Na den opstand in
Spanje
Siam een Republiek
De R.K.Arbeiders vragen
om_werk.
Gil Robles voor energiek ingrijpen.
Men acht Amerika verantwoordelijk.
DE GODSDIENSTSTRIJD IN MEXICO.
Utvoer van spruitkool naar Duitschland
Schoorsteenbord naar beneden gewaaid.
Een onaangename vangst.
Een liefdevolle dief.
c 4 N
(j2m. peLt.cbl ledizc moet
Jtxec/monqj Is qernt
Tovnst zcmdgjc zzcLame.
Brand in den Haarlemmermeerpolder.
Maandag 29 October 1934.
Postrekening
No. 23330
SCHA6ER
78ste Jaargang. No. 9584
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt dagelijks, oehalve Vrijdags. Bij iuzeuding tot
's morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerst uitkomend nummer geplaatst v
Uitgave der N.V. v h. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERThN
TlêN van 1 tot 5 regels (0.85, tedere regel meer 15 cent (bewljsno
inbegrepen Groote letters worden naar plaatsruimte berekend
Het schrikbewind heeft honderden men-
schenlevens gekost, terwijl de scha
de in de millioenen loopt.
Madrid, 20 October (V.D.). Gil Robles, de leider
der Katholieke Volksactie, de sterkste fractie in het
parlement heeft zich ter gelegenheid van een be
zoek aan Barcelona o.m. op de volgende wijze uitge
laten over de door de krijgsraden uitgesproken dood
vonnissen:
„Indien men toegeeft en zwakte laat heerschen, zal
het aantal dergenen die bestraft zullen moeten wor
den nog slechts toenemen."
Deze woorden worden in zooverre opmerkelijk ge
noemd, daar zij den wil tot energiek ingrijpen bij
deze in de regeering vertegenwoordigde partij tot
uitdrukking brengt.
Op de begraafplaatsen te Oviedo zijn van 13 tot 26
October 600 lijken van revolutionnairen gecremeerd,
aangezien „geen plaats" was voor ter aardebestelling.
De schade vanwege opstand.
Omtrent de door de revolutionnaire beweging in
Asturië aangerichte schade verluidt, dat deze alleen
reeds 75 millioen peseta's bedraagt wegens het in
brand steken en rooven van levensmiddelen.
•De spoorwegmaatschappij van Noord Spanje schat
de schade door minder goederenvervoer, zoomede
ton gevolge van acten van sabotage, geleden in As
turië alleen reeds op tien millioen peseta's.
Ten bewijze van waarueering en erkentelijkheid
Voor de bevrijding van Oviedo zijn de "beide Spaan-
*che generaals Franco en Lopez Ochoa benoemd tot
„aangenomen zonen der stad Oviedo."
In Asturië wederom 26 opstandelingen
gedood.
Uit Oviedo wordt gemeld, dat hij de „uitroeiing"
van een door opstandelingen bezette sterkte in de
bergen 26 revolutionnairen bij een gevecht met re-
geeringstroepen zijn gedood.
Nog meer groepen opstandelingen zouden in As
turië in schuilplaatsen hun kansen afwachten. In
dien zij zich na sommatie niet direct zullen over
geven, zal drastisch tegen hen worden opgetreden.
De vrijmetselaars en de gebeurtenissen.
Het aandeel der vrijmetselaars aan de gebeurtenis
sen in Asturië zou steeds duidelijker aan het licht
komen. Tot do tot nu toe gearresteerde revolution
nairen zouden vooraanstaande leden van een vrij
metselaarsloge bohooren. Ook uit de in beslag geno
men documenten, die ten deele afkomstig zijn uit
Madrid, zou blijken, dat de vrijmetselaars betrokken
zijn bij de revolutionnaire beweging.
De sociaal-democraten en communisten zouden on
der do „geestelijko leiding" dor vrijmetselaars heb
ben gestaan en de geheele organisatie zou in handen
zijn geweest van gemeenschappelijke geheime com
missies.
Voor eventueel mislukken der vlootbe-
sprekingen.
Tokio, 28 Oct. (V.D.) De bladen van gisteren
zijn het er algemeen over eens, dat men Amerika
verantwoordelijk zal moeten stellen voor een
eventueele impassa of een mislukking van de
voorbereidende vlootbesprckingcn. Men verwijt
Washington een al te willekeurige houding.
„Een woord aan Amerika".
