Is er een plaatsvervanger voor de Bravo?
8 8
NOG GEEN WAPENSTILSTAND IN
DEN GRAN CHACO.
Merkwaardige rechtzitting.
Om deze vraag te beantwoorden, zal nien uiteraard
rekening moeten houden met plaatselijke omstandig
heden en kan het misschien zijii nut hebben, de
resultaten, verkregen op de aafdappelrassen-proefvel-
den, onder leiding van het Rijkslandbouwconsulent-
sc.hap in Noord-Holland-, eens nader te bezien.
Waar hier sedert 1930 naast oogstbepalingen ook
steeds kwaliteitsbeóordeelingen plaats vonden, zullen
■wij de jaren 1930 tot en met 1934 in deze beschou
wing opnemén.
Om een duidelijk overzicht te houden, hebben wij
de Frisö als standaard genomen en de totale jaar-,
lijksche opbrengst op 100 gesteld. De totale knol-
producties van de overige rassen zijn nu in procen
ten van de Friso's uitgedrukt. Deze basis is gekozen,
omdat de Friso de eenige variëteit is, welke in de
dertiger jaren op alle Noordhollandsche proefvelden
voorkomt.
Voorts wordt bij ieder ras aangegeven, hoe de sor
teeringen procentsgewijs over consumptie-aardappe
len, poters en kriel verdeeld zijn, om tenslotte de
kwaliteitsbevindingen voorzoover dit uiterlijk op
schotel, smaak en kruïmigheid betreft te vermel
den.
Deze gegevens, welke het uitgangsmateriaal vor
men, zijn in nevenstaand schema in tabellen samen
gevat en in 3 groepen geformeerd, met vermelding
,van proefnemer, grondsoort en jaargang.
Al heeft men nu niet in alle opzichten vergelijk
baar materiaal verkregen, om toch eenig inzicht in
dit sortiment mogelijk te maken en de groote lijnen te
ontdekken, worden de gemiddelde waarden bepaald
en vergeleken.
L Productiviteit.
Rangschikt men deze aardappelrassen naar hun
gemiddelde productiviteit onder elkaar, teneinde deze
te vergelijken met de Bravo, dan verkrijgt men het
volgende beeld.
Rassen
(I 194; rood),
Muntinga 17,
Friso,
Furore; rood,
(Erdgold),
(Robijn; rood)',
Unicum,
fRoode Ster; rood,
Souvenier,
Bevelander,
(Populair; rood)
•{•Eigenheimer,
Oostermoersche,
Noordeling,
fZeeuwsche Bonte,
Bato,
Totale
Knolproductie
(121.9)
100.5
100
97.6
(92.7)
(82.5)
82.5
81.9
80.8
78.7
(73)
72.6
71.1
70.3
62
56.8
Beziet men het resultaat, dan valt allereerst op,
dat de Bravo zijn faam van een zeer smakelijke
aardappel te zijn, handhaaft. Al is de voorsprong
gering, gemiddeld wordt ze in kwaliteit toch en
alleen door de Bevelander overtroffen. Ook de Bato,
Furore en Friso maken een goed figuur en evena
ren de Bravo gemiddeld in hoedanigheid. Muntinga
17, Souvenir en Oostermoersche worden iets minder
consumabel geacht, terwijl de Noordeling en Uni
cum in dit gezelschap achteraan komen.
Samenvatting.
Teneinde het gezamenlijk resultaat der beoordee
lingen neer te leggen, worden de voorgaande tabel
len nog eens in een verzamelstaat vereenigd, de ras
sen in vergelijking met de Bravo gegroepeerd en
de rijpingstijd vermeld.
IgJ s"
B?;
^2 v* ck w
Bravo, 43.8
(fZeeuwsche Blauwe) (32.2)
Rassen met f gemerkt zijn niet of niet geheel
wratziekte vrij, terwijl de tusschen haakjes geplaat
ste slechts eens beproefd werden.
(Deze bemerking geldt eveneens voor de óverige
tabellen).
De Bravo blijkt een betrekkelijk lage opbrengst
te geven en demonstreert hier zelfs als achterblij
ver.
Laten we de niet-wratziekte vrije variëteiten verder
buiten beschouwing en ziet men er voldoende reden
in om die soorten, welke slechts eens beproefd zijn,
ook buiten bespreking te laten, dan blijkt, dat Mun
tinga 17 gemiddeld de hoogste knolopbrengst levert.
Ook de Friso blinkt in dit opzicht uit, terwijl de
Furore een aardappel met roode schil de Uni
cum en ook de Souvenir hiermede aan do spits staan.
