Sneeuw in de Sprookjesstad
Zaterdag 12 Januari 1935.
SCHAGER COURANT.
Tweede Blad. No. 6935
Een wonderlijk land met
wonderlijke toestanden.
Doodgewaande keert weer naar
huis terug.
Mist langs de Atlantische kust.
Man te Rotterdam
doodgeschoten.
Doodsoorzaak was eerst een mysterie.
Niet ongefortuneerd.
DE MOHAMEDAANSCHE GODSDIENST EN HET
MODERNE LEVEN. NACHTARBEID
LICHTER DAN DAGARBEID.
DE INVLOED VAN DEN
WINTER OP DE
LOONEN.
(Van onzen reizenden correspondent).
TEHERAN. Einde Decomber.
NEEUVV, sneeuw, die uren-, dagenlang valt,
niet alleen op de bergen, maar ook in de stad, al
blijft ze dan nu nog niet lang liggen en smelt ze
langzaam weg, daar de temperatuur nog boven het
vriespunt ligt, als is het dan ook slechts een a twee
graden, tenminste overdag, 's Nachts zal de tempe
ratuur wel onder het vriespunt dalen, en hedenmor
gen was de geheele stad wit In de hoofdstraten werd
het evenwel spoedig een hopeloozo modderpoel, al
bleef de sneeuw vallen, gestadig, alsof er nooit een
einde aan zal komen. Een van de bergen komende
•wind veroorzaakt een fantastisch spel van dwarre
lende vlokken. Deze onberekenbare wind verhinder
de mijn kachel te trekken en mijn kamer stond zoo
danig vol rook, dat ik gedwongen was haar te ont
ruimen en tijdelijk in een andere kamer een toe
vlucht te zoeken. Mijn papieren en schrijfmachine
heb ik tezamen gepakt en doorrookt, bibberend van
de koude heb ik de wijk moeten nemen. Nu zit ik
tijdelijk te werken in een kamer, waar drie Perzen in
bedden liggen te slapen, maar ten minste een kachel
goed brandt, zoodat ik er langzaam van de koude
bijkom en me behagelijk begin te gevoelen.
Dit alles is wel geheel anders, dan wij in Europa
ons den Oriënt voorstellen. In de stad is het op zul
ke dagen triest en somber. De moskeeën met hun
minarets staan in deze sneeuwwereld als verdwaal
de dingen, als sprookjesdecors, die men vergeten
heeft weg te nemen. En in deze winterkoude zijn er
millioencn, die getrouw zich houden aan hun gods
dienstige voorschriften en vasten, geen bete broods,
geen slok warme thee nemen vanaf het oogenblik,
dat ze 's morgens een witten draad van een zwarten
kunnen onderscheiden tot het ondergaan van de zon,
om dan 's avonds en 's nachts hun schade in te ha
len en daarbij een goed deel van hun nachtrust in te
boeten. De drie mannen, die liggen te slapen in de
kamer, waar ik thans dit artikel op mijn machine
tik, pogen op deze wijze de marteling van een lan
gen vastedag te ontkomen, maar niet alle vastende
Mohamedanen kunnen deze methode volgen. Laat
ik erbij voegen, dat duizenden meer ontwikkelden,
intellectueelen, menschen, die verantwoordelijke pos
ten bekleeden, zich niet meer aan de vastenvoor-
schriften houden, al blijven ze voor de rest Moha
medanen. Velen verklaren het zonder terughouding,
dat in een modernen tijd en in een modern land de
Mohamedaansche vastenmaand, de Ramezan, zooals
men hier en in Turkije zegt (de Arabieren spreken
van Ramedan), een onmogelijkheid is, waarmede ik
volkomen kan instemmen. Over enkele jaren reeds
zullen in Perzië treinen loopen van de Kaspische
Zee naar de Perzische Golf, een afstand van ruim
vijftienhonderd kilometer door zeer moeilijk, grooten-
deels bergterrein. Men denke zich den toestand, dat
machinisten bij zoo'n dienst elk jaar een geheele
maand de strenge vasten zouden doorvoeren, den
geheelen dag niets eten of drinken, half suffen, om
dat ze 's nachts gedwongen zouden zijn de schade
