Over de Noordpool.
VARIA
Van Moskou naar
San Francisco.
30.000 lijken geborgen.
Predikbeurten.
De geheimzinnige reis van
Otto von Habsburg.
Raadselachtige verdwijning.
MOSKOU.
Gelieeï Moskou wacht met spanning op
den start van den bekenden Russischen
vlieger Levanevsky, die voor de eerste
maal over de Noordpool naar San Fran
cisco wil vliegen. Naar verluidt ziet men
in deze vlucht de eerste sensationeele po
ging, om een korte luchtverbinding tus-
schen Rusland en Amerika tot stand te
brengen.
De rechte lijn is zooals hekend de kortste verbin
ding tusschen twee punten. En wanneer men van
plan is, van Moskou naar San Francisco te vliegen,
dan gaat zulks ongetwijfeld sneller via de Noord
pool dan om de halve wereld over Europa en den
Atlantischen Oceaan. Vroeger zou men zooiets voor
een utopie gehouden hebben maar de moderne
luchtvaart kent geen onmogelijkheden meer. Met
groote spanning richten zich op het oogenblilc de
oogen van de geheele wereld op de drie dappere Rus
sische vliegers, die startbereid op het vliegveld te
Moskou op gunstig weer wachten. Men neemt aan,
dat de drie vliegers nog in den loop dezer week
Moskou zullen verlaten.
De leider van de on
derneming is de beken
de Russische vlieger
Levanevsky, die verge
zeld wordt door nog 2
andere piloten, waar
van een de bevrijder
van de verongelukte
Tsjeljoeskin-expeditie is
De Russen gebruiken
voor hun vlucht een
éénmotorige tweedek
ker.
In de geschiedenis
van het verkeersvlieg-
wezen beteekent deze
Russische onderneming
een sensationeele ge
beurtenis. Wel is waar
valt op het oogenblik
nog niet na te gaan, in
hoeverre de Russische
toekomstplannen voor
Levanevsky. een permanente lucht
verbinding met Ameri
ka over de Noordpool te verwezenlijken zullen zijn.
Speciaal het feit. dat Levanevsky. zooals hekend
wordt gemaakt, van plan is niet recht op Alaska af
te stevenen maar van daar een weinig naar links
af te buigen, roept eenigen twijfel tenminste in
.verband met een permanente luchtlijn wakker.
Voor de eerste vlucht zal deze weg echter van
bijzonder veel belang zijn. omdat daarbij tot nog toe
onbekende gebieden van den arctiedhen Oceaan
worden overvlogen.
De toestemming tot het overvliegen van 'Amerl-
■k'aansch territorium is reeds te Moskou aangeko
men evenals die van de Engelsche regeering voor
de vlucht over Canada. De Russen zijn van plan de
volgende vliegroute te volgen: MoskouNoordpool
Wilkesland—Port Simon—Vancouver—San Francis
co. Het „Dak van de Wereld" zal dus in de toekomst
voor de menschheid geen beletsel meer vormen, om
met moedige vluchten de werelddeelen te verbinden.
De afstand Moskou—San Francisco bedraagt bijna
10.000 K.M. Daar de machine een snelheid van 255
KINDERSPEL AAN
K.M. per uur bezit., kan men er op rekenen, "dat de
geheele vlucht, wanneer alles goed gaat. in 39 uren
zal worden afgelegd. Veertig meteorologische stati
ons. die de Sovjet-Unie in het poolgebied heeft laten
aanleggen, zullen de piloten voortdurend van de
weersomstandigheden op de 'hoogte houden.
Wat zijn op het oogenblik de polen?- Spoedig wel
licht nog slechts stations in het groote ook arctis en
ant-arctis omspannende wereldluchtverkeer.
De toestand in het gebied der overstroo
mingen in China.
Sjanghai. In het Zuidwesten der provincie
Sjantoeng, het gebied waardoor de Hoangho tot aan
zijn richtingsverandering in 1852 in zee stroomde,
blijft het water nog voortdurend stijigen. De water
massa's hebben thans de steden Tsjoejeh, Tsjia-
Si ang .en Joengtsjeng bereikt, welker ontruiming
door den gouverneur is gelast. Nabij het Nanjang-
meer aan de grens van Siangtoeng en Kiangsoe. zijn
de dijken doorgebroken en honderden dorpen staan
geheel onder water. Onder de vluchtelingen heerscht
hongersnood en dagelijks eischen verschillende epi
demieën honderden offers.
