Belasting op de doode
hand aangenomen.
Goedkooper water
in Noord-Holland.
„Het vooruitzicht
op oorlog".
KIJKEn isKO0PEn bijCLOECK
No. 23330
Int. Telef.
No. 20
8 PAGINA'S.
De tarieven belangrijk naar beneden.
Hoe langer hoe moeilijker Duitschland
in bedwang te houden.
VEEWEIDERS EN -MESTERS.
Oprichting van een landelijke vereeniging.
ENGELSCHE SCHEPEN IN NOOD.
Donderdag 4 October 1934.
Postrekening
SCHAKER
78ste Jaargang. No. 9567
C0D1ANT.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. Bij inzending tot
*s morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co.
Schagen.
Prijs per 3 maanden f1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent tbewijsno.
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bijeenkomst en excursie van het Provinciaal Water
leidingbedrijf van Noord-Holland.
Gisteren was door het P.W.N. een bijeenkomst ge
organiseerd in de groote zaal van de „Harmonie" te
Alkmaar, waaraan door ongeveer 400 leden van be
sturen van gemeenten, gelegen in de afdeeling Noord
van het P.W.N., werd deelgenomen. Deze bijeen
komst werd gevolgd door een excursie naar de wa-
terwinplaats van het PAV.N. te Bergen.
De lieer J. van Oldenborgh, directeur van het
P.W.N., hield een zeer belangwekkende inleiding en
behandelde daarin allerlei zeer interessante dingen,
in verband met het onder zijn leiding staande be
drijf. De meer directe aanleidingen tot deze bijeen
komst waren de omstandigheden, dat het P.W.N. op
1 Januari a.s. 15 jaar zal hebben bestaan, terwijl te
vens op dien dag een zeer ingrijpende tariefsverla
ging is aangekondigd. Vooral dit laatste vervulde
den inleider met blijdschap, immers in de duistere
dagen, die we doorleven mag een dergelijke gebeur
tenis worden begroet als een heldere lichtstraal.
Wanneer men in het kort de geschiedenis van het
P.W.N. nog eens aan zijn geestesoog liet voorbij
gaan, dan had men alle aanleiding om daarop met
voldoening terug te zien.
In 1920 werd de zaak begonnen met de overname
van deAlkmaarsche en de Zaanlandsche waterlei
dingen. Het buizennet had toen een lengte van 220
K.M. en aan waterwinplaaisen had men de beschik
king over de terreinen te Bergen en Heemskerk.
Thans strekt zich hot buizennet uit over de geheele
provincie Noord-Holland, die daartoe is verdeeld in
3 afdeelingen: Noord, Midden en Zuid, die respectie
velijk zijn onderverdeeld in 3, 3 en 2 districten. Zoo
telt de afdoeling Noord de districten Schagen, Alk
maar en Hoorn. Hot buizennet is daarmee uitge
groeid tot een lengte van 2000 K.M. Dat wil zeggen,
dat alle buizen, achter elkaar gelegd, zouden rei
ken van hier tot aan de Zwarte Zee of tot in de
Sahara!
Het sprak verder vanzelf, dat de productie der
oude waterwinplaatsen belangrijk moest worden op
gevoerd. Zoo leverde alleen Bergen in 1920 851.167
M3. water. In 1933 daarentegen 5.727.950 M3.! Doch
dit alleen was niet voldoende. Het aantal waterwin
plaatsen moest, worden uitgebreid en zoo werden er
nieuwe gesticht te Castricum, Bcnncbroek en La
ren, terwijl bovendien soms- een groot kwantum wa
ter van een tweetal andere bedrijven werd betrokken
Door de aankoop der betreffende gebieden bezit het
P.W.N. thans circa 3300 H.A. duingrond, tegen 550
H.A. in 1920.
Natuurlijk blijft ook de aandacht gevestigd op het
IJsselmeer, dat geleidelijk aan het verzoeten is en op
den duur een onuitputtelijke waterwinplaats zou
kunnen bctoekenen.