in te halen en dus weinig te slapen. Op dit oogenblik
is het voor de chauffeurs der groote transporten al
niet anders en het is om deze reden te begrijpen, dat
vele ondernemers de voorkeur geven aan niet-Moha-
medaansche chauffeurs. Met allen eerbied dien ik
heb voor den Mohamedaanschen godsdienst, die veel
schoons bevat, en voor den godsdienstzin der meeste
Mohamedanen, moet ik toch vaststellen, dat de Is
lam alleen geschikt is voor primitieve volken, ten
minste indien men zich streng aan zijn voorschrif
ten wil houden. Deze vastentijd is een plaag, maar
toch altijd nog mogelijk bij kameeldrijvers, bij her
dersvolken, bij menschen, die per muildier of ezel
rondreizen, bij rondzwervende stammen in de tro
pen, in een ander klimaat met andere dag- en nacht-
verdeeling. In een modern georganiseerde maat
schappij is zulk een vastentijd onmogelijk te hand
haven. Het is waar, de Koran geeft enkele onthef
fingen van de vasten. O.a. krijgslieden, reizigers
(waaronder men met eenigen goeden wil ook trein
machinisten en chauffeurs zou kunnen rekenen)
en zieken behoeven zich aan de vasten niet te hou
den, doch moeten daarvoor dan later een soort boete
doen, doch in een moderne maatschappij zijn nog
meer menschen, b.v. machinisten van electrische
centrales, geneeshecren, die een operatie moeten ver
richten en andere, voor wie zulk een vastentijd tot
een onmogelijkheid behoort, willen ze geen ernstige
ongelukken veroorzaken. Ik heb vaak hoog ontwik
kelde Mohamedanen ontmoet, die dit volkomen in
zagen en voorstanders waren van een moderner op
vatting, zonder daarvoor hun godsdienst geheel te
verloochenen. Het verschil tusschen zulke moderne
Mohamedanen en b.v. de moderne protestanten wordt
dan evenwel al buitengewoon gering.
De Mohamedaansche voorgangers (eigenlijke pries
ters kent de Islam niet) zien dit zeer goed in. Ze
begrijpen het onontkoombare gevaar, dat hun gods
dienst bedreigt van de zijde der moderne beschaving
en daarom zijn ze bijna allen uitermate conserva
tief en tegenstanders van allen vooruitgang. Belang
rijke figuren als Kernal pasja in Turkije en Rcza
sjah Pachlevi in Perzië weten en ondervinden dit bij
hun beschavingswerk. Het bezwaar mag men niet
onderschatten, want zooals ik reeds herhaaldelijk
schreef, de godsdienst heeft in deze streken een veel
grooter beteekenis voor het volk dan bij ons. Als
om me daaraan te herinneren is juist op dit oogen
blik een der drie slapers in de kamer, waar ik thans
zit te werken, wakker geworden. Hij heeft zich, na
mij vriendelijk begroet te hebben, aangekleed, en
naar de voorschriften van den Koran gewasschen,
en op dit oogenblik verricht hij, zonder zich aan mij
in het minst te storen, zijn gebed, neerknielend, op
staand, dan zich diep buigend en dit herhaalde ma
len, waarbij hij half binnensmonds deelen uit den
Koran prevelt. Nu en dan blijft hij een halve mi
nuut nedergeknield met het hoofd geheel op den
grond, maar steeds buigend en knielend in de rich
ting van Mekka, dus ongeveer naar het zuidwesten.
En terwijl de man buigt en knielt en ik telkens de
namen Allah en Mohamed opvang, tik ik rustig dit
artikel verder zonder den Mohamedaan met een
woord of een blik te hinderen. Tot hedenmorgen
vroeg, tot het kanonschot klonk, dat het begin van
het dagelijksche vasten aankondigde, heeft deze
man, een koopman in tapijten, die nu overdag toch
geen zaken kan doen, gewaakt, gegeten en gebeden.
