De Schoonheid van den Arbeid
Wiekende
wonderen.
Eindelijk weer te
mogen spelen.
De strijd in Amerika voor
betere sociale zorgen
voor den arbeider
li
Links: Een prettige middagrust in een gezellige
zaal aan een frisch gedekte tafel.
Rechts: De prachtige ontspanningsplaats bij
een fabriek van heden.
Bij een van de laatste groote bijeenkoms
ten van de politieke partij kruiste een
auto-giro voortdurend op gering hoogte bo
ven de geweldige menschenmenigte en gaf
aan de beneden patrouilleerende polftio
door seinen ieder oogenblik aanwijzingen
op welke plaatsen zich verontrustende be
wegingen voordeden, zelfs voor verkeers
regeling kan de autogiro benut worden.
Reeds verschillende keeren werden ge
durende de spitsuren boven eenige bijzon
der drukke punten van Londen auto-giro 's
gestationneerd, die eveneens door seinen
van bovenaf het geheele verkeer dirigeer
den.
Tenslotte wil Scotland Yard nog beproe»
ven, de auto-giro in dienst van de bestrij
ding der misdaad te stellen. Een auto-giro
moet voortdurend startklaar staan om
oogenblikkelijk tot vervolging van in ra
ce-wagens vluchtende misdadigers over te
kunnen gaan. Het is al verscheidene malen
voorgekomen, dat het spoor van bankroo-
vers gedurende de vervolging werd verlo
ren, doordat zij zich door do geweldige
snelheid van een auto konden redden.
Een vliegtuig dat de vluchtende wagen
eenmaal in zicht heeft is inderdaad niet
zoo licht af te schudden.
WERKLOOZE ARTISTEN GAAN OP
TOURNEE.
Uit Amerika bereikt ons bericht,
dat wij, wijl het ook in ons land
actueel is, hieronder laten volgen.
Werkloos verschrikkelijk lot! Voor
eiken hand- of hoofdarbeider. Verloren de
vreugde over het leven, vergeten vroeger
durf en kracht. Dubbel erg voor den kuns
tenaar, want hij verliest tegelijk het moei
zaam verworven „kunnen".
De violist zal als laatste schot zijn in
strument bewaard hebben, om in dage-
lijksch spel troost en nieuwe kracht te vin
den. De artiest echter? De acrobaat, de
koorddanser, de jongleur, de goochelaar
al deze gestalten van een prcttigen, vroolij-
ken avond? Hoe moeten zij zich gedurende
de maanden of zelfs jaren, dat zij zonder
engagement zijn, zich oefenen? Kunnen zij
hun prestaties, bereikt in dikwijls jaren
lange training, op hetzelfde peil houden,
roesten de gewrichten niet, wordtm do
spieren niet stijf en onbewegelijk?
Zij hebben plaats, ruimte, toestellen en
ook toeschouwers noodig, om tot goede
verrichtingen in staat te blijven. Elke dag
zonder oefening is een verloren dag.
Ook aan hen, die reeds op middelbaren
leeftijd gekomen (werklooze jaren tellen
juist hier dubbel) vertwijfeld en zonder
hoop waren, heeft men nu gedacht.
En nu heeft men in New York een aantal
van deze Rostelli's en Otto Reuter's in een
autobus gezet, een programma voor hen
opgesteld en hen voor eenige weken het
platte land opgestuurd. In kleine stadjes,
in dorpsherbergen, overal waar het begrip
„variété" nieuw is, waar reeds de danseres,
die als „tooneelnummcr" tusschen twee
oude filmen optreedt, een ongekende sen
satie beteckent, zulen zij dansen, voordra
gen, goochelen, lenigheid en spierkracht in
de enge omlijsting van het kleine tooneel
ten toon stellen. Daar zullen zij weer pu
bliek zien en toegejuicht worden.
Uit honderden is het lot hun gunstig ge
weest. Vol teleurstelling moesten nog velen
achterblijver^ Het is in de eerste plaats
niet de verdienste die hen trekt, al wordt
ook na jaren werkloosheid het op een
menschwaardige wijze verdiende brood ook
als een zegen beschouwd. Maar meer dan
al het andere is het de groote vreugde weer
te mogen spelen, menschcn tot bijvalsstor-
men op te winden, het reeds verroeste toe
stel weer mooi blank te kunnen poetsen en
al deze dingen van de zeldzame wereld van
het variété weer te kunnen medemaken,
dat deze menschen zoo vroolijk maakt.
ting, een goede belegging beteekent, en hij
verzuimt niet daarvan het profijt te trek
ken.
Wel zijn de sociale voorwaarden, waar
onder de Amerikaansche arbeider werkt,
nog tientallen van jaren bij Europcesche
toestanden ten achter, maar meer en meer
wint toch ook in het land van Roosevelt
do gedachte plaats, dat arbeid niet zonder
meer een speculatie-object mag zijn, maar
een quacstie van to be or not to be voor
een geheel volk. Het is begrijpelijk, dat,
om tot een volkomen goed functionneeren-
de organisatie te komen, er aan beide zij
den offers moeten worden gebracht, en dat
het streven van de N.I.R.A. er op is ge
richt zoowel werkgevers als werknemers
in deze richting op te voeden.
