De toestand van Europa
onderzocht
D-t IN DE PIJP/
Het slot-communique
van Stresa
Oost-Pact blijft doel
DOUWE EGBERTS
Maandag 15 April 1935.
SCHAGER COURANT.
Tweede Blad. No. 9701
MAAR.....
OfateMandA geufiig&te, pypta&a&/
VREESELIJK DRAMA IN DE HOOFDSTAD
Weg door beek ondermijnd.
Treinramp in Frankrijk
De toestand in Oost-Afrika.
Afrika.
Het slot-communiqué van de conferentie te Stresa,
die Zaterdagavond geëindigd is, en welk communiqué
Zondagmiddag is verstrekt, houdt o.m. het volgende
De vertegenwoordigers van de regeeringen van
Italië, Frankrijk en Engeland hebben te Stresa den
algemeenen toestand van Europa onderzocht in het
licht der resultaten van de gedachtenwisseling, wel
ke in de afgeloopen weken heeft plaats gevonden,
zoomede van de beslissing, welke op 16 Maart door
de Duitsche regeering is genomen en ten slotte op
grond van de informaties, welke door de Britsche
ministers tijdens hun recent bezoek aan verschillen
de Europeesche hoofdsteden, zijn verkregen.
Nadat de invloed van dezen toestand op de poli
tiek, zooals deze in de overeenkomsten van Rome
en Londen is bepaald, was in aanmerking genomen,
bestond volledige overeenstemming over de verschil
lende kwesties, welke besproken werden.
Ten eerste: Zij kwamen tot overeenstemming
over een gemeenschappelijke lijn, welke gevolgd zal
worden, wanneer het Franscho beroep op den Vol
kenbondsraad ter sprake zal komen.
Ten tweede: De informaties, welke zij heb
ben verkregen, hebben hen versterkt in de meening,
dat de onderhandelingen moeten worden voortgezet
met het oog op de ontwikkeling, welke wordt nage
streefd nopens de veiligheid van Oost Europa.
Ten derde: De vertegenwoordigers der drie
mogendheden bestudeerden opnieuw den toestand
van Oostenrijk.
Zij bevestigden de Engelsch-Fransch-Italiaansche
verklaringen van 17 Februari en 27 September 1934,
waarbij de drie regeeringen de noodzakelijkheid er
kenden de onafhankelijkheid en onschendbaarheid
van Oostenrijk te handhaven, welke ook in de toe
komst hun gemeenschappelijke pplitiek zal Leiden.
Nopens het Fransch-Italiaansche protocol van 7
Januari 1935 en de Fransch-Engelsche verklaringen
van 3 Februari 1935, kwamen zij overeen voor te
stellen, dat vertegenwoordigers van alle regeeringen
welke in het protocol van Rome worden opgenoemd,
op een zoo spoedig mogelijk tijdstip moeten bijeen
komen, met het doel de overeenkomsten voor Mid
den-Europa te sluiten.
Ten vierde: De drie staten bevestigen de
grondslagen van de procedure vervat in het op 3
Februari te Londen uitgegeven communiqué en be
sluiten de studie der kwestie van het luchtpact ac
tief voort te zetten met de bedoeling een pact te
sluiten tusschen de vijf mogendheden, welke in het
communiqué van Londen worden opgenoemd, zoo
mede van alle bilaterale overeenkomsten, welke dit
kunnen begeleiden.
Ten vijfde: Toen zij de bewapeningskwestie
bespraken, hebben de vertegenwoordigers der drie
mogendheden zich voor oogen gehouden, dat het
communiqué van Londen voorzag in een overeen
komt, waarover vrij met Duitschland moet worden
onderhandeld, welke zou moeten treden in de plaats
van de overeenkomstige clausules van deel vijf van
het Verdag van Versailles.
Zij hebben voorts de handelingen der Duitsche
regeering en het rapport van Sir John Simon over
zijn besprekingen met den Duitschen Rijkskanselier
over dit onderwerp zorgvuldig bestudeerd.
4
Met leedwezen constateeren zij. dat de me
thode der eenzijdige opzegging, welke is
toegepast door de Duitsche regeering op een
oogienblik, dat juist stappen werden onder
nomen om te geraken tot een overeenstem
ming in de kwestie der bewapening, het
publieke vertrouwen in de veiligheid van
een vreedzame ordening heeft ondermijnd.