Een zeer interesante beschouwing hield de heer
Van Oldenborgh vervolgens over het. ontstaan der
watergebieden. Het zoete water komt voor tot op
zeer groote diepte, soms tot op 100 M. en wordt ver
deeld in verschillende lagen door een drietal afzet
tingen, die moeilijk water doorlaten. De diepste dezer
scheidingslagen, die eens aan de oppervlakte der
aarde moet hebben gelegen, dateert uit den diluvia-
len tijd, de tweede bestaat uit keileem en is de
grond-moraine uit den gletschertijd, de derde dateert
uit den alluvialen tijd.
In verband nu met de klachten, die nog al eens
worden gehoord over wateronttrekking door het P.W.
N. met daaraan verbonden schadelijke gevolgen voor
de vegetatie, wees de heer Van Oldenborgh er op,
'dat tegenwoordig practisch nog alleen water werd
gewonnen op groote diepte, wat dus geen merkbare
gevolgen van wateronttrekking kan hebben. In Ber
gen b.v. werd nog slechts 2 onttrokken op de
oude manier met draineerkanalen, dus uit de bo
venste laag.
Nadat we nog allerlei interessante financieele ge
gevens hadden gehoord, waaruit bleek, dat het P.W.
N., dat nog nimmer een cent uit belastinggelden had
ontvangen, er bijzonder rooskleurig voorstond, als
gevolg waarvan de aangekondigde tariefsverlaging
kon plaats hebben, werd nog een oogenblik het woord
verleend aan den lieer Mensert, hoofdingenieur, die
het gezelschap enkele bijzonderheden meedeelde om
trent het pompstation te Bergen, dat straks zou
worden bezichtigd.
Het water wordt er gewonnen uit 7 ondiepe en 36
diepe putten, door de laatste vanuit een diepte van
3570 M. De zuivering van het water geschiedt door
12 voorfilters met een oppervlakte van 1600 M2. en
14 nafilters met 'n oppervlakte van 9.442 M2. De in
houd van de eindverzaraelplaats op het terrein, de
reinwaterkeldcr bedraagt 1500 M3. en hier Is de voor
uitgang sedert 1920 wel zeer sprekend, want bij de
overname ha/1 men een reinwaterkelder aangetrof
fen van 25 M3! Te Bergen zijn thans 2 pompstati
ons, beide met 3 eleetropomp-aggregaten met een
vermogen van 300, 400, 500 M3h. De opvoerhoogte
van hot hoofdpompstation is 21.5 M.. die van het se
cundaire station 25 M, De lengte van het buizennet
in de afdeeling Noord is 935 K.M., terwijl men er in
totaal 5 watertorens en i laagrescrvoirs vindt, samen
met een inhoud van 6.350 M3.
De tariefsverlaging.
Over de tariefsverlaging deed de heer Oldenborgh
nog de volgende mededeelingen:
Niet alleen worden de tarieven lager, doch ook de
beschikbare hoeveelheid water wordt grooter. Tot
dusverre betaalde men voor woningen met 50 M3. op
pervlakte f 12.voor 40 M3., d.i. 25 ct. per M3. Deze
25 cent wordt over liecl de linie 20 cent per M3., zoo
dat voor woningen van 50 M3. het tarief wordt f 10.20,
een verlaging van 15 als men bedenkt dat de hoe
veelheid beschikbaar gesteld water 51 M3. wordt.
Oppervlakte 100 M2. prijs thans f22, prijs wordt f 18.G0
Oppervlakte 200 M2. prijs thans f 42, prijs wordt f 31.60
Oppervlakte 300 M2. prijs thans f 62, prijs wordt f 40.60
Vooral de grootere afnemers, die hebben geholpen
aan het gunstig maken der bedrijfsinkorasten pluk
ken de voordeelen van deze tariefsverlaging. De huur
der meters wordt verlaagd van f6 op f4 en van f 12
op f6 per jaar. Het minimum verbruik is van 40 tot
30 M3. teruggebracht. Daarvoor is het tarief verlaagd
tot f6. Voor tuinbesprociing is het tarief verlaagd
van 50 M3. k 25 cent per jaar tot 25 M3. voor f2. De
meterputten worden voortaan gratis beschikbaar ge
steld. Deze tariefsverlaging is mogelijk geworden
doordat er thans een reserve gemaakt is van 10
van het geïnvesteerde kapitaal.
