
De oude Maasbrug te Maastricht is thans geheel gerestaureerd.
