IO VACANT! EOORD
Zaterdag 30 Maart 1335. SCHAGER COURANT. Vierde blad. No. 9630
mmmtmammammamammom
De kinderen doen gezond
heid op bij lepels.
Het is de z.g. Hamburger- en Adam-zaal. Zoo ge
noemd naar de firma welke de inrichting bekostigde.
Twintig helder witte bedjes, gedekt met een rose-
kleurige sprei, naast elk der bedjes een wit stoeltje,
vormen hier het noodzakelijke meubilair. De bed
den zijn op onderlingen afstand van 75 c.M. geplaatst.
Zooals de wet het voorschrijft. Ramen, overal ramen,
waardoor het licht, en de frissche lucht binnenst roo-
men. Aan de eene zijde hebben wij een prachtig ver
gezicht over het duinlandschap, een blik uit de ven
sters aan de andere zijde toont ons de altijd wisselen
de zee.
Van deze slaapzaal voert een doorgang naar een
iets kleinere zaal, waar 15 bedden staan.
Zoo zijn er in het geheel zes slaapzalen. Tusschen
twee slaapzalen in, bevinden zich aan iedere zijde
van den doorgang een slaapkamertje voor een ge
leidster, die in staat is aan beide zijden door een ruit
de zalen te overzien. Een en ander waarborgt een
voortdurend toezicht. Bij elke slaapzaal behoort een
goed ingerichte waschgelegcnhcid. Hier treffen weer
de frissche kleuren van groen, paars, zwart en wit en
de vloeren met mooie togels van verschillenden tint.
Een voornaam interieur.
Uit de slaapzalen komen we in oen ruimte, welke
is gelegen boven het trappenhuis en ingericht is als
recreatiezaaltje.
Het is een voornaam interieur geworden met zijn
fraaie stalen meubelen, zijn mooien ingelegden par
ketvloer en de frisch-groene palmen in hooge pot
ten.
Maar wat hier wel het meeste trekt, is het licht, dat
door vijf lange smalle gebrandschilderde ramen in
zachte kleuren naar binnen valt. Het is een menge
ling van geel, oranje, rood en groen. Een zeer goed
geslaagde combinatie. Het glas in lood van Bochtman
te Haarlem en stelt verschillende episodes voor uit
den slag bij Bergen in 1799.
Ook het hekwerk, rijk geornamenteerd, verdient
de aandacht.
We dalen weer af naar de kindergarderobe en van
daar naar het sousterrain.
Daar vinden we, behoorlijk gescheiden van alles:
Het zuiveringsinslituut.
Naast elkaar zijn daar in vijf afzonderlijke hokjes,
vijf douches voor koud en warm water en een groote
badkuip.
Grenzende aan deze waschgelegenhcid bevindt
zich de ruimte waar de kinderen gereinigd worden
van ongedierte, indien dit noodig blijkt.
Dan is er nog de bergplaats voor het vuile goed,
elk kind heeft zijn eigen genummerd hokje, waarin
het z'n vuile goed kan deponeeren. Het nummer van
dit hokje correspondeert met het nummer van z'n
kapstok je.
Nog zagen we in het sousterrain de ketels der cen
trale verwarming en die der warmwatervoorziening
en de ruime kolenbergplaats.
En wat ons overal was opgevallen, maar wat hier
wel speciaal de aandacht trok, was de heerlijke zin
delijkheid, het prachtig onderhouden zijn ook hier
van deze groote ketels.
Zie zoo, we zijn er door, zeide de heer de Hoop.
Nu gaan we naar het Sportgebouw.
We traden naar buiten op het terras, zagen hoe
voor de veiligheid een ijzeren brandtrap langs het
gebouw omloog voerde en daalden het duin af naar
het oude koetshuis, omgetooverd in
Een modern turngebouw,
l
dat ligt in een beschutte duinpan en met z'n dak van
riet, zijn beide vleugels en z'n middenstuk gekroond
door een klokkoepeltje, een alleraardigsten indruk
maakt.
De deur naar het middengedeelte staat wijd open
en in de z.g. Loet C. Barnstein-zaal, waar de modern
ste werktuigen voor de beoefening der gymnastiek
aanwezig zijn, treffen we zeven meisjes in blauwe
trainingpakjes en op bloote voeten, die bezig zijn, on
der leiding der onderwijzeres de eerste lessen te lee-
ren. Want het is een nieuwe ploeg welke een paar
dagen geleden is aangekomen.
De linkervleugel van het turngebouw is geheel in
gericht als zweminrichting.