Niettemin bevestigen de vertegenwoordigers der
drie mogendheden hun ernstigen wensch den vrede
te handhaven door het herstellen van een gevoel
van veiligheid en zij verklaren voor zich zelf. dat zij
er ernstig naar zullen blijven streven deel te ne
men aan iedere practische poging, waarbij de inter
nationale overeenstemming kan worden bevorderd
door een beperking der bewapening.
Ten zesde: De vertegenwoordigers der drie
mogendheden hebben voorts besproken den wensch,
welke is gemotiveerd door de staten, welker wa-
penig is vastgesteld bij de vredesverdragen van St.
Germain, Trianon en Neuilly, revisie van dezen
stand van zaken te verkrijgen.
Zij besloten, dat de andere staten, welke bij deze
Kwestie betrokken zijn langs diplomatieken weg,
hiervan op de hoogte zullen worden gesteld.
Zij kwamen overeen deze andere staten de bestu
dering van deze kwestie aan te bevelen met het
doel haar door wederzijdsche overeenstemming te
regelen binnen het kader van algemeene en regio
nale veiligheidsgaranties.
Engelsch-Italiaansche verklaring.
De volgende gemeenschappelijke verklaring is ge
publiceerd door de vertegenwoordigers van Italië en
Engeland met betrekking tot het Verdrag van Lo-
camo:
„De vertegenwoordigers van Italië en Engeland,
die slechts in de hoedanigheid van garandeerende
mogendheden deel namen aan het Verdrag van Lo-
carno, bevestigen op formeele wijze als hun verplich
tingen, welke uit dit verdrag voortvloeien en ver
klaren het als hun voornemen deze getrouw na te ko
men, indien het noodzakelijk mocht zijn.
Voor zoover deze beide mogendheden deze verplich
tingen op zich hebben genomen met betrekking tot
alle andere deelnemers aan het Verdrag van Locarno
wordt deze gemeenschappelijke verklaring, welke
werd afgelegd op de conferentie van Stresa, waaraan
Frankrijk, deelnam, ook formeel worden overhan
digd aan de regeeringen van Duitschland en België."
Ten slotte bevat het slot-communique nog de vol
gende verklaring: „De drie mogendheden, wier poli
tiek doel is de gemeenschappelijke handhaving van
den vrede binnen het kader 'van den Volkenbond,
zijn het er volkomen over eens, wanneer zij zich met
alle practische middelen verzetten tegen een eenzij
dige opzegging van verdragen, waardoor de vrede
van Europa in gevaar kan komen en zij zullen der
halve te dien einde handelen in nauwe en vriend
schappelijke samenwerking."
De persstemmen.
De Italiaansche bladen te Milaan betoonen zich
zeer voldaan over het resultaat der conferentie van
Stresa.
De Parijsche avondbladen geven nog een zeer op
pervlakkig commentaar op het slotcommuniqué der
conferentie van Stresa en beschouwen het resultaat
als een succes voor Frankrijk.
Londen: De belangrijkste Engelsche bladen zijn
van meening, dat te Stresa niet feitelijk tastbare re
sultaten zijn bereikt en dat de be-teekenis der con
ferentie veeleer ligt in de voorbereidende werk
zaamheden voor a.s. grootere beslissingen.
Sunday Chronicle meent, dat de conferentie van
drie de lucht in Europa heeft opgeklaard.
Stresa na de conferentie.
Stresa. Na het noenmaal, dat de Fransche dele
gatie Zondag aanbood, zijn de vertegenwoordigers
van Italië, Frankrijk en Italië nog eens bijeen ge
komen.
Laval vertrok om vier uur naar Geneve. Hij hield
voor zijn vertrek nog een radioredevoering voor do
Fransche zenders, waarin hij zijn voldoening uit
sprak, over de wederzijdsche resultaten der con
ferentie.
MacDonald verklaarde blij te zijn dat de conferen
tie is afgeloopen. en bizonderlijk over het succes
rijke einde dat zij heeft gehad. Wij hebben een be
wijs van onze solidariteit in onze bedoelingen en ge
meenschappelijke vastbeslotenheid. Het doel van on
ze conferentie was den vrede te verzekeren. Ik ge
loof, dat de conferentie van Stresa daartoe een kost
bare en permanente bijdrage heeft geleverd.
