Het Zendervraagstuk
opgelost
E
conomis
che Kroniek
ASPIRIN
Zaterdag 1 December 1934.
SCHAGER COURANT.
Vierde blad. No. 9608
Autobandieten op den
Muiderstraatweg.
Naar een gemengd zenderbedrijf.
Een blik In 't verleden
en in de toekomst.
Het feit, dat we leven te midden van een
crisis, zooals de wereld er nog maar weinige
heeft gekend dat is immers de gebruikelij
ke zinswending! is reeds zoo vaak gecon
stateerd, dat het eenigszins afgezaagd zou
worden, ware het niet, dat iedereen, zonder
uitzondering er onder gebukt gaat. Het is
dus begrijpelijk, dat ook weer iedereen steeds
belangstellend is te weten of er geen beter
schap op til is.
Ook de oudheid ging gebukt onder crisis.
Nu is «en crisis op zichzelf een gebeurtenis, die
allerminst dateert van den laatsten tijd. Ze is zoo
oud als de weg naar Rome, indien ze niet nog ouder
is. Alleen van die alleroudste crises weten we niei
veel meer af. Toch moeten de inéénstortingen van de
groote rijken uit de oudheid b.v., op precies dezelfde
wijze zijn aangevoeld als de malaise, waaronder
thans de menschheid lijdt. Ja, wellicht zijn die in
hun gevolgen nog veel heviger geweest.. Want men
had toen te maken met totale inéénstortingen, iets
waarvan thans stellig niet mag worden gesproken.
Dat het bedrijfsleven, dat doorloopend onderhevig
is aan de gevolgen van steeds nieuwe inzichten, nooit
zal kunnen worden vergeleken met een stilstaand wa
tertje, dat is iets, waarover eigenlijk ieder woord
overbodig is. Er is geen samenleving denkbaar,
waarin de vraag altijd dezelfde kan blijven, waarin
de productie zich met volkomen nauwkeurigheid
aan de vraag kan aanpassen. We hebben het hier
over bij een vroegere gelegenheid als eens gehad.
Nieuwe wereldbeschouwingen ontstonden
steeds in crisistijd.
Intusschen is het niet onaardig eens na te gaan,
hoe telkens iedere nieuwe economische wereldbe
schouwing ontstond in een periode van crisis, die
was veroorzaakt door het doodloopcn van een vorige.
Hoe over 't algemeen de nieuwe inzichten lijnrecht
in strijd waren met de tot op dat oogenblik gehuldig
de opvattingen, die de directe aanleiding waren ge
weest tot de heerschende, als onaangenaam aange
voelde toestanden. Hoe dan verder de nieuwe ne-
schouvving, soms na eerst van de noodige fouten te
zijn gezuiverd, voerde tot een nieuwe periode van
bloei, maar hoe ze ten slotte toch weer doodliep.
Waarna er dan weer een nieuwe strooming uit
.voortsproot.
In de 16de en de 17de eeuw huldigde men in Eu
ropa veelal het „Mercantilisme" of de zoogenaamde
„Leer van de Handelsbalans". Deze leer ging uit van
het gronddenkbeeld, dat voor een land niets zoo be
langrijk was als het bezit van edele metalen. En
men wist al even goed als thans, hoe men er in
moest slagen deze theorie in de practijk te brengen.
De voornaamste middelen daartoe waren: invoer
rechten, uitvoerpremies, verbod van uitvoer van edele
metalen, terwijl men tenslotte de kolonisatie bevor
derde, wijl daardoor afzetgebieden ontstonden voor
de binnenlandsche nijverheid.
Men ziet, de regeerders uit die dagen waren niet
minder goed op de hoogte als die uit onze verlichte
tijden. Wel beschouwd zijn alle maatregelen van
tegenwoordig hoegenaamd niets nieuws.
Dat intusschen de crisis thans zooveel spoediger
!s gekomen als toen, is stellig niets toevalligs. Het
wereldverkeer uit de twintigste eeuw, de interna
tionale handel van nu is veel en veel grooter en be
langrijker als in die langvervlogen jaren. Een stop
zetting, die bovendien nog vrij plotseling is geweest,
moest veel sneller merkbaar zijn als toen. Te meer
nog, waar in de zeventiende eeuw volop gelegenheid
bestond door het vormen van koloniën, nieuwe af
zetgebieden te vormen, iets waaraan thans geheel een
einde is gekomen. De wereld is opgedeeld. Nieuwe
streken ter kolonisatie zijn er niet meer.
