Verzet in Spanje
Hevige strijd in
Cataloniê
Catalaansche opstand
Nieuwe botsingen.
Goede vangst vee de Politie
bloedig onderdrukt
Heele land in
staat van beleg
Postrekening
No. 23330
Int. Telef.
No. 20
8 PAGINA'S.
Het nieuwe bewind tot
overgave gedwongen
Vloot=incident bij
Smyrna
Franz Bobzien is
dood.
Autobus in het water
Langendijker Groentenmarkten.
Maandag 8 October 1934.
SCHAGER
78ste Jaargang. No. 9569
C0DR1HIT.
Dit blad verschijnt dagelijks, Dehalve Vrijdags. Bij inzending tot
*s morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
Prijs per 3 maanden f1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent vbewljsno.
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Het verzet der revolutionnaire arbeiders
in Spanje is op bloedige wijze bedwongen.
Volgens de berichten zonden meer dan 300
dooden en 700 gewonden bij de talrijke schiet
partijen te betrenren zijn.
Buitengewoon hevig was de strijd in Cata
loniê, dat zich Zaterdagavond onafhankelijk
had verklaard en waar een tegen Madrid ge
richte regeering was gevormd onder leiding
vanAzana.
Niet minder hevig zijn de gevechten ln
Asturië geweest, waar de opstandelingen nlt
vliegtuigen werden gebombardeerd, zoodat ze
de bergen in moesten vluchten.
De regeering, die zonder genade tegen de
stakers is opgetreden, schijnt t* nns over het
geheele land den toestand meester te zijn.
Nadat het Zaterdag in Barcelona en verder in
geheel Cataloniê betrekkelijk rustig was verloopen.
werd omstreeks den middag de stad door militairen
van de Catalaansche generaliteit bezet. Machinege
weren werden in stelling gebracht. In de latere uren
werd de opgewondenheid gaandeweg grooter.
Deze opgewondenheid bereikte haar hoog
tepunt toen om 20.17 uur in den avond de
zelfstandigheid van de Catalaansche repu
bliek werd uitgeroepen en verklaard, dat Ca
taloniê zich volledig van het overige Spanje
afscheidde.
Over het uitroepen der Catalaansche onafhanke
lijkheid wordt nog het volgende gemeld:
Zaterdagavond verscheen president Companys van
Cataloniê op het balkon van het paleis der genera
liteit en las hij onder de bijvalsbetuigingen van de
menigte den volgenden oproep voor:
„Catalanen! De monarchie en haar vrien
den hebben de regeering op zich genomen om
de republiek te vernietigen. Alle goede repu
blikeinen zijn opgestaan om de vernietiging
der republiek te verhinderen. Cataloniê kan
het geheele Spaansche volk, dat vecht voor
zijn vrijheid, zijn solidariteit niet ontzeggen.
Cataloniê breekt alle betrekkingen met de
Spaansche regeeringsinstanties af.-'. De op
roep besluit met de aanmaning, de strengste
discipline te bewaren.
Staat van belegd over geheel Spanje.
Later op den avond word door den presi
dent de staat van beleg afgekondigd over ge
heel Spanje. Het gezag Is daardoor overge
gaan op de militaire autoriteiten.
Cataloniê was toen geheel van de rest van Spanje
afgesloten. De daar gevormde regeering stond onder
leiding van den vroegcren Spaanschen minister-pre
sident Azana.
De minister-president Lerroux deelde door middel
van do radio mede, dat de revolutionnaire beweging
met de uitroeping van den Catalaanschen staat haar
hoogtepunt had bereikt. De regeering, aldus Lerroux,
is vast besloten het staatsgezag te herstellen met alle
ter beschikking staande middelen en front te maken
tegen het Catalaansche verraad.
Uit de garnizoenen van Madrid zijn afdeelingcn
cavalerie en machinegeweren onder weg. Te Madrid
duurden de schietpartijen voort. Op een der ministers
werd bij het verlaten van zijn huis een homaanslag
gepleegd. De minister bleef echter ongedeerd. Het
totale aantal gewonden staat nog niet vast.
In den nacht van Zaterdag op Zondag werden oor
logsschepen naar Barcelona gedirigeerd.
Te middernacht riepen de Catalaansche autoriteiten
alle Catalanen op, zich te verweren togen de fede
rale troepen. Deze troepen omsingelden het „ministe
rie" van hinnenlandschc zaken en deelden de regee
ring te Madrid mede, dat hij het aanbreken van den
dag het gebouw zou worden bezet.