Kijkt u maar goed, zegt de heer de Hoop. Het
is het allereerste zwembassin in een huis in heel
Nederland.
Prachtig; kunnen we niet nalaten te zeggen. En
terecht! Want alles is hier betegeld en dan in de
meest heldere tinten. Het bassin ter grootte van 12
bij 5 M. en met een diepte van 80 c.M., ligt er zoo
verleidelijk, dat we er zoo wel in zouden willen sprin
gen.
Dat willen ze allemaal, zegt de directrice en
daarom gaan de kinderen er zoo graag in. Ook die
kinderen, die nooit in het water zijn geweest. Als ze
hier vandaan gaan, dan zwemmen ze allen!
Zonder een uitzondering!
En is het water op een bepaalde temperatuur
gebracht? wilden we weten.
Ja zeker, zeide de directrice. De temperatuur is
25° Celsius. Ook wordt het water steeds ververscht:
kijkt u maar, er zit stroom in. En ginds achterin ziet
u de reinigingsinstallatie. Het water wordt door mid
del van chloor gezuiverd.
We konden noode scheiden van deze prachtige
zwemgelegenheid, maar we mochten niet al te veel
vragen van den kostbaren tijd van de directrice en
van den heer de Hoop.
De secretaris vertelde nog, dat de rechtervleugel
van het turngebouw tot woning voor den knecht
dient
Aantreden voor heilgymnastiek, klonk plotse
ling een stem achter ons.
En omkijkende zagen we een troepje jongens op
den grond zitten, bezig kousen en schoenen uit te
trekken.
Waar motte we met 't zand naar toe, juf?
Dat schudt je er maar uit. Je bent hier buiten,
laat maar waaien?
In de openlucht waren de rekken voor de heilgym
nastiek. Heerlijke, gezonde sport!
Tenslotte de dagverdeeling.
Terugwandelende vroegen we de directrice tenslot
te nog naar de dagverdeeling.
7 uur: Opstaan. Wasschen en bedden afhalen.
Doen ze dat zelf? vroegen we.
Ja zeker, zeide de directrice. De grooteren moe
ten ook helpen, de bedden weer op te maken. Maar
dat is dan ook het eenigc wat ze doen den heelen
dag.
Is er nog een leeftijdsgrens ook?
- Ja, ja; van zes tot veertien jaar.
Om 8 uur gaan we ontbijten tot half 9. Dan wor
den de kinderen ingedeeld in groepen, elk van lfi
kinderen, naar leeftijd en sexc. Elke groep heeft een
geleidster. De eerste groep gaat 3 kwartier zwem
men en 3 kwartier gymnastiek doen; de twee andere
groepen gaan naar het strand, trekken het duin in ol
gaan spelen in het bosch. Bij slecht weef b!:.;-:rt>
natuurlijk binnen. De groepen wisselen elkaar
Om 12 uur wordt de hoofdmaaltijd gebruikt
kwart voor een. Ze mogen dan nog een kwart ic;
naar buiten.
Van een tot kwart over twee slapen. Ternnr.sic
's winters, 's zomers tot half drie.
Als ze zijn opgestaan krijgen ze een beker melk
met biscuits en gaan dan weer de frissche buiten
lucht in tot half zes, het uur waarop de broodmaal
tijd wordt gebruikt. Dit duurt ongeveer een half uur.
Ze mogen dan nog even spelen, maar om 7 uur alle»
DE, PRIKKELENDE GEUR VAN
DENNEN.-•
Rondgang door het
TEREND VERGEZICHT OVER DE
DUINEN EN DE ZEE. - HET FOR-
SCHE BOUWWERK MET ZIJN
KANTFELEN EN TORENTJES,
EEN OORD VAN LIEFDE EN VAN
TOEWIJDING. - FRISSCHE, ZIL
TIGE ZEEWIND; VERSTERKEN-
kolossale gebouw
DE telefoon rinkelde; kort en gebiedend!
Hier komt Amsterdam voor U, klonk de
stem van de telefoonjuffrouw aan den an
deren kant van de draad.
Met de Hoop, secretaris van den Nederlandschen
Bioscoopbond. Ik ben wel wat laat. met m'n uitnoo-
diging, maar 'k moet vanmiddag in Bergen zijn. Ileefl
U gelegenheid?
Even kijken. Nee; vanmiddag heb ik niets. Hoe
Iaat?
Ik rijd om twee uur uit Amsterdam; laten we
zeggen tusschen half drie en drie.
Prachtig; 'k zal er zijn. Dank U; tot vanmiddag.