De Bevelander, de Oostermoersche en Noordeling,
nemen meer een middenpositie in, terwijl de Bato
zich t.o.v. de Bravo nog kan handhaven.
IL De verdeeling consumptie, poters en kriel.
In de volgende staat worden deze gemiddelde ver
houdingen genoemd, de rassen naar de geleverde per
centages consumptieaardappelen geschikt en over-
zichtshalve de totale oogstcijfers nog eens vermeld.
Rassen*)
Furore; rood
Oostermoersche
(Robijn, rood)
•{•Roode St.; rood
Noordeling
(Populair; rood),
(I 194, rood)
Bato,
(Erdigold),
Bevelander,
Unicum
Souvenir,
90.2
83.3
(78.5)
74.6
74.5
(74.5)
(74.1)
73.4
(73)
71.5
71.1
70.3
6.5
12.8
(13.6)
16.8
20.0
(15.9)
(16.2)
24.0
3.3
3.9
(7,9)
8.6
5.6
(96)
(9.7)
97.6
71.1
(82.5)
81.9
70.3
(73.0)
(121.9)
56.8
(92.7)
78.7
82.5
80.8
69.6
66.7
65.5
(62.0)
56.9
22.9
23.6
23.3
24.9
(18.6)
22.0
7.5
7.6
10.0
9.7
(19.5)
21.1
43.8
72.6
100.5
100.0
(32.2)
62.0
-{-Bravo,
•{■Eigenheimer,
Muntinga 17,
Friso,
(fZeeuwsche BI.)
(fZeeuw. Bont)
De Bravo blijkt ook in dit opzicht niet zoo
„braaf" te zijn en geeft vrij groot percentage kleinen.
Vooral Furore, Oostermoersche, Noordeling en Bato
onderscheiden zich gunstig en vertegenwoordigen
een hoog percentage consumptie-aardappelen. De
Furore spant de kroon. Bij Bevelander, Unicum
Souvenir wordt het percentage, dat onder de con
sumptie-maat valt, reeds aanmerkelijk groot, ter
wijl Muntinga 17 en vooral Friso het bezwaar hebben
relatief te veel poters en kriel op te levern.
IIL Kwaliteit.
De gemiddelde waardeeringen voor uiterlijk op den
schotel, smaak en kruimigheid worden hier weerge
geven, terwijl deze kwalificaties ter vergelijkende
beoordeeling nog eens tot één gemiddeld cijfer ge
combineerd zijn. Naar deze maatstaf zijn de rassen
hieronder in volgorde samengebracht.
Rassen*)
Uiter
lijk
Smaak
Krui
mig
heid
Ge
mid
deld
Bevelander
7
7
7
7
•{•Eigenheimer,
7
7
7+
7
•{-Roode Ster; rood,
7—
7+
7+
7
fZeeuwsche Bonte,
7—
7+
7+
7
fBravo
6 X
7
7—
7—
Bato
7—
6X
7+
7—
Furore; rood,
6A
7—
7
7—
Friso,
6
7—
7—
7—
(I 194; rood),
(7—)
(7
C7-)
(7-)
Muntinga 17,
6A
6+
7
6A
Souvenir,
6A
6+
6A
6A
Oostermoersche,
6-f-
7—
6-j-
(6K)
6X
(Populair; rood).
(6+)
(7-)
(6H)
(fZeeuwsche Blauwe)
(6K)
(6)
(6X)
Noordeling,
6
6A
6+
6+
Unicum,
6+
6
7—
6+
(Erdgold)
(5M)
5A
(5H)
(5H)
(Robijn; rood)
(Niet
beproefd)
bo bi
gs
OO <35
43.8
87.7
Totale
productie
71.1
70.3
—3 CO
WO
Is» w
69.6
71.5
V<
°/o
cons.
58 SU
Öo O bui
22.9
23.8
S 3.
X n
5 2.
8.9
10.8
WW
u< w
om
31
1
sï
n
1
Kwaliteit
De uitkomsten zijn sprekend. Blijkens deze gege
vens is de Bevelander het eenige ras, dat een hoo-
gere opbrengst, een grooter percentage eetaardap-
pelen en een betere kwaliteit geelt dan de Bravo.
Gaat men van deze aardappel de overige posten
van het zondenregister na, dan blijkt dat de vleesch-
kleur wel iets lichtgeel is, maar dat overigens de
vorming van een flink loofgewas, dat minder Phy-
fophthora aantasting vertoont dan het loof van de
Bravo, en ook de geringere vatbaarheid voor blad-
rol en mozaik t.o.v. dit laatst genoemde ras nog
voor de Bevelander pleiten.
