Japan tusschen
gisteren en morgen
Traditie en vooruitgang in
liet Verre Oosten
Het land met de scherpste
tegenstellingen
Zaterdag 1 December 1934.
SCHAGER COURANT.
Zesde Blad; No. 9608
Het Huis der Habsburgers
brengt geen geluk.
De verwachting die men in Japan stelt van
de Olympiade. Japansche sportmcisjes
in training-drcss. Zij worden met dezelfde
vanzelfsprekendheid beschouwt als de
dames in nationale dracht.
WEENEN, Nov. 1934.
In een der goedkoopere Weensche zieken
huizen is dezer dagen Louise Robinson,
eens do geliefde van aartshertog Otto, in
armoede en eenzaamheid, in vergetelheid
bovendien, op den nog jeugdigen leeftijd
van 50 jaar, gestorven. Niets was van de.
vroegere heerscheres op het slot Schönau
aan glans en pracht over gebleven. Haar
twee kinderen, die uit die verhouding ge-
horen werden, vertrokken reeds jaren go-
leden naar Amerika. Van haar groote ver
mogen was na den inflatie tijd niets meer
over gebleven. Korten tijd heeft haar geluk
slechts kunnen duren. Toen zakte ze terug
in het diepste ongeluk en geen rampspoed
is haar bespaard gebleven. Toen in No
vember 1918 de Kronen over de straten
rolden, de Habsburgers hadden afgedaan,
was ook het tijdperk van haar levensvoor
spoed voorgoed afgesloten. Zestien lange
jaren heeft de toen pas 34-jarigo vrouw moe
ten teeren op de herinnering van een ge
lukkig, rijk leven. Oud, verarmd, vergeten
is zij nu met al haar ontgoochelingen uit
dit leven gescheiden! Reeds jarenlang was
zij volkomen aangewezen op den mildda
digheidszin van eenige oude vrienden
van het Huis der Habsburgers.
Maar zelfs die onbaatzuchtige ondersteu
ning door menschen, die zelf verarmd wa
ren, heeft niet altijd honger en hulpbehoe
vendheid kunnen besparen.
Aartshertog Otto, de vader van den la-
teren Keizer Karl, de laatste der regeeren-
dc Habsburgers, had de heel mooie, jonge
Louise Robinson, kort na haar eerste op
treden als soubrette aan het Weensche
Karltheator, loeren kennen! Hij liet haar
uit dat theater vertrekken, liet haar het
tooneel volkomen vaarwel zeggen en nam
met baar zijn intrek op het slot Schönau,
waar hij eigenlijk offirieel met haar leef
de. Na een paar jaar werd Aartshertog Ot
to ernstig ongesteld, waarop Louise Robin
son hem zorgvuldig verpleegde tot zijn
dood toe. Keizer Franz Joseph liet haar
met zijn keizerlijken dank een bedrag van
200.000 Oostenrijksche Kronen uitbetalen,
wat toentertijd een kapitaal van éénhon
derdduizend gulden was. Kort voor het be
gin van den wereldoorlog trouwde Louise
Robinson met den Poolschen baron Poglo-
dowski, die er in slaagde haar geheele ver
mogen in zeer korten tijd op de groene ta
fel met baccarat te verliezen.
Ook het vreemde lot van aartshertog Jo-
hann Salvator, die zich aan boord van do
„Santa Margherita" inscheepte onder den
schuilnaam Johann Orth, en de wereld in
trok, zonder ooit weer van zich te laten
hooren, komt thans onwillekeurig in aller
herinnering opdoemen. Velen zeggen, dat
hij den dood in de golven gevonden heeft,
anderen beweren, dat hij nog in leven zou
zijn; vermoedelijk is de eerste lezing do
juiste. Ook zijn vertrek hing met een lief
desgeschiedenis samen, want vlak daar
voor trouwde aartshertog Johann Salvator
te Londen met de Weensche danseres Milli
Stubel. Niemand begrijpt eigenlijk precies,
waarom hij zijn vrouw niet op zijn zeereis
heeft meegenomen.
Pas een half jaar geleden kwam het ro
mantische huwelijk uit liefde van aartsher
tog Albrecht tot een onverwacht einde. Na
dat aartshertog Albrecht afstand had ge
daan van zijn rechten op den Hongaar-
schen IJzeren Koningskroon, trouwde hij
in 1931 met de vroegere echtgenoote van
den Ilongaarschen gezant in Sofia, Irene
von Rudnay. Daar de Roomsch-Katholieke
Kerk een burgerlijk huwelijk niet erkent,
besloot Albrecht, na drie jaar getrouwd te
zijn geweest, echtscheiding aan te vragen,
zoodat ook dit huwelijk vernietigd werd.
Inderdaad, het Huis der Habsburgers
brengt geen geluk!
Links onder:
Samo Sato, meester ln het boogschieten. Hetzelfde
land, dat boogschuftersrcgimenten heeft, bezit even
eens het modernste oorlogsmateriaal.
