Het noodlot achtervolgt do K.L.M.
Niet tegen een berg
gevlogen.
De „Gaai" te pletter
gevallen*
De Gaai
KIJKEn is KOPPER tij CLOECK
Maandag 22 Juli 1935.
Postrekening
No. 23330
SCHAGER
78ste Jaargang. No. 97 68
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. Bij Inzending tot
's morgens 6 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk ln het
eerstuitkomend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
riëN van 1 tot 5 regels f0.85, Iedere regel meer 15 cent vbewijsno.
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Nederland opnieuw opgeschrikt door
een rampspoedige tijding.
Een wanhopig droeve reeks*
Opnieuw is Nederland door een rampspoe
dige tijdine opgeschrikt. Een nieuwe vlieg
ramp trof de K.L.M. en heel ons volk.
Men wordt stil bij het vernemen van een
'dergelijke verpletterende tijding. Binnen
een week tijds heeft de K.L.M. haar derde
vliegtuig verloren.
De wanhopig-smartelijke reeks is ingezet
met de catastrophe van den eens zoo glorie
vollen „Uiver", die zich op de rotsen der
Lybischen woestijn in December van het
vorige jaar te pletter vloog met 7 dooden.
Toen volgde in April van dit jaar de ramp
van de „Leeuwerik", die in Duitschland bij
noodweer tegen een berg botste, eveneens
met 7 dooden.
Daarna kwam de vorige week Zondag
het ongeluk met de Kwikstaart, die in de
onmiddellijke nabijheid van Schiphol ten
onder ging, met 6 dooden.
Drie dagen later de brand van de „Mara-
boe", op het vliegveld van Bushir in Per-
zië, waarbij gelukkig geen menschenlevens
te betreuren vielen.
En nu, nauwelijks dat de slachtoffers van
de „Kwikstaart" in hun gemeenschappelijk
graf te rusten zijn gelegd, en de inzittenden
van de „Maraboe", op het nippertje aan
een gruwelijken dood ontsnapten, op dit
oogenblik nu bereikt ons de verpletterende
tijding van het vergaan van „De Gaar',
welke ramp, die haar weerga in de historie
van de Nederlandsche luchtvaart niet kent,
aan dertien menschen het leven kostte.
De „Gaai" is vergaan met 13 menschen aan
boordI
Zaterdagmiddag om half een had deze nieu
we ramp plaats. Eenige nren later vliegt de
verschrikkelijke tijding door den aether en
drommen de menschen samen voor de eerste
bulletins, die wij aan het gebouw van de re
dactie kunnen aanplakken.
Sprakeloos eerst, verbijsterd door 't schrik
wekkende rampbericht, stomgeslagen door het
nieuwe, groote leed, dat schrijnt en pijnigt
heel onze bevolking.
Temidden van het barre geweld van storm
en omveer, tusschen de onbarmhartige mas
sieven van de Alpen, is de „Gaai" vergaan.
Loeiend zijn noodkreten uitstootend tusschen
de bergwanden, is de zilveren vogel neer
gestort.
En de menschen die achterblijven, de men
schen, die deze groote organisatie leiden,
kunnen niets meer doen dan informaties
nemen
Över de toedracht van de nieuwe ramp gaven le
éerste berichten het volgende resumé:
Het Douglas-vliegtuig P. H.-A. K. G., de „Gaai",
van den dienst AmsterdamMilaan, welken de
K. L. M. te zamen met de Deutsche Luft Hansa on
derhoudt, was Zaterdagmorgen om 11.56 uur op ge
wonen tijd uit Milaan vertrokken om via Frankfurt
haar Schiphol terug te keeren.