Op den duur moet het zoo worden, dat
de plaats waar arbeid wordt verricht een
heiligdom wordt, dat met een zekeren eer
bied wordt betreden en waarop men nog
eens een liefdevollen blik werpt, voor men
haar verlaat.
mag men dan verwonderd zijn? Is het
niet veeleer verwonderlijk, dat tot nu toe
vliegvelden steeds tamelijk ver buiten de
groote steden worden aangelegd, hoewel de
tegenwoordige vliegtechniek het zeer goed
mogelijk maakt, op een kleine ruimte tus
schen de huizen-zee gelegen, te landen.
Wel is dit niet mogelijk met het tot nu toe
bijna uitsluitend gebruikte vliegtuig, dat
naar het principe van het draagvlak ge
bouwd is. Door zijn hooge landingssnel
heid heeft het gewone vliegtuig een groot
uitloopveld van noode, dat in het centrum
van onze hedendaagsche groote steden niet
is te maken.
De mogelijkheid, op een zeer kleine
ruimte te landen, bezit alleen de autogiro.
De waardevolle eigenschap heeft voor dit
toestel bij de Engelscho luchtvaartautori
teiten groote interesse doen opwekken en
ook in andere landen begint men over het
voordeel van de „draagwieken" ernstig na
to denken in ons land trekt b.v. de op
de L.U.T.O. tentoongestelde auto-giro ieders
belangstelling.
Al sinds tien jaar ongeveer worden er
bruikbare auto-giro's gebouwd en het is
dan ook werkelijk onbegrijpelijk, dat zij
eerst in de laatste jaren de zoozeer ver
diende waardeering vindt. Haar uitvinder
is de Spanjaard De Cierva, aan wien bij
de constructie het ideaal van een lood
recht startend en landend vliegtuig, dat
buitendien in de lucht onbeweeglijk stil
kan staan, voor den geest zweefde. Door
leeken worden de draagwieken meestal
met de hefwieken verwisseld, die op de
plaats van de draagvlakken bevestigd zijn
en door een motor worden aangedreven,
waardoor het vliegtuig verticaal van de
aarde wordt omhooggeheven.
De auto-giro bezit deze horizontale wie
ken evenzeer, maar deze worden niet door
een motor aangedreven, maar slechts door
den wind, die bij het voorwaarts vliegen
ontstaat. Het vliegen zelf heeft plaats door
een op de gewone wijze aangebrachte pro
peller.
Voor vluchten over grooten afstand zal
de auto-giro de concurrentie van het ge
wone vliegtuig wel niet kunnen weerstaan
daar zij de phantastische snelheden van
onze moderne machines wel nooit zal kun
nen bereiken. Er bestaan echter een aan
tal bijzondere doeleinden, waarbij het voor
dcel van de auto-giro boven het gewone
vliegtuig duidelijk in het oog springt. Zoo
kent men in Engelsche militaire lucht
vaartkringen de auto-giro een buitenge
woon groote beteekenis als verkennings
vliegtuig toe, daar zij, in de lucht stil
staand, de luchtballon kan vervangen en
tegelijktijdig de mogelijkheid bezit, niet
door haar eigen beweeglijkheid aan vijan
delijke aanvallen te ontrekken.
Ook voor do luchtpost en politiedienst is
de auto-giro uitermate geschikt. De Engel
sche posterijen hebben door proefvluchten
vastgesteld, dat het zonder meer mogelijk
is, postzakken door een auto-giro van ge
ringe hoogte af op de platte daken van
postkantoren te laten vallen, of zelfs op
zulke daken te landen. Er wordt daarom
ernstig overwogen, bij wijze van proef op
bet dak van het hoofdpostkantoor te Lon
den een landingsplaats in te richten.
Ook de Ixmdcnsche politie heeft, zich
reeds meerdere malen van de bruikbaar
heid van de auto-giro in de practijk over
tuigd.
Gezellige eetzalen, zindelijke
wascbgelegenheden en doel
matige garderobes.
door
M. DE BRETANI.
De smerige plaats, waar de fabriek haar afval deponeert, is geen verblijf voor den
arbeider om z'n vr ij en tijd door te brengen.
werkgever en werknemer. Innige samen
werking in alles! Zeker, politieke predi
kers van het materialisme willen wel wijs
maken, dat een dergelijke samenwerking
onnatuurlijk is, maar voor den Amerikaan-
schcn arbeider is het geen idealistisch
stopwoord, neen, een punt van zijn pro
gramma! Het principe van dat programma
van alle Amerikanen is een wederzijdsche
achting en gelijke plichten en rechten te1
genover staat en volk. De ondernemer van
gisteren kwam zich geweldig „nationaal"
voor, omdat hij hot niet erg op Marx voor
zien had, in werkelijkheid handelde hij uit
louter egoisme en vernederde den staat
voor materialistische doeleinden. De arbei
der van gisteren daarentegen was de op
vatting toegedaan, dat hij tegenover den
staat überhaupt geen rechten heeft, maar
in de plaats daarvan alleen maar onaan
gename plichten. Men moet hem daarbij
ten goede houden, dat hij pas door de eco
nomische politiek van zijn werkgever in
de handen van internationale verleiders
werd gedreven.
