Vliegramp in Amerika
te Bergen*
Wie heeft verstand
van Spek?
GEEN ENKEL RAADSLID TOEGELATEN
ERNSTIG ONGEVAL BIJ TANKBOUW.
De boer of de exporteur?
OPVOERING VAN DE SCHETS UIT
HET ZIGEUNERLEVEN „ROLAN
DA". ZANGSPEL IN DRIE BE
DRIJVEN. TEKST EN MUZIEK
VAN JAC JANSEN TE BERGEN.
Zooals wij reeds mededeelden, wordt Woensdag
7 Augustus a.s., des avonds om 8 uur, in het Open
lucht-theater van de V.V.V. alhier, opgevoerd de schets
uit het Zigeunerleven„Rolanda", een zangspel in 3
bedrijven, met tekst en muziek van den toonkunste
naar Jac. Jansen te Bergen.
Wij hadden toen ook gelegenheid te vertellen, hos
Rolanda ontstond en wat de componist met zijn
schepping heeft bedoeld.
Aan den vooravond dezer uitvoering, welke onge
twijfeld een gebeurtenis op muzikaal gebied te Bergen
mag worden genoemd, willen wij niet nalaten over ds
voorstelling als zoodanig eenige mededeelingen te
doen.
Bekend mag thans worden geacht, dat „Rolanda
in 191S werd voltooid en het is dus te Bergen niet ds
eerste maal, dat dit zangspel wordt ten tooneele ge
voerd. Integendeel! De première ging in de plaats
van Rolanda's geboorte, n.1. Oudkarspel en na deze
eerste voorstelling zou zij aldaar nog vijfmaal wor
den opgevoerd. Direct hierop volgt Alkmaar met vier
opvoeringen. Voorts ging Rolanda nog in Schagen,
Scliagerbrug, Winkel en Barsingerhorn.
Maar nu Woensdag wordt het zangspel voor de
eerste maal in Bergen opgevoerd in de openlucht en
bedriegen de voorteekenen ons niet, dan mag veilig
worden aangenomen, dat deze opvoering ver zal
staan boven die, welke haar vooraf gingen. Dit vindt
in hoofdzaak zijn reden in het feit, dat Rolanda zich
voor een voorstelling in de open lucht als bij uitstek
leent.
Het eerste bedrijf speelt in een zigeunerkamp; het
tweede op een kermis en het derde in een bosch.
Heeft men in ons fraaie V.V.V.-theater feitelijk wei
rcquisieten noodig? Men kan immers zonder bepaalde
hulpmiddelen de verschillende plaatsen van hande
ling natuurgetrouw weergeven!
Maar er komt nog iets bij. Toen het denkbeeld van
de V.V.V. uitging, om Rolanda te doen opvoeren in
haar openlucht-theater, werd niet zoo dadelijk maar
aangevoeld, dat dit kon worden tot een gebeurtenis
van het seizoen. Langzamerhand drong het èn bij
den componist èn bij het V.V.V. bestuur door, dat
deze opvoering er een moest worden van grootsche
opzet. En daarop werd toen verder ook aangehouden.
De componist zocht medewerking van verschillende
zijden en slaagde wonderwel. Maar met de toezegging
alleen was hij er bij lange na nog niet. Want na
die toezegging kwam eerst recht de tijd van hard
werken.
De Alkmaarsche Operette-Verecniging en de Ber
ger Operette-Club „Advendo", tezamen, namen onder
leiding van den eminenten regisseur, den heer R
Vooi'haar uit Alkmaar, Rolanda in studie. De compo
nist zorgde persoonlijk voor het vocale- en instru
mentale gedeelte. De heer Jansen beschikt thans over
een symphonie-orkest van 25 man, samengesteld uit
eerste krachten te Alkmaar en hij hoopt ook de me
dewerking te hebben van eenige leden van Bergen's
Harmonie.
Voorts wordt medewerking verleend door het da
meskoor „Pro Arte" en door eenige leden van het
mannenkoor „Pro Arte", beiden uit Alkmaar en door
het Hoomsch ballet, onder leiding van mevr. Pol
man.
De titelrol wordt gezongen door mevr. Jo Molenaar-
Van Vliet uit Alkmaar; de rol van Dzjabiski, den
jongen zigeuner, is in handen van Ab Govers uit Alk
maar en de partij van den z.g. „gentleman" wordt
vertolkt door den heer Hans Huizing, opera-zanger te
Rotterdam.
Deze hoofdpersonen waarborgen met de uitstekende
koren der beide operettevereenigingen ongetwijfeld
een prachtige uitvoering, wat het vocale gedeelte be
treft. De componist, die persoonlijk de leiding van
't geheel heeft, zal er zeker voor zorg dragen, dat ook
het instrumentale gedeelte in orde is. Alles tezamen
zullen 125 personen hunne medewerking aan de uit
voering verleenen.