Het ongeluk is om 12.30 uur gebeurd op 100 K.M.
ten Noorden van Milaan bij San Giacomo, een ge
hucht op 5 K.M. afstand van Mesocco, gelegen in het
dal van de Mesolcina aan den St. Bernardpas op
Zwitsersch grondgebied. Het was slecht en storm
achtig weer. De machine vloog op een hoogte van
2100 meter. Eenige ooggetuigen, arbeiders die in de
buurt aan het werk waren, verklaarden, dat zij het
toestel gezien hebben, toen 't uit een wolk te voor
schijn kwam en wilde terugkeeren naar het dal,
waarop het tegen den rotswand te pletter vloog. Bij
de snelheid der moderne vliegtuigen is deze botsing
fataal geworden. Het toestel werd geheel vernield.
Een ontploffing heeft zich niet voorgedaan, de machi
ne is dan ook niet verbrand.
Het wrak ligt op ©en bereikbare plaats.
Aan boord bevonden zich dertien personen, n.1. de
uit 4 leden bestaande bemanning en negen passa
giers.
De twee arbeiders, die het ongeluk zagen gebeu
ren, spoedden zich direct naar het dal om mede-
Zie ook de fotopagina
in dit nummer
Hierboven geven we een foto van de om
gekomen stewardess, mej. Hermanides.
Wel zeer tragisch is de bijzonderheid, dat
mejuffrouw Hermanides, een van de eerste
vier stewardessen van de K.L.M,. op haar
eerste reis als zoodanig in dienst was. Uit
tal van gegadigden was zij met haar drie
collega's uitverkoren. Vol ambitie heeft zij
haar nieuwen werkkring aanvaard; Vrijdag
is zij voor het eerst in functie naar Milaan
gegaan; Zaterdag heeft het noodlot haar
op de eerste thuisreis ashterhaald
deeling te doen van hetgeen zij gezien hadden.
Spoedig was hulp aanwezig. Toen men de ruine had
gevonden, bleken alle inzittenden te zitn overleden,
behalve de stewardes mejuffrouw Hermanides. die
nog teekenen van leven gaf. Spoedig echter gaf zij
den geest tengevolge van de bekomen verwondingen.
Het stoffelijk overschot der dertien omgekomenen
is naar het plaatsje San Giacomo overgebracht.
De namen der slachtoffers zijn:
Bemanning:
Gezagvoerder: J. S. W. van der Feijst.
Mecanicien: J. E. J. Vocke.
Radiotelegrafist: L. Aafjes.
Stewardess: mej. A. E. Hermanides.
Passagiers:
De heer G. J. Philips en echtgenoote uit Vught;
de heer J. M. M. van Langen, uit Amsterdam;
de heer S. Hoogstra uit Dordrecht;
de heer Content en zijn elfjarig zoontje uit Berlijn
(Nederlanders);
de Duitscher Flohr;
de Engelschen Nesbit en Wats.
De laatste oogenblikken van „De Gaai".
Afwijkende lezing van ooggetuigen.
Later ingekomen berichten van ooggetuigen geven
een lezing, die eenigszins afwijkt van die, welke de
K.L.M., afgaande op haar eerste informaties, gegeven
heeft.
Men handhaaft de lezing, volgens welke men het
toestel heeft zien terugkeeren, doch de plek, waar het
toestel is neergestort, wordt hierin slechts opgegeven
op een honderd meter, in de nabijheid van het
Laghetto d'Osso, terwijl er ook melding van wordt
gemaakt, dathet vliegtuig in een dennenbosch te
recht is gekomen.
Er wordt ook rekening gehouden met de mogelijk
heid, dat het toestel op het laatste oogenblik gestoo-
ten is tegen een transportkabel, die diende, om hout
naar het dal te vervoeren, maar het lijkt vooralsnog
waarschijnlijker, het vergaan van de „Gaai" aan den
storm te wijten.
De piloot heeft, toen het toestel in nood verkeerde,
S.O.S. seinen met de sirene gegeven. Even later hoor
de men een doffen knal en zag men het vliegtuig om
zijn eigen as draaiend, naar beneden vallen. Uit dit
alles krijgt men den indruk, dat de piloot inderdaad
getracht heeft, een noodlanding te maken.