Daarom is het natuurlijk, wanneer nu de
organisatorische vorm van deze op den
toekomst wijzende en krachtig zedelijke
gedachte, het Amerikaansche arbeiders
front, aan beide organisch in elkaar ge
voegde deelen de nieuwgeschapcn onder
nemersgemeenschap den roep laat hoo-
ren: „Schept menschwaardige fabrieksste
den."
Het gaat velen fabrieksleiders als de in
het begin vermeldde arbeider van het ver
leden: de maatstaf voor een normale waar
deering van sociale en gezonde eischen
gaat verloren. Nu ziet hij, wat goede wil
en samenwerking vermag. Hij ziet prettig
uitgeruste eet- en waschgelegenheden, re
creatie- en garderobezalen, die in regel
rechte tegenstelling zijn met de meestal
volkomen onbruikbare, „waschgelegenhe
den" van vroeger en do donkere hoeken,
dio voor kleedingbewaarplaats waren, en
bemerkt daardoor, dat de werkplaatsen en
ontspanningszalen, die zelfs niet aan de
geringste eischen van zindelijkheid en ge
zelligheid voldoen, hem onwaardig zijn.
Do Amerikaanscho werkgever is, zooals
elk zakenman, egoistisch, maar het is een
gezond egoisme, dat hij nastreeft. Hij weet
nu, dat een arbeider, die zijn taak in een
prettige omgeving kan verrichten, tevre
den is. En tevens weet hij, dat de presta
ties van een tevreden mensch veel hooger
zijn, dan van hem, die zijn arbeid alleen
om z'n broodje verricht, en niet meer dan
het hoog noodige doet. Dit alles heeft hem
op de gedachte gebracht, dat het geld, uit
gegeven voor verbeteringen in deze rich-
Ook van deze rommelplaats, zou een mo-
deltuin naar het voorgaande voorbeeld
kunnen worden gemaakt.
VLIEGTUIGEN LANDEN OP DAKEN.
De auto-giro komt in trekLonden
bouwt een vliegveld bóven de City.
Van vliegtuigen, die op de daken van
wolkenkrabbers landen en starten, leest
men heel dikwijls in utopische romans,
maar voorloopig dan ook uitsluitend daar.
In de praktijk is men van het schoone
ideaal, dat elk plat dak een luchthaven is,
nog heel ver verwijderd.
Mnar wanneer nu uit Londen mede-
deelingen komen, mededeelingen, waaraan
niet te twijfelen valt, over het bouwen van
een vliegveld, boven de daken van de City
Rechts:
De schitterende waschge-
legenheid in een modern
georganiseerde fabriek.
Een nadeel van een of andere zaak wordt
eerst dan duidelijk, wanneer men het po-
sitievo „tcgen"-voorbeeld er van kent. Een
arbeider, wiens vader en grootvader in
een vuile fabrieksplaats werkzaam waren,
is maar al te gauw geneigd, de gebrekki-
go sociale en hygiënische toestanden als
vanzelfsprekend aan te nemen en zich
over het „waarom" geen hoofdbrekens te
maken.
En dat was misschien wel goed ook:
want zouden de Amerikaansche arbeiders
in een tijd, toen wegens do sociale struc
tuur van hun land aan een ingrijpende
verandering niet gedacht kon worden, de
ze punten al te duidelijk aan den dag ge
komen zijn, dan zouden er misschien nooit
de beroemde Amerikaansche arbeiders ge
weest zijn.
De „waschgelegenheld" van vroeger
Een plaats, die niet bepaald tot zindelijk
heid nitnoodigde
Het Is in dezén arbeider te waardeeren,
dat hij ondanks de vele tekortkomingen
van menigo fabrikant uit den tijd van
technischo hoog-conjunctuur zich met hart
en ziel aan zijn werk gaf en de noodzake
lijke hoeveelheid arbeidslust bewaarde,
zonder hetwelk er geen volle 100 pet. werk
mogelijk is.
Tegenwoordig heeft zich echter de struc
tuur in het groote arbeidsproces van het
Amerikaansche volk terdege veranderd. De
staat van Roosevelt haalde zooveel moge
lijk de dikke tariefmurên naar beneden,
die het verleden om den toestand van den
werkgever en den werknemer opgetrok
ken had en zette daarvoor in de plaats 'n
standpunt, dat alleen maar toe te juichen
Is: volkomen samenwerking tusschen
