Ernstig scheepsongeluk op
de Schelde
Winkelweek-loterijen
Buitenland
VAN GROOTEN EN KLEINEN.
Gevolgen van de koudegolf in Amerika.
Brandcatastrophe in Tsjecho-Slowakije.
Engelsch schip op de kademuur
geloopen.
KIJKEI1 isKOjmUijCLOECK
Minister waarschuwt de gemeente
besturen.
23 DOODEN TE LANSING.
ONTZETTEND ONGELUK TE LIVERPOOL
Tweede Kamer.
Exporteurs weest
voorzichtig
TEGEN EEN TOEKOMSTIGEN OORLOG.
Een gevaarlijk sinjeur.
Donderdag 13 December 1934.
Postrekening
No. 23330
SCHAGER
78ste Jaargang. No. 9617
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
DH blad verschijnt dagelijks. Dehalve Vrijdags. Bij inzending tot
's morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. v-h. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden 11.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent ibewljsno.
Inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Paraguay moet ophouden met vechten.
De Volkenbond grijpt in.
Schorsing van de vlootbesprekingen te Londen.
Roosevelt wenscht wapencontrole, maar of
de wapenfabrikanten er zich iets van
znllen aantrokken?
Kleine stelen, maar groote stelen het meest
't Is een opschrift, dat eens stond op een pijpen-
winkel. De eigenaar wilde daarmede te kennen ge
ven dat hij lange en korte pijpen kon leveren.
Hij kreeg echter last, omdat verwarring ontstond
met het werkwoord „stelen", zoodat de grooten dezer
aarde zich beleedigd konden voelen.
Ik kan voor de waarheid van deze anecdote niet
instaan, maar wel weet ik, dat het er in de wereld
soms wel naar lijkt, alsof grooten vergund is, wat
kleinen moeten nalaten.
De Volkensbondscommissie van 23, onder voorzit
terschap van Najero (Mexico) heeft n.1. gisteren aan
Paraguay doen weten, dat het nu maar eens uit
moet zijn met dat gevecht in de Gran Chaco en dat
het land voor 20 December a.s. de voorgestelde wa
penstilstand zal hebben te accepteeren.
Stel je voor, dat je twee jaar lang hartstochtelijk
voor iets hebt geijverd, je volle hebben en kunnen
in de waagschaal hebt gesteld en dat dan een „groo
te" komt, die je de vruchten van je inspanning
tracht te ontnemen.
Zoo gaat het Paraguay!
Thans, door de binnenlandsche troebelen in Boli
via, bijna zeker van de overwinning, ziet het zich
in het binnenhalen van de buit belemmerd door den
Volkenbond.
Het spreekt vanzelf dat Paraguay allerlei smoesjes
bedenkt om uitstel te krijgen om in dien tijd nog
gauw even een paar harde tikken te geven.
Maar, hoewel het scheen alsof de Volkenbonds
commissie oorspronkelijk geneigd was tot eenig uit
stel, hebben de successen bij de regeling van het
Joegoslavisch-Hongaarsch geschil blijkbaar zoo
gunstig gewerkt, dat. Geneve voet bij stuk houdt en
in scherpe bewoordingen zich zal wenden tot den
overwinnaar in den Gran Chaco oorlog.
Gelukkig maar!
Aan deze hel van menschelijke ellende moet zoo
spoedig mogelijk een eind worden gemaakt.
Maar toch zal Paraguay wel even denken aan de
groote stelen en de kleine stelen. Want als het een
groote betreft?!
Zie Japan!
Het is thans wel zeker, dat Japan het vlootver-
drag tegen 20 December a.s zal opzeggen.
Dientengevolge is gistermiddag in de zitting van
het Engelsche Kabinet besloten de vlootbesprekin
gen voorloopig te schorsen.
De afgevaardigden gaan dus weer huistoe en
de wereld heeft alweer een illusie minder.
Als er tenminste nog menschen waren, die zich
iets van de onderhandelingen te Londen hadden
yoorgesteld.
Vooruit was te zien, dat Japan los wilde van de
vlootbeperkingen.
Het is gisteren dan ook een beste dag dag voor
de wapenfabrikanten geweest
Trouwens, deze heeren hebben toch niet te kla
gen. Frankrijk schijnt weer vijftig groote Gleen-Mar-
tin-bombardementsvliegtuigen in Amerika te heb
ben gekocht. Deze monsters hebben met 1000 K.G.
bommen aan boord een actie-radius van duizend
kilometer.