Toen heeft hij zich te slapen gelegd en nu, nadat hij
is opgestaan, blijven hem nog ongeveer anderhalf
uur, die hij zonder iets te eten of te drinken moet
doorbrengen. Dan klinkt het kanonschot, dat het
einde van het dagelijksche vasten verkondigt en
begint voor hem een nieuwe nacht van waken, eten
en bidden.
De man vervult zijn godsdienstige plichten zonder
zich daarvoor in het minst tegenover mij te schamen,
want hij weet, ik ben een Europeaan, een Christen,
die evenals hij slechts één God, Allah, erkent al er
ken ik dan Mohamed niet. Het is echter in zijn
oogen reeds veel, want veel slechter zijn voor hem
menschen, die meerdere goden aanbidden, al zijn
deze menschen voor hem dan ook nog meer of min
der begrijpelijk. Menschen, die in het geheel geen
godsdienst hebben en geen enkelen god erkennen
zijn voor de Mohamedanen niet anders dan krank
zinnigen, personen zonder hersenen, eigenlijk erger
dan de onreinste dieren.
Terwijl ik deze regelen neertik, heeft de man zijn
gebed, dat tegelijk een gymnastische oefening ls,
beëindigd en mét een vriendelijken groet is hij
weggegaan. Hij is een der gelukkigen, want hij kan
het zich veroorloven overdag te slapen, anderen
echter moeten overdag werken. Aan nieuwe bestra
tingen arbeidt men hier en daar in de stad dag en
nacht en 't eigenaardige is, dat thans alle arbeiders
liever 's nachts dan overdag werken, 's Nachts im-
Links:
In den Mohamedaanschen vastentijd ls de toeloop
naar de moskeeën voortdurend zeer sterk*
Een straat te Teheran onder de sneeuw.
mers kunnen zij eten om dan overdag te slapen.
Werken ze overdag, dan moeten ze arbeiden zonder
een bete broods, zonder een slok water en 's nachts
boeten ze een deel van hun rust in, omdat ze dan
eenige malen moeten eten om gedurende hun werk
tenminste min of meer in staat te zijn iets uit te
richten. Dagarbeid is vo.or de menschen dus zwaar
der dan nachtarbeid.
Een wonderlijk land met wonderlijke toestanden!
Nu, in den wintertijd, dat de wegen bedekt zijn
met sneeuw, zijn plotseling de loonen der chauf
feurs in de stad gevallen en die der naar bulten
trekkende chauffeurs aanzienlijk gestegen. Elke
chauffeur zoekt thans een betrekking in de stad om
de moeilijkheden en gevaren van bergtochten door
de sneeuw te vermijden. Ook vele Europeesche arbei
ders. die in de zomermaanden gewerkt hebben aan
de automobiel- en spoorwegen, komen thans naar
Teheran, daar ze in de koufle niet buiten willen blij
ven in tochtige barakken of tenten en om den win-
♦ertijd door te komen, nemen ze genoegen met loonen,
waarvoor ze in den zomer in de stad niet zouden
willen werken. Deze menschen hebben in de zomer
maanden evenwel zooveel verdiend, dat ze een
loine duizend gulden over hebben kunnen houden
m sommige, zeer gopde vakmenschen, hebben nog
aanzienlijk meer, doch dit overgespaarde geld gaat
er in de wintermaanden voor een groot deel aan.
Enkele hardnekkigen blijven echter buiten aan het
werk en verdienen nu een extra-loon.
J. K. BREDERODE.
GEBRUIKTE AUTOMOBIELEN
verkoopen wij onder GARANTIE en op PROEF
Garage C. NIEUWLAND, Bergen.
Montréal (Canada): Het aantal gevallen,
dat een doodgewaande tot zijn familie is terugge
keerd, is weer met één vermeerderd. In Mei van het
vorig jaar had J. A. Horn, een jongen uit Caughna-
waga, een plaatsje op 10 mijl van Montreal gelegen,
zijn fiets tegen de leuning van een brug gezet. Een
windvlaag blies de fiets in het water, waarbij de
jonge Horn meegesleurd werd in zijn poging om de
fiets te grijpen. Zijn oom Josef Horn, die het onge
val zag gebeuren, dook hem achterna; van geen van
beiden werd gedurende langen tijd eenig teeken van
leven waargenomen.
