De Uiver tweede te Melbourne
De Boeing Transport derde
Parmentier was uit de koers
geraakt.
KIJKEfl is K0J9PEn b.j CLOECK
„DE UIVER
Het oponthoud te
Albury.
Slecht landingsterrein.
Wat gaat de Uiver verder doen.
Minister Colijn over den tocht van
de Uiver.
De hulde der K.L.M. aan Scott en Black.
Radio-hulde uit Londen
De pech van de Panderjager.
Woensdag 24 October 1934.
Postrekening
No. 23330
SCHAGER
78ste Jaargang. No. 9581
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. Bij inzending tot
's morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. vil. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TI5N van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent Cbewijsno.
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Aan de groote spanning, die de men-
schen urenlang in haar ban gevangen
hield, is een einde gekomen. En een ge
lukkig einde, want hedennacht 1.12
uur Amsterdamsche tijd is de Uiver
op het vliegveld van Melbourne neerge
streken, waarmee Nederland de tweede
plaats in de snelheidsrace bezet.
Na de start uit Charleville gingen vele uren voor
bij, waarin omtrent de positie van de Uiver niets
werd vernomen.
Omstreeks vier uur des middags meldde Reuter,
dat Parmentier blijkbaar den koers was kwijtgeraakt.
Hij heeft boven Wodonga gecirkeld en draadloos
S. O. S. signalen uitgezonden.
De spoorweg-autoriteiten in de grenssteden Albu
ry en Wodonga berichten, dat een vliegtuig boven
deze steden heeft gecirkeld. Aan de draadlooze sta
tions werd verzocht aan Parmentier zijn positie op
te geven.
Een later bericht meldt,:
Parmentier en Moll schijnen niet te weten welke
richting zij moeten inslaan.
Om 14 uur Amsterdamschen tijd zou de „Uiver"
zich bevonden hebben op 40 mijl ten Noorden van
Albury.
Thans zijn de vliegers boven het gebied van Wo
donga,
Reuter meldt dat de Douglas om 15.37 (Amst. tijd)
geland is op de renbaan te Albury op 300 K.M. van
Melbourne. Even tevoren had Reuter gemeld, dat
Parmentier om 23.40 pl. tijd op 40 mijl van Albury
gesignaleerd was.
Gedurende uren werd er gewerkt om de machine, die
op drassig terrein geland was, naar een vaster ge
deelte te brengen; de benzine was uit Melbourne aan
gevoerd en ten slotte gelukte het te 9.55 plaatselijke
tijd d.i. 0.15 A. T. uit Albury te starten.
Even later kwam het verlossende bericht, dat de
vogel te Melbourne was neergestreken.
Melbourne In afwachting van de Uiver.
Melbourne. Nadat 30.000 enthousiasten getuige
waren geweest van de behouden aankomst van de
Britsche vliegers Scott en Campbell Black, die in-
tusschen voor het eerst na drie dagen weer van een
behoorlijke rust konden genieten, bestond groote
twijfel omtrent de aankomst en vooral het tijdstip
van aankomst der beide volgende mededingers.
De Uiver was op 100 mijlen van Melbourne op mod-
derigen bodem terecht gekomen, terwijl de Amerika
nen Roscoe Turner en Pangborne wegens een motor
defect te Bourke, d.i. op 27.3 mijlen ten Zuiden van
Charleville moesten dalen. Zij waren om 9 uur 40 A.T.
van Charleville vertrokken.
De Uiver was om kwart over twaalven Amsterdam
schen Tijd van Albury vertrokken en minder dan een
uur later streek de Uiver met Parmentier en Moll en
Van Brugge en Prins op het vliegveld van Melbourne
neer. Het was toen 1 uur 12 A.T.
Opnieuw was de belangstelling op het vlieg,
veld enorm. Er moest vrl] baan worden ge
maakt voor de officieele personen, die de be
manning en de passagiers van de Douglas ge
luk wilden wenschen met hun schitterende
prestatie op het zoo moeilijke traject, gedu
rende hetwelk zij zich voortdnrend Indachtig
zijn geweest van het devies der K.L.M. „Sa-
fety First".