Het spreekt welhaast vanzelf, dat waar Rolanda
zoo buitengewoon geschikt is, om in de openlucht te
worden opgevoerd, er aan de aankleeding de meest
mogelijke zorg wordt besteed. Het zigeunerkamp zal
zoo natuurgetrouw mogelijk worden nagebootst; maar
ook de kermis zal inderdaad een kermis zijn op
een marktplein in een klein stadje. Het podium, ter
oppervlakte van 300 M2., zal door lichtbundels van
verschillende kleur worden overgoten en ongetwijfeld
zullen deze lichteffecten het prachtig doen tegen den
beboschten achtergrond van het tooneel.
Een orkestruimte, welke eerst in het theater ont
brak, is thans geheel in den grond uitgegraven, om
dat hot bestuur der V.V.V. zeer terecht inzag, dat bij
deze uitvoering, waaraan zooveel zorg wordt besteed,
geen hinder mocht worden ondervonden van een
orkest; dat zich bevond tusschen het publiek en het
tooneel.
Zoo hebben dus tal van instanties samengewerkt
om van Rolanda's eerste kennismaking met Bergen
een blijvenden, gunstigen indruk achter te laten.
Indien nu ook het weer z'n zeer gewaardeerde me
dewerking zou willen verleenen en de temperatuur
wat meer zomersch zal worden, dan belooft het
Woensdag het hoogtepunt van het seizoen te worden.
Wij wenschen den componist succes in vele op
zichten!
Zelfs een gewone waschlijn kan, zooals boven
staand plaatje laat zien, als ideaal materiaal
worden aangewend, teneinde ons lichaam
buigzaam en gezond te houden. Men heeft
er eenvoudig maar met de hielen op te gaan
staan en het van boven met de handen lang
zaam in te palmen, zoodat het lichaam steeds
meer achterover moet buigen. Een heel gezon
de oefening.
Een interview, waarin de nieuwe minister
zijn inzichten te kennen geeft.
Het Haarlemsch Dagblad heeft een onderhoud ge
had met den nieuwen minister van sociale zaken,
mr. M. Slingenberg. Daaraan wordt het volgende
ontleend:
In den algemeenen toestand van het rijk ziet mr.
Slingenberg een belangrijk nieuw lichtpunt door de
zeer verbeterde situatie in de overzeesche gewesten.
Hij is overtuigd, van de heilzame verbetering in den
toestand der cultures en knoopte daar een opmer
king aan vast over de nieuwe vooruitzichten van
jonge menschen, die naar Indië gaan.
MINI-STER SLINGENBERG.
Met een beperkte deflatie-politiek stemt de minis
ter ten volle in; hij schaart zich geheel aan de zijde
van het kabinet-Colijn. Ten aanzien van de z.g. con
sequente deflatie gaf hij te kennen, dat aantasting
van de hoofdsom der vaste lasten groote verlichting
zou kunnen beteekenen als die wettelijk uitvoerbaar
was, maar hij acht haar niet wettelijk uitvoerbaar
en is van meening, dat zij practisch niet toe te pas
sen is door de ongelijkheden, dus onrechtvaardig
heden, die zij zou scheppen.
Veel goeds verwacht de heer Slingenberg van de
industrialisatieplannen van minister Gelissen. Men
kan de werkloosheid niet wegnemen, maar zij zul
len de werkloosheid binnen zekeren tijd aanmerke
lijk kunnen verminderen. Zooals de cijfers zich
thans verhouden, zouden zij 100.000 van de 450.000
werkloozen op den duur aan arbeid kunnen helpen.
Omtrent een tweetal hoofdkwesties, die het werk-
Ged. Staten van Noord-Brabant vernietigen
toelatingsbesluit van de nieuw ge-
kozfen raadsleden.
In hun vergadering van 31 Juli 1935 heb
ben de Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant behandeld de bezwaarschriften van
A. Snaphaan, J. D. E. van den Heuvel, P.
J. Robben Azn. en M. J. Snoeren te Loon op
Zand tegen beslissingen van den gemeente
raad van Loon op Zand d.d. 17 Juli 1935 be
treffende toelating en niet-toelating van tot
lid van den raad benoemden.
De raad had besloten elf benoemden als raadslid
toe te laten. Vier benoemden werden niet toegelaten
omdat hun geloofsbrief niet tijdig was ingezonden;
van een der niet-toegelatenen ontbrak bovendien
een tweetal bij den geloofsbrief behoorende stuk
ken.