Hieronder
De toekomst staat in de hand geschreven. Bij de
hoeken der straten in de moderne Japansche steden
vindt men evengoed waarzeggers als honderd jaar
geleden.
Rechts onder: Jongensregimenten marcheeren
naar een exercitieveld.
zijn land en de industrie tot een ongcloofe-
lijken bloei gebracht...
Japan is heelemaal een eigenaardig land.
Men heeft er zich dikwijls over verwonderd,
dat er familie's zijn, die hun voorouders
eeuwen en eeuwen na kunnen gaan. Denke
men alleen aan de mikado's. De eerste men-
schelijkc monarch was Jimmu Tennö, die
in het jaar 660 vóór Christus den troon
besteeg. De tegenwoordige keizer van Japan
is, zoo zegt men, Jimmu No. 124. In 1940
zal men 't jubileum van 2600-jarige dynas
tie kunnen vieren. Maar naast deze oude -
„oud" is niet krachtig genoeg uitgedrukt!
keizerlijke familie zijn er nog een hecle-
boel meer „oude" familie's. Hoé is hot moge
lijk dat deze familie's niet uitgestorven
zijn? Wel, de oplossing van dit schijnbaar
zoo onoplosbare probleem is heel gemak
kelijk. De familie's zijn niet in een rechte
lijn afstammelingen van hun voorouders,
dat zou practisch gesproken niet mogelijk
zijn, maar wanneer zoo'n familie dreigde
uit te sterven, adopteerde men eenvoudig
een zoon.
Het adoptceren van kinderen is een na
tionale factor in het leven der Japanners.
Wanneer een Japanner zou durven te ster
ven, zonder een stamhouder na te laten,
(of aan te nemen), zou hij geen hemelsche
vreugden kunnen smaken. Een zoon, mis
schien uit een bevriende familie geadop
teerd, bidt bij een heuvel van zijn „voor
ouders", en de ziel van den gestorvene zal
zeker in den hemel komen.
Misschien is de familie van den vriend
wel heel blij dat er één mond minder aan
tafel is. Het adopteeren is bij wijze van
spreken een uitwisseling van kinderen uit
groote gezinnen naar kinderarme familie's.
Wanneer gij uw geld wil nalaten aan een
jongen vriend, inplaats aan de rechtmatige
erfgenamen, adopteer hem dan tenmins
te als gij Japanner zijt! Theoretisch kan
men ook zijn twee zonen aan de dienst
plicht onttrekken, hoewel een Japanner dat
nooit zal doen. Volgens een oude wet hoeft
de eenige zoon niet onder dienst te gaan.
Iaat men nu een der beide zonen adoptee
ren door 'n kinderloozen vriend, dan zijn
beide zoons vrijgesteld van den militairen
dienst.
Als een Europeaan een Japansche wil
huwen, laat hij zich, tenminste als zijn aan
staande schoonvader er in toestemt, adop
teeren en trouwt dus met zijn zuster.
Iemand, die een godsdienstige sekte
sticht, adopteert de ijverigste onder zijn
volgelingen, en zoodoende wordt do naam
van den stichter voor het nageslacht be
waard. Wat zijn daarentegen de Booths?
Een kinderlooze weduwe, Deguchi Nao,
kreeg zoodoende een zoon, Deguchi Ilide-
inaro, die zijn „moeder" alle eer aandeed,
want de Omoto-sekte is op het oogenblik be
zig om een nieuwe Aziatische wereld-reli
gie te worden.
Hoe is het mogelijk dat de romantische
familie- en zakengeheimen zoo lang be
waard bleven? Het antwoord is weer: door
adoptie, en wel van de vertrouwdste leer
lingen der dwergboomkweekers, der cloi-
sonné-schilders, Jiu-jiutsu-kampioenen, der
lakkers en der zwaardvegers.
Tenslotte nog een zeer eigenaardig geval
van adoptie. Iemand heeft een groote
schuld, doch kan niets betalen of hij wil
het niet. Zijn crediteur vervolgt hem op de
meest onaangename wijze. Eindelijk, als
het volgens den debiteur lang genoeg ge
duurd heeft, laat hij zich door een bevrien
de familie adopteeren, en wanneer nu de
schuldeischer weer zijn geld komt vorderen,
zegt de schuldenaar met het onschuldigste
gezicht, „dat men verkeerd is, h ij heet
Makimura, en weet van niets!"