Onder daverend gejuich deelde de Neder-
landsche consul te Melbonrne de leden der
bemanning van de Uiver, de heeren Koene
Dirk Parmentier, gezagvoerder, Jan Johan-
nes Moll, eerste officier, Bouwe Prins, werk
tuigkundige en Cornelis van Brugge, radio-
telegraiist van de Uiver mede, dat het H.M.
de Koningin had behaagd hen allen te benoe
men tot ridder In de Orde van Oranje Nas
sau.
De landing te Albury prachtig gelakt,
maar er was nog maar voor een half uur
benzine aan boord.
Parmentier, aldus een Reuter-bericht uit Albury,
had nog maai' voor een half uur benzine, toen hij
hier landde.
Mrs. Peavock, de vrouw van den secretaris der
Racing Club heeft een beschrijving gegeven van de
landing.
Het had den heelen nacht al geregend, maar daar
na knapte het ietwat op. En midden op het binnen
st© van de race course stond de blinkende machine,
Zij had ettelijke malen over het veld gecirkeld: hon
derden automobielen wierpen het licht hunner kop
lampen op het veld en in dat overdadige licht maak
te Parmentier een prachtige landing.
De bemanning en de passagiers begaven zich daar
na per auto naar Albury.
Voor het vertrek uit Charleville, waar de laatste
maal getankt werd, had Moll nog verklaard, dat men
tot dan toe door buitengewone gunstige atmosferi
sche omstandigheden was begunstigd. Daarna zijn
boven de uitgestrekte wildernis, waar in de duister
nis elk oriëntatiepunt ontbrak en ook weinig of geen
radioverbinding met grondstations mogelijk was, de
moeilijkheden begonnen. Te ruim half twaalf werden
draadlooze seinen van de Uiver ontvangen, waarmee
het vliegtuig verbinding met grondstations vroeg
ten einde zich te kunnen orienteeren omtrent zijn
positie of gepeild te kunnen worden.
Omstreeks middernacht deelden de autoriteiten te
Albury en te Wodongo mede, dat het vliegtuig onge
veer GO minuten lang boven deze plaatsen en omge
ving had gecirkeld. Te middernacht werd het toestel
boven Beechworth, 40 mijl benoorden Albury gestig-
nalejerd.
Tenslotte besloot Parmentier een goed landings
terrein te zoeken en slaagde hij er ondanks de duis
ternis en de onbekenheid met het terrein in, het toe
stel behouden op de renbaan van Albury neer te zet
ten.
Parmentier heeft nog via de radio verklaard, dat
hij tweemaal heeft getracht boven een onweder uit
te komen, maar dat hij er niet in geslaagd is.
Hoog boven de bergen woedde het onweder met
verschrikkelijke regen- en hagelstormen, die hem
dwongen rechts omkeerd te maken.
Het hooge plateau was met ijs bedekt.
De resident van Albury heeft verklaard, dat Par
mentier niet in staat was vele namen van plaatsen
te verstaan, welke van de radio-stations werden op
gevangen. Cootamundra, Tangambalanga zijn namen,
welke de omroep niet goed kan doorgeven.
Er zijn gisteren verschillende pogingen gedaan om
de vliegers den weg te wijzen. De spoorlijn tusschen
Albury en Melbourne was door fakkels verlicht. De
Britsche kruiser Sussex, welke in de haven van
Melbourne ligt, heeft met zoeklichten de lucht afge
zocht.
Passagier van de Uiver verteld.
De heer Gillissen, de Nederlandschc passagier, ver
telde aan een vertegenwoordiger van Reuter, dat het
vliegtuig in een onweersbui was geraakt ter hoogte
van Albury, tengevolge waarvan het van koers moest
veranderen. Het onweer stelde de draadlooze instal
latie vrijwel buiten werking, zoodat het vliegtuig
geen draadlooze berichten kon ontvangen.
Parmentier bemerkte de lichten van Albury en na
met zijn vliegtuig drie cirkels te hebben beschreven,
besloot hij te landen. De landing is, zooals boven
gemeld, vlot geschied.
De Uiver zit in den modder.
Een telegram uit Melbourne aan de Londensche
bladen meldt, dat Parmentier zoodra het begon te
dagen den toestand van de Douglas heeft onderzocht
en het bleek, dat hij diep in den zachten grond van
de renbaan te Albury was weggezakt.