Uit het gebied van de .Tangtse luiden de berichten
iets gunstiger. Sedert eenige dagen zakt het water
langzaam doch gestadig. In dit gebied kan men dan
ook al eenigszins een overzicht van den omvang
van de ramp krijgen. Er zouden niet minder dan
10 millioen menschen gevlucht zijn.
In de omgeving van het Toengting-meèr, de reus
achtige binnenzee in het Noorden der provincie Hoe-
nan, is de materieele schade grooter dan bij de
groote overstroomingen van 1931. Volgens mededee-
lingen van het Roode Kruis te Hankau schat men
het aantal uit de Jangtse en uit de Han-rivier gebor
gen lijken op 30.000. i
DRIE HARER KINDEREN VERMOORD.
Lindsay (Ontario). Het gerechtelijk ^onder
zoek heeft een aanvang genomen tegen de 65-farige
mrs. Guy Wallace. die er van beschuldigd wordt.
Zaterdag f.1. haar vijf kinderen in het water van
de Scugof-rivier te hebben geworpen, met het ge
volg. dat drie der kinderen om het leven zijn geko
men.
ZONNIGE STRAND.
ZONDAG 28 JULL
NED. HERV. GEMEENTE.
Dirkshorn, geen samenkomst.
Nieuwe Niedorp. voorm. 10.30 uur, Ds. van Baaien.
Noordscharwoude, voorm. 10.30 uur. Ds. de Leeuw.
Winkel, geen samenkomst.
Huisduinen, voorm. 9.30 uur. Ds. M. van Wichen.
Julianadorp. voorm. 11 uur. Ds. M. van Wichen.
Burgerbrug. geen dienst.
St. Maartensbrug, geen dienst.
Oudesluis. geen dienst.
Petten, geen dienst. J
Scihagerbrug. geen dienst.
Heerhugowaard. geen dienst. 1
Anna Paulowna, geen dienst.
Hoogwoud, nam. 8 uur. Ds. Reddingius.
Aartswoud. geen dienst.
Schagen, voorm. 10 uur, Ds. Eikema. Doop; zang,
van het Kerkkoor, collecte.
Barsingerhorn, 2 uur, zie nadere opgave.
St. Maarten, voorm. 10.30 uur. Ds. Tinholt.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Barsingerhorn, voorm. 10 uur. Ds. R. van der Veen.
Nieuwe Niedorp. voorm. 10.30 uur. Ds. Haars.
Hippolvtushoef. geen dienst.
Middenmeer (Herv. Kerk), voorm. 10 uur. Ds. H. W.
Meihuizen, van Wieringen.
GEREF. KERK.
Kolhorn, vm. 10 uur en nam. 3 uur, de heer D. Visch.
EVANGELISATIE.
Breezan'd. voorm. 10 uur, de heer Boon.
Nam. 3.30 uur. de heer Boon.
Hippolvtushoef. voorm. 10 uur. 'de heer O. Deen.
THE STAR OF HOPE MISSION.
Julianadorp. nam. 7.30 uur. de heer Sevensana. van
Amsterdam.
EEN VLIEGEXPERIMENT MET ECONOMISCHEN
ACHTERGROND.
DE SCHIETPARTIJ IN DEN ARGENTIJNSCHEN
SENAAT.
I De dader is bekend,-
I
Buenos Aires. De dader van de schietpartij I
in den Argentijnschen Senaat, waarbij senator Bor-
da Behere werd gedood en de minister van land»
bouw Duhau en senator Mancini werden gewond,
bliikt te zijn de 42-jarige oud-commissaris van po» j
litie Ramon Valdez Cora.
Parijs. Dq
Oostenrijksche
aartshertog- :Otto
von Habsburg, is
incognito j
aangew
Dinsdag-
ontving hij:
een aantal voor-*
Oos*
met I
wie hij bespre-
kingen voerde, j
Zijn tante, prinses
voegde
hij zijn;
gezelschap. Om
trent het doel van'
reis en de be
sprekingen ig
niets bekend, uit
Straatsburg is
Otto naar Lu*
xembung ver*
trokken.
OTTO VON HABSBURG.
Van Fransche wapenzending voor Ar*
gentinië.
Parijs. Sedert twee dagen is de Fransche Sü*
reté aan het werk om de geheimzinnige verdwij* j
ning van 25.000 kg. wapens en munitie uit de haven
van Le Havre op te helderen.
