Wat het buitenland zegt
Zaterdag 15 September
1934. SCHAGER COURANT.
Derde blad. No. 9553
over de redevoering van Beek.
DE RAADSELS VAN DE „MORRO
CASTLE"
Heropening
MODERNE FOTO's en VERGROOTINGEN
Trambestuurder doodgeschoten.
Ongeluk bij tuchtoefeningen.
De warmte.
EEN DUIKER IN NOOD.
Door de bladen scherp
becritiseerd.
»EEN GEBEURTENIS VAN VER-REIKENDE BE-
TEEKENIS VOOR DE EUROPEESCHE
POLITIEK."
De redevoering van den Poolschen minister van
Buitenlandsche Zaken, Beek te Genève, over de wei
gering van Polen om mede te werken aan de uitvoe
ring van de bepalingen betreffende bescherming
der minderheden (zie ook de 1ste Pagina van het
Derde Blad) heeft in het buitenland groote beroe-,
ring gewekt.
De Berlijnsche bladen, die uitvoerige artikelen
aan deze redevoering wijden, noemen het een ge
beurtenis van ver-reikende beteekenis voor de Euro-
peesche politiek>
De „Völkischer Beobachter" schrijft: „Hoe verheu
gend het ook zijn mag, dat de redevoering van Beek
de geheele gespletenheid van den Volkenbond met
een slag in het licht stelt, hoe verheugend het ook
is, dat een in zekeren zin oneerlijke toestand zal
worden beëindigd, toch kunnen de mogelijke effec
ten bedenkelijk stemmen.
Andere Duitsche bladen merken op, dat de Pool-
sche aanval allereerst gericht is op den Volkenbond
en de mogendheden, die de overeenkomst betreffen
de bescherming der minderheden hebben ondertee
kend, waarbij ze er tevens op wijzen, dat de Vol
kenbond in deze kwestie vaak en principieel heeft
gefaald. (Zooals bekend, heeft Duitschland het vori
ge jaar zijn lidmaatschap van den Volkenbond op
gezegd).
De indruk in Engeland.
De Engelsche bladen zijn volkomen door de rede
.verrast.
De „Daily Herald" spreekt over een Poolsch ulti
matum, de „News Chronicle" over een tegen den
Volkenbond gerichten slag, de „Times" over een
ernstige stap, terwijl de „Morning Post" een zekere
genoegdoening over deze nieuwste ontwikkeling van
den toestand toont.
De bijzondere correspondent van de „News Chro
nicle" is van meening, dat de verklaringen van Beek
voor een deel in verband staan met het toetreden
tot den Volkenbond van Sowjet-Rusland met zijn
tallooze nationale minderheden. Overigens, aldus
deze correspondent, is Polen bereid zich aan iedere
controle te onderwerpen, die ook geldig is voor alle
andere landen met groote nationale minderheden.
De redevoering is ook tegen Italië gericht: de be
handeling der Oostenrijkers in Zuid-Tirol wordt
door geen enkel verdrag aan banden gelegd. Alle
■tonden, die gebonden, zijtl door .mlrideflieden-ver-
JfS£Cn Kullen de groofStê' Verontwaardiging déelen.
De Volkenbond bedreigd. Zich nog
nooit zooiets in den Volkenbond voor
gedaan.
De bijzondere correspondent van de „Daily
Herald" schrijft, dat de redevoering van den
Poolschen minister van buitenlandsche za
ken den Volkenbond bedreigt. Een groot deel
der leden van den Volkenbond met andere
minderheden, zullen misschien het Poolsche
voorbeeld volgen.
De correspondent van de „Times" schrijft,
dat zich in de analen van den Volkenbond
nog nooit zoo iets heeft voorgedaan, en merkt
op, dat de feiten inzake de ongelijkheid van
het systeem werkelijk zijn. zooals Beek ze
uiteen gezet heeft. Er bestaat geen meenings-
verschil met betrekking tot het recht van
Polen eenzijdig zijn verplichtingen jegens
den Volkenbond (wanneer Beek dit bedoel
de) op te zeggen.
SrherDe critiek in de Fransche bladen.