Het Mercantilisme ontaardde ten slotte in een over
dreven en veel te voortgezette reglementeering. Dat
is natuurlijk ook weer heelemaal niet nieuw. In onze
dagen kunnen de regeeringen evengoed invoerrech
ten afkondigen, contingenteeringen voorschrijven, de
buitenlandsche betalingen regelen als toen. Maar
met even groote noodzakelijkheid hebben ze zich
daarmee vastgewerkt in een net van wetten, regle
menten, voorschriften, zooals onze bet-overgroot
ouders dat ook al hebben klaar gespeeld.
Uitschakelen der concurrentie bet eekent
verslapping.
Het Mercantilisme liep dood in een reglementee-
ring, die topzwaar werd, die de concurrentie uit-
Bchakelde, die maakte, dat de bedrijven niet mee
gingen met hun tijd.
Toen de reactie begon op te komen, bestond deze
dat lag voor de hand uit een zich wenden tégen
die overdreven voorschriftenmakerij. Men wilde vrij
gijn.
Einde van het Mercantilisme; opkomst
van het Liberalisme.
Het eerst waren het de zoogenaamde Physiocraten,
'die het Mercantilisme bestreden. Hun leer bestond
daaruit, dat de staat zich volkomen moest onthou
den van inmenging in handel en industrie. Daar
naast verkondigden zo nog een andere opvatting. In
Frankrijk, waar deze leer het eerst opkwam, waren
de toestanden ten platelande buitengewoon slecht.
En nu leverden de Physiocraten een fraai voorbeeld
van het verschijnsel, dat een nieuwe leer de neiging
heeft precies het omgekeerde te verkondigen van
datgene wat tot op dat oogenblik als hoogste wijs
heid werd beschouwd. De toestanden ten plattelande
waren dus slecht. En dós leerden de Physiocraten,
dat de bodem de bron was van alle rijkdom.
Dit laatste echter liet men naderhand varen en
zoo vergroeide de leer geleidelijk tot datgene, wat
wij thans nog het liberalismo plegen te noemen, en
welks beginselen ongeveer inhielden, dat ieder
mensch zijn eigen belang het beste kende en behar
tigde en dat, indien men ieder maar z'n eigen gang
liet gaan dit het best zou zijn voor de maatschappij
in 't algemeen.
In 't midden der vorige eeuw kwam het liberalis
me tot zijn grootste ontplooiing. Aanvankelijk, toen
de erfenis van 't Mercantilisme moest worden opge
ruimd. werkte 't goed. Maar later kwamen de gebre
ken voor den dag. Die bestonden vooral uit ontzet
tende slechte toestanden onder de arbeidende bevol
king in de groote industrieele centra.
De schadnwzljde van het liberalisme
bracht het socialisme.
De tegenkanting bleef niet uit. Die wilde natuurlijk'
deze bezwaren opheffen: het socialisme deed de
Intrede.
De vraag in hooverer dit op 't oogenblik wellicht
te. ver is uitgegroeid en daardoor een hinderpaal is
geworden voor een goede ontwikkeling van het be
drijfsleven, willen we bier buiten beschouwing laten.
Onmogelijk is het niet. En in enkele Europeesche
landen, d.w.z. die, waar thans het fascisme den bo
ventoon viert, schijnt men deze mcening wel te zijn
toegedaan.
Intusschen aanschouwde de wereld de laatste tien
tallen jaren een aantal experimenten op het gebied
van nieuw- orienteering ten aanzien van economi
sche wereldbeschouwingen, die alleen daar een dui
delijke richting insloegen, waar ze in wezen niets
nieuws brachten. Want iets nieuws mag men het
potectionismo van de laatste jaren toch niet noemen.
Voor zoover het gaat om een oplossing van de
vraag: individualisme (of liberalisme) tegenover
collectivisme (socialisme of communisme), is het de
vraag of men tot dusverre van cenig reeds behaald
resultaat mag spreken.
Uitgaande van de gedachte, dat perioden van in
dividualisme en collectivisme elkaar zullen afwisse
len en dat de khns het grootst is. dat het wereldin
zicht zich verwijdert van die richting, welke het
laatst haar bezwaren heeft geopenbaard, zou de kans
groot zijn, dat we staan op een punt als in de
laatste jaren van het mercantilisme. Echter %ve zijn
gewapend tegen een al tc groot individualisme, want
we kennen de schaduwzijden er van. En zoo is de
corporatieve gedachte wel verklaarbaar. Ze is zon
der twijfel ingegeven door het welbegrepen of in
structieve bewustzijn een soort compromis tot_ stand
te brengen tusschen de beide uitersten van indivi
dualisme en colectivismc.