Te Madrid eindigdon de vijandelijkheden Zondag
nacht te half twee. Verwacht werd evenwel, dat zij
des morgens zouden herleven.
Azana in arrest
Volgens nog onbevestigd bericht van Reuter uit
Madrid, is Azana, voormalig minister-president, met
twee zijner partijgenootcn bij Barcelona gearresteerd
op het oogenblik, dat hij aan boord van een stoom
schip naar Frankrijk trachtte te vluchten.
Lang heeft de onafhankelijkheid van Cata
loniê niet geduurd. Te 6.15 Zondagmorgen
heeft de Catalaansche regeering zich overge
geven aan de regeeringstroepen onder bevel
van generaal Batet. De geheele regeering, de
burgemeester van Barcelona, de leden van
het gemeentebestuur en de opperbevelhebber
der Catalaansche strijdkrachten zijn gear
resteerd.
De regeeringstroepen hadden in de ochtendsche
mering een aigemeencn aanval ondernomen op het
gcuGuw der generaliteit en het gebouw met mortie
ren beschoten, waarna de Catalaansche regeering
zich overgaf om onnut bloedvergieten te vermij
den.
In verschillende wijken van Barcelona vonden in
de morgenuren nog levendige schietpartijen plaats
tusschen de legale troepen en de gewapende opstan
delingen. Verwacht wordt echter, dat de geregelde
troepen, die gesteund werden door militaire vlieg
tuigen, in den loop van den dag het terrein meester
zouden worden.
Het was elf uur in den avond, toen de Catalaan
sche regeering per ardio een oproep richtte tot de
burgers van Cataloniê om de wapens op te nemen.
Companys stelde den bevelhebber der Spaansche
troepen, generaal Batet, de vraag, of deze bereid
was het nieuwe regime te aanvaarden.
Batet vroeg een uur bedenktijd, maar nog voor
deze termijn was verloopen, gingen de Spaansche
troepen tot den aanval op 't palcis over. Den geheelen
nacht werd er geschoten tusschen de troepen en de
Cataloniërs, die liet gcneraliteitspaleis bezet hielden
terwijl naar de aangrenzende gebouwen granaten
werden geworpen. De gebouwen van het departement
van handel en industrie werden onder kanonvuur
genomen, waarna de menschen, die er zich in bevon
den, de vlucht namen.
Generaal Batet liet ten slotte het paleis beschieten
door kanonnen, opgesteld op het vliegveld. Voor het
bombardement had Batet een ultimatum gesteld aan
de zich in het palcis bevindende ministers. Een half
uur later had hij dit ultimatum herhaald. Er kwam
evenwel geen antwoord op. Het bombardement begon
en de bezetting van het palcis moest zich tenslotte
in de vroege morgenuren overgeven.
De strijd heeft, zooals te verwachten was, een groot
aantal slachtoffers geëischt. Het juiste aantal doo
den en gewonden is nog niet bekend.
Companys, die
gewond zou zijn,
en zijn ministers
met uitzondering
van Dancas, mi
nister van binnen
landsche zaken,
werden gearres
teerd, evenals de
burgemeester van
Barcelona en de
leiders v. d. op
stand. Zij werden
allen aan boord
van een schip in
de haven gebracht
Eveneens was 'n
arrestatiebevel af-
ccvaardigd legen COMPAN.S, do leider der sopa-
Azana. xatisten in Cataloniê,
Zondagavond opnieuw tal van overvallen
gepleegd, waarbij bet tot hevige
vuurgevechten ls gekomen.
KRIJGSRAAD BIJENGEKOMEN.
MADRID, Maandagmorgen.
Zondagavond hebben anarchistische en jong-
socialistische groepen in verschillende deelen
van Madrid opnieuw tal van overvallen ge
pleegd op politiepatrouilles en militairen.
Daarbij is het tot hevige vuurgevechten ge
komen. Er zijn opnieuw eenige personen go-
dood en zeer veel personen gewond. Ook de
woning van den minister-president is onder
vunr genomen.
Uit Cataloniê wordt gemeld, dat tal van botsingen
hebben plaats gehad tusschen de opstandelingen en
de politie. De politie kon overal in korten tijd de or
de herstellen. In het bizonder te Lerida schijnt weer
krachtige tegenstand te zijn geboden. Ook daar zijn
tal van personen om het leven gekomen. In de buiten-
wijijen van Barcelona wordt eveneens nog voortdu
rend geschoten.