Het zal vermoedelijk cenigen tijd duren alvorens
het hem mogelijk zal zijn de vlucht te hervatten. Hij
hoopt met behulp van planken het vliegtuig naar vas
te ren grond te kunnen rollen en daarna naar Mel
bourne te kunnen starten.
Deze hoop is gezien den afloop, gelukkig verwe
zenlijkt geworden.
Het ging zoo goed. Vlotte landing te
Charleville.
Parmentier had nog bij zijn aankomst te Charle
ville verklaard, dat allen zich best voelden.
De duisternis viel juist in toen de „Uiver" hier bin
nenkwam; de startofficier van het vliegveld gaf een
waarschuwingssignaal om even te wachten met lan
den tot de lichten waren aangestoken. Moll had ge
zegd, dat hij niet begreep waar al die omslag voor
noodig was.
Parmentier maakte een perfecte landing.
De Douglas bleef een uur en 15 minuten te Charle
ville en vertrok bij klaar maanlicht.
De Boeing Transport met de Amerikanen
Roscoe Turner en Pangborne is derde gewor
den in de snelheidsrace.
Om 3.56 uur Amsterdamsche, tijd dus 2 nar
44 min. na de „Uiver" is het toestel te Mel
bourne aangekomen.
Rondvlucht over Australië en Indië.
Amsterdam. Naar wij vernemen, ligt het
in de bedoeling dat de „Uiver" na aankomst
in Melbourne, een bezoek aan Sydney en
Canberra brengt.
Na ruim een week verblijf in Australië zal
de Douglas naar Ned. Indië terugkeeron,
waar het toestel eenigen tijd blijft om be
zichtigd te kunnen worden.
Op 12 November zal de „Uiver" dan uit
Medan naar Nederland vertrekken.
Minister Colijn verklaarde als volgt:
Hoewel vervuld van de grootste waardee
ring voor de bewonderenswaardige prestatie
van de piloten Scott en Campbell Black, ge
loof ik toch dat de vlucht van de Uiver van
groote beteekenis is voor de ontwikkeling van
de luchtvaart. Het feit, dat een gewoon ver
keersvliegtuig. ondanks een 2000 K.M. langere
route en een grooter aantal noodzakelijke
landingen tot het innemen van benzine,
slechts bij een race-vliegtuig achter bleef, is
kortweg verbluffend.
Melbourne. Zichtbaar verrast waren Scott en
Black, toen na aankomst op het vliegveld Melbourne
en na de eerste begroetings-redevoeringen en bloe
men hun een groote krans werd aangeboden, voor
zien van een lint in de Nederlandschc kleuren, dit
de Nederlandsche consul te Melbourne den krani-
gen vliegers in opdracht van de directie der K.L.M.
overhandigde met een woord van hulde voor hun
prachtige prestatie.
Scott en Black verklaarden, dat zij deze krans het
meest op prijs stelden van alle hulde betuigingen,
die hun ton deel vielen, terwijl zij hun bewondering
uitspraken voor de prachtige prestatie van de K.L.M.
machine „Uiver" en zijn kranige bemanning.
Voor de schitterende prestaties van de
„Uiver".
Do omroeper van den Britschen draadloozen dienst
heeft zich op zeer waardeerendc wijze uitgelaten over
de schitterende prestaties van de bemanning van de
„Uiver".
„De Nederlandsche bemanning, aldus de omroeper,
die tot nu toe met de regelmatigheid van een trein
had gevlogen, zonder eenige moeilijkheden te onder
vinden, heeft de pech gehad op 160 mijl afstand van
het eindpunt te moeten dalen op de renbaan van
Albury. Door de duisternis was het buitengewoon
moeilijk voor de piloten te ontdekken, waar zij zich
bevonden. Een plaatselijk radiostation verzocht au
tomobilisten, die zich in de omgeving van Albury
bevonden, zich naar de renbaan te begeven en met
hun koplichten het veld te verlichten, opdat de pi
loten, ondanks het nachtelijke uur konden dalen.
Het is dank zij die hulp, dat de landing vlot kon
geschieden."
Na herstel zal de reis naar Australië
worden voortgezet.
Geysendorfcr is gisteren te Calcutta aangekomen
met den beschadigden propeller van de Panderja
ger. Aan een correspondent van Reuter heeft hij
verklaard, dat aan de schroef geen ernstige schade
is toegebracht, zij is slechts verbogen. Zoo spoedig
zij weer hersteld is, zullen Geysendorfcr en Asjes
naar Allahabad gaan en doorvliegen naar Australië.