- Ook uit andere landen komen berichten over oor-
logsaankoopen.
En de wapenfabrikanten zullen zich dan ook wei
nig bekommeren over do maatregelen, die President
Roosevelt treft om oorlogswinsten in de „vak" te
voorkomen.
Daarop zal wel iets te vinden zijn-
Oogst grootendeels verwoest
Volgens een bericht van United Pres uit Chicago
heerscht in groote deelen van het Zuid-Oosten der
Vereenigde Staten en ook in het Noorden, een kou
degolf, zooals in dezen tijd van het jaar sinds zestig
jaar niet is voorgekomen.
Terwijl men in de Noordelijke Staten beter is toe
gerust, om een koudeperiode door te maken, is de
koude in 't Zuiden totaal onverwacht gekomen en
heeft dientengevolge daar grootere schade aange
richt.
Sedert het jaar 1906 Is in de Zuidelijke Staten
voor hot eerst sneeuw gevallen. Door den ingeval
len vorst is niet alleen een groot deel van den oogst
in de tropische gebieden der Vcreenigde Staten ver
woest, doch het gcheele openbare leven heeft ern
stige nadoelen ervan ondervonden. Uit den staat
Mississippi wordt gemeld, dat drie personen tenge
volge van de koude om het leven gekomen zijn.
Volgons de weerberichten hoeft men voorloopig
nog niet erop te rekenen, dat de koude zal afnemen,
daar de ijzige winden, welke van de Rocky Moun-
lains afkomstig zijn, nog aanhouden.
Drie personen gedood,
gewond.
zeven ernstig
In Beneden-Mohrau bij Roemerstadt in Tsjecho-
Slowakije heeft, naar eerst thans bekend wordt,
Maandag j.1. een vreeselijke brand gewoed. Tijdens
het werk, dat reeds om middernacht was aangevan
gen, is brand uitgebroken in een vlasfabriek. In de
vlammen, welke gretig voedsel vonden in de opge
stapelde voorraden vlas, zijn drie vrouwen om het
leven gekomen. Zeven personen onder wie zes vrou
wen, liepen ernstige brandwonden op.
De oorzaak van den brand kon tot nog toe niet
worden vastgesteld.
De botsing was zoo hevig, dat vnnr en vlam
men nlt de steenen sloegen. - Als door
een wonder geen persoonlijke
ongelukken
Antwerpen. Gisteravond heeft zich op de reede
van Antwerpen een zeer ernstig scheepsongeluk voor
gedaan.
De Engelsche stoomboot Kittykwaker kwam om
half zeven gisteravond de Schelde opgevaren. Het
schip had bijna de kade voor vak 9 bereikt, waar
't vastgemaakt moest worden. Op die plaats bevindt
zich evenwel het wrak van het acht dagen geleden
gezonken binnenschip Helena. Boven het wrak wa
ren naturlijk twee lichtboeien aangebracht om de
gevaarlijke plaats aan te geven.
Het is nog niet precies komen vast te staan, wat
is gebeurd: of men de lichten te laat heeft gezien
of dat de Kittywaker stuurloos is geraakt De ma
noeuvres waren evenwel zoodanig, dat niet voorko
men kon worden, dat de Kittykwaker met groote
kracht op den kademuur liep.
Dit gebeurde met zulk een hevigheid, dat vuur en
vlammen uit de steenen sloegen. Vervolgens schuur
de het schip langs de kade, sleurde vier muurpalen
mede en kwam terecht tusschen de kade en het En
gelsche stoomschip Malines van de Harwich-lijn,
dat gereed lag voor het vertrek.
De kabels en meertouwen, waarmede de Malines
aan de kade was bevestigd, werden alle kapot ge
trokken. en de meerpalen uit den kademuur gerukt.
De Malines kwam op drift.
Gelukkig was de boot onder stoom. Doordat de be
manning dadelijk ingreep, kon het schip spoedig ln
veiligheid worden gebracht.
De Kittykwaker heeft groote schade opgeloopen.
De Malines liep schade op aan het_ achterschip, doch
werd na onderzoek zeewaardig verklaard. Met een
uur vertraging kon het schip naar Harwich ver
trekken.