De burgemeester van Le Havre, de afgevaardigde J
in de Fransche Kamer Martin Meyer, heeft de
„Matin" over deze zaak het volgende medegedeeld:
Vier of vijf maanden geleden kreeg een Parijsche
wapen- en munitiefabriek een groote order uit Bue
nos Aires. De uit machinegeweren, geweren, kruit,
granaten en patronen bestaande zending werd in
325 kisten met een totaal gewicht van 25.000 kg. ver-
pakt en te Rouen bevracht op twee schepen. Toen
deze reeds vertrokken waren en zich ter hoogte van
Le Havre bevonden kreeg de Fransche regeering 't j
verzoek van de Argentijnsche regeering de zending
te verhinderen, waartoe het echter te laat was.
Op de plaats van .bestemming aangekomen, wist
de douane den invoer der gevaarlijke lading te ver
hinderen. Eenige weken later werden ongewenschte
kisten naar Frankrijk teruggezonden,, op normale
wijze te Le Havre gelost en in de vrijhaven opge
slagen. Bij een douanelonderzoek bleken verschil
lende onregelmatigheden waarop de kisten geopend
werden. Tot groote verbazing der douanebeambten
bevonden zich in de kisten echter geen wapens en
munitie, doch stukken steen en zand. Uit het onder- i
zoek blijkt, dat deze merkwaardige inhoud uit Parijs
afkomstig is.
HERINNERINGEN AAN HOL
LAND IN SPANJE.
Op een reis door Spanje ontmoet
men hier en daar, zoogoed als op
bijna alle deelen van den aardbol,
schoone gedenkstukken van Hol-
landsche kunst- en andere herin
neringen aan ons kleine landje.
Zoo is er in Spanje een dorpje, in
de buurt van Barcelona, Breda, ge
noemd naar ons Breda, 't Is ech
ter alleen de naam, die aan ons
.vaderland herinnert. Niet zoo met
Aranguez aan de Taag. Dit stadj'e
namelijk is op aanraden van een
Spaansch gezant in den Haag, Mar
qués Grimaldi, geheel naar Hol-
landsch model gebouwd en aange
legd. 't Is een aardig plaatsje met
schaduwrijke lanen van platanen
en abeelen en door Philips II uit
Engeland ingevoerde olmen; met
kostbaar aangelegde slottuinen,
waarin een overstelpende hoeveel
heid marmeren bronnen, beelden
van Romeinsche keizers en keizer
innen, en van half en heel ontklee-
de goden en godinnen.
't Ligt met al zijn groen, te mid
den van een onafzienbare kale
vlakte, een ware oase in de woes
tijn. Haast alle koningen van Span
je hebben hier verblijf gehouden,
een jachtslot of een paleis gebouwd
of vergroot, totdat in 1S08 Karei IV
werd afgezet. Toen is Aranguez stil
ler geworden en zooals de eerste
regel uit Don Carlos luidt: „Die
schonen Tage in Aranguez sind
nun zu Ende."
't Is nu een stil stadj'e, veel te
groot voor zijn bevolking. Vooral
voor een Hollander is het aardig,
't eens te doorwandelen. Veel zal
hem aan zijn vaderland herinne
ren. De huizen zijn laag, een of
twee verdiepingen, van baksteen
gebouwd, met hooge daken, met
veel dakraampjes, precies als de
huizen in een oud Hollandsch
stadje. De ramen bestaan uit kleine
ruitjes, in lood gevat, zooals ze bij
ons nog maar zelden voorkomen.
De stoelen zijn er knopstoelen, als
op de schilderijen van Steen en
Ostade, en elke deur is van een
klopper voorzien. De binnenplaats
jes zijn vooral heel aardig, met
galerij en wenteltrapje. Ook de om
trek van Valencia herinnert aan
ons vaderland, vooral aan Gelder
land. Daar zijn de boerenhuisjes
als op de Veluwe. Wit, met hooge
rieten daken, en boomen, vooral
knotwilgen er omheen, een heel
verschil met de gewone Spaansche
boerderijen, groote sombere steenen
gebouwen, zonder een enkelen
boom er bij, geheel omringd door
een hoogen steenen muur met
slechts één ingang en staande te
midden van eenzame, door de zon
geblakerde vlakten. Hier en daar
ontmoet men ook Hollandsche
kunst, vooral in de kerken; zoo in
de kathedraal te Toledo, waar de
lange reeks ramen in het midden
schip geschilderd zijn door Jacob
Dolfin (1418), Luis en Zasquin van
Utrecht (1429) en van Alberto de
Holando (1525). Een van de schoon
ste ingangen van deze kerk is de
Leeuwenpoort, door een Middelne
derlander gebouwd in 1460. De
twee kolossale bronzen deuren zijn
aan de binnenzijde van hout en
geheel overdekt met basreliëfs van
den Hollander Diego Copin, van
wien ook het koorgestoelte is in de
kathedraal te Leon, een waar
meesterstuk. Te Grenada, in de
hoofdkapel van de kathedraal, zijn
de ramen, de lijdensgeschiedenis
voorstellende, van Thedor de Ho-
landa (1550).