Toen de eerste redders het wrak van de „Gaai" be
reikten, troffen zij alle inzittenden dood aan, met uit
zondering van de stewardess, mej. Hermanides, die
nog zwakke teekenen van loven gaf. Terwijl men
haar uit de puinhoopen bevriidde. gaf zii den geest.
Het laatste werd het lijkje van het zoontje van den
heer Content geborgen.
De lijken, die met behulp van Roode Kruisperso-
neel werden geborgen, zouden niet aanstonds naar
San Giacomo vervoerd zijn, doch voorloopig in een
berghut in de nabijheid zijn neergelegd.
De botsing moet zoo hevig geweest zijn, dat een
der propellers op vijftig meter afstand in een boom
stam is gedrongen.
Belangrijke verklaring van den
Burgemeester van Mesacco.
Vermoedelijk heeft vleugel bij poging tot
noodlanding een boom geraakt.
(Van een biizonderen A.N.P.-correspondentV,
Lugano, 20 Juli (A,N.P.). Hedenavond hadden
wij, kort na zijn terugkeer van de plaats waar het
K.L.M.-vliegtuig de „Gaai" is neergestort, een on
derhoud met den heer Tognola, burgemeester van
de gemeente Mesacco, binnen welker gebied ook
San Bernardino en San Giacomo gelegen zijn.
De burgemeester was onmiddellijk na de ramp ge
waarschuwd en was nog zeer onder den indruk van
hetgeen hij gezien had. Het vernielde toestel moet
plat tegen den grond zijn geslagen, want terwijl
de bovenkant van de cabine intact was, was de on
derkant geheel ingedrukt. De cabine was van ach
teren naar voren in elkaar geschoven, en ook de
cockpitt was op deze wijze ineen gedrukt, zoodat alle
inzittenden waarschijnlijk met groote kracht in hun
stoelen bekneld zijn geraakt. De meeste lijken wa
ren dan ook onherkenbaar verminkt.
Twee landarbeiders, die in de onmiddellijke nabij
heid aan het werk waren geweesten onmiddellijk
na het ongeval ter plaatse waren, vonden nog slechts
de jeugdige stewardes in leven, doch slechts na en
kele minuten gaf zij den geest.
Gezien de plaats waar de machine is neergestort,
is het aldus burgemeester Tognola onmoge
lijk. dat de Douglas tegen een bergwand is opge
vlogen. Wel zijn er rotswanden in de buurt, doch
het vliegtuig had eenige malen rondgecirkeld bo
ven de open ruimte en sirenesignalen gegeven, alsof
het een noodlanding wilde maken.
Hoewel de open ruimte daartoe eigenlijk te klein
is, hadden de ooggetuigen, die het vliegtuig volg
den, gedacht dat het toch wilde dalen, toen het
plotseling neerstortte. Het plateau, waarop het te
recht kwam, ligt op een hoogte van circa 1100 meter
boven den zeespiegel.
Onder de bewoners veroorzaakte het gebeurde groo
te ontsteltenis en alle dorpen uit de omgeving lie
pen uit naar de plaats van de ramp. De burgemeester
zorgde dan ook terstond voor een afzetting van land-
jagers en Zwitsersche grenswachten uit Bellinzona.
Ook een Roode Kruis-colonne uit Bellinzona was spoe
dig ter plaatse en deze heeft, vaak met moeite, de lij
ken uit het wrak geborgen en per vrachtauto naar
San Giacomo vervoerd, waar zii vannacht zijn neer-
Het vliegtuig Gaai behoorde tot de Douglas-vlieg-
tuigen die op het Europeesche luchtnet worden ge
bruikt. Na het verlies van Maraboe en Gaai maken
nog 12 vliegtuigen deel uit van de vloot der K.L.M.
Begin Mei heeft het vliegtuig, dat per schap uit
Amerika vervoerd was naar Cherbourg. in een der
loodsen van het vliegveld Waalhaven te kiik ge
staan en talloos velen hebben den soliden grijzen
vogel bewonderd.