De kademuur is over een lengte van 4 meter ge
heel ingedrukt. Aan boord van de Harwich-boot ont
stond op het oogenblik van de aanvaring een gewel
dige paniek, zonder- dat zich evenwel persoonlijke
ongelukken voordeden.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft ter
voldoening aan een desbetreffend verzoek van zijn
ambtgenoot van Justitie een circulaire tot de ge
meentebesturen gericht betreffende winkelweeklote
rijen.
Hierin zegt de minister, dat bij de toepassing van
de Loterijwet reeds herhaalde malen is gebleken, dat
de dagelijksche besturen der gemeenten veelal een
te ruime opvatting hebben van de bevoegdheid, hun
bij art. 3 dezer wet toegekend. Zij meenen dat het
laatbaar is, toestemming te geven tot het aanleggen
en houden van loterijen, waarbij het toebrengen van
direct of indirect voordeel aan particulieren wordt
beoogd, indien slechts eenig deel van de opbrengst
voor een liefdadig doel of een ander algemeen belang
conform voormeld art. 3 wordt bestemd. Dat de Kroon
zoodanige besluiten herhaaldelijk wegens strijd met
de wet heeft vernietigd, is, zoo schijnt het, niet vol
doende bekend.
Juist in dezen tijd van het jaar is de neiging tot
het organiseeren van zulke loterijen bij de winkeliers
begrijpelijkerwijs zeer sterk; en herhaaldelijk vinden
zij bij de dagelijksche besturen hunner gemeenten
een te gewillig oor.
Een dergelijke onjuiste toepassing van de wet in
die gemeenten geeft bovendien aan de winkeliers
in andere gemeenten aanleiding tot gegronde ont
stemming en klachten over onbillijke bevoordeeling
van anderen.
Een zooveel mogelijk gelijke toepassing van de be
palingen der Loterijwet in de onderscheidene ge
meenten is dan ook van belang.
In verband daarmede wordt er voorts nog op ge
wezen, dat het aan de colleges van B. en W. niet vrij
staat vergunningen tot een aantal samenhangende
loterijen (dus in wezen tot één loterij van grooteren
omvang dan waarvoor door B. en W. toestemming
1 kan worden gegeven) uit te reiken.
Lamlng (Michigan), 12 Decemb. (V.D.):
Uit het puin van hotel Kern zijn Woensdag
zes geheel verkoolde lijken geborgen. Het
aantal dooden ls hiermede tot 23 gestegen.
Nog een groot aantal lijken men spreekt
van zeventig zouden zich ln het puin be
vinden.
Vloer van een school ingezakt 300 ge
wonden.
Te Liverpool heeft Woensdagavond een ontzettend
instortingsongeluk plaats gehad.
In de, op de eerste verdieping van de St Clemens-
school gelegen feestzaal, werd een concert gegeven.
Ongeveer 400 personen, voor het overgroote deel kin
deren, bevonden zich in de zaal.
Door nog niet opgehelderde oorzaak is plotseling
de vloer ingezakt met het gevolg, dat alle aanwezi
gen, ongeveer 12 Meter vielen.
Ongeveer 300 personen werden in ijlings ontboden
zieken- en vrachtauto's naar de ziekenhuizen over
gebracht
Voor het gebouw speelden zich hartverscheurende
scenes af. Tal van moeders probeerden wanhopig tot
het gebovnv door te dringen. Politie en brandweer
zijn bezig de slachtoffers te bergen.
Later werd gemeld: Gelukkig is gebleken, dat het
ongeluk niet zóó ernstig is geweest als oorspronke
lijk werd gedacht. De -meeste kinderen werden slechts
licht gewond. Nadat hun de eerste hulp was verleend,
konden zij huiswaarts keeren. Slechts betrekkelijk
weinig personen hebben ernstige verwondingen op
geloopen.
HANDELSVERDRAG MET AMERIKA.
Een Nederlandsche delegatie zal naar
Amerika gaan.
In verband met de bereidverklaring van Amerika
om met Nederland te onderhandelen over een han
delsverdrag, op den voet van wederkeerigheid, ver
neemt de Msb., dat van Nederlandsche zijde een de
legatie naar Amerika zal gaan om de onderhandelin
gen te voeren. In deze delegatie zullen zitting hebben
zoowel vertegenwoordigers van de regeering als van
het bedrijfsleven.