En zoo geviel het, dat wij op den stralenden lente
middag in het brandende zonnetje moeizaam duin op
trapten naar den top, waar het doel lag van onzen
tocht.
Nog een bocht en nog een en in eens, bij verras
sing eigenlijk nog, waren we boven en afstappende,
genoten we van het schitterende vergezicht aan de
ccne zijde over de golvende duinenrij, afgesloten door
het groen der bosschen, waaruit aardige torentjes en
frisch roode huizendaken opspitsten; aan den anderen
kant over het hel-gele strand en de verre zee, ge
huld in een blinkende mantel van zilvergrijs met een
rand van diepblauw aan den horizont.
En ons omkeerende dan, stonden we recht voor
het trotsche gebouw, dat daar op het hooge Russen
duin de geheele omgeving beheerscht; en temidden
van loeiende stormwinden en striemende regenvlagen
de wacht schijnt te houden als een nijdige buldog
voor het huis van zijn meester.
Een oord van liefde en van toewijding.
Maar in wezen is dit forsche bouwwerk met z'n
kant celen en z'n torentje juist een oord van liefde
en van toewijding; een plaats waar veel gelachen,
veel gezongen en intens genoten wordt.
Want de naam: „BIO-VACANTIE" welke er op de
voorzijde prijkt in groote vergulde blokletters, getuigt
van een stichting, waar stadsche bleekneusjes en
zwakke buitenkinderen worden opgenomen, om er
voor eenige weken den frisschen, ziltigen zeewind om
de. ooren te voelen waaien, om er den versterkenden,
prikkelenden geur der dennen op te snuiven, om cr
verzorgd en gevoed te worden. Om er gezondheid op
te doen bij lepels!
En openende de groote glazen deur, stonden we
ineens midden in het feestelijk geroes van druk sna
terende kinderstemmetjes, waren we omringd van blij
stralende gezichtjes, het roode blosje van 't middag
slaapje nog op de wangen.
Wachtende, totdat we waren aangediend, knoopten
we een gesprekje aan met een pietepeuterig meiske,
dat bezig was haar zachte pantoffeltjes te verruilen
voor een paar stevige trappers.
Lekker geslapen?
Nou fijnhoor; ken je hier zoo echt doen.
Waar is de reis nu heen?
Naar 't strand, met de scheppies; bij ons hemma
we geen zee.
Zoo; waar kom je dan vandaan?
Heel uit Overijssel, met 't spoor gekomrae. Fijn!
De directrice wacht U; mag ik U maar voorgaan?
U kunt uw jas hier wel uittrekken. Door een gang,
dan door een zaal waar achterin een deur zich open
de en we ineens stonden in een intiem huiselijk
Interieur. Gaat U zitten, noodde ons mevr. Bos cn zij
wees ons een gemakkelijke fauteuil.
Wat ziet het er hier buitengewoon gezellig uit;
konden we niet laten op te merken.
Ja, 't is een mooie kamer met een prachtig uit
zicht, antwoordde de directrice.
Maar de sfeer; dat is het geheim van de vrouw.
Hier een aardig pulletje, daar een artistiek kleedje.
Frissche roode tulpen in een mooie vaas van ge
slepen glas.
We dronken thee en we aten smakelijke koekjes.
In de stichting bereid en we praatten over poli
tiek! Ja, inderdaad over politiek in deze daartoe al
lerminst geschikte omgeving. Totdat de heer De
Hoop, vergezeld van den heer Van Schaik, den aan
nemer van het gebouw binnen kwam en het gesprek
al heel gauw in andere banen leidde.
Het schitterende zwembassin op Russenduin ter grootte van 12 bij 3 meter.
WE GENOTEN VAN EEN SCHIT-
Geweldig! meenden we.
Kinderen die ondervoed zijn, laten het niet bij
een paar boterhammetjes, lachte de directrice.
Vol bewondering bleven we dan staan bij dc drie
reusachtige ketels van het fabrikaat Küpperbusch
en Zn.
We eten biet morgen, lichtte ons mevr. Bos in en
zij opende den ketel, waarin een behoorlijke hoeveel
heid roode biet te spartelen en te pruttelen lag, blijk
baar niet ingenomen met bet kookproces, het ocgin
der algeheele vernietiging in de grage kindermonden.
Alles wordt hier op sloom gekookt, behalve het
vleesch.
Kijkt u dat fornuis eens aan, klonk hier de stem
van den heer De Hoop. Het modernste wat er is, ka
nalen onder den vloer, geen schoorsteen dus.