Uit Florida heeft men nu een brief ontvangen van
Josef Horn. Deze deelde mede, dat hij, toen hij in
de rivier dook, met zijn hoofd op een hard voorwerp
terecht was gekomen en buiten kennis eenige mijlen
voort was gedreven. Hij werd lenslotte aan den kant
gespoeld, waar hij door een rondtrekkend circus ge
vonden en opgenomen werd. Hij had volkomen het
geheugen verloren. Langzamerhand keerde het ech
ter weer terug, zoodat hij nu de toedracht van ge
beurtenissen weer kan reconstrueeren. Zijn familie
heeft hem geld gestuurd, zoodat hij weer naar huis
kan terugkeeren.
20 stoomschepen kannen New-York niet
bereiken*
New York: De dichte mist, die het scheep
vaartverkeer ten zeerste belemmert, is nog steeds niet
opgetrokken en hangt over bijna de geheele Atlan
tische kust der Vereenigde Staten.
In de haven van New York zijn hierdoor groote
moeilijkheden ontstaan. Het verkeer is er volkomen
stopgezet. Twintig schepen liggen op de reede te
wachten en kunnen niet binnenvaren. Slechts drie
stoomschepen zijn er in geslaagd met de uitgebreid
ste voorzorgsmaatregelen uit te varen.
Tegelijk mot. het optreden van den mist, is een
aanzienlijke stijging van de temperatuur ontstaan.
Dientengevolge hebben alle rivieren in het hoogste
gedeelte van den staat New York hoog water. Over
groote afstanden staan de velden onder water, terwijl
ook talrijke plaatsen overstroomd zijn.
Drama in do Maurltsstraat. - Polltle-agent
handelde uit zelfverdediging.
Rotterdam, 10 Jan. Donderdagavond te
omstreeks half eli heeft zich in de Man-
rit rtraat te Rotterdam een drama afge
speeld.
Een agent van politie heeft in een portaal
van een woning op een 52-jarigen man een
revolverschot gelost, waardoor deze man op
slag is gedood. De agent handelde uit zelf
verdediging.
Met dezen man was tevoren op straat herrie gc-<
weest, en in het portaal heeft hij den agent be
dreigd met een bijl of met een mes.
De doode is de 52-jarige P. Hermsen, die in pand
91 in de Mauritsstraat woonde, waar zich ook het
bloeddrama heeft afgespeeld. De man was gehuwd
en voedde met zijn vrouw een klein kind op.
Dien avond is II., die, als hij iets gedronken heeft
doorgaans zeer woest optreedt, de straat op geweest.
Vermoedelijk heeft hij een café bezocht en daarna
heeft hij op den hoek van Maurits- en Van Olden-
barneveldstraat vlak bij zijn woning een ruit van
een slagerij ingeslagen. Twee vrouwen zagen dit en
zij maakten hierover een opmerking. De man wond
zich op en gaf een der vrouwen een zeer harden
slag. Er is toen een voorbijganger bijgekomen, waar
bij een kleine vechtpartij ontstond.
Een agent van politie schoot toe die den opgewon
den H. tot kalmte aanmaande. Dit baatte evenwel
niet. H. rende naar zijn woning gevolgd door den
agent In het portaal, dat nauw en donker is, heeft
H. den agent toen bedreigd Deze trok daarop zijn
revolger en loste een schot, dat doodelijk bleek te
zijn geweest. De agent heeft toen een paar naar bui
ten gekomen buren gevraagd assistentie te roepen,
zoomede den geneeskundigen dienst te waarschu
wen.
Vanavond laat was het lijk nog niet vervoerd. De
dokter van den G.G.D., die de schouwing verrichtte,
verklaarde dat de dood zeer spoedig moet zijn inge-
tieden.