Zitting van Woensdag 12 December.
Nadat de motie-Drop tot opneming van de ver
plichting tot naleving van collectieve arbeidsover
eenkomsten in Rijksbestekken, met 62 tegen 20 stem
men was aangenomen, hechtte de Kamer haar goed
keuring aan het voorstel van den voorzitter om den
heer Sneevliet in de gelegenheid te stellen tot het
houden van een interpellatie over de troepenzending
naar het Saargebied.
Daarna werd aan de orde gesteld de afdeeling
„Spoorwegen" der waterstaatsbegrooting.
Naast scherpe critiek op de to snelle invoering
van de Diescltractie, had de minister, in hoofdzaak
van sociaal democratische, katholieke en communis
tische zijde verwijten te incasseeren over zijn loon
politiek bij de Spoorwegen.
Hij had de garantie voor handhaving gedurende
twee jaar van het met 5 pet. verminderde loon af
hankelijk gesteld van een eenstemminge aanvaar
ding van de loonsverlaging en had daardoor volgens
den heer Kuiper (r.k.) zijn doel voorbij geschoten,
omdat thans oen zeer kleine minderheid door haar
recalcitrante houding deze garantie verhinderde. Hij
hoopte echter dat de minister alsnog deze garantie
zou willen geven en zal desnoods een motie voorstel
len.
In zijn antwoord erkent de Minister van Water
staat, de heer Kalf, dat indertijd eenige fouten zijn
gemaakt bij de aanschaffing der Diosel-electrische
tractie, doch zijn Excellentie ontkende dat de strop
groot zou zijn. Er is geen sprake van millioenen
schade.
Hij wees op de reeds bereikte groote bezuinigingen
doch kon den heer Krijger geen besliste toezegging
doen, dat de spoorwegtekortcn spoedig zullen zijn
weggewerkt.
De Minister ontkende bij het voorschrijven der
loonsverlaging te eigenmachtig te zijn opgetreden.
Overigens verkeert de spoorwegarbeider nog steeds
in een positie, die ver uitgaat boven die van den
gemiddelden arbeider in ons land.
De verlaging voor 1935 ligt vast en is niet te ont
gaan.
De minister wil beslist niet op zijn beslissing
weerkomen.
Daarna krijgt de heer Krijger (c.-h.) gelegenheid
tot repliek en stelt een motie voor om de loonrege
ling. zooals deze op 1 Januari a.s. in werking zal
treden, behoudens zeer bijzondere omstandigheden,
ongewijzigd te handhaven en deze garantie niet af
hankelijk te stellen van de eenstemmige aanvaar
ding der loonsverlagingsvoorstellen.
Die eenstemmige aanvaarding bleek het haakje
waar de kan aan hangt.
De Minister meende, dat bij het niet-stellen der
eenstemmige aanvaardingsclausule het werken voor
de directie der spoorwegen zeer onaangenaam en
moeilijk zou worden, terwijl het zich tijdens de de
batten liet aanzien, dat de meerderheid der verga
dering dat zoo niet aanvoelde.
De meeningert botsten nogal tegen elkaar, zoodat
de voorzitter maar voorstelde het debat over de af
koeling ..Spoorwegen" te schorsen.
Eerst even koppen tellen!
Daarna kwam Mijnwezen aan de beurt, dat na een
zeer tam debat zonder hoofdelijke stemming werd
goedgekeurd.
Een clearing-tekort van ongeveer
f 12 millioen.
Het is wel gelukkig dat regelmatig de stand der
clearing-rekening tusschen Duitschland en Neder
land wordt gepubliceerd, want nu is het tenminste
mogelijk het oog te houden op den loop der handels
verrichtingen tusschen deze beide landen.
En laat ons maar direct zeggen, dat de ietwat som
bere voorspellingen, die wij ten aanzien van de
clearing ongeveer een maand geleden hebben geuit,
ten volle dreigen uit te komen.
Er is reeds nu een achterstand van 12 millioen en
als de verhouding tusschen im- en export zoo blijft,
dan zal dit bedrag steeds oploopen.