HEEREN-BAAI A
HEEREN-BAAI Paars
BAAI No. 1
BAAI No. 2
15 ct per 'k ons
10 ct. per ons
50 ct. per pond
vr.y. 40 ct. per 'li pond
-,v. 30 ct. per 'A pond
BAAI 25 „W. V"S?V 25 ct. per 'h pond
ECHTE FRIESCHE HEEREN BAAIBAAI-TABAK
Alleenwonende oude vrouw op gruwelijke wijze
om het leven gekomen.
Oplettend voorbijganger voorkomt onge
lukken
Deventer. 14 April. Gisteravond bemerkte een
voorbijganger dat een verzakking was ontstaan in
het wegdek van den rijksweg DeventerApeldoorn,
in de onmiddellijke nabijheid van de overbrugging
van de Twellosche beek. Terstond waarschuwde hij
de politie, die er zorg voor droeg, dat het verkeer
werd omgeleid door het dorp. Een onderzoek werd
ingesteld, waarbij aan het licht kwam. dat tenge
volge van een verstoping in de beek het. water de
fundamenten van de brug omspoeld had en onder
het wegdek door was gedrongen, waar een gat van
naar schatting 40 M3. was ontstaan. In de gemetselde
overbrugging vertoonden zich bovendien een aantal
groote en gevaarlijke scheuren. Onder leiding van
een opzichter van den Rijkswaterstaat heeft men
onmiddellijk een aanvang gemaakt met het vol-
gooien van het gat. Door de oplettendheid van ge
noemden voorbijganger zijn zonder twijfel ernstige
ongelukken voorkomen.
Amsterdam, 14 April: Op de 4e étage van
het perceel Borgerstraat 8, is Zondagmorgen tusschen
8 en 9 uur een alleen wonende 76-jarige vrouw, de
wed. G. Schenk, op gruwelijke wijzeverbrand.
Het was de 6-jarige kleinzoon van het slachtoffer,
die het eerst ontdekte, dat er in de kleine, armelijke
woning, waar zich het drama heeft afgespeeld, iets
niet in orde was. Zooals iederen Zondag was hij ook
vanmorgen te ongeveer 9 uur naar het huis van zijn
grootmoeder gegaan om haar te begroeten en het
gebruikelijke snoepcentje in ontvangst te nemen.
Toen de knaap, op de 4e verdieping gekomen, de
deur naar het gangetje wilde openen, bemerkte hij
dat daar iemand achter lag, terwijl hij ook een brand
lucht waarnam.
Hij liep ijlings terug naar de woning van zijn aan
den overkant wonende ouders en deed daar mede-
deeling van hetgeen hij gezien had.
Terwijl de vader van het kind op onderzoek
uitging, werd de brandweer gewaarschuwd.
Deze rukte uit met een motorspuit van de
hoofdwacht Honthoststraat en toen onder
brandmeester De Jong met eenige brand-
wachts ter plaaste verschenen, wachtte hen
een afgrijselijk schouwspel, n het gangetje
lag voor de geopende W.C. deur de wed S.
op haar knieën. De kleeren waren nagenoeg
geheel van bet lichaam weggeschroeid, ter
wijl de rug van het slachtofferéén groote
gapende wonde was. Van het gangetje was
het houten beschot eenigszins ingebrand; ook
op het toilet werden brandsporen waargeno
men.
Voor de oude vrouw mocht geen hulp meer baten;
de dood moest reeds eenigen tijd zijn ingetreden.
De reconstructie van het drama wees uit. dat een
lap, welke uit den oven van het fornuis, dat in het
kleine achterkeukentje staat stak, aan het smeulen
was geraakt. Bij haar poging om deze lap te ver
wijderen, moeten de kleeren van de vrouw in brand
zijn geraakt. In haar doodsangst heeft zij zich toen
naar de W.C. begeven, waarna zij voorover in het gan
getje is gevallen en zóó den dood heeft gevonden.
Daar de brandlucht omhoog was getrokken, en op
den zolder was blijven hangen, hebben de buren niet
bemerkt, welk vreeselijk drama zich boven hun hoof
den had voltrokken.
Na het onderzoek der politie is het vrijwel geheel
verkoolde lichaam van de wed. S. door den G.G.D.
naar het Wilhelmina Gasthuis vervoerd.
Personentrein bij Bordeaux ontspoord. - Drie
dooden - Zes zwaargewonden.
Parijs, 14 April (V.D.). In den afgeloopen
nacht zijn op het internationale baanvak
Hendaye-Parijs bij een treinontsporing drie
personen gedood en tien ernstig gewond.