In het beroemde Pradomuseum
te Madrid is de Hollandsche schil
derschool slecht vertegenwoordigd,
van Rembrandt slechts één stuk,
doch een zeer waardig. In Madrid
is ook merkwaardig een vondelin
genhuis, Inclusa genaamd, hetgeen
Enkhuizen beteekent. Deze naam
is afkomstig van een Mariabeeldjc
in het kerkje van 't gesticht, door
een Spaansch soldaat uit Enkhui
zen meegenomen.
In de kerk van het Escuriaal is
een heilige hostie, uit Gorkum af
komstig, die volgens overlevering
bloedde onder de ontheiligende voe
ten van kettersche soldaten (1525).
Het is een geschenk van Keizer Ru-
dolph II aan Philips II.
WIE IS DE UITVINDER VAN DE
TENTOONSTELLINGEN?
De man aan wien wij het denk
beeld van een algemeene tentoon
stelling ongeveer in den vorm, dien
wij nu nog kennen, afgescheiden
van jaarbeurzen en vak-tentoonstel
lingen, te danken hebben, was een
Franschman, Nicolas-Louis Fran
gois, genaamd Frangois de Neuf
chateau, Fransch dichter en staats
man, die van 1750 tot 1828 heeft
geleefd en een niet onbelangrijke
plaats heeft ingenomen in de
Fransche geschiedenis.
Reeds in zijn jeugd onderscheidde
Frangois zich door zijn ontwikke
ling en zijn dichterlijke talenten.
Als jongen van dertien jaar corres
pondeerde hij met Voltaire, die erg
veel plezier in hem had, en op zijn
zestiende had hij twee bundels
dichtwerken uitgegeven. Zijn wel
sprekendheid was niet minder
groot dan zijn poëtische aanleg, en
zoo werd hij op zijn twintigste Jaar
aangesteld tot leeraar in de rheto-
rica te Toul. Hij was toen al ver
scheidene jaren correspondeerend
lid van diverse academies.
Vervolgens koos de jonge Lotha-
ringer de koloniale loopbaan, en
hij was werkzaam als procureur-
generaal van den „Conseil Supéri
eur" van San-Domingo. Daar vol
tooide hij een kolossaal helden
dicht, bewerking van den „Orlando
Furiso", zijnde het langste Fran
sche gedicht van dien tijd. Hijzelf
beschouwde het als zijn meester
werk, en was langen tijd ontroost
baar, toen hij, enkele jaren later
terugkeerende, schipbreuk leed, en
met zijn geheele bagage ook het
kostbare manuscript van zijn epos
verloor.
Frangois de Neufchateau nam
deel aan het begin van de Fransche
Revolutie, en werd gekozen tot lid
van de Wetgevende Vergadering,
en zijn welsprekendheid werd in
dit grootendeels uit schrijvers en
advocaten bestaande lichaam zoo
gewaardeerd, dat men hem tot pre
sident koos. Onder de Conventie
weigerde hij de benoeming tot mi
nister van justitie en wijdde zich
uitsluitend aan de poëzie. Zoo
dichtte hij o.a. hevig op den aard
appel ,zoo juist door Parraentier
ingevoerd, en dien hij zóó hoog
schatte, dat hij den naar zijn mee
ning te plebeïschen naam door
dien van „parmentière" vervangen
wenschte te zien. Een blijspel dat
hij schreef, „Poméla ou la Vertu
recompensée", mishaagde het Co
mité. du Salut Public; hij werd
daarom gevangen gezet, en kwam
pas 9 Thermidor weer vrij.
Dan gaat het hem verder voor
den wind. Hij wordt lid van het
Directoire, minister van Binnen-
landsche Zaken, en haalt zijn hart
op aan welsprekendheid, pompeu
ze redevoeringen houdend bij alle
denkbare gelegenheden, feesten, ge
denkdagen, inauguraties en wat
dies meer zij.