Een hoop verwrongen ijzer, mlen kent het sinis
tere beeld, is thans over van datgene, wat men een
maal bewonderde als resultaat vaai menschelijk
vernuft en techniek.
De vlieger Viruly prijst in ziin laatste boelc de
bijzondere en veilige vliegeigenschappen van het
Douglas-vliegtuig.
Toen het proto-type, de Douglas D.C. I. aldus Vi
ruly, in opdracht van de Tramscontinewtal en Wes
tern Air volgens voorschriften dezer maatschappij
zou worden gebouwd, geloofden slechts weinigen in
de vliegindustrie. dat de daarin vervatte biizonder
hooge eischen verwezenlijkt zouden kunnen wor
den. Zij werden echter met niet minder dan 30 pet.
overtroffen. Een voorbeeld hiervan ziin de eischen
wat betreft het vliegen op éen motor. Er zijn maar
weinig tweemotorige vliegtuigen, die daartoe in
staat zijn en dan nog maar slechts onder bepaalde
gunstige omstandigheden. De eischen voor de Dou
glas waren, dat het toestel moest starten van een
op 1500 meter hoogte gelegen vliegveld en dat on
middellijk na den start een motor stopgezet moest
worden, waarna het tot 2100 meter moest kunnen
stijgen. De Douglas. vervolgt Viruly, voldeed niet
alleen hieraan, maar klom met gemak door tot
3100 meter en had toen nog genoeg motorvermogen
in reserve om naar 3400 meter door te stijgen.
De door Fokker als eerste in de praktijk gebrach
te eigenschap, dat het toestel zelfs in overtrokken
toestand bestuurbaar blijft en geen gevaar opleve
ren mag. is ook in de Douglas in hooge mate aan
wezig".
De Douglas heeft het peil der prestaties van de
groote verkeersvliegtuigen omhoog gebracht. De nor
male kruissnelheid van ongeveer 200 K.M. per uur is
door het Douglas-vliegtuig verhoogd tot omstreeks
300 K.M. De maximum-snelheid op 2100 meter hoogte
bedraagt 338 K.M. De landingssnelheid is door ge
bruikmaking van de Douglas-landingskloppen terug
gebracht tot slechts 98 K.M. per uur.
Men zie wat menschelijk vernuft vermag! Maar
met al deze voortreffelijke eigenschappen is zoo een
zilvergrijze vogel tenslotte slechts een muschke.
gelegd in de Katholieke kerk en morgenochtend ge
kist zullen worden. Het Wrak is onder bewaking ge
steld.
Tenslotte deelde de burgemeester nog mede, dat
het boven de Pian San Giacomo, op het tijdstip dat
d „Gaan" is neergestort, zeer hevig heeft geonweerd,
zoodat, gezien de plotselinge wijze, waarop het toe
stel neerstortte, het niet geheel onmogelijk zou zijn,
dat het door den bliksem is getroffen. Aan den onder
kant van de romp heeft hij een zwarte vlek waarge
nomen, die een schroeivlek tengevolge van bliksem
inslag zou kunnen zijn, doch dc heer Tognola achtte
zich in deze te weinig deskundig om hieromtrent
iets met zekerheid te durven beweren.
Gesprek met den Nederlandschen consul
te Lugano.
De Nederlandsche consul te Lugano, K. Gr. W. Ba
ron van Wassenaer, die tegen half drie Zaterdagmid
dag op de hoogte werd gesteld, was tegen half vijf
ter plaatse aanwezig. Zaterdagavond na zijn terug
keer in Lugano, heblacn wij een onderhoud met hem
gehad, waarin hij ons het een en ander mededeelde.
Ook hij was diep onder den indruk van het gebeurde
Toen hij bij het wrak van de „Gaai" arriveerde, wa
ren alle lijken hier reeds uit geborgen, waarvoor men
het dak van de cabine had moeten opensnijden. De
linkervleugel van het toestel lag tegen een boom aan
en was gedeeltelijk afgeknapt. De beide motoren za
ten nog in de vleugels doch waren eveneens geheel in
elkaar gedrukt, zooals in de cabine alle stoelen van
achteren naar voren in elkaar gedrukt waren. Op
vrij grooten afstand van het wrak vond men een
der machtige wielen, dat was afgerukt van het lan
dingsgestel.