Het ongeluk geschiedde met den z.g. Pyre-
naeën-express, die tegen twee uur te Bor
deaux zon aankomen op het station Marche-
prime op 30 K.M. voor Bordeaux.
Van de dertien wagons van den trein lie
pen zeven uit de rails. Zij werden omver ge
worpen of in elkander gedrukt.
Het ongeluk zou veroorzaakt zijn doordat
een wiel van den vierden wagen van den
trein afliep.
Op het oogenblik van de ontsporing had de trein
een snelheid van 108 kilometer per uur, aldus meldt
nog een Reuter-bericht. Dat de ramp geen grooter
omvang heeft aangenomen, komt, doordat de trein
bestond uit moderne stalen wagens.
Een wagen eerste-klasse kwam tegen een granie
ten pijler terecht en werd zóó verbrijzeld, dat het
voorloopig niet mogelijk was de inzittende slacht
offers te helpen. Men is vijf uur bezig geweest een
spoorwegambtenaar, wiens beide beenen waren af
gereden, te bevrijden. Met inspuitingen en cognac
poogde men hem in bet leven te houden. Men slaag
de hierin niet, want toen de ongelukkige bevrijd, was,
waren de levensgeesten geweken.
In de ochtenduren is het opruimingswerk begon
nen.
GEVAARLIJKE MILITAIRE TOESTAND
BLIJFT BESTAAN.
Londen, 15 April (V.D.): Daily Telegraph
meldt uit Addis Abeba:
De gevaarlijke militaire toestand blijft be
staan, ondanks het aanvaarden van arbitrage
door talië. talië hondt het betwiste gebied
bezet en staat gemobiliseerd langs de gren
zen van Abessynië en taliaansch Oost-Afrika.
„Het is een vreemd iets met Afrika", zei Louis
Dumont en doofde bedachtzaam zijn sigaret uit. „Wie
eens daar ginds is geweest, kan er zich innerlijk niet
meer van losmaken."
„Ach, het moet daar heerlijk zijn!" al het verlangen
van een 17-jarig hart naar de wonderen der tropische
wereld lag in Nora's oogen.
„Nee, kleine Nora,
heerlijk is het juiste
woord niet. Ja, als je
met de boot voor twee
dagen in Darcssalem
aanlegt en met de auto
rondrijdt en de bekoring
ondergaat van het Afri-
kaansche landschap
met palmen en slinger
planten en zwartjes.
Maar wie lang daar is,
je wel verzekeren. Geen voorjaarsgroen, geen herfst
tinten, geen rijp, alleen maar eeuwig en altijd het
zelfde grauwachtige groen. Ik heb mannen met tra
nen zien worstelen, als ze bij het binnenloopen van
de Europeesche havens het eerste téëre groen weer
zagen. Nee, kleine Nora, heerlijk is het in ons- land
daar niet!"
„Het zal wel de veelgeroemde vrijheid zijn, waar
men naar terug verlangt, meende een ander.
Louis Dumont zag hem medelijdend aan: „Vrij
heid? Men is hier vrijer dan daar. Eenzaam, ellendig
eenzaam kan men zijn, maar vrij niet. Men moet
zich steeds in bedwang houden, anders heeft men
het bij de zwartjes bedorven. En het geklets is daar
erger dan hier. Toen ik in Tabora zenuwziek werd,
verspreidde het nieuwtje zich zes dagmarschen ver
naar het dichtstbijzijnde station veel vlugger dan
hier in het kleinste provincienest. U kunt m'n woor
den bevestigen, mevrouw Hettie, dat wij allen als in
oen glazen kastje zaten."
Mevrouw Hettie Wels hief haar oogen op, waar
van het wit een geelachtige kleur had, zooals men
deze overhoudt uit herhaalde aanvallen van mala
ria, „U hebt volkomen gelijk, beste vriend, dat het
hier veel mooier is. Dat men hier vrijer is en ook,
dat men ondanks dat zich niet. kan losmaken. Alleen
in het avontuurlijke zou misschien eerder nog een
verklaring zijn te vinden. Maar ik geloof eerder, dat
wij oud-Afrikanen, die daar allen de tropenkoorts ge
had hebben, iets van de liefde voor Afrika in ons
bloed gekregen hebben. U weet, dat ik op den 14 Juni
Afrika heb verlaten. U weet echter nit, dat ik net zoo
lang gespaard heb, tot het mij mogelijk was, vorig
jaar weer de overtocht te maken. Ik ben daar een half
jaar geweest en heb de weinige oude vrienden opge
zocht, die daar nog wonen. Ik ben ook bij Tom en
Elly geweest en ik was daar op 8 Mei".