In hoeverre zo in dit opzicht van nut kan zijn ls
een kwestie, die slechts de toekomst kan loeren.
Voorloopig echter moet de corporatieve gedachte
stellig worden beschouwd als een stap in de richting
van het individualisme tegenover het tot nu toe
steeds toenemend collectivisme, dat daarmee voor
loopig dus zijn hoogste macht zou hebben overleefd.
RECHTBANK.
ROOF- EN PLUNDERTOCHTEN DOOR EEN ZES
TAL WERKLOOZEN LANGS DE GROOTE
WEGEN.
„Het lijkt wel Amerika".
In den afgeloopen zomer werden op den Rijksstraat
weg AmsierdamAmersfoort een groot aantal pak
jesdiefstallen gepleegd, ten natleele van expediteurs,
die met hun vrachtauto's volbeladcn met pakken en
pakjes van weg van Amsterdam langs den Rijks
straatweg namen.
Een zestal nog jeugdige personen tusschen de 28
en 30 jaar, was met elkaar in contact gekomen; zij
waren werkloos en zwierven veelal in de late avond
uren en in het nachtelijk duister langs de straten.
Langzamerhand rijpte het plan om ware plunder
tochten langs de groote wegen te maken en als ter
rein van hun diefstallen werden de expeditieauto's
gekozen. Een van het zestal beschikte over een auto,
en deze wagen zou op de nachtelijke strooptochten
goede, diensten bewijzen, temeer daar ook een stout
moedige acrobaat zich onder het gezelschap bevond,
's Nachts achtervolgde men met de roofauto de ex
peditieauto's. De bumper van de auto werd tegen de
achterzijde van de vrachtauto gereden en een van de
roovers sprong dan vanaf de bumpers op de achter
zijde van do expediticauto. Soms werd de achterdeur
opengevonden, soms werd de afsluiting verbroken.
De man klom dan naar binnen en wierp pakjes en
pakken naar buiten, welke dan werden opgevangen
door zijn kameraad, die op de motorkap van de
auto zat. Deze acrobatische toeren werden verricht,
terwijl de auto's een vaart hadden van 60 a 65 K.M.
Het werd een ware roof cn plundertocht, en allerlei
soort goederen van bontmantels tot pakken sigaret
ten werden buitgemaakt, van welke diefstallen de
expediteurs de dupe werden. Vele malen maakte de
roover zijn vermetele sprongen, vele malen wierp hij
zijn buit naar zijn kameraad, Pakken bestelgoed
zouden nooit hun bestemming bereiken. Onder al de
ze vermetele diefstallen was ook een suikerdiefstal.
In den nacht van 31 Augustus op 1 September lie-
dc dieven ditmaal waren het er slechts vier de
auto stoppen voor een vrachtschip, gelegen aan den
Singel. Tien balen suiker werden weggehaald.
Het gelukte de beide rechercheurs Lobman en de
Weillé dezen suikerdiefstal op te lossen, de goederen
werden in de woning van een heler opgespoord.
Men had reeds vermoeden tegen de anderen en het
spoor werd gevolgd. Huiszoekingen en verhooren
volgden.
In samenwerking met de Muidensche politie werd
de kluwen verder afgewikkeld. De heler viel ten
slotte door de mand na een verhoor van vele uren.
Aanvankelijk bestond het vermoeden, dat de auto's
werden beroofd, wanneer ze eenigo oogenblikken
stilstonden voor een cafétje aan den Muiderstraat
weg, waar de chauffeurs dan een kop koffie dron
ken.
Na de arrestatie volgde spoedig de bekentenis van
de pakjesdieven, een belangrijk deel der gestolen
goederen werd door het werk van de beide recher
cheurs teruggevonden. Ook bleek, dat er nog meer
helers bij dit omvangrijke dicvcncomplot betrokken
waren.
Donderdag stonden zes personen terecht, verdacht
van diefstal en twee wegens heling. De dieven leg
den een volledige bekentenis af. Hun verklaringen
klopten niet precies, wanneer de vraag gesteld werd,
van wien het plan eigenlijk was uitgegaan, do voor
naamste schuld werd op een Duitscher geladen; zij
waren ervan overtuigd dat het werk niet gemakke
lijk was geweest, maar met een zekere beroepstrot
bad een hunner geconstateerd: „Het gaat mooi hè,
het lijkt wel Amerika."