Mede gelet op deze eigenschappen en aan de hand
van bovengenoemd cijfermateriaal mag deze mid-
delvroege en ook duurzame aardappel in Noord-
Holland als een goede vervanger voor de Bravo be
schouwd worden.
Ir. J. E. Muntinga.
I. TOTALE KS0LPE0DUCTIE IB VAfl PRISO
ZOMERTIJD WIL ZEGGEN „SLA-TIJD".
Als er één tijd van het jaar is. waarin we aan
„rauwkost" doen zonder er zelfs bij te denken, dan
is dat de zomer.
De kropsla, de komkommer, de tomaat om nog
niet eens te spreken van slaboonen. koude aarct-
appelplakies, overgehouden doperwtjes enz., enz.
komen zoo goed als dagelijks op onze tafel voor. het
zij ieder afzonderlijk, hetzij met elkaar tot een ,ge-
variëerden" slaschotel bijeengebracht.
Bij zoo'n sla behoort onafscheidelijk de slasaus;
en het is over dit onderdeel, dat we vandaag wat
bijzonderheden willen eeven.
Die saus kan eenvoudig bestaan uit slaolie en
azijn of slaolie en de citroensap, met als toevoegsels
altijd wat zout en verder naar verkiezing öf de
eenigszins pikante specerijen in den vorm van peper
en mosterd, óf de zachtere tuinkruiden in den vorm
van peterselie, dragon, prei en dergelijke moestuin-
producten. Wie de saus extra-geurig wil maken zal
er bovendien eenige druppels Maggi's Aroma aan
toevoegen.
Het beste effect wordt bereikt, als we per persoon
1 eetlepel slaolie, Vo. eetlepel azijn of citroensap en
Y2 theelepel Maggi's Aroma flink door elkaar klop-
pn, zoodat een witachtig sausje ontstaat, waaraan
we dan naar willekeur de verdere ingrediënten kun
nen toevoegen.
Een ander algemeen bekend sla-sausje heeft als
ondergrond een hard gekookt dat eerst goed met
de slavork wordt fijngewreven, om daarna te wor
den vermengd met de olie. de Maggi's Aroma en
den azijn (of het citroensap), alles weer in dezelfde
verhoudingen van daareven.
Wie het ei liever uitspaart (b.v. om het, in plak
jes of partjes gesneden) als garneering van de sla te
gébruiken, die kan het in de saus vervangen door
een fijngewreven koude gekookte aardappel, een
middel, dat even goed een eenigszins gebonden
sausje geeft als het fijngewreven ei.
Duurder maar dan ook bij uitstek geschikt voor
feestelijke gelegenheden! is de bekende mayon-
naise, die, met eenige zorgvuldigheid bereid volgens
het hieronder beschreven recept, de gastvrouw in de
gelegenheid zal stellen met haar zomerschotels eer
in te leggen.
Daar het de groote hoeveelheid olie is. die deze
saus duur maakt, voegen we er een ander recept
aan toe, dat ons helpen kan aan een dergelijke
„zalfachtige" slasaus zonder in al te groote onkos
ten te vervallen.
Mavonnaise
1 eierdooier, V2 afgestreken theelepeltje zout,
1 eetlepel azijn of citroensap, ZV2 d.L. slaolie,
1 theelepeltje Maggi's Aroma, naar verkiezing
een ietsje peper en mosterd.
Klop in een stevige, diepe kom met behulp van
.een eierklopper (z.g. garde) den eierdooier met het
zout, de peper, den mosterd en den azijn (of het
citroensap) goed door elkaar. Voeg er onder voort
durend flink kloppen in een uiterst dun straaltje
de olie bij, tot de saus dik en glanzend is. Voeg,
wanneer de saus misschien onhandelbaar dik gaat
worden en de gewenschte hoeveelheid olie nog niet
is opgebruikt, nog eenige druppels aziin of citroen
bii (ook wel gewoon water) en ga dan weer voort
met het inbrengen van olie. Roer ten slotte de Mag
gi's Aroma door de saus.
Goedkoope „mavonnaise".
20 Gr. (2 afgestreken eetlepels) bloem, 20 gr.
(1 afgestreken eetlepel) boter. 21/?. d.1. ko
kend water met 1 Maggi's Bouillonblokje. 1
eierdooier. 2 eetlepels slaolie, 1 2 eetlepels
azijn of citroensap (naar smaak), misschien
een ietsje zout.
Verwarm roerende op een zacht vuur de boter
met de bloem tot een gelijk papje, giet er onder
VROEGE AARDAPPELEN.
Ten einde moeilijkheden bij het oogsten van
vroege aardappelen te voorkomen, verwijzen wii naar
een advertentie in dit nummer van de Voilings-
vereeniging ..Den Helder en Omstreken".