De verklaring van den Poolschen minister wordt
door de overgroote meerderheid der Fransche bladen
scherp becritiseerd. Slechts het „Journal" toont eenl-
ge sympathie met. de houding van Polen, doch be
treurt, dat men Frankrijk niet tevoren op de hoogte
gesteld heeft van het voornemen deze stappen te
doen.
In Polen wordt de rede algemeen toe
gejuicht.
In Polen heeft de rede een buitengewonen weer
klank gevonden. De rede wordt algemeen toege
juicht en eensgezind brengt men een gevoel van
verlichting over het feit, dat men thans het land
eindelijk bevrijd ziet van een aantal verplichtingen,
die men als een inbreuk op de Poolsche waardigheid
gevoelde. Ter zelfder tijd wordt er in politieke krin
gen met nadruk op gewezen, dat Beek uitdrukke
lijk verzekerd heeft, dat de feitelijke toestand der
minderheden in Polen geen wijzigingen zal onder
gaan en dat Polen bereid is toe te treden tot een
algemeene conventie inzake bescherming van min
derheden. In een extra editie noemt de „Express
Porany" den dag van gisteren een historische dag
en schrijft: „Eindelijk is een einde gemaakt aan
een onduldbaren toestand, waarin een staat die
groote historische tradities heeft, die een belang
rijke plaats ineemt in de beschaving en die bekend
staat om zijn verdraagzaamheid jegens de minder
heden, geplaatst was onder een internationale con
trole met betrekking tot dit gedeelte zijner onder
danen. De verklaring van Beek. zal de wereld moe
ten overtuigen van het feit. dat Polen geen tweede
klasse-staat is.
Simon en Barthou ontwoorden. Scher
pe woorden aan het adres van Polen.
In de Volkenbondsvergadering van gisterochtend
richtten de Engelsche minister van buitenlandsche
zaken. Simon en de Fransche minister van buiten
landsche zaken, Barthou, scherpe woorden aan het
adres van Polen, naar aanleiding van de rede van
den Poolschen minister van buitenlandsche zaken,
Beek, over de minderhedenbescherming.
Vooral de Engelsche en eveneens de Fransche mi
nister van buitenlandsche zaken herinnerden Polen
uitdrukkelijk aan de onschendbaarheid en de nood
zakelijke naleving der internationale verdragen.
Simon liet een ernstige waarschuwing hooren en
herinnerde Polen eraan, dat het, samen met aodere
landen, de overeenkomst tot bescherming der Pool
sche minderheid heeft onderteekend. Polen had het
vedrag erkend en de garantie van den volkenbond
aanvaard.
Barthou zeide, dat de uitlatingen van den Pool
schen minister een bedreiging beteekenden of ten
minste een poging daarstelden om den volkenbond
voor een fait accompli te stellen.
Frankrijk, dat met Polen verbonden is door ban
den van alliantie, kan echter niet. geloovcn, dat Po
len de ernstige gevolgen wenscht, welke de verkla
ring van Beek met zich zou kunnen brengen.
Deze verklaring van Barthou werd door de assem
blee met buitengewoon krachtig applaus begroet.
In volkenboridskringcn kreeg men den indruk, dat
Barthou in de houding van Polen, zooals deze giste
ren in Beck's rede tot uitdrukking kwam, een uit
daging ziet, welke voor de Fransch— Poolsche allian
tie van ernstige beteekenis kan zijn.
De verhooren brengen nog steeds verbluf
fende dingen aan het licht.
New York. De verhooren bij het onderzoek naar
de oorzaak der ramp van de „Mórro Castle" brengen
steeds nieuwe verbluffende dingen aan het licht. In
het bijzonder is het gedrag van een deel der zeelie
den buitengewoon raadselachtig.
De kapitein van een ter hnlp gesneld
schip ernstig beschuldigd.
Bij het voortgezette onderzoek van de ramp van
de Morro Castle heeft de eerste-officier van de Pre
sident Cleveland verklaard dat dit schip als tweede
schip tot hulpverleening bij het brandende Schip
gekomen was, maar de kapitein had den toestand
niet zoo ernstig ingezien en volle drie kwartier ge
draald met het uitzetten van de eerste reddings
boot. Getuige verzocht van zijn functie aan boord
van de President Cleveland te worden ontheven
tenzij de kapitein ontslagen zon worden.