„Werkelijk! En eten zij nog?"
„Ja, zeker, zij eten nog of liever, zij eten juist
niet."
„Wat bedoelt u daarmee? Zij eten nog en zij eten
niet!" onderbrak Nora het gesprek. „Dat moet u eens
vertellen. Toe, mevrouw Hettie, het is toch een ge
schiedenis, niet waar?"
„Ja zeker, en Dumont is er 23 jaar geleden bij ge
weest. Ik kan hem dus als getuige oproepen, als jul
lie me niet wilt gelooven, want het is wat avontuur
lijk. Tom was een vroegere regimentsvriend van mijn
man, die de dienst had verlaten en een koffieplan
tage had gekocht. Hij haalde zijn jonge vrouw naar
Afrika. Elly en ik waren in het garnizoen in het va
derland vriendinnen geweest, en nauwelijks verna
men wij, dat het jonge paar was aangekomen, of wij,
Dumont, mijn man en ik gingen hen begroeten. Zij
hadden nog niet eens hun koffers ontpakt. Ondanks
dat waren ze heel blij. Nairobo, de huisjongen, moest
de kisten met eetgerei en tafelgoed openmaken en
toen de avond viel, had Elly op de veranda de tafel
feestelijk gedekt. Lampen waren er niet. Daar
voor in de plaats hingen er veelkleurige lampions
tusschen de houten pilaren.
Bestaat er wel een mooiere feestzaal, vroeg Elly
bijna plechtig. En zij had gelijk. Het was Afrika op
zijn schoonst. Boven ons de hemel als een diep blauw
zijden gordijn met opgestikte sterren. De bleeke
maan goot zijn verleidelijk zilverlicht uit op de ge
vederde palmen, die trillende schaduwen op de aarde
wierpen. De bougai.ivillae, die zich om de pilaren
slingerde, woei zachtjes heen en weer in de nacht
lucht en zag er in het kleurige licht der lampions nog
sprookjesachtiger uit dan anders. Wij verkeerden al
len in een soort roes, hoewel de ananasbowl, die
Tom gemaakt had, nog onaangeroerd in de glazen
voor ons stond. Elly hief haar glas op, toen Nairobo
het gebraad een kip gegarneerd met rijst, gebra
den bananen en versche ananasschijven, op tafel zet
te. Toevallig keek ik hem aan en zag, dat zijn ge
zicht asohgrauw werd. En zijn oogen richtten zich op
een donkere vlek naast Elly's stoel. In het onzekere
flikkerende lichit kon ik niet onderscheiden, wat 't
was. Ik zag echter in de oogen der heeren dezelfde
ontzetting. Allen schenen hun adem in te houden
Elly hield verwonderd midden in haar toespraak op.
Toen fluisterde Nairobo: „Bibi niet bewegen
mamba wachten". Hij gleed langzaam en licht als
een schaduw terug in het huis. In de zwarte vlek
echter kwam beweging en ik zag, dat het een in el
kaar gerolde slang was, die haar kop ophief en langs
Elly's witte rok omhoog schoot, terwijl haar tong snel
op en neer bewoog. Nu begreep ook zij, werd doods
bleek en zat als verlamd. Of zij door de schrik ver
lamd was, of dat zij instinctief Nairobo's waarschu
wing opvolgde, weet ik niet. Zij wist het later zelf niet
meer.
Toen verscheen Nairobo in den tuin bij de veranda-
trap en schoof voorzichtig een schaaltje melk op de
onderste tree. De slang draaide, door het zachte ge-
ruisch opmerkzaam gemaakt, bliksemsnel haar kop
om. Het duurde echter nog eenige oogenblikken, die
ons een eeuwigheid leken, voordat zij door de zoete
meiklucht aangetrokken, zich langzaam naar de trap
toe kronkelde. Toen gleed zij weg. Het leek wel een
zwarte vloeistof, die langs de treden stroomde.
Geen van ons heeft daarna nog van de kip ge
geten. Tom en Elly zetten echter sedert dien tijd elk
jaar op 8 Mei een kip op tafel toebereid zooals die
eene keer, en laten het onaangesproken weer weg
brengen.