Deze reserve zal eind December f 2.220.000 bedra
gen. Deze tariefsverlaging kost het bedrijf 4 ton. Spr.
constateerde voorts dat het watergebruik toeneemt
In 1921 werd f 375.000, in 1933 2.5 millioen gulden
aan abonnementsgelden ontvangen. Er zijn echter
nog 5000 niet-aangesloten aansluitingsplichtige per-
ceelen. Sprekende over de toekomstige waterwin
ning uit het IJsselmeer, zeide spr. dat dit de duinen
aanmerkelijk zal verlichten. De duinen zullen echter
nooit verlaten worden.
Aldus Mussolini in een interview met den
Amerikaanschen journalist
Knickerbocker.
Knickerbocker, de bekende Amerikaansche journa
list heeft al eens eerder met verscheidene Euro-
peesche staatshoofden gesproken over de kansen op
oorlog. Zijn artikelen trokken in breede kringen groo
te belangstelling en gaven den lezers een klaar in
zicht in de bestaande verhoudingen, terwijl zc dui
delijk maakten waar en waarom de gevaren dreigden.
Dezer dagen is Knickerbocken opneiuw bij Mussolini
geweest, waarover het Deensche blad „Poli tik en"
het volgende schrijft:
„Acht millioen!" zeide Mussolini, terwijl hij ach
terover leunde in zijn stoel en zijn bezoeker naden
kend aankeek acht millioen Italiaansche soldaten!
Dat is (aldus Knickerbocker) Mussolini s antwoord
aan Hitier en tegelijkertijd is "t een antwoord op de
vraag die ik hem acht maanden geleden stelde: „Wat
denkt U van het vooruitzicht op oorlog?"
Dit was het eerste interview door Mussolini toe
gestaan sedert hij vier maanden geleden met Hitier
samenkwam.
Hij vertelde den journalist dat Italië totdusver in
staat was geweest 5 millioen man te raobiliseeren,
maar krachtens de nieuwe militaire wetten zullen het
er 8 millioen zijn.
Wij moeten zoo verklaarde de Duce, Italië mili-
tariseeren. Wij moeten bewapenen. Er zijn 100 mil
lioen Duitschers in Europa, waarvan 56 millioen bin
nen Duitschlands grenzen, 7 millioen in Oostenrijk,
3 millioen in Tsjecho-Slowakije en bijna drie mil
lioen in Zwitserland. Het Duitschc geboortecijfer
was tot dusver dalende, maar het ziet er thans uit
alsof die daling is tot staan gebracht en wie weet
of het niet weer zal stijgen. Verder zijn er 200 mil
lioen Slaven. Alleen in Rusland zijn er 165 millioen
en elk jaar komen er 3 millioen bij. Italië heeft
slechts 43 millioen inwoners. Zooals u ziet zijn wij
gedwongen om ons te bewapenen. Ieder inwoner tot
soldaat te maken, iedere jongen en iederen man te
oefenen en bij hem strijdvaardigheid in te planten.
Knickerbocker vroeg of hij aan de jeugd, die reeds
van het zesde jaar af georganiseerd wordt (van 68
jaar in de pre-ballila, van 814 jaar in de ballila,
enz.) den strijdgeest had ingeblazen, omdat hij zich
overtuigd voelt dat deze eens gebruikt zal worden.
Het antwoord luidde dat het fascisme den vrede
zoo lang mogelijk wenscht te bewaren, maar het ge
looft niet aan den eeuwigen vrede. Het beschouwt het
leven als een strijd en is voorbereid om het risico te
loopen dat het leven biedt. „Wij hooien niet tot hen
die het leven licht opvatten. Ik geef er niet om te
profctceren. Ik ben tevreden met de overtuiging dat
de nieuwe generatie in Italië voorbereid is om de
gebeurtenissen van aangezicht tot aangezicht te ont
moeten."
Mussolini is van meening, dat de politieke atmos
feer gunstig is voor een betere vertVandhouding tus-
schcn Frankrijk en Italië, die een noodzakelijke fac
tor is voor de bescherming van den vrede in Europa.
Het zal volgens Mussolini hoe langer hoe
moeilijker worden Duitschland in bedwang te
honden. Niet alleen acht hij het noodzakelijk
dat elk der geallieerde mogendheden in het
zelfde tempo als Duitschland bewapent, maar
ook dat de geallieerde mogendheden zich
aaneen scharen.
Acht maanden geleden had Mussolini tot Knicker
bocker gezegd dat er in de eerste tien jaar geen oor
log te verwachten was. Er is sedert veel gebeurd.