Ook hebben twee officieren van de .President Cle
veland" den kapitein van dit schip ernstig be
schuldigd. Ook zij verweten .hem de reddingsbooten
te laat te water te hebben gelaten. Een matroos van
de „President Cleveland" verklaarde, dat het schip
veertig minuten tot een uur in de nabijheid van de
„Morro Castle" heeft gelegen, maar dat in dien tijd
geen reddingsboot was neergelaten. Toen eindelijk
tenslotte een boot vertrokken was, had de beman
ning daarvan niet eens gepoogd op de brandende
„Morro Castle" te komen, ofschoon zich op dat
oogenblik verscheidene personen op het dek van
het brandende schip hadden bevonden. Een ambte
naar van politic op New York, die als passagier op
de „Morro Castle" voer, verklaarde, dat hij zijn re
volver gericht had op een man, klaarblijkelijk een
lid der bemanning van het ongeluksschip, toen hij
in een reddingboot wilde springen. De steward van
de rooksalon, die den brand ontdekte, verklaarde,
dat hij, toen een passagier zich bij hem beklaagd
had, over de rooklucht, in een kast in de rooksalon
rook ontdekt had.Een andere ambtenaar van po
litie, die eveneens als passagier op de Morro Castle
voer, vond het onbegrijpelijk waarom de reddings
manschappen niet om de „Morro Castle" waren
blijven heenvaren, daar zich toen toch nog 150
personen aan boord bevonden. Het onderzoek heeft
uitgewezen, dat zich in de eerste der vijf redding
booten 92 man der bemanning en slechts 6 passa
giers hadden bevonden.
Het stoffelijk overschot van den kapitein zal che
misch worden onderzocht om vast te stellen of zijn
dood niet door vergiftiging is veroorzaakt.
Beschuldigingen aan het adres van den
kapitein van de „President Cleveland"
tegengesproken.
van het verbouwde winkelpand
der firma J. Lind Hzn.,
Langestraat 72, Alkmaar.
Wat is eigenlijk het belangrijkste bij deze verbou
wing?
't Was de vraag, die wij ons onwillekeurig stelden
toen wij van buiten af de zaak van den heer Lind
bezichtigden. Ongetwijfeld moet het voor de verkoop
prettig zijn, dat meer daglicht binnendringt en dat
meer étalageruimte beschikbaar is, maar aan den
anderen kant stemt het tot voldoening, dat de faci-
leelijke muur, die de van de Boschstraat ontsierde,
thans is vervangen door een fraaie gevel, die een
sieraad vormt voor dit stadsgedeelte.
't Is dan ook onmiskenbaar, dat de heer Lind,
die met enthousiasme zijn zaak bestuurt, door zijn
besluit tot verbouw, ook de gemeente Alkmaar een
weldaad heeft bewezen.
Hij kan er dan ook trots op zijn, dat zijn initia
tief en ondernemingslust er toe geleid heeft, dat een
groote ontsiering in het hartje van Alkmaar's bin
nenstad is weggenomen.
Met den verbouw tot dit fraaie winkelpand moet
dan ook niet alleen de heer Lind, maar eigenlijk
geheel Alkmaar worden gefeliciteerd.
Maar ook inwendig heeft het pand groote verbete
ring ondergaan.
Was de winkel vroeger ietwat donker, wij zouden
haast zeggen somber, thans straalt het zonlicht aan
alle kanten binnen en werpt haar stralen op de
fraaie hoeden en bontartikelen. die hier zijn geëta
leerd. Volop baadt de verkoopruimte thans in het
daglicht, hetgeen den verkoop zeker ten goede zal
komen.
Dan is er nog een groote verbetering! Op de eer
ste verdieping heeft de heer Lind een speciale
showroom laten maken, geheel met stalen meubelen
gestoffeerd, waar de meest exquise dameshoedjes
op sierlijke wijze zijn geëtaleerd en waar men rustig
en ongestoord keus kan maken.
Een pasgelegenheid, die vele dames zeker zeer
op prijs zullen stellen!
Wij zijn er dan ook van overtuigd, dat de heer
Lind als resultaat van zijn verbouwing een grootere
omzet zal bereiken en zijn er zeker van, dat hij
zijn energie en voortvarendheid zal zien beloond
in een rijke, bloeiende zaak.
van buitengewone kwaliteit
Fotogr. Atelier ARPAO MQLDOVAN Nieuwe Niedorp
In een drukke straat van de Spaansche
hoofdstad.