Links:
De reuzen Boedha van Kamakuar bij Tokio
door
E. WILLINK.
JAPAN is een land met de scherpste
tegenstellingen. Naast kostbare,
monumentale Boedhabeelden, de
beroemde, kunstig-aangelcgde tuinen, vrou
wen, wier voeten volgens de traditie mis
maakt zijn, en die op een bekoorlijke wijze
de klccderdracht dragen, zooals vele gene
ratie's vrouwen dat vóór haar gedaan heb
ben, vindt men er de modem-ingerichte
fabrieken, prachtige auto-wegen en de
practische industrie-producten. Voor den
.vreemdeling is misschien nog de grootste
tegenstelling: het verschil tusschen de
stad en het platteland. Op 't land hcerscht
een ontzettende armoede. De boerenbevol
king bestaat uit vijf-en-een-half millioën
familie's die zich zelf „de stiefkinderen der
natie" noemen. Geen van hen beschikt over
meer dan acht morgen bouwland. Een der
de deel bebouwt minder dan twee morgen,
en een vierde deel heeft geen eigen land,
doch pacht het. De pacht is ontzettend
hoog, en wordt niet verminderd, hoewel de
prijs van de rijst zeer laag is. Het eenige,
wat duur is in Japan, is land; de bevol
king is reeds lang te groot geworden voor
het kleine eilanden-rijk.
De boeren werken voor het grootste deel
op het land met de ouderwetsche houten
schop, het werktuig dat hun voorouders
eeuwen geleden gebruikten. Niet alleen
ontbreekt het onderwijs, hóe het land be
bouwd moet worden, zooals wij dat ken
nen, men beschikt ook niet over de midde
len om machines en moderne werktuigen
te koopen. Hoewel het boerenleven in
onze oogen, ongeloofelijk primitief is, gera
ken de boeren in hoe langer hoe dieper
schulden, niet in het minst doordat de in
voer van rijst uit de koloniën de prijs van
de binnenlandsche rijstoogst ontzaggelijk
naar beneden drukt. De schuld, die de
boeren tezamen hebben, gaat in de milliar-
den...
De verbittering is dan ook, ondanks het
feit, dat de Japanner een geboren stoicijn
is, zeer groot. Zij weten, dat door hun vlijt
en werkzaamheid de Japansche natie is
groot geworden, dat hun zonen de gocd-
koope arbeidskrachten voor de industrie
vormden en nog vormen en dat deze in
dustrie nu op hun kosten in den snelst mo
gelijken tijd een ongehoorden omvang
heeft kunnen aannemen.
Inderdaad is Japan het eenige land ter
wereld, dat nog in de eerste zes maanden
van het loopende jaar zijn uitvoer met 20
pet. zag stijgen! De zegetocht, die de Ja
pansche industrie in de wereld houdt, is
niet te stuiten. Maar hoe ziet het er
eigenlijk uit met de menschen, die deze
vooruitgang hebben mogelijk gemaakt, de
industriearbeiders?
Een feit is, dat Japan slechts door de la
ge loonen, die het zijn arbeiders betaalt, in
staat is, onder de gemiddelde prijzen op de
wereldmarkt te blijven. In Nederlandsch
geld verdient een volwassen arbeider per
maand rond twintig, een arbeidster zeven
gulden! Om met zulke middelen te kunnen
leven schijnt ons bijna onmogelijk, maar
men moet niet vergeten, dat de eischen,
die men daar stelt, heel wat geringer zijn
dan in ons land het geval is.
Het minimum van de maandelijksche
kosten voor levensonderhoud bedraagt
voor een familie uit vijf menschen bestaan
de ongeveer 25 gulden.
Daar het inkomen van den Japanschen
arbeider nooit zoo groot is, verwacht men,
dat zijn vrouw of familieleden de rest ver
dienen, b.v. door huis nijverheid. In Japan
verstaat men heel iets anders, dan wij
doen. De Japansche industrie produceert
zélf gloeilampen en wat er nog meer noo-
dig is voor de huis-nijverheid. De loonen
zijn belachelijk laag, maar de kosten om
de benoodigdheden, van de agenten der
fabrieken te koopen, zijn daarentegen heel
hoog...
En wat kost het leven...? Voor do klce-
ding rekent men slechts 7 pet. van het in
komen. De Japansche arbeidster draagt de
traditioneele kimono, waarmee zij tien jaar
moet doen. Voor de woning heeft men 15
pet. noodig volgens Japansche meening
is het leven in één kamer met meerdere fa
milieleden niet onmogelijk. De „inventaris"
wordt overdag in wandkasten opgeborgen,
's Nachts wordt de vloer met matten be
dekt, en zoo wordt de ruimte in een slaap
vertrek veranderd. Voor de voeding rekent
In de traditioneele, schilderachtige dracht
gaan de kinderen naar het jaarlijksche
kinderfeest in Tokio.
men 45 pet., want de maaltijden bestaan
alle uit rijst; rijst op de meest verschil
lende wijzen bereid. Vleesch is om zoo te
zeggen niet bekend bij de fabrieksarbei
ders; ook maakt men geen speciaal voedsel
voor de kinderen. Dan zijn er nog de uit
gaven voor licht, voor eventueele reizen, en
baden. Daarmee zijn de „eischen" van den
arbeider bevredigd, en zoodoende heeft hij