Naar verluidt zou het toestel morgen reeds kunnen
worden gerepareerd.
Zie vervolg op Pagina 3.
De „Uiver", het toestel, dat door zijn prestaties de
oogen van de wereld op zich vestigt, is een technisch
wonder, dat do volmaaktheid benadert. Er is, sedert
de Douglas DC—2 met de Statendam onder geleide
van Parmentier, die het vliegtuig voor do K.L.M.
van de fabriek te Sancta Monica bij Los Angeles was
gaan halen, in ons land werd gevoerd, al heel wat
over meegedeeld, maar in deze dagen leest men der
gelijke bijzonderheden met geheel andere oogen en
daarom mogen de hoofdzaken daarvan nog wel eens
worden gereleveerd.
Van dit type heeft, zooals bekend is, Fokker de
bouw- en verkoopslicentie voor geheel Europa, met
uitzondering van Rusland, verworven. Voor hem
had dit de beteekenis, dat hij de machine in serie
kon bouwen voor een veel grootere markt dan Ne
derland ooit zou kunnen opleveren, en seriebouw
was noodzakelijk, omdat deze toestellen met zgn. dra
gende huid geheel van metaal (duraluminium) zijn
vervaardigd, en de kosten daarvan anders veel te
hoog zouden zijn.
Want na een jarenlange grondige bestudeering
van alle in die richting gedane pogingen, heeft Fok
ker den tijd rijp geacht om den bouw van geheel me
talen vliegtuigen naast dien van gemengde construc
tie ter hand te nemen, daarbij van de ervaring van
anderen gebruik makende.
Met het duraluminium, waarop het Douglas sys
teem is gebaseerd, waren namelijk in den laatsten
tijd veel grootere vorderingen gemaakt dan met de
z.g.n. edelstaalconstructies, die bovendien zeer kost
bare wals- en andere machines vcreischen. Met de
hoogvaste staalsoorten kan bij groote vliegtuigen
geen voldoende stijfheid worden verkregen en in
dien reparaties moeten worden ondernomen, kan het
staal, nadat het eenmaal zijn warmtebehandeling
heeft ondergaan, niet meer bewerkt worden, zoodat
beschadigde onderdeden geheel vervangen moeten
worden.
Zoo is men tot de multicel constuctio met dragon-
de huid in duraluminium gekomen, die aan de vrij-
dragende vleugels een aanmerkelijke torsie-stijfheid
en tevens lichtheid verschafte. Door een groot aantal
duraluminium langsprofielen, die op ongeveer 10
c.M. van elkaar aan den binnenkant van de huid
zijn geklonken en verder door een aantal ribben, is
de gladde huid van den vleugel versterkt.
Mo* zijn twee luchtgekoelde motoren van 700 P.K.
kan de Douglas op 2100 M. hoogte een maximum
snelheid van 338 K.M. per uur halen, terwijl de lan-
(ling&snclheid door gebruikmaking van landings-
klappen tot slechts 98 K.M. per uur is teruggebracht.
De cabine voor 14 passagiers is zoodanig geisoleerd,
dat bij kruissnelheid het lawaai der motoren en
schroeven daarin buitengewoon verzwakt doordringt
Wji hebben bij een viucht kunnen constateeren, dat
het overblijvende geraas minder luid is dan in een
trein.
Het landingstoestel Is intrekbaar. De wielen ver
dwijnen echter niet geheel in den romp. waardoor
cr bij opgetrokken stand geen gevaar is voor over den
kop slaan bij een landing.
I)e Fokker-fabriek in Amsterdam heeft reeds een
groot aantal duraluminiumrompen voor vlicgbooten,
drijvers voor watervliegtuigen, staartvlakken enz.
gebouwd en zal haar staf nog met enkele specialisten
voor geheel metalen vliegtuigen uitbreiden, zoodat
alle waarborgen aanwezig zijn. dat ook op dit gebied
Fokker zijn reputatie zal handhaven.
Ziedaar in hoofdtrekken het type, dat ook door de
Amerikaansche maatschappijen in zeer groot aantal
is besteld, wat mede een bewijs is, dat het heeft
ingeslagen.