Madrid: In een drukke straat van Madrid
frerd de bestuurder van oen in beweging zijnde
tram doodgeschoten. De dader kon ontkomen.
Het betreft hier een wraakoefening. -De bestuurder
had geweigerd aan de laatste algemeene staking in
Madrid deel te nemen.
Communisten en socialisten samen.
Madrid: Het centraal-bestuur der communis
tische partij heeft besloten, een bondgenootschap aan
te gaan met de arbeiderspartij, welke reeds de soci
alisten en verschillende uiterst-linksche organisaties
omvat. Aldus is practisch een gemeenschappelijk
front gevormd.
Van den anderen kant hebben de radicaal-socialis
ten een fusie aangegaan met de radicaal-democraten.
De nieuwe partij zal republikeinsche unie hceten.
Barometerstand: 7G2.5 m.m., daalt. Wind: Z.O.
Vooruitzichten: goed weer, behoudens kans op re
gen. Temperatuur: 16.5 gr. C. is 61 gr. F.
Zijn Uw oogen U tot last
't Is Rotgans, die een Bril vakkundig past.
Firma GEBR. ROTGANS
Gedipl. Drogist-Opticien. - SCHAGEN.
12-jarige jongen in vlammen.
Woensdagavond verschenen tijdens de oefeningen
van den luchtbeschermingsdienst te Stecnwijk twee
vliegtuigen, welke vier bommen uitwierpen, waar
van de laatste twee brandbommen waren. Een hoop
afval hij de gasfabriek, welke voorgesteld werd te
zijn getroffen door een brandbom, en met benzine
was overgoten, werd in brand gestoken, terwijl het
publiek op behoorlijken afstand werd gehouden. Een
12-jarig zoontje van 11. Vcurman uit de Bult stond
plotseling in de vlammen. Het kind werd deéHijk
gebrand aan heide beenen en een arm. Na verbonden
te zijn door dr. Rijsbosch is hij per auto naar huis
vervoerd.
Te Londen 78 graden in de schadnw.
Het was gister te Londen de warmste 14de Sep
tember sinds bijna 50 jaar en de thermometer wees
te 2 uur nog 78 graden in de schaduw. Als een bij
zonderheid wordt gemeld, dat vorig jaar op den
zelfden 14en Sepi. de eerste nachtvorsten van het
winterseizoen zijn opgetreden.
winkel
Door OCfftphtecrde 'Staten is"afwijzend beschikt
op een verzoek van de Floralia-Commissie om tijdens
do Floraliatentoonstelling op 23 September a.s. een
open wegwedstrijd te organiseeren voor race-fietsen,
en wel voornamelijk omdat dit op een Zondag zou
plaats hebben.
De commissie besloot thans in de plaats daarvoor
een optocht te organiseeren, waarvoor medewerking
wordt gevraagd van de verschillende verecnigingcn,
terwijl evengoed deelname gewenscht is van groe
pen en enkelingen.
Deze optocht wordt opgeluisterd door Winkel's
Harmonie.
Vrijdagavond wordt begonnen met de inlevering
van inzendingen.
Zaterdagavond wordt de tentoonstelling geopend,
zeer interessante attracties zullen daar een aange
name ufwisselingbrcngen.
Het hoogtepunt wordt Zondag bereikt, tentoonstel
ling, optocht, étalagewedstrijd, bal.
Als steeds is ook aan deze tentoonstelling een ver
loting verbonden.
zij pü
PETTEN.
Om tegemoet te komen aan een vaker geuite
wensch, had het bestuur der voetbalverceniging voor
den aanvang der competitie Donderdag een alge
meene ledenvergadering belegd. I)c belangstelling
der leden was echter miniem, wat den voorzitter
woorden van spijt ontlokte. Juist zij, die meenen re
den tot critiek te hebben, zijn thans nu er opbou
wend werk te verrichten valt, afwezig.
In de samenstelling der elftalcommissie kwam
geen verandering, terwijl de aanvoerders als zoodanig
werden herkozen.
Voor dc uitreizen zal den spelers van het 1ste elf
tal f 0.60 en van het tweede f0.50 in rekening ge
bracht. worden, terwijl voor de kortere afstanden de
fiets in eere hersteld zal worden. Werkelooze spe
lers genieten vrij vervoer.