Maar wat ons wel het meest opviel, was het kraak
zindelijke. De reinheid der betegelde vloeren en mu
ren; het glimmen van «Ie enorme pannen en van het
nikkel; de helderheid van het houtwerk.
Na de keukens wierpen we een blik in de linnen
kamers.
Heeft u verstand van een voorraad linnen? vroeg
mevr. Bos.
Niet heel erg; moesten we bekennen.
Toch laat ik het u zien, zei met zekeren trots de
directrice en zij opende een groote muurkast, waar
in rij aan rij hooge stapels helderwitte lakens, ser
vetten, sloopen en wat dies meer zij, zich aan ons
vertoonden.
Naast de linnenkamer zagen we de werkplaats,
waar de aardappel-schilmachine ratelde en een dienst
meisje toezicht hield.
Aan het einde der gang opende de heer de Hoop
de deur naar een eenvoudig, doch zeer gezellig inge
richt vertrek. Een kleine schouw met ingelegde tegel
tjes in paars, geel en wit; aardige, frissche meubeltjes
en een kleurige linoleumbedekking op den vloer.
De kamer van de dienstboden, lichtte mevr. Bos
ons in. Ook wel gebruikt als wachtkamer voor ouders
die hun kinderen komen bezoeken.
Zijn daarvoor bepaalde uren? vroegen we.
Ja zeker. In de periode dat de kinderen er zijn,
mogen de ouders tweemaal komen cn dan alleen op
Zondag, Zaterdag of Dinsdag, zeide de directrice.
We bezochten in deze afdeeling nog de rijk voor
ziene provisiekamer, waar geweldige hoeveelheden
kaas, koek, eieren, jam, vruchten en wat niet al voor
lekkernijen waren opgestaneld en tenslotte de garde
robe voor de dames, met de twee vaste waschtafels,
de mooie groote spiegels en de prachtige stemmige
tegelversiering.
De kindergarderobe en de speelplaats, te
vens bioscoopzaal.
De oude inrijpoort voor de stoepen van het huis,
had men op vernuftige wijze dichtgemaakt en aldus
benut voor kindergarderobe. Beneden langs de lage
kapstokjes loopen de verwarmingsbuizen, waarop de
schoenen gedroogd kunnen worden, als de kleinen
met nat weer zijn uitgeweest.
Twee ingangen met handenwasch-gelegenheid, en
toiletten, één voor dè meisjes en één voor de jon
gens, leiden naar de garderobe. Boven op de ingangs
poort is een verdieping gebouwd.
Uit de kindergarderobe voert een deur naar de
oude garage, nu omgebouwd in een ruime speelzaal.
Bruin linoleum dekt hier den vloer; aardige gekleur
de kinderplaten in lijst sieren de in helder geel ge
pleisterde muren, afgezet met bruinen rand.
Het Bio-Vacantioord zou geen stichting zijn van
den Bioscoopbond, zoo er geen gelegenheid bestond
voor het vertoonen van films. Die gelegenheid is er
inderdaad in de speelzaal. Een echte cabine; een mi
niatuur-geluidsinstallatie; roode lampjes langs de
muren. Alles net als in een heusche bioscoop.
Iedere groep krijgt een bioscoopvoorstelling. Dat
wordt dan zoo'n beetje een feestmiddag met films cn
een tractatie.
Het geisoleerde gedeelte, hospitaal; apo
theek en onderzoekkamer. Een unicum in
Nederland.
Wanneer men komende uit de speelzaal, een trap
afdaalt, dan passeert men de deur naar een volko
men geïsoleerd gedeelte, dat geheel is ingericht als
hospitaal.
Een unicum in Nederland, meneer, merkte de
heer de Hoop op.
Indien er een kind ziek wordt, dan vervoert men
het onmiddellijk naar het hospitaaltje. Blijkt het
kind aan een besmettelijke ziekte te lijden, dan kar.
het door een aparten uitgang naar huiten worden ge
bracht en komt dus niet meer in de nabijheid der
andere kinderen.
Het ziekenhuisje heeft zes boxen en 7 bedden. Ie
dere box is omgeven door glazen wanden en dus ook
weer geïsoleerd. Voorts zagen wij er een afzonderlijke
badkamer met een ruim ingebouwd bad; een kleine
apotheek, een zit- en een slaapkamertje voor de ver
pleegster en tenslotte de onderzoekkamer van den
dokter.