De niet-toelating van A. Snaphaan, J. D. E. van
den Heuvel, P. J. Robben Azn. en M. J. Snoeren, die
de kennisgeving, voorgeschreven in art. 14 der ge
meentewet niet hadden ingezonden, is gehandhaafd
op grond, dat hun geloofsbrieven niet tijdig waren
ingezonden en de plaatsen ingevolge art. 18, laatste
lid, der gemeentewet geacht moesten worden op
nieuw te zijn opengevallen.
De toelating van de elf overige benoemden is ver
nietigd op grond, dat zij hun geloofsbrieven niet
tijdig hadden ingezonden en de plaatsen geacht
moesten worden opnieuw te zijn opengevallen.
De brief in de map.
Gebleken was n.1. dat aan geen der benoemden
ook niet aan de elf door den raad toegelatenen, door
den voorzitter van het Centraal Stembureau bericht
was gegeven van de ontvangst der mededeeling, be
doeld in art. 15, 2e lid der gemeentewet. De burge
meester verklaarde, dat het bedoeld ontvangstbe-
richt direct door hem was geteekend en afgegeven,
doch dat door een onverklaarbare omstandigheid
deze berichten voor alle gekozenen waren gevoegd
bij de stukken, welke voor eiken gekozene in een
afzonderlijke map worden opgeborgen. Bedoeld stuk
hebben de Gedeputeerde Staten niet als een „be
richt aan den benoemde" aanvaard, nu het niet aan
den benoemde was verzonden of hem ter hand ge
steld.
STELLING INGESTORT. EEN DOODE, TWEE
ERNSTIG GEWONDEN.
Donderdagmorgen is bii den tankbouw op het ter
rein van de Bataafse,he Petroleum Mii. aan de Von-
idelingcnplaats 'te Pernis een ernstig ongeluk ge
beurd.
Zes werklieden waren bezig een ijzeren plaat te
leggen op het dak van een tank. Doordat de plaat
ging schuiven, kwam zii terecht op de 10 meter
hooge stelling, waarop de werklieden stonden, ten
gevolge waarvan de console, waarop de stelling
rustte, brak.
Vier arbeiders vielen naar beneden. Een hunner
was onmiddellijk dood. twee anderen bleken zeer
ernstig te zijn gewond. De vierde persoon bekwam
slechts lichte verwondingen.
Een tweetal ziekenautos' uit. Rotterdam waren
spoedig ter plaatse en vervoerden de gewonden naar
het ziekenhuis.
Omtrent het ernstig ongeval, vernemen wij nog
het volgende:
Eenige bonderden arbeiders zijn bezig op genoemd
terrein een groote tank te bouwen. Deze tank is
nagenoeg geheel opgetrokken en Donderdagmorgen
was men in zooverre gevorderd, dat de hovenplaat
moest worden aangebracht. Door tot nu toe niet op
gehelderde oorzaak is deze plaat gaan schuiven, zoo
dat zii terecht kwam op een 10 meter hooge houten
klimstelling. Onder bet gewicht van de plaat is deze
stelling, bezweken. Zii stortte in en zes arbeiders,
die zich erop bevonden, vielen mee naar beneden.
De noodlottige gevolgen daarvan zijn reeds be
kend. Twee der arbeiders kwamen met den schrik
vrij. De bouw van de tank werd uitgevoerd door
Swarttouw's Constructiewerkplaats en Machinefa
briek te Schiedam.
Voor zoover valt na te gaan. zijn bii den bouw alle
voorgeschreven maatregelen voor veiligheid geno
men. De politie en de Arbeidsinspectie waren spoe
dig na het ongeval ter plaatse om een onderzoek in
te stellen.
loosheidsvraagstuk beheerschen: de internationale
toestand en de toenemende mechanisatie, verklaar
de mr. Slingenberg, dat natuurlijk" de eerste voor
verbetering vatbaar blijft, de tweede niet, omdat
mechanisatie zal blijven toenemen. De invoering van
de veertigurige werkweek blijft tot dusver, zooals be
kend, bij de internationale besprekingen te Genève
steeds haken op de loonkwestie.
Wat de samenwerking van partijen in de regee
ring des lands betreft, verklaarde mr. Singenberg.
dat hij die in toenemende mate in 's lands belang
noodzakelijk acht. Samenwerking is eisch van den
tijd.
Zooals men weet hebben èn de Centrale Land
bouworganisaties èn de Verccniging van Exporteurs
van Spek adressen gericht aan den Minister van
Economische Zaken.
Wel zelden zullen adressen van deskundigen
meer met elkaar in tegenspraak zijn geweest.
Het adres der boeren zegt dat de afzet van Xeder-
landsch spek naar Duitschland is geslonken tot pl.m.