„Wat denkt u thans?" vroeg de journalist.
De Europeesche toestand is er niet lich
ter op geworden, was het antwoord van Mus
solini, die verklaarde niet al te optimistisch
te zijn.
Toch meende hij niet dat men de toekomst al te
donker moest inzien. Misschien hebben zekere ge
beurtenissen er de verantwoordelijke mogendheden
aan herinnerd dat men de internationale problemen
meer realistisch moet bekijken en hebben zij begre
pen dat abstracte en metaphysische gezichtspunten
niet meer kunnen worden ingenomen. De tijd is ge
komen dat er gehandeld moet worden om de werke
lijke oorzaken van de* verstoring van den wereld
vrede uit den weg te ruimen.
Zijn woorden waren volgens Knickerbrockcr recht
streeks tot Engeland en Frankrijk gericht. Volgens
hem kunnen alleen kanonnen den vrede bewaren; een
leger van S millioen is zijn antwoord op Dollfuss'
dood.
B O E R D E R IJ.
Te Utrecht is gistermiddag een druk bezochte ver
gadering gehouden van veevveiders en -mesters uit
ale deelen des lands, om te komen tot oprichting
van een landelijke vereeniging, welke de belangen
van veeweiders en -mesters kan behartigen.
De heer M. Oppenheim te 's-Gravcnhage, die de
vergadering leidde, gaf een uitvoerige uiteenzetting
van het doel der vergadering. Hij bracht naar voren
dat de veeweiders en -mesters lijden onder den zui-
vclsteun. Door de afslachting zijn de prijzen van het
vee gestegen. De rundveestapel wordt vernietigd om
de baconzouters te helpen. De regeering heeft het
plan de melkproductie te verminderen, maar men is
daarbij zeide spr., op verkeerde wijze te werk ge
gaan. Niet door vernietiging van den veestapel moet
men een vermindering trachten te bereiken, maar
door uitbreiding van de veeweidcrij.
Daarvoor is noodzakelijk een vermindering van de
zware lasten, die nu op de veeweiderij zijn komen
te rusten. Vooral de afschaffing van de 10 pet. ac
cijns op het geslacht vee zou een goede uitwerking
hebben. Het totaal bedrag per jaar van deze 10 pet.
is 6 millioen gulden. Laat men deze 6 millioen vallen
dan beteckent dit een dirccten crisissteun, terwijl dit
toch een klein bedrag is in verhouding tot de ongc-
veer 220 millioen, welke op het oogenblik voor cri
sissteun wordt uitgetrokken.
Vermoedelijk zal men met de afslachting doorgaan,
tot groote schade van het bedrijf der veeweiders en
-mesters. Doordat bij het weiden het vee zeven maan
den lang onttrokken wordt aan de melkproductie,
steunen de veeweiders een beperking daarvan in be
langrijke mate.
Nog slechts kort geleden kwamen treinen en booten
met Deensch vlccsch naar ons land. Dit bewijst wel,
dat onze rundveestapel niet te groot is. Daarom, aldus
besloot spr., moet deze rundveestapel niet verder
door afslachting worden vernietigd.
Nadat ecnige besprekingen waren gevoerd, werd
overgegaan tot oprichting van een landelijke ver
eeniging van veeweiders en -mesters. Alle aanwezi
gen sloten zich bij de nieuwe vereeniging aan.
Het bestuur werd samengesteld uit de heeren M.
Oppenheim te 's-Gravenhage, P. C. Ammerlaan te
Schipluiden, H. Steenbergen te Rockanjc, Joh. Hellin-
ga te Lckkum, J. M. Winkelman te Zwolle en Ph.
Philips te Harderwijk.
Met algemeene stemmen werd vervolgens een mo
tie, gericht aan den minister van oeconomische za-
ders en mesters met een deel uit den zgn. zuivclpot-
ken, aangenomen, waarin wordt verzocht de veewei-
te steunen en niet opnieuw tot afslachting van rund
vee te besluiten.
IN DE EERSTE KAMER NA VRIJ VEEL VERZET
GOEDGEKEURD.
Voor de documentaire film „For ever England" worden tor hoogte van den vuurtoren te
Eddystone opnamen gemaakt met medewerking van de Brltsche admiraliteit. De torpedo
jager „Broke" wordt door bommen getroffen.