In de provincie Leon zouden revolutionnaire mijn
werkers verscheidene kerkgebouwen in brand hebben
gestoken. Volgens een verklaring der regeering zijn
door oorlogsschepen in de haven van Apules troepen
aan land gezet, die de orde hebben hersteld. Hoe groot
het aantal slachtoffers is, is niet bekend.
In de provincie Galicië zou op verschillende plaat
sen een poging zijn gedaan een Galicischc Republiek
uit te roepen. De orde kon evenwel worden hersteld.
Te Barcelona is aan boord van liet stoomschip
Urugay Zondagmiddag een krijgsraad bijeengekomen
ter berechting van de leden der vroegere Catalaan
sche regeering, die zich aan hoogverraad hebben
schuldig gemaakt.
Hoewel de Spaansche grondwet de doodstraf niet
kent, komt deze straf wèl voor in de krijgsartikelen,
die bij den staat van oorlog kunnen worden toege
past.
Inbreker-acrobaat in een zaak aan de Kalver-
straat te Amsterdam gesnapt.
Amsterdam, 7 October. Een inbreker met de
allures van een acrobaat, is in den afgeloopen nacht
in handen gevallen van de politie van het bureau
Singel.
De man had voor zijn nachtelijke escapade een
zaak in sport- en andere artikelen in de Kalvcrstraat
uitgekozen. Daar hij inzag dat hij van de straat af
niet naar binnen zou kunnen komen zonder kans
op ontdekking, begaf hij zich naar de aangrenzende
steeg en wist het te bestaan, langs den gevel naar
het dak te klimmen, op welken levensgevaarlijken
tocht hij zijn steunpunten vond in de gleuven van
den muur.
Vervolgens verwrong hij op het dak de ijzeren sta
ven van een lichtraam, en drong op deze wijze tot
het gebouw door. Een en ander schijnt echter niet
geruischloos te zijn geschied, want twee in de Kal
verstraat patrouilleerende agenten hoorden 'n zwak
geluid. Begrijpende dat er onraad was, haalde een
van hen assistentie aan het bureau Singel. Enkele
minuten later was het geheele pand door een deta
chement politie omringd. De twee agenten begaven
zich met behulp van een sleutel, die zij van de
dicht bij den winkel wonende bedrijfsleider hadden
gekregen, naar binnen en begonnen daar hun speur
tocht.
Alle hoeken en gaten werden doorzocht, doch eerst
op den zolder vonden zij hun man, een nog jong per
soon, die de wijste partij koos en zich zonder verzet
overgaf. Hij was in het bezit van een groot aantal
inbrekerswerktuigen.
Geboeid werd hij naar het bureau Singel overge
bracht, waar hij is ingesloten. Zeer waarschijnlijk
heeft de politie met deze arrestatie een heerschap in
handen gekregen, die een goede klant is van de
hoofdstedelijke justitie.
De politie houdt rekening met de mogelijkheid, dat
de gearresteerde hulp heeft gehad van een of meer
medeplichtigen, die in dat geval op den uitkijk zou
den hebben gestaan.
BELEEDIGING VAN HET OPENBAAR GEZAG.
Tegen Ds. van Duyl voor de tweede maal
proces-verbaal opgemaakt.
Het Volk meldt:
Voor de N.S.B. sprak Donderdagavond ds. v. Duyl
in het Spaarbankgebouw to Tiel voor een matig be
zette zaal. Na afloop werd tegen den spreker proces
verbaal opgemaakt, daar hij zich in beleedigenden
vorm had uitgelaten over het openbaar gezag.
Tot zoover het bericht in Het Volk. Zooals men
zich zal herinneren is tegen Ds. Van Duyl voor on
geveer li dagen terug te Alkmaar voor eenzelfde feit
proces-verbaal opgemaakt.
ER ZOU OP FRANSCHE OORLOGSSCHEPEN
ZIJN GESCHOTEN BIJ BEZOEK AAN
DE TURKSCHE WATEREN.
I s t a n b o e 1. Bij gelegenheid van een bezoek
van Fransche oorlogsschepen aan de Turksche wa
teren zou zich, naar verluidt, een ernstig incident
bobben voorgedaan. Reeds sedert eenige dagen was
bekend, dat twee der modernste en grootste Fran
sche torpedojagers, „Guepearden „Cassard", een
officieel bezoek aan Istanboel wilden brengen.
