Feest in den eersten Zuiderzeepolder.
Eerste Lustrum van
de Wieringermeer.
Dinsdag 20 Augustus 1935.
SCHAGER COURANT.
Tweede blad. No. 9789
Zet 'n waker voor
Uw kleerenkast!
BON VOOR GRATIS PRESTO
GELDIG TOT EN MET 24 AUGUSTUS
Uw winkelier verstrekt U tegen deze bon
3 pakken Presto. 71/2 ct. zeeppoeder,,
vöor de prijs van 2, dus voor slechts
J5 ct. 3 pakken Presto zeeppoeder.
Naam
NV. WASCHOLI NE FABRIEK
'VVVVv</v«vvwvwv ".f
Door zijn zwager overvallen.
Helmond. Zondagavond omstreeks elf uur heeft
te Stiphout nabij Helmond een ernstige steekpartij
plaats gehad.
Toen de arbeider W. v. d. M., vergezeld van zijn on
geveer 9-ja.rig dochtertje huiswaarts keerde, pas
seerde hij de woning van zijn zwager M. de A. Deze
heeft zijn familielid, met wicn hij in onmin leefde,
waarschijnlijk staan opwachten. Plotseling kwam
hij van achter zijn woning te voorschijn en stortte
zich op v. d. M., wien hij met een mes in het ge
laat stak. De wang werd doorboord en ook de tong
werd nog door het mes geraakt. Hevig ontsteld liep
het meisje naar de nabij gelegen ouderlijke woning
om haar moeder van het gebeurde in kennis te stel
len. Ijlings werd een geneesheer uit Helmond ge
waarschuwd, die na voorloopig hulp te hebben ver
leend, overbrenging naar het ziekenhuis te Hel
mond gelastte. Uit voorzorg werd het slachtoffer, dat
zeer veel bloed verloren had, door den Zeer Eer
waarden Heer Pastoor van de laatste H.H. Sacra
menten voorzien.
De dader nam na zijn daad per fiets de vlucht naar
Helmond, waar hij nog denzelfden nacht door de ma
rechaussee aldaar is gearresteerd. Voor het verder
onderzoek is liij naar Stiphout overgebracht.
GHEED3N IN 6350 KERKEN.
Om vrede.
New-York. Onder de auspiciën van de Ame-
rikaansche zondinssvereeniging zijn Zondag in 6350
kerken in geheel Amerika gebeden v.erricht voor
den vrede en de bij legging van het Italiaansch-
Abessijnsche geschil.
Dr. Gcorgc White, de secretaris der zendingsver-
ceniging heeft verklaard, te hopen, dat de kerken
de wereld op ondubbelzinnige wijze duidelijk
zouden maken dar zii militaire kracht verfoeien en
dat vreedzame middelen noodzakelijk ziin om inter
nationale geschillen te beslechten.
BEROEMD SCHILDERIJ VERKOCHT.
Voor 250.000 dollar.
N e w-Y ork\ De beroemde ..Roeping van Petrus
en Andreas" van Duccio di Buoninsegna- is hier ver
kocht voor 250.000 dollar. Het schilderij meet slechts
42 bij 44 c.M. De lcooper is de directeur van een aan
tal eenheidsprijzemvinkels, mr. Samuel H. Kress.
Naar uit bevoegde bron wordt vernomen, heeft mr.
Kress het schilderij, dat onlangs te Parijs werd ten
toongesteld, van mr. Clarence H. Mackay gekocht.
Het is een van de vier stukken, welke door Lord
Duveen uit de Benson-collectie werden aange
kocht; later kwam het in het bezit van mr. Mackay.
DE SLANG BEET DE KOE, EN DE MELK
V/AS VERGIFTIGD.
Cal cutta. Te Cooch Behar in Bengalen werd
een gezin na een maaltijd ziek en de geneesheeren
slaagden er niet in een diagnose vast te stellen. Kort
daarna stierf de koe, welke de melk en de room,
die bij den maaltijd waren gebruikt, had geleverd.
Zij bleek enkele uren te voren door een slang te
zijn gebeten. De familie is daarop behandeld kun
nen worden en is genezen.
De broeder van het hoofd der Fransche republiek,
president Lebrun, de landbouwer Gabriel Lebrun, die
zooals bovenstaande foto laat zien, zijn ploeg niet
ontrouw is geworden, ondanks de hooge positie van
zijn broer, werd benoemd tot ridder in het legioen
van eer.
vast inwonertal van 2360, waarbij nog velen, die
hier tijdelijk in de kost zijn.
Wij roepen in onze herinnering terug de foto's, die
wij eerlangs afdrukten van het geven van onderwijs
voor de jeugd in cantine's en de kerkelijke bijeen
komsten in particuliere huizen. Thans telt ieder dorp
drie kerken en twee groote vierklassige scholen, als
mede ruime, doelmatige gymnastiek gebouwen.
Het stempel van nederzetting in een nieuw gewon
nen gebied, dat de dorpen uit den aard der zaak
aanvankelijk droegen, en dat hierin bestond, dat al
les er nog even kaal uitzag, hebben ze reeds verloren.
Er is weinig meer, dat ze van andere dorpen op het
„vasteland" onderscheidt. Voor elke woning een goed
onderhouden bloementuintje met luguster haagje en
achter een groenten-tuin.
Winkels op allerlei gebied voorzien in de dagelijk-
sche behoeften der bewoners. In de plaats der can-
tine's verrezen moderne hotels, waaraan weldra be
hoefte ontstond in verband met het zich steeds meer
ontwikkelende toerisme naar het nieuwe land.