In deze kwaliteit was het, dat hij
op het denkbeeld kwam van een
tentoonstelling van algemeenen
aard, die een overzicht moest ge
ven van de nationale nijverheid.
De noodige toebereidselen werden
getroffen; op 17 September 1798
had, op het Ohamps de Mars, de
plechtige opening plaats. Het eeni
ge gebouw van de tentoonstelling,
„Le Temple de lTndustrie" gehee-
ten, was op dien openingsdag (na
tuurlijk!) nog niet klaar, maar
zonder daarom te treuren klom
de minister op een heuveltje en
hield een gloeiende toespraak,
waarin hij betoogde, dat er geen
waardiger manier was dan deze
om een revolutie te vieren, qui a
proclamé la liberté du travail et
couvert des voies au génie de Dhom
me..."
De tentoonstelling duurde maar
drie dagen en was een groot suc
ces. Er waren honderdtien expo
santen, van wie ongeveer een
vierde bekroond werd. Onder hen
vindt men reeds eenige namen van
firma's, die in haar speciale vak
ken beroemd ge-bleven zijn: de
horlogemaker Bréguet, de drukker
Didot; Conté, de fabrikant van tee-
kenkrijt; de porseleinfabriek van
Sèvres en de wapenfabriek -van
Versailles waren onder de in
zenders.
Het succes van deze eerste expo
sitie was zoo groot, dat Frangois
de Neufchateau besloot er voor
taan elk jaar een te laten houden.
Daarvan werden handel en indu
strie van Parijs en de provincies in
kennis gesteld, en om de deelne
ming op te wekken werd bepaald,
dat er door een jury twintig zilve
ren medailles zouden worden toe
gekend „aan de twintig bekwaam
ste fabrikanten", benevens een
gouden medaille „aan dengene,
die den zwaarsten slag zou toebren
gen aan de Engelsche industrie".
(Van het begrip „internationalis
me" was men destijds nog zeer ver
verwijderd). Het volgende jaar was
Frangois de Neufchateau echter
geen minister meer en het ging
dus niet door. Maar het denkbeeld
was toch te goed om het weer te
laten varen en in 1S01 werd de
tweede tentoonstelling gehouden,
op het binnenplein van het Lou-
vre, georganiseerd door den schei
kundige Chaptal, de man aan
wien de Fransche industrie zooveel
te danken heeft gehad.
Wat Frangois de Neufchateau be
treft, hij bracht het. nog tot presi
dent van den Senaat onder Napo
leon, die hem in den adelstand ver
hief. Hij verzoende zich later met
«le restauratie, maar bekleedde
1 geen openbare functies meer, en
bepaalde zich tot het schrijven erï
dichten.
Hij overleed in 1828.
EEN DIKKE GENERAAL.
Zwaarlijvigheid staat goed voor
een burgemeester of een ouderling,
maar 't is een lastige eigenschap
voor een kriigsman. Graaf Frederiï
van den Berg, veldmaarschalk on*
der den Admirant van Arragonj
was zoo dik, dat geen paard hef
langer dan twee uren onder hera
uithield, en zoo dikwijls hij een an*
der besteeg, moesten vier sterkë
ruiters den vetklomp optillen en]
in den zadel zetten. Dit ging goed,
als men geen vijand op de hielen
had, maar 't was een gevaarlijke
dienst voor die ruiters, als men
hals over kop vluchten moest.
Dit laatste was in 't voorjaar van
1599 het geval. De dikker Veld
maarschalk werd, in zijne leger»
plaats aan de rechteroever van den
TJsel, door een afdeeling van het
Spaansche leger onder Graaf Wil»
lem Lodewijk, onverwachts overval»
len. Om goed te kunnen vluchten,
moest hij een versch paard heb
ben, en er, als naar gewoonte- op
getild worden.
Zijne officieren stonden op h'eete
kolen. Zij zagen de Staatsche rui
ters in.vollen ren aankomen en
moesten wachten tot dat Zijno
Edelheid klaar was. Juist toen dezei
opzat, en zijn paard de sporen gaf,!
waren de Staatschen daar. De dik-J
zak ging door, doch de arme kerels,
die hem te paard gezet, maar hetj
hunne nog niet bestegen hadden,:
en al de heeren van zijn gevolg, die!
niet hadden mogen voorgaan, maar
nu ook niet zouden volgen, werden
door de onzen bij den kraag gepakt
en meegenomen.
Wel past een burgemeestershui^ I
Bij burgemeesterspruik;
Maar nooit was dikzak" minder
waard,!
Dan op een oorlogspaard.