Beide schepen hebben intusschcn op de Middel-
landsche Zee keert gemaakt en wilden eerst de ha
ven van Smyrna hinnengeloopen. Deze haven behoort
evenwol tot de door de Turksche regeering officieel
tot oorlogshaven verklaarde steden. Het is vreem
delingen nadrukkelijk verboden deze plaatsen te na
deren. De beide Fransche oorlogsbodems, aldus
wordt gezegd, zouden niettemin hebben geprobeerd
de haven binnen te loopen. Het bezoek zou evenwel
verhinderd zijn door verscheidene schoten, welke
door de Turksche landbatterij zijn gelost. Van Fraan-
sche zijde zouden deze schoten zijn beantwoord.
Zondagavond zou de Turksche regeering een of
ficieel communiqué over het incident publiccereiL
Een van hen, die op last van Larens burgemeester
over de grens werden gezet.
We lezen in „Het Volksblad": Uit zeer betrouw
bare bron bereikt ons uit Hamburg het bericht, dat
onze partijgenoot Fransz Bobzien in de gevangenis
gestorven is. Over de manier, waarop hij zijn leven
verloor, lieten de berichtgevers, die uiteraard voor
zichtig in hun mededeelingen zijn, ons in het onze
kere, doch bepaalde passages in den brief doen de
vrees opkomen, dat Franz Bobzicn niet, op normaio
wijze gestorven is.
Franz Bobzien behoort tot dc jonge mannen, die
op hevel van den burgemeester van Laren over de
Duitsche grens gebracht en in handen van de Duit-
sche justitie afgeleverd zijn.
Hij werd naar Berlijn getransporteerd en in d<
martelcellen van het Columbiahuis ingesloten, tot
dat hij naar Hamburg werd getransporteerd. Daar
werd deze jonge man, die aan een ernstige hart
kwaal leed, tot vier jaren tuchthuis veroordeeld.
Blijkbaar heeft hij de behandeling, waaraan de
Duitsche gevangenen blootstaan, niet verdragen.
Zijn kameraden van de arbeidsjeugd en de rijks-
banier, die ons het bericht stuurden, treuren om
hem. Zonder de zoo algemeen afgekeurde maatre
gel door den burgemeester van Laren ten zijnen
aanzien genomen, zou Bobzien waarschijnlijk nog
leven
l
Onder Hoorn tegen een boom gereden.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is een auto
bus, waarin twee-en-twintig hengelaars uit de Jor«
daan te Amsterdam waren gezeten, tusschen Zwang
en Westwoud tegen een boom gereden. De schok was
zóó hevig, dat de carrosserie volkomen werd ver
nield. Nagenoeg alle inzittenden sloegen door de
vernielde wand heen en kwamen in de sloot terecht,
die den weg scheidt van het weiland.
De bus was bij een scherpe bocht tegen een boom
gevloden. De gevolgen waren ontzettend. Dc zijwand
van de autobus vloog in flarden, de. passagiers kon
den zich, terwijl de carosseric werd verbrijzeld, ner
gens aan vastgrijpen en vlogen met banken en al
de sloot in. Het water was gelukkig niet diep, maar
nog gelukkiger was het feit. dat dc hengelaars, die
deze onverschoedsche tuimeling maakten, zoo goed
terecht kwamen. In weinige oogcnblikken had de
een den ander op het droogc gebracht.
De chauffeur was door het gebeurde volkomen
van streek geraakt. Hij weigerde aanvankelijk den
wagen te verlaten en rukte zich de haren uit het
hoofd, kermend van spijt, dat hem nu zooiets moest
overkomen.
NOORDSCIIARWOUDE, 8 October 1934.
8400 Kg. uien, f 1.90—2, drielingen f0.70—fo.80, grove
f 1.80-1.90, gele nep f 1—1.40. 850 Kg. peen 10.70, 1200
Kg. spercieboonen f 39.40, 2450 Kg. roode kool 11.40—
1.80, 17400 Kg. witte kool f 0.90—1.30.
BROEK OP LANGENDIJK, 8 October 1934.
Aanvoer: 0000 Kg. aardappelen :Friso 2.10, blauwe
2.302.90, hl. eigenheimers 2.203.10, uien 1.802.10,
drielingen 0.800.9O, gele nep 1.401,7.
6000 Kg. peen f 0.60, 600 Kg. slaboonen f 5.708.10,
3000 Kg. bieten f 0.701.60, 20.000 Kg. roode kool
f 1.202.1, 35000 Kg. witte kool f 0.60—1.30, 10.000 Kg.
gele kool f 1—1.60, 6000 Kg. D. witte kool f 1.50—1.GO
4000 stuks bloemkool Lecerf f G.49.10, Reus i 4.30
-0.80, licht i 1.90-3.10.