Ter stijving van dc clubkas zal een verloting wor
den gehouden.
r. a v r, e n j) u k
BROEK OP LANGENDIJK.
Bollenveiling.
Vrijdagmorgen werd in het gebouw van dc Lan-
gendijker GrocntenCentrale de 7c droge bloembollen
veiling gehouden van plantgoed en leverbare. Van
de zijde der koopers was hooi weinig belangstelling,
terwijl ook de kweekers slechts in gering getal aan
wezig waren. Er waren ruim 80 partijen leverbare
bollen aangevoerd, welke alle op ccn na geen kooper
konden vinden. Eén partijtje Clara Butt z 10 bracht
f 0.70 per 100 stuks op. Alle aangevoerde partijen
plantgoed werden verkocht. William Copland no
teerde van f 0.14 tot f 0.15 per Kg., Murillo bracht
f 0.10 per Kg. op.
De leverbare bollen werden voor de tweede maal
geveild en kunnen nu in de veiling worden opge
slagen. Het is de laatste bollenveiling geweest en
konden de kweekers hrun bollen inbrengen om ze bij
eventueel onverkocht blijven op te slaan.
Onder de bollenkweekers heerscht echter over het
algemeen de meening, dat ze voorloopig hun bollen
nog beter zelf kunnen bewaren met de kans. dat ze
ter gelegener tijd nog eens verkocht kunnen worden,
dan dat zo ze aan de regeering overgeven. De erva
ringen. welke men verleden jaar heeft opgedaan
zullen daaraan niet vreemd zijn.
wierinoen
DEN OEVER x
Rijks veld wacht
Naar wij vernemen, moet het waarschijnlijk wor-
n geacht dat de Rijksveldwachter II. de Groot, ge-
af ionnoerd te Den Oever, volgende maand onze
•meente als zoodanig gaat verlaten. Zijne over-
aatsing naar Santpoort kan n.1. elk oogenblik
worden verwacht
Later werden de beschuldigingen aan het adres
van den kapitein van de „President Cleveland" te
gengesproken. De reederij van het schip heeft een
verklaring gepubliceerd, waarin zij de dertig jaren
dienst van Carey prees en herinnerde aan zijn flink
gedrag tijdens twee scheepsrampen, waarbij hij het
verlies aan menschenlevens voorkwam.
Conboy, de officier van justitie in het district New
York beschuldigde de „Ward Line" de reederij van
de „Morro Castle", ervan dat zij al het mogelijke
doet om de justitie te verhinderen de ware toedracht
van de ramp te leeren kennen.
Ernstige beschuldigingen van de scheeps
leiding.
United Press meldt nog uit New York:
Betreffende het juiste oogenblik, waarop de brand
op de „Morro Castle" is uitgebroken, bestaan tus-
schen de verschillende ooggetuigen, welke door dc
commissie van onderzoek worden gehoord, nog
steeds zeer groote meeningsverschillen. Ook de ver
hooren, welke vandaag door de commissie zijn afge
nomen, hebben in dezen nog geen opheldering ge
bracht.
Een stoker van de „Morro Castle", John Kempf
genaamde, handhaafde voor de commissie, ondanks
de verschillende opmerkingen van den voorzitter,
zijn verklaring, dat hij reeds kwart voor één des
morgens wakker was geworden door een intensieve
brandlucht. Hij is daarop terstond naar het dek ge
ijld en heeft daar ook onmiddellijk aan de eerste
blusschingswerkzaarnheden deelgenomen.
Op dat oogenblik waren in zekere deelen van het
schip reeds dichte rooksluiers te zien geweest.
Deze verklaringen zijn in lijnrechte tegenspraak
met die van een anderen ooggetuige, welke vandaag
door de commissie is gehoord Deze laatste beweert,
dat de eerste rookwolken eerst verscheidene uren
later zichtbaar waren geworden.
De verdere verhooren vandaag leverden verschei
dene ernstige beschuldigingen aan het adres van
de scheepsleiding op. Zoo verklaarde een matroos,
dat de reddingsbootën van de „Morro Castle" zich in
een erharmelijken toestand hebben bevonden. Naar
hij verklaarde, riskeerde men zijn leven, indien
men zich in die booten op zee waagde.