Duitschland heeft groot gebrek aan tal van artike
len en koopt dus veel meer dan normaal, zoodat on
ze uitvoer zoo langzamerhand grooter wordt dan
onze invoer. Diententgevolge zal gebeuren wat wij
wel verwacht hebben:
Nederland krijgt een groote,
ongedekte millioenen-
vordering op Duitschland
thans inplaats van op het Sonderkonto, op de clea-
ringrekenlng.
Er bestaat wel een voorloopige regeling met
Duitschland, krachtens welke de herleiding van mar
ken in guldens in beginsel plaats vindt, op het oogen
blik van storting in Duitschland. maar dat geeft geen
enkele zekerheid.
Het is dan ook te hopen, dat onze regeering zoo
veel mogelijk zal trachten de aanvang der werk
zaamheden van het Rijks-exportburcau, waarover wij
onlangs schreven, te bespoedigen.
Hoe onaangenaam het ook voor onze exporteurs is,
toch blijft er niets anders over dan een controle op
onzen uitvoer, omdat het absoluut ongewenscht moet
worden geacht dat de clearingrekening een negatief
saldo vermeldt.
De toestand is gelukkig nog niet verontrustend.
Toch wil het ons voorkomen, dat onze exporteurs
voorloopig eenige reserve in acht dienen te nemen.
De clearing-cijfers wijzen duidelijk op de wensche-
lijkheid, dat de export wordt verminderd en men
kan er dan ook niet meer mede af door te zeggen, dat
de regeering niet heeft gewaarschuwd.
Roosevelt wenscht wapencontrole.
Maatregelen om oorlogswinst der wapen
industrie te voorkomen.
De Amerikaansche regeering treft maatregelen om
te voorkomen, dat de bewapeningsfabrikanten in de
toekomst abnormaal groote winsten zullen kunnen
maken.
President Roosevelt heeft zijn kabinet voor een
buitengewone zitting bijeengeroepen, waaraan o.a.
ook de vroegere leider der N.I.R.A., generaal John
son, zal deelnemen.
Tijdens deze zitting zullen, naar verwacht wordt,
maatregelen besproken worden, welke voor de toe
komst groote winsten der bewapeningsfabrikanten
onmogelijk zullen maken.
Tegelijk met de bijeenroeping van het kabinet leg
de president Roosevelt een verklaring af, waarin hij
zeide, dat de tijd gekomen was om ervoor te zorgen,
dat de oorlog geen winstgevend zaakje voor de fabri
kanten van wapenen en munitie bcteekenen zal.
De tot nog toe gevoerde verhandelingen van de com-
missie-Nye, die een onderzoek instelt naar de wa
pen fabricage en den wapenhandel, hebben, zooals
Roosevelt verder verklaarde, aangetoond, welke
enorme winsten de wapenindustrie najoeg. Een wet,
om het maken van een dergelijke winst te verhin
deren, is volgens Roosevelt juist thans, nu geen oor
logswolken aan den horizon te zien zijn. raadzaam
en opportuun.
Verder wordt een plan overwogen, waarbij de Vcr
eenigde Staten hun standpunt bepalen ten opzichte
van de levering van oorlogsmateriaal aan vreemde,
oorlogvoerende staten en ten opzichte van andere
neutraliteitsvraagstukken. Door een dergelijk plan
zou'ook de handel in munitie aan de scherpste con
trole vanwege den staat worden onderworpen.
De 19-jarige mej. A. v. R. te Rotterdam heeft sinds
eenigen tijd omgang gehad met een 19-jarigen jon
geman, P. L. v. U., beiden woonachtig te Rotterdam.
Het meisje kwam er achter, dat de jongeman reeds
gehuwd was en met haar moeder is zij gisteravond
naar de woning van van U gegaan, waar zij hem
met zijn echtgenoot© thuis troffen. Aan de echtge-
noote werd de geschiedenis verteld en daarna zijn
moeder en dochter weer vertrokken. De aldus verra
den echtgenoot heeft zich hierover zeer opgewonden
en is moeder en dochter op zijn motor achterna ge
gaan. Op den Diergaardesingel heeft hij geprobeerd
de twee vrouwen omver to rijden, doch dezen wis
ten een aanrijding te voorkomen, door tijdig opzij
te springen. De motorrijder is daarop aan de haal
gegaan. Aangifte bij de politie werd gedaan, waarna
de man werd aangehouden en in bewaring gesteld,
verdacht van poging tot doodslag.