Men schenke hieraan vooral aandacht^ daar oog
sten zonder oogstvergunning strafbaar is.
De overeenkomst op het laatste oogenblik
niet geteekend.
Buenos Aires: Dinsdagavond te 23
uur plaatselijken tijd zou de reeds bekend ge
maakte wapenstilstandsovereenkomst in den
Gran Chaco tusschen Bolivia en Paraguay,
die door de te Buenos Aires vergaderde be
middelaars ontworpen was, onderteekend
worden.
Nadat Bolivia zich reeds in den namiddag
tot aanvaarding der overeenkomst bereid
had verklaard, deelde de Paraguaansche mi
nister van buitenlandsche zaken enkele mi
nuten voor het vastgestelde tijdstip mede, dat
hij de overeenkomst niet kon onderteekenen
aangezien zij geen garanties bevatte en af
week van de aanvankelijk vastgestelde richt
lijnen. Hij moest eerst overleg met zijn regec-
ring plegen.
Het antwoord van de regeering van Para
guay is nog niet ontvangen.
Dit plotselinge- incident heeft te Buenos Aires
groote verbazing gewekt. Volgens de persberichten
hield de overeenkomst o.a. in de onmiddellijke bij
eenroeping van een vredesconferentie, de vaststelling
van het tijdstip tot staking der vijandelijkheden en de
instelling van een neutrale commissie die een neu
trale zone in den Gran Chaco zou bepalen.
Aan de Nederlandsche grens. Neder
lander waagde zich liever niet in
Duitschl and.
Essen. Een merkwaardige rechtzitting heeft
plaats gevonden aan de Nederlandsch-Duilsche
grens tusschen Lobith en Elten. De rechtbank te
Essen wenschte een Nederlander te hooren in ver
band met een deviezenprocee en de Nederlander,
wiens naam en woonplaats niet vermeld werden,
verklaarde zich ook bereid een verklaring af te
leggen, doch wenschte zich niet op Duitsch gebied
te begeven. Derhalve werd besloten het verhoor
aan de grens te doen geschieden. Nadat de grens
lijn nauwkeurig was vastgesteld werd een tafel
dwars er overheen geplaatst. Aan de eene zijde
namen een Duitsch iustitie-ambtenaar. een griffier
en een deskundige plaats, terwijl op Nederlandscli
gebied de Nederlander zich aan de tafel zette. Ten
gevolge van een regenbui moest het verhoor gedu
rende eenigen tijd onderbroken worden, doch toen
het weer droog werd werden de stoelen droog ge
veegd, de documenten werden weer on tafel ge
spreid en het verhoor kon tot een einde gebracht
worden.
voortdurend roeren langzamerhand den bouillon bii
en laat het mengsel even doorkoken tot een stevig
gebonden sausje.
Neem de pan van het vuur en laat de saus roe
rende bekoelen; meng er dan den eierdooier door
en langzamerhand (flink kloppende) de olie en den
aziin (of het citroensap). Maak misschien de saus
nog op smaak of met wat zout en desverkiezende
een ietsje peper en mosterd.
Prleo
Eigenheimer
Boode Ster
Bevelander
noordeling
Muntinga 17
Ooeteraoersche
Bato
Bravo
Zeeuwecbe Bonte
Souvenir
Erdgold
Zeeuwsche Blauwe
Populair
BobUn
I 194
tl. CONSÜMPTIE, POTERS EN KRIEL IB
73.3
76.3
Priso
Eigenheimer
Roode Ster
Bevelander
Noordeling
Muntinga 17
Ooatermoersche
Bato
Bravo
Zeeuwsche Bonte
Souvenir
Unicum
Erdgold
Zooueeehe Blauwe
Populair
III. EWAL1TEITS3E00BDSSLIH0
Priao
Eigenheimer
Purere
Roode Ster
Bevelander
noordeling
Muntinga 17
Ooatermoersche
Bato
Bravo
Zeeuwsche Bonte
Souvenir
Unicum
Erdgold
Zeeu*trhe Blauwe
Populair
Robua
X
1. J.Knook
2. B.Biesheuvel
3. J.Knook
4. T.de «1»
48.e
81
78.5
71.3
83.5
77.5
67.2
Eoutrakpolder
5. 3.Knook
6. J.EnooM
7. i.Knook
•icrlngerwaard
8. Ab. Ti»
9. f.Kaan
10. P.Kooiman
11. Liefhebben
'l\
tICHTE GROND
75.5
86.4
72.2
78.2
77.5
•aard en Oroet
Anna Paulowna