Nadat de pakjesdieven afzonderlijk hadden terecht
gestaan en door politiemannen, expediteurs en chauf
feurs formeele verklaringen waren afgelegd, stonden
vier van de zes verdachten samen terecht wegens de
suikcrdicfstallen. Do volledige bekentenissen ver-
spocdigden hot ondorzoek ter zitting, zoodat het O.
M. van verschillende getuigen afstand kon doen.
Do Officier van Justitie Mr. van Dullemen bracht
in zijn requisitoir een woord van hulde aan de re
chercheurs Lohman en de Weillé. die met zooveel
energie en scherpzinnigheid het onderzeok tot een
goed einde hebben gebracht.
Het aantal pakjesdieven had een ongekende uit
breiding aangenomen. De schade is zeer aanzienlijk
geweest, op somige dagen is voor honderden guldens
aan goederen buit gemaakt. De dieven zelf zijn door
de helers slecht betaald, zooals dit meestal het geval
is. Zij kregen het grootste deel van de opbrengst In
handen.
De feiten zijn bewezen, de moeilijkheid is in dit
geval de strafmaat. Een der verdachten staat niet
gunstig bekend, hij is onverschillig en eigenwijs. We
gens diefstal in verccniging. driemaal gepleegd, re-
qurccrdc het O. M. anderhalf jaar gevangenisstraf.
Do tweede verd. heeft doorloopend zijn auto ter be
schiking gesteld en hij heeft zelf gechauffeerd. Hij
was „de groote Piet!" Spr. requireerdo twee jaai
gevangenisstraf tegen hem.
Over den derden verd. is een goed rapport uitge
bracht, maar de politie denkt anders over hem.
Eisch: anderhalf jaar gevangenisstraf.
Tegen den vierden, die minder dikwijls heeft mee
gedaan en nog een blanco strafregister had, requi-
reerde het O. M. een jaar, waarvan zes maanden
voorwaardelijk, met een poeftijd van drie jaar.
Tegen den volgende eischte de Officier zes maatt-
den. Verd .heeft slechts eenmaal meegedaan. Tegen
den zesden verdachte, die pas voor diefstal van een
motorfiets is veroordeeld en die nog het een en an
der tc good heeft, requireerde het O. M. zes maanden
gevangenistraf. Tegen vier verdachten eischte spr.
•bovendien vjer maanden wegens dc suikerdiefstallen.
De verdedigers mr. mcj. Foroman, mr. Franken-
huis, mr, Stcrnheim en mr. Speyer pleitten clemen
tie.
MUITERIJ OP FRANSCHE MIJNENLEGGER.
Geen nadere bijzonderheden te verkrijgen.
P a r ij s. Aan boord van een in Toulon voor
anker liegenden Franschen mijnenlegger is volgens
een bericht van de Paris Soir muiterij uitgebroken.
Een deel der bemanning klaagde over het slechte
eten cn weigerde het voedsel in ontvangst te nemen.
Een door den commandant ingesteld onderzoek heeft
tot resultaat gehad, dat 22 man der bemanning voor
het krijgsgerecht zullen moeten verschijnen.
Het blad voegt hieraan toe, dat hot niet mogelijk
is nadere bijzonderheden te verkrijgen over dit in
cident, dat op het oogenblik het onderwerp van ge
sprek vormt in Toulon.
OVERSTROOMINQEN IN MANDSJOERIJE.
Hsinking. Naar het Mandsjoerijsche ministe
rie van binnenlandsche zaken thans bekend maakt,
zijn bij de overstroomingen, die aan bet einde van
den zomer zijn ontsaan, ongeveer 3600 huizen ver
nield en ruim 3000 H.A. bouwland verwoest. 722 per
sonen zijn in de golven omgekomen of worden nog
vermist.
en dei
Duaarna slorgen hebben H.M.'s „Plet Hein" en „E vertsen" vanuit de haven van Nieuwedlep de verre
voor* de>°rnr!dl8 aanvaard* Voor dit vertrck ^st ond overgroote belangstelling, niet alleen van fami-
rendo, dat erennlssen der opvarenden, doch half Den Helder was naar de haven gekomen. Velen waren
worden. nt per auto uit het binnenland naar Den Helder gekomen om dit vertrek gade te slaan.
zonder de eigenlijke oorzaak fe
verwijderen? Zoo tast ook de
Aspirin-tablet het kwaad steeds
in den wortel aan. In tegenstel
ling tot veel namaak verwijdt
zij ook de kleinste bloedvaten,
bevordert den bloedsomloop
en bewerkt zoo een gunstigen
invloed op de bloedcirculatie.