De Pian San Giacomo, waar het wrak ligt, is een
kleine vlakte, een soort Alpenweide, waardoorheen
het riviertje de Mesacco loopt en op slechts enkele
minuten afstand de autoweg van Messaco naar San
Bernardino.
Baron van Wassenaer verklaarde: „Als de
piloot nog 40 meter had doorgevlogen, was hij
tegen den rotswand te pletter gevlogen".
Thans kan daarvan volgens hem geen spra
ke zijn. De piloot durfde blijkbaar bij het zwa
re weer het gevaarlijke Alpenparcours niet
aan, of er was iets niet in orde met het toe
stel, zoodat hij een noodlanding wilde maken
op de eenige plaats, die hem daartoe geschikt
leek, de Pian San Giacomo. Hierop wijst niet
alleen het cirkelen boven deze kleine vlakte,
maar vooral het feit, dat bij onderzoek van
het wrak de benzineleiding bleek te zijn af
gesloten. Hieraan is het wellicht ook te dan
ken, dat bij de botsing met den grond geen
brand is ontstaan Vermoedelijk is bij de nood
landing de vleugel van het toestel met den
boom, waartegen het wrak rust, in aanraking
gekomen en is het daardoor neergestort.
Laatste vliegtuig naar
Londen ging niet door.
Evert van Dijk keert terug naar Schin-
hol wegens defect aan instrumenten.
Amsterdam. 20 Juli. Het Fokker-Douglas-vlicg-
tuig „Toekan", P.H.-A.K.T., dat hedenavond te 21.27
van Schiphol startte voor de laatste vlucht vol
gens de dienstregeling naar Londen, waar het toe-
stel te ongeveer 11 uur op Croydon belhoort aan te
komen, verscheen plotseling weer boven Schipihol,
waar de laiulingslicbten werden ontstoken en het
vliegtuig een vlotte landing maakte.
Het bleek, dat enkele instrumenten voor heit
blindvliegen niet goed hadden gefuotionneerd,
waarom de bestuurder, de bekende K.LM.-piloofc
Evert van Dijk er den voorkeur aan gaf, mede met
het oog op het slechte weer. niet door te vliegen
en naar Schiphol terugkeerde.
Ongeveer tegelijkertijd arriveerde op Schiphol het
dienstvliegtuig uit Brussel, de „Kieviet", eveneens
een Douglas-vliegtuig, en even heeft men overwo
gen, de dienstvlucbt naar Londen door te zetten met
deze machine. Tenslotte heeft men echter hiervan
afgezien, zoodat de laatste vlucht van den dienst
op Londen vanavond niet is doorgegaan.
TWEE JONGEMANNEN OVERLEDEN.
Tengevolge van het eten van bedorven
vleesch.
In het gezirf van den landbouwer Van Tilburg, wo
nende aan den Heybergschenweg te Roosendaal, heeft
zich een ernstig ongeval van vergiftiging voorgedaan.
Donderdagmiddag hebben drie zoons van den land
bouwer gegeten van ingemaakt vleesch, dat naar ach
teraf gebleken is in bedorven toestand verkeerde. Na
den maaltijd traden ernstige ziekteverschijnselen bij
twee der zoons, die vrij veel van het vleesch gege
ten hadden op. Bij den derden zoon, die slechts wei
nig vleesch gebruikt had, deden zich geen ziekte
verschijnselen voor. De toestand van de beide jonge
mannen, die omstreeks 20 jaar oud zijn, verergerde
in den loop van den nacht dusdanig, dat overbren
ging naar het R.K. Ziekenhuis „Charitas" te Roosen
daal noodzakelijk was. Vrijdagmiddag zijn beiden
aldaar overleden.
De politie heeft de resten van het vleesch bij den
landbouwer in beslag genomen.