Tokio. In een hoofdartikel onder het opschrift
„Een woord aan Amerika" schrijft de „Nitsji Nitsji",
dat de grootste zorg van Amerika met betrekking
tot de vlootbesprekingen te Londen is, dat de Japan-
ache vloot in verhouding tot de Amerikaansche
kleiner moet zijn. Wanneer Amerika spreekt over
concessies stemt het alleen toe in het toekennen van
een kleiner verschil in de verhouding. Het Japan-
gchc volk echter kan een discriminatie van inferiori
teit op vlootgobied niet dulden, aangezien het van
meening is een peil bereikt tc hebben, waarop inter
nationale rechtvaardigheid kan worden geeischt en
waarop de in het verleden begane fouten met betrek
king tot het bukken, vaak zelfs voor een schending
van die rechtvaardigheid, moeten worden geliqui
deerd. Het is derhalve wel mogelijk, dat Japan con
cessies doet op technische onderdeden, maar op het
principieele punt kan het geen voetbreed wijken. Ja
pan eischt een „Ja" of Neen" op zijn eisch inzake af
schaffing van bet systeem van vlootverhoudingcn.
Japan aanvaardt echter niet de onvermijdelijkheid
van een wedstrijd in vloothewapening, daar het ver
scheidene omstandigheden kent, die een vrees daar
voor kunnen verdrijven. Het vasthouden van Ameri
ka aan verouderde formules is onverstandig.
De koning wil aftreden.
Uit Bangkok wordt gemeld, dat de secretaris van
den Koning van Siam Zaterdagavond heeft mede
gedeeld, dat de Koning verklaard had, dat hij wilde
aftreden. Men meent te weten, dat de Koning tot dit
besluit is gekomen tengevolge van het tusschen hem
en de Nationale Vergadering bestaande conflict over
de koninklijke prerogatieven.
TUINBOUW
Het koningspaar op hun rondreis dezen zomer
door Europa.
Uit Singapore wordt gemeld, dat in Siam een
strenge censuur is ingesteld in verhand met den
moeilijken en onzekeren toestand. Het leger zou ge
splitst zijn in voor- en tegenstanders van den ko
ning. Naar verluidt, zouden pogingen in hot werk
worden gesteld om den koning van zijn besluit terug
te brengen, doch tot nog toe zou men hierin niet zijn
geslaagd. De mogelijkheid bestaat, dat men een Jeug
dig lid der koninklijke familie op den troon zal
brengen en een regentsrhapsraad zal benoemen.
Doch het meest waarschijnlijk wordt geacht, dat in
Siam de republiek zal worden iutgeroepen.
Nog niet definitief afstand gedaan.
Lo n d e n. 28 Octol>cr. Dc secretaris van den ko
ning van Siam heeft, naar gemeld wordt, vandaag
medegedeeld, dat deze nog niet definitief afstand
van den troon heeft gedaan. De koning heeft wel
iswaar gesproken van zijn voornemen te abdiceeren,
doch wanneer de Siomecsehe regeering en de natio-
ale vergadering zouden besluiten tegemoet te komen
aan de wenschen van den koning, zou deze er toe
kunnen besluiten verder op den troon te blijven.
Manifestatie voor socialistische school.
Mexico City. Van het middenbalkon van het na
tionale paleis heeft president Rodriguez in tegen
woordigheid der leden van het kabinet Zondagoch
tend den voorbijmarsch gadegeslagen van meer dan
100.000 arbeiders ambtenaren, onderw ijzers en onder
wijzeressen. zoomede van tal van afgevaardigden.
De verschillende groepen voerden tal van transpa
ranten mede. waarop niet alleen propaganda werd
gemaakt voor de invoering van de socialistische
school, doch ook de invoering van het socialisme
werd geëischt.
In tal van opschriften werd geëischt te protestee
ren tegen de houding der Katholieke geestelijkheid
en tegen de reactie. De betooging werd per radio
verspreid.
Aartsbisschop Diaz heeft de pers een verklaring
toegezonden, welke gericht is tegen de Zaterdag docr
het regeeringsblad Nacional gepubliceerde raededee
lingen. De aartsbisschop herhaalt zijn verklaring
over de legale houding van den clerus en voegt daar
aan toe, dat de pauselijke nuntius Riuzy Florez han
delt in overeenstemming met de instructies van het
Vaticaan. Zijn eigen houding is den Katholieken,
zoowel als den niet-Katholieken bekend. Hij zoekt en
heeft steeds gezocht den vrede van het vaderland en
hij streeft er naar iedere verstoring van dc orde te
verhinderen. Daartoe is hij tot ieder offer bereid.