De commissaris der afdeeling, de heer Snippe,
heeft persoonlijk een onderzoek ingesteld, dat tot
ver na middernacht voortduurde. De politie heeft van
de situatie een paar foto's gemaakt.
De commissaris van politie, de heer Snippe, gaf
de volgende lezing van hetgeen zich had afgespeeld:
H. heeft op straat ruzie gehad met twee vrouwen.
Hij ging terug naar zijn huis, roepende: „De bijl,
geef mij de bijl!"
Kort daarop kwam hij weer hui ten, do,clt zonder
den bijl, maakte weer ruzie met de vrouwen en gaf
oen harer een paar zeer harde klappon. Bij deza
vechtpartij sneuvelde ook de ruit van de slagerij.
Een voorbijganger trok partij voor de vrouwen en
diende H. een paar stevige klappen toe. H. ging
naar huis terug, klaagde over pijn In den rug en
bloedde uit neus en mond als gevolg van de opgeloo-
pen klappen.
Vlak hierop kwam de polltie-agent voorbij. Deze
hoorde van de omstanders van een en ander en ging
naar de woning van H., waarvan de voordeur open
stond.
In het portaal is links de deur van de huiskamer
der familie H. De agent klopte aan deze deur en
opende haar vervolgens. In de kamer was het sche
merig. Er brandde een petroleumlamp. H. zat aan
tafel. Toen de agent binnenkwam, stond II. op,
schold en riep weer om den bijl.
c)e man was zeer opgewonden, liep naar een kast,
waarop de agent, zijn revolver trekkend, sommeer
de: Sta still H. deed dat niet en toen heeft de agent
een schot gelost. De man viel en bleek even later
overleden te zijn. Goed een uur ls het lijk naar het
ziekenhuis Coolsingel overgebracht voor sectie.
Het is n.1. mogelijk, dat H. aan een hartverlamming
is overleden. H. was een hartlijder en was den ge
heelen avond zeer opgewonden geweest. In de kamer
is een huls en een kogel teruggevonden. Bij de eer
ste beschouwing van den kogel zou kunnen worden
gezegd, dat deze den man niet heeft geraakt.
Zekerheid over de doodsoorzaak kon slechts het
onderzoek in ht ziekenhuis, dat denzclfden nacht nog
zou plaats vinden, opleveren.
Het drama in de Maurltsstraat. Lijk
schouwing toont aan dat H. is doodge
schoten.
Nader uit Rotterdam, 11 Jan.:
De lijkschouwing in het ziekenhuis aan
den Coolsingel heeft aangetoond, dat de dood
van H. veroorzaakt moet zijn door een re-
volverkogel.
De kogel zon aan de linkerzijde van den
borst het lichaam zijn binnengedrongen en 't
lichaam aan de rugzijde hebben verlaten.
Daarna zon de kogel via een muur op den
grond zijn terecht gekomen.
EEN TROUWE POES.
Een kat, die door zijn eigenaar gegeven was aan
iemand in Carnarvon in Engeland, kwam gisteren te
rug in zijn huis te .Swans°a, vier dagen na zijn ver
trek. De afstand is ruim 80 KM.
Rockefeller Jr. moet laten zien hoe rijk
hij is.
De heer John D. Rockefeller Jr., die op het oogen
blik het familiefortuin, door zijn vader vergaart, be
heert en voor het grootste deel in eigendom heeft,
moest dezer dagen aan de Federal Securities Com-
mission mededeeling doen, over den omvang van zijn
bezit in eenige maatschappijen. Deze commissie heeft
n.1. het recht, te eischen, dat iedereen, die meer dan
10 pet. in zijn bezit heeft van de aandeelen van een
maatschappij, daarvan opgave doet. En zoo heeft dan
John D. Rockefeller Jr. aan de commissie doen we
ten, dat zijn aandeelen in de Standard Oil Co. van
Californië, de Standard Oil Co. van New Jersey en de
Goconv Vacuum Corporation onderscheidenlijk
1.873.000, 2.713.000 en 5.565.000 tellen. De beurswaar
de van deze aandeelen is op het oogenblik ongeveer
250.000.000 dollar.