3 millioen kg per jaar, terwijl de exporteurs daar
entegen opmerken dat alleen reeds in de eerste
helft van 1935 een hoeveelheid van 4072000 kg. naar
Duitschland werd uitgevoerd, terwijl die export van
gezouten spek naar Duitschland in 1000 kg. bedroeg:
in 1928 - 2841: 1929 - 2882; 1930 - 4989; 1931 - 12053;
1932 - 18154; 1933 - 11137 (in het jaar 1933 begonnen
de betalingsmoeilijkheden van Duitschland van ern-
stigen invloed op den export te worden.)
De Landbouworganisaties beweren in hun adres
dat de Nederlandsche Veehouderij Centrale (N.C.C.)
tot dusverre veel meer spek uit de markt heeft ge
nomen, dan door haar met voordeel kon worden
afgezet, zoodat de N.V.C. voor groote verliezen komt
te staan, omdat de varkenshouderij in Nederland
maar steeds met het produceeren van spek doorgaat.
Zij vragen daarom aan den Minister inkrimping
van de spekproductie in de z.g.n. „zwaarmestersbe-
drijven", en geven als hun mcening te kennen dat
dit doel het best kan worden bereikt door een extra
heffing op varkens met een levendgewicht van b.v.
hooger dan 250 pond. Door deze heffing zeer hoog
op te voeren, zou het voor den boer onrendabel kun
nen worden gemaakt om het dier zwaarder te laten
worden.
Daar tegenover stellen de spekexporteurs het
groote belang van Nederland bij het behoud van
Duitschland als afnemer van Nederlandsch spek.
Amerika, Spanje, Hongarije en Joego-Slavië betwis
ten ons daar onze positie en als de varkensfokkers
niet langer zouden kunnen zorgen voor het steeds
ter beschikking stellen van de voor export vereischte
kwaliteit, zou deze belangrijke markt voor dit be
langrijke agrarische product geheel teloor gaan.
Tegenover de bewering dat de N.V.C. groote ver
liezen op het uit de markt genomen spek zou lijden,
teekenen exporteurs aan, dat momenteel door
Duitschland 50 ct. per kg. wordt betaald, zoodat de
zwaarmesterij op grond van deze cijfers loonend
moet zijn.
(De N.V.C. betaalt 34 35 ct., doch dit geschiedt
om vroegere verliezen weg to werken en heeft dus
niets met de al of niet levensvatbaarheid v&ri de
spek export te maken. Red.).
Terwijl tenslotte Öe landbouworganisaties aan Zijne
Excel 1 ent ie in Overweging geven om het spek van ge
meste zeugen en oude beeren te doen uitvoeren, mer
ken de exporteurs op, dat het spek van de laatste niet
voor menschelijk voedsel geschikt is, maar slechts
voor technische doeleinden gebruikt kan worden, ter
wijl zcugenspek niet als eerste kwaliteit kan worden
aangemerkt.
Duitschland, als onze grootste afnemer, heeft
steeds bijzonder prijs gesteld op le kwal itsit
vast, dik en dus zwaar spek en is steeds bereid geble
ken hiervoor een goeden prijs te betalen.
Het zou dan ook van weinig inzicht getuigen, als
men door schaarschte of de levering van minder
waardige kwaliteiten dezen afnemer van zich ver
vreemdde.
BOMBARDEMENTSVLIEGTUIG MET EEN BE
MANNING VAN DERTIG KOPPEN VERMIST.
Long Beacli (Californië). Dertien vliegtui
gen van de Amcrikaansche oorlogsmarine zijn Don
derdag aan de Californischc kust gestart, om een
onderzoek in te stellen naar een Amerikaansch
bombardementsvliegtuig, dat met een bemanning
van dertig koppen boven den Stillen Oceaan ver
dwenen is.
Het onderzoek was volkomen vruchteloos. Slechts
ontdekte men een olievlek op het zee-oppervlak.
Men neemt aan, dat deze vlek afkomstig ïs van het
vermiste vliegtuig, dat naar alle waarschijnlijkheid
gezonken is. Aan het strand is bovendien een vlieg-
helm aangespoeld. Men neemt aan, dat deze aan
een lid van de bemanning van het vliegtuig behoort.
Het betreft hier een van de mo
dernste en snelste machines der
Amerikaansche luchtvloot. De be
wapening bestond uit zes machine
geweren en verscheidene installa
ties voor het werpen van zware
bommen.
Hiernaast ziet men een dergelij
ke reusachtige bommenwerper.
Het toestel weegt 14 ton en heeft
een lengte van 21 meter. Verder
bevinden er zich 4 geschuttorens
op, waarin de machinegeweren
staan opgesteld. Men kan ze op
nevenstaande afbeelding zien, voor
aan den neus van het toestel de
hoofdtoren, verder aan elke zijde
van de romp achter de vleugels
en tenslotte één boven op de romp.