De door het blad Nacional gepubliceerde brieven
van de pauselijke legatie aan Diaz en andere hooge
geestelijken zullen waarschijnlijk bij de justitie wor
den gedeponeerd
Te Maxatlan zijn alle kerken gesloten. De geeste
lijken werden in vliegtuigen weggebracht
In de nabijheid van dc hoofdstad is een bedevaart
georganiseerd naar de Guadcloupe-kerk. De autori
teiten hadden daartoe vergunning gegeven. De geloo-
vigen mochten evenwel niet in groote groepen bijeen
op straat zijn.
FELLE KOUDE IN SIBEREE.
In het Russische Verre Oosten, van dc kust tot aan
de Amoer, is het plotseling barre winter geworden.
Temperaturen van 20 en 22 graden Celsius onder nul
zijn waargenomen. De scheepvaart op dc Soengari cn
op Ue Amoer ligt stiL
De commissie voor den gecontingenteerden groen
ten-export naar Duitschland maakt bekend, dat. in
gevolge het NcderlandschDuitsche handelsverdrag
de invoer van spruitkool in Duitschland gedurende
November en December kan plaats hebben tegen
een invoerrecht van 5 M. per 100 k.g., mits de betref
fende zendingen voorzien zijn van een door genoem
de (jommissie afgegeven contingenteeringscertificaat.
Nederlandsche exporteurs kunnen op deze certifica
ten aanspraak maken in oyenredigheid van de hoe
veelheid spruitkool, welke zij in de jaren 1930, 1931,
cn 1982 per maand voor eigen rekening naar Duitsch
land hebben uitgevoerd; zij dienen zich daartoe vóór
5 November met hun opgaven te wenden tot den
secretaris der commissie mr. L. Niemöller, Javastraat
80 te 's Gravenhage tel. 112128.
Betooging te Amsterdam
Katholieke demonstratie.
Amsterdam, 28 Oct. Hedenmiddag is een R.K.
betooging gehouden om instemming te betuigen met
de door het R.K. Werklieden Verbond onlangs aan
den Raad van Ministers gezonden adressen.
In den optocht werden doeken meegedragen, waar
in de verschillende punten in het adres genoemd
werden aangeduid als: „Wij vragen betere steunre
geling", „Arbeid voor de jeugd, arbeid voor de werk-
loozen." „Het groote gezin raakt in de knel."
In het Concertgebouw, dat geheel gevuld was,
werd vervolgens een vergadering gehouden onder
leiding van den heer W. Steinmetz.
Na een kort inleidend woord van den voorzitter,
waarin hij zeide dat men niet alleen wcnscht be
houd en herstel van materieele, maar ook van gees
telijke goederen, was het woord aan den heer A. C.
de Bruyn, voorzitter van het R.K. Werkliedenver
bond. Deze verheugde zich over de belangstelling, die
de beide adressen in en buiten de arbeidersbeweging
hebben getrokken. Van die adressen wil spr. een
nadere verklaring geven. Zij zijn een kreet om arbeid
cn om brood. (De spreker werd hier in de rede ge
vallen door enkele personen, die protesteerden en
daden eischten. De zaal was even rumoerig, maar
toen deze personen waren verwijderd, heerschte cr
verder volkomen rust).
Voortgaande zegt spr. dat een adres vraagt om
werkbehoud en werkverruiming en het tweede betere
werkloosheidszorg en steun.
Spr. zet dan de verschillende punten in het eerste
adres genoemd, uiteen. Er wordt aangedrongen om
spoediger besteding van het 60 milioenen plan, waar
van er nu nog maar eenige millioenen worden ver
werkt, Aan den beschikbaren arbeid moeten zooveel
mogelijk arbeiders worden gebruikt, zoo noodig met
verkorting van den arbeidstijd. Ook wijdt het adres
speciale aandacht aan de jeugdige werkloozen en de
monetaire politiek van de Regeering. In do chaos,
zoo besluit spr., moet zooveel mogelijk ordening ko
men.
De tweede spreker, de heer W. J. Andriessen, voor
zitter van den Ned. R.K. Bouwvakarbeidersbond, be
handelt meer speciaal het tweede adres. Het is den
nood, die ons samenbrengt, zegt spr. Hij hoopt dat de
regeering in dien zin het adres zal verstaan. Het
adres pleit voor beter werkloozcnsteun, want door
lager steun is verbittering gewekt. Spr. weet wel dat
er bij de regeering financieele zorgen zijn, maar dat
neemt niet weg dat middelen gevonden moeten wor
den tot verbetering. Wie nog wat heeft, moet daar
toe bijdragen.