Bij hun komst, eenmaal tusschentijds en bij hun
vertrek worden alle kinderen door den dokter on
derzocht en gewogen. Tevens wordt nagegaan, welke
vorderingen de kinderen lichamelijk maken als ge
volg van het genoten turnonderwijs. In dit gedeelte
van het gebouw bevindt zich ook dc kamer van de
onderwijzeres in lichamelijke oefening. Een licht en
zonnig vertrek, eenvoudig, gezellig gemeubeld met
een pracht van een uitzicht over de duinen.
Naar de slaapzalen.
Eenige trappen voeren ons terug in het gebouw
naar de groote slaapzaal boven de oude inrijpoort.
Hoe de stichting tot stand is gekomen.
Ja, de stichting is in 't leven geroepen door het
Nederlandsche Film- en Bioscoopbedrijf, begon de
heer De Hoop z'n inleiding. Het plan daartoe rijpte,
toen de aanvragen om collectes voor verschillende
doeleinden in de bioscopen te mogen houden, zoo
groot werd, dat de Bioscoopbond terecht meende, dat
aat niet meer ging en dus niet langer kon worden
toegestaan.
Ter compensatie werd naar iets andei's gezocht en
één of twee keer per jaar werd in volle bioscopen van
het land een collecte gehouden voor arme kinderen.
Amsterdam gaf het. voorbeeld en collecteerde met
Kerstmis en gedurende de Paaschdagen. Dc andere
steden in het land volgden en de opbrengst der half-
jaarlijkschc collecte viel geweldig mee. Daarbij kwam
nog, dat tal van bioscoopdirecteuren en belangheb
benden bij het bioscoopbedrijf giften schenken.
De Bioscoopbond heeft zich toen al heel spoedig in
verbinding gesteld met het Centraal Genootschap voor
Kinderherstellings- en Vacantiekolonies en besteedde
het door middel der bollectes ontvangen geld, om
kinderen uit te zenden naar de bestaande koloniehui
zen van het Genootschap. De keuze der kinderen
werd geheel overgelaten aan de afdeelingen van dit
Genootschap.
Toen evenwel de collectes veel meer opbrachten
dan verwacht was, besloot de Bond een eigen vacau-
tie-oord te koopen en na lang zoeken, gelukte het de
hand te leggen op dit fraaie kasteel met bijbehooren-
de 30 H.A. duingrond, toebehoord hebbende aan wij
len den heer August Jansen.
Op 21 Maart 1927 werd de Stichting Bio-Vacantie-
oord in het leven geroepen en na grondige verbou
wing van het. aangekochte kasteel, kon op 1 Juli
1933 de stichting haar poorten openen.
Het vacantieoord werd in exploitatie gegeven aan
het Centraal Genootschap, als zijnde de meest des
kundige en meest representatieve vcreeniging op dit
gebied. De keuzo van de kinderen blijft overgelaten
aan het Genootschap en waar geen afdeelingen zijn,
belast zich hel Burgerlijk Armbestuur daarmede.
Alle kosten der verpleging zijn echter voor reke
ning van de stichting.
Iedere maand komen er ongeveer 90 kinderen,
meisje», en jongens, van alle gezindten en uit alle
deelen van het land. We hebben nu een groep uit
de buurt van Enschedé. Iedere groep blijft 34 dagen.
En nu weet u een en ander en gaan we eens rond.
De directrice vergezelde ons op onzen tocht, welke
niet minder dan anderhalf uur in beslag nam, zooveel
was er te zien. En wat we zagen vertellen we u, als
ge ons volgen wilt op onzen rondgang door het ge
weldige gebouw.
De prachtige eetzaal en de drie kraak
zindelijke keukens.
Uit de kamer van de directrice kwamen we da
delijk in de groote eetzaal, waar de lange tafels ge
rijd stonden omringd door de eenvoudige houten
stoelen.
De prachtige eiken muurbetimmering en een fraaie
parketvloer getuigden hier van een rijken opzet bij
den bouw.
Eigenlijk veel te kostbaar! meenden we. Zonde
met zooveel kinderen.
O nee; antwoordde mevr. Bos. Kale witte muren
bekrassen de kinderen, hier blijven ze van af, om
dat ze zelf intuïtief voelen, dat het mooi is.
Een gang leidt van de eetzaal naar de drie achter
elkander liggende keukens. We passeerden achtereen
volgens de dienkeuken, de brood- en melkkeuken en
tenslotte de keuken, waar gekookt wordt. Een dienst
meisje was bezig uit een enorme schaal boter, welke
op tafel stond, boterhammen te smeren en bouwde
een reusachtigen eetbaren berg op.
Het schitterend gelegen oord hoog op den duintop
te Eergen aan Zee.