Dit is bijzonder belangrijk
bij griep en verkoudheid.
HET PRODUCT VAN VERTROUWEN
Uitsluitend verkrijgbaar in do oranje-bandbulsjes var»
20 tabi. 70 ct*. en oranjezakjes van 2 tabl. 6 10 ets.
De Omroeporganisaties aanvaarden de voor*
gestelde oplossing. - Overwegende zeg
genschap van den Staat in het ge
mengd zenderbedrijf. - Zender
Huizen wordt gesloten.
Donderdagmiddag is in het gebouw van het hoofd
bestuur der posterijen, telegrafie cn iclefonio onder
voorzitterschap van mr. J. A. de Wilde, minister
van binnenlandsche zaken, een bijeenkomst gehou
den van de vier groote omroepvereenigingen, in het
bijzijn van den directeur-generaal der P.T.T., en de
commissie voor het zendervraagstuk. Hot dool van
deze samenkomst was to onderzoeken, of de voorstel
len, vervat in het rapport van de zendercommissie,
hetwelk cenigen tijd geleden aan den minister van
binnenlandsche zaken is aangeboden, de instemming
van dc besturen der vier groote omroepvcrecnigin-
gen hebben.
Do vertegenwoordigers dezer omroepvereenigingen
hadden in de commissie voor het zendervraagstuk
door onderteekening van het verslag reeds blijk ge-
gegeven zich met die voorstellen te kunnen vcreeni-
gen. Uit de gevoerde besprekingen is, zooals trouwens
verwacht mocht worden, komen vast te staan, dat
ook do omroeporganisaties de voorgestelde oplossing
van het zendervraagstuk aannemelijk achten.
Do hoofdlijnen van het verslag, ten aanzien waar
van onder de belanghebbenden volliige eenstemmig
heid werd bereikt, zijn in het kort:
Er zal komen een gemengd zenderbedrijf,
waarin Staat en omroepvereenigingen parti-
cipeeren, doch waarin aan den Staat over
wegende zeggenschap zal worden toegekend.
Dit gemengde bedrijf, dat in den vorm van
een N.V. tot stand zal komen, zal met uit
sluiting van ieder ander belast zijn met den
aanleg en de exploitatie van de zendin-
richtingen voor den Ncderlandschen radio-
omroep, In dezo vennootschap zullen de
Staat en de algemeene omroeporganisaties
do eenigo aandeelhouders zijn.
Het bestuur van het zenderbedrijf zal bo
rusten bij een raad van beheer, waarin naast
vertegenwoordigers der algemeene omroep
organisaties vertegenwoordigers van den
.Staat (P. T. T. en Radioraad) zullen zitting
hebben.
Op belangrijke besluiten van dit beheers
orgaan zal van overheidswege hetzij in den
vorm van een goedkeuringsrecht van den
minister, hetzij in den vorm van een vernieti
gingsrecht door do Kroon, toezicht worden
uitgeoefend.
Verder zijn nog verschillende bevoegdheden voor-
behouden voor de algemeene vergadering van aan
deelhouders, welke tenminste éénmaal per jaar ge
houden wordt en waarin do aandeelhouders door
andere pereonen, dan die, welke in den raad van
beheer zitting hebben, zullen worden vertegenwoor
digd.
Gedurende den tijd, welke gemoeid zal zijn met
den aanleg van de definitieve zendapparatuur, zal,
voor zoover het de uitzendingen over de lange golf
betreft, gebruik gemaakt worden van den rijkszen
der te Kootwijk, wolke voor dit doel aanzienlijk ver
sterkt zal worden; de zender te Huizen zal gesloten
worden.
Voor zooveel betreft de uitzendingen over de korte
golf, onderzoekt de zendercommissié nog de mogelijk
heden om ook ten aanzien van deze uitzendingen den
overgangstoestand te overbruggen.
DE STRIJD TEGEN DE KERK IN MEXICO.
Amerika ansche boycot van Mexicaansche
goederen?
Mexico. Het regeeringsblad „Nacinal" pubH-
reort een bericht van de New York Times, volgens
hetwelk Amerikaansche katholieke kringen propa
ganda voeren voor een boycot .van Mexicaansche
goederen, waarbij verwacht wordt, dat ook de Joden
z.ich zullen aansluiten. Dezë boycotbeweging ls ech
ter nog niet georganiseerd.