Een passagier, de winkelier William O'Sullivan,
beschuldigde de officieren van de „Morro Castle"
ervan, dat zij niet in staat waren geweest orde
te houden en dat zij zoodoende schuldig waren
aan de verergering van de ramp. welke door de
algemeene wirwar veroorzaakt werd.
Tenslotte bleek uit de verklaringen van vandaag
betreffende de buitengewoon snelle verbreiding van
den brand over het schip, dat op de „Morro Castle"
ondanks het verbod van de Wardline, de eigenares
van het schip buitengewoon licht ontbrandhare
reinigingsmiddelen gebruikt en bewaard werden.
In het achterruim was een groote voorraad van ben
zine en terpentijn opgeslagen, terwijl in het voor-
ruim meer dan tweehonderd ga'Jons (ongeveer 800
liter) ontbrandhare reinigingsmiddelen bewaard
werden. De getuigen, welke deze verklaringen afleg
den, waren van mcening. dat de catastrofe hierdoor
buitengewoon verergerd is.
BEKNELD GERAAKT ONDER IJZEREN PALEN.
DIE AAN HET WANKELEN RAAKTEN EN
TE WATER VIELEN.
De werkloozc schippers, welke op de Maas hij
Maastricht een rustige rust genieten, werden Don
derdagmiddag plotseling in hun rust gestoord, door
een order vanwege den Rijkswaterstaat, dat ze zoo
ver mogelijk van den wal moesten afzetten, daar
wegens een ongeval aan dc Stuw te Borgharen het
water werd afgelaten. Veel tijd was er niet, want
in een oogenblik was de Maas ruim 1 M. gevallen,
waardoor verschillende schepen vast waren geraakt
en er enkele bedenkelijk naar eene zijde overhelden.
Te Borgharen komende vernam de „Limb. Koer."
dat terwijl men bezig was met werkzaamheden aan
de stuw, een 34 tal ijzeren palen, welke ieder een
gewicht hebben van pl.m. ruim 500 Kg., naar bene
den waren gestort. Het ergste was evenwel, dat de
duiker van den rijkswaterstaat Hardenhcrg. wonen
de te Maastricht bezig was onder water dc reeds
geplaatste palen te verbinden. Blijkbaar door het
schieten van een touw, geraakten de 34 palen aan
t wankelen en vielen te water.
Hoe het er met don duiker gesteld was, bleef
natuurlijk een raadsel. In ieder geval bleef men
hem lucht geven op hoop van zegen, dat men hem
nog levend boven zou kunnen brengen.
Het waterstaatspersoneel werkte intnsschen met
man en macht om den ongelukkigen duiker te be
vrijden; personen sproneren gekleed te water en do
ken in den ondertusschen gemaakten modderpoel
om te trachten Hardenhcrg uit zijn netelige positie
te verlossen.
Ongeveer 6 palen werden met touwen door hulp
vaardige toeschouwers van de plaats des onheils
gehaald en terwijl men daarmee bezig was riep één
van de redders: „Ik heb een been van hem te pak
ken".
Er kwam eenige opluchting onder de aanwezi
gen, al verkeerde misschien wel 100 pet. in de vaste
overtuiging, dat men Hardenberg niet meer levend
boven water zou krijgen.
Met kracht cn de noodige handigheid werd ge
werkt om de zware palen zooveel mogelijk te ver
wijderen en plotseling kwam de ijzeren helm van
den duiker boven water. Op de vraag hoe het met
hem was. riep hij: „Goed. maar help me vlug."
Blijkbaar zat hij nog met één zijner beenen tus-
sehen de palen en noodzakelijkerwijze moest de on-
gelukige nog eenmaal onder water. Korten tijd
daarna kwam hij weer boven, de ijzeren helm werd
afgeschroefd en een flesch met verkwikkend vocht
kwam den patiënt die ongeveer w? uur in ziin he-
narde positie had gezeten, goed te pas. hij kikker
de direct op.
In een boot en ontdaan van ziin duikernak. werd
'•ij op 't droge gebracht en Dr. Ringen, die als een
"an de eersten on de ongelu'cso'nnts aanwezig was.
had slechts enkele blessures aan Hardenbcrg's voet
te verbinden.