Gister heeft de Eerste Kamer het wetsont
werp tot heffing van een belasting op de z.g.
goederen van de docde hand goedge
keurd met 30 tegen 18 stemmen.
Bij de discussie over het ontwerp, welke den gehce-
len dag duurde, werd echter meer tegenstand onder
vonden, dan aanvankelijk verwacht werd.
De kerkelijke fondsen gaven vanzelf sprekend de
grootste moeilijkheden, doch zelfs van hen, die fei
telijk op grond van hun beginselen tegenstandera
moesten zijn, gaf den nood der schatkist den door
slag.
Minister Oud wees er dan ook op, dat ook achter
dit belastingontwerp het ganschc kabinet stond; wie
deze steen wegtrekt uit het gebouw, dat wij moei
zaam gaan optrekken, aldus mr. Oud, geeft een vrij
brief aan anderen, die andere steenen willen weg
trekken.
Met drie andere anti-revolutionnairen heeft de heer
Van Citters. wegens den „zeer zorgvollen toestand
der financiën" zijn stem aan het wetsontwerp gege
ven. De eenige afwijking in zijn fractie was mr. Briët.
Van de christclijk-historischcn heeft daarentegen al
leen de voorzitter der Kamer, mr. W. L. baron de
Vos van Steenwijk, voorgestemd. Alle sociaal-demo
craten, vrijzinnig-democraten en liberalen hebben
zich evenwel rondom den minister geschaard, even
als het katholieke vijftal (groep-Janssen). Zoo kwam
men tot 30 voorstemmers, die 18 onvcrzoenlijken te
genover zich vonden, (11 katholieken, 6 christclijk-
historischcn en de anti-revolutionnair Briët).
Het is dus ten slotte nog een zeer behoorlijke
meerderheid geworden, al scheen het een tijdlang een
dubbeltje op zijn kant. Verschillende afgevaardig
den (o.a. de voorzitter) kwamen na afloop minister
Oud de hand drukken.
Hevige stormen in den Atlantischen Oce
aan. Het s.s. Millpool met 26 man ver
loren geacht.
Zware stormen in het Noorden van den Atlan
tischen Oceaan hebben de scheepvaart groote
schade toegebracht.
Het Engelsche stoomschip „Millpool", dat on
derweg was van Danzig naar Montreal in Cana
da, heeft een S.O.S. sein uitgezonden, dat het
ongeveer zeven honderd mijlen van de kust van
Labrador hulpeloos ronddrijft.
De te hulp gesnelde schepen „Ascania" en
„BcaverhiU" hebben de in nood verkeerende boot
nog niet kunnen vinden.
Men vreest^ nu, dat de 4218 ton metende Millpool,
met een bemanning van 26 koppen, vergaan is. Het
s.s. Ascania van de Cunardlijn en de Beaverhill van
de Canadian Pacific, hebben zich in allerijl door den
hevigen storm naar de opgegeven plaats begeven,
ongeveer 700 mijl uit «Ie kust van Labrador.
Ze hebben vuurpijlen afgestoken en verscheidene
uren rondgekruist, zonder echter een spoor van den
Millpool te vinden. De Millpool had eerder draadloos
medegedeeld, dat zijn mast over boord lag. een luik
was weggeslagen en dat het hulpeloos ronddreef.
Latere telegrammen van haar nood-radio-installatio
waren niet te ontcijferen. Het laaste van deze be
richten was om 3 uur 's nachts ontvangen.
i
Een Rcuterbericht uit New-York meldt nader, dat
men practisch alle hoop op redding heeft opgegeven.
De Ainderby.
Het s.s. Antonla, van de Cunardlijn en het s.s. Tre-
maton verleenen aan het s.s. Ainderby assistentie,
dat zich midden op den Oceaan bevindt. Het schip
meldde, dat er een leerling over boord geslagen en
verdronken was.
Reuter meldt nader uit New York, dat berichten
opgevangen zijn, dat de brug van dit schip gedeelte-
lijk is weggeslagen. De tweede stuurman is gewond.
Behalve een luik is vooruit ook een schot gedeelte
lijk weggeslagen. Dit bericht is door het s.s. Black-
guU aan de Machay Radio Corporation overgebracht.