Ten slotte werd voorgesteld een schrijven te rich
ten tot den Raad van Ministers, waarin instem
ming betuigd wordt met den inhoud van bovenge
noemde adressen en aan hunne Excellenties beleefd
verzocht wordt er volle aandacht aan te schenken
en de gevraagde maatregelen te nemen.
Onder algemeen applaus werd dit voorstel aange
nomen, waarna de vergadering werd gesloten.
Weduwe gedood.
Tengevolge van den hevigen storm is Zaterdag
avond te Harlingen van een perceel aan de Voor
straat een schoorsteen hord naar heneden gewaaid.
De ruim 30-jarige weduwe Weber werd hierdoor
getroffen en is met een zware hoofdwonde naar het
ziekenhuis vervoerd, waar zij bij aankomst bleek te
zijn overleden.
Inktvisch in het vischnet.
A nek land: Toen de bemanning van de vis-
schersschuit de „Ruby" haar netten binnengehaald
had, ontdekte ze, dat zc een geweldige achtarmige
inktvisch gevangen had, welke vreeselijk tc keer
ging.
Bij het bevrijden van het beest uit do netten, ging
do rest van de vangst verloren. Men deponeerde hef
monster in de bak, waarin dc gevangen visch be
waard werd, maar toen ontdekte ze, dat zc een on«
aangename vangst had gedaan.
Er stond een vrij ruwe zee en daar liet beest in
de vischbak verschrikkelijk te keer ging, ontstond ei
niet weinig gevaar voor de boot en haar bemanning.
Men besloot de inktvisch te dooden. Allereerst
werd het beest met messen bewerkt, maar dit had
geen resultaat, dan dat het van kleur vrnnderde.
Toen sneed men de armen een voor een af en wierp
het lichaam overboord. De acht armen bleven echter
afzonderlijk over het dek rondspartelen cn het kostte
dc bemanning de grootste moeit om zich ook hier
van te bevrijden.
Vas Diaz meldt uit Lissabon:
Jodo Esteves, een 23-jarige zwerver, werd gear
resteerd, omdat hij voor een belangrijk bedrag bloe
men had gestolen.
Hij gaf toe zich eraan schuldig te hebben ge
maakt, maar voerde als verdediging aan, dat hij ze
op zijn moeder's graf had gelegd, omdat hij geen geld
had om bloemen te koopen.
De politie-rechter, die de zaak behandelde was zeer
geroerd en besloot hem vrij te spreken.
Hij wilde zulks juist doen, toen een oude vrouw,
de rechtszaal binnentrad Het was Esteves' moeder,
die clementie wilde vragen voor haar z.oon!
Boerderij een prooi der vlammen. De
bewoners in naohtgewaad gevlucht.
Zondagavond omstreeks twaalf uur ontstond door
tot nu toe. onbekende oorzaak brand in een der bij
de boerderij van den landbouwer M. Breuren aan den
Aalsmeerderweg in den Haarlemmermeerpolder
sta&nde graan tassen.Door don feilen wind sloegen de
vlammen spoedig over en in een oogwenk stond de
boerderij in lichterlaaie. De brandweer uit Hoofddorp
die spoedig mot de inotorspuit ter plaatse was. tast
te liet vuur mot twee stralen aan doch kon weinig
uitrichten. Slechts het voorgedeeltc van de woning
kon voor het vuur gespaard blijven. Verder is alles
een prooi der vlammen geworden. De inboedel kon
grootendeels gered worden. Toen de brand uitbrak
waren de bewoners reeds ter ruste, zij moesten in
nachtgewaad vluchten cn vonden een onderkomen
bij omwonenden. Dc geheele graanoogst cn een groo
te hoeveelheid stroo en verschillende landbouwwerk
tuigen werden een prooi der vlammen. Zeven paar
den kwamen in de vlammen om.
Oms»re*ks half twee kon gezegd worden, dat men
het vuur meester was.
De schade kon nog niet vastgesteld worden, z.ij
wordt echter door verzekering gedekt.
NA VIJFTIEN JAAR VAN GRANAATSCHERF
BEVRIJD.
Do Italiaansche oud-strijder, Giuseppe Rizzo, die
tijdens den oorlog door een handgranaat was gewond,
waarbij hij een oog verloor, terwijl een scherf zoo
diep in zijn gehemelte drong, dat zij niet operatief
kon worden verwijderd, kreeg gisteren een hevige
hoestaanval, waarbij de scherf, die 15 jaar in zijn ge
hemelte had gezeten, losschoot, waardoor hij haar
tenslotte kwijtraakte.