Het hoofddorp Wieringerwerf nadert zijn vol
tooiing; het wordt als het ware uit den grond ge
stampt.
Men vraagt zich wel eens af, of Wieringerwerf het
grootste dorp zal worden, doch daar is tot nu toe
moeilijk antwoord op te geven. Er zijn allerlei om
standigheden geweest, die den houw van dit dorp in
den weg stonden. Zooals men weet, was de bodem,
waar aanvankelijk het dorp geprojecteerd was, niet
van voldoende stevigheid, zoodat de plannen gewij
zigd moesten worden. Hiermee ging geruimen tijd
heen, maar in dien tijd stond het particulier initia
tief niet stil. De middenstand ontwikkelde zich
meer en meer, terwijl dokter, veearts, e.a. zich in de
reeds bestaande dorpen vestigden. Weliswaar komt
straks in Wieringerwerf het gemeentehuis en zal
het straks de woonplaats worden van den nieuw
te benoemen burgemeester, doch of het in de toe
komst in alle opzichten de centrumgemeente van
de Wieringcrmeer zal worden, dit is een vraag die
alleen de toekomst zal weten te beantwoorden.
Vrije boeren in het nieuwe land.
Welk een verschil voor ongeveer 2 jaren terug.
Toen waren er nog alleen de groote landbouwschu-
ren van de bedrijfsboeren; één op de 300 H.A. Nu is
het aantal sterk vermeerderd en zijn er boerderijen
van allerhande maat en model. Dit voorjaar tegen
Mei kwamen verhuiswagens op de wegen van de
Wieringermeer, w.o. veewagens met koeien en paar
den. Die wagens kwamen uit, verschillende provin
cies: Groningen, Friesland, Gelderland. Brabant en
de beide provincies Noord- en Zuid-Holland. De eer
ste pachters kwamen in den polder. Een heele serie
arriveerde dit voorjaar en ook dit najaar komen
weer een groot aantal zich vestigen als particuliere
pachters, onder wie verscheidene, die thans reeds
bedrijfsleider zijn.
Moge het hun gegeven zijn, dat zij, ondanks crisis
en malaise, zich op het nieuwe land zullen weten te
Groene velden, roode daken en vriende
lijke dorpen.
Het was uit den aard der zaak noodig hij de uit
voering der cultuurwerken te kunnen beschikken
over een aantal boerderijen op verspreide plaatsen
in den polder, later gevolgd door bijhouw van eenige
tientallen bedrijven bestemd voor verpachting.
En het landschapI De grauwe doode kleur der zee
bodem is verdwenen onder malsche klavers, Luceme
of prachtig groene weiden, waar groote koppels
vee rustig in loopen te grazen. Daarboven uit
steekt, zoover het oog reikt, het felle rood of de
nog frisch getinte kleur van het nieuwe riet der tal
rijke hofsteden, die in den nog zoo jongen polder
pis paddestoelen uit den grond zijn verrezen.
Zelfs de hoornen en het lagere houtgewas rond de
boerderij ontbreken al niet meer. Doch niet alleen
bij de boerderijen, ook langs de wegen en bij de
dorpen zijn de boomen bij duizenden geplant en met
verrassend resultaat, want reeds hebben de aanvan
kelijk spichtige „staken" het gebracht tot een werke-
lijken boom met een weelderigen bladerenkruin.
Vanaf het eerste droogvallen van den polder is
er gewerkt om de Meer toegankelijk te maken. Door
dat zulks in snel tempo moest gaan, werden bree-
de rijwielpaden of lichte autowegen aangelegd.
Thans is het wegennet geheel compleet en kan
'de polder over een lengte van 245 K.M. worden door
kruist over een pracht wegdek, in klinker of basalt.
Het is uit met het oversteken van de voor ons
thans aftandsche pontjes. Ettelijke tientallen brug
gen van soliede constructie garandeeren veilige ver
binding over de vele kanalen.
Wij gaan in onze herinnering terug naar het
oogenblik, waarop de eerste kolonisten het nieuwe
land betraden, nog onzeker van wat de toekomst
hen brengen zou. Het waren er nog slechts enkele
die zich op de plekken hebben nedergezet, waar ze
wisten dat. eens de dorpen zouden verrijzen.
En nu! Hoe is alles in die luttele jaren veranderd.
Denken we voor enkele jaren terug, dat Slootdorp en
ook Middenmeer nog maar door enkele gezinnen
was bewoond en thans in 1935 reeds in beide dorpen
450 gezinnen z-ijn gevestigd, uitmakende -in totaal -n
Bescherm Uw kleeren tegen motten!
Haal 'n bus Shelltox bij Uw dro
gist en verdelg het ongedierte
met larven en eitjes incluis. Shelltox
is insectendood!
.VANAF HET OOGENBLIK, WAAR
OP DE EERSTE KOLONISTEN
HET NIEUWE LAND BETRA
DEN, NOG ONZEKER VAN WAT
DE TOEKOMST HUN BRENGEN
Morgen, Woensdag den 21sten Augustus,
zal het vijf jaar geleden zijn, dat de Wierin
germeer droogviel. De bevolking van het
nieuwe land de bedrijfsleiders en pachters,
verspreid wonend door de Meer bereiden
zich voor op eenige feestelijkheden, ter her
denking van dit heuglijke feit. Wederom
sloot een periode van een groot en grootsch
nationaal werk, maar het beteekent tevens
de aanvang van een nieuwe periode de
verdere cultiveering van het 20.000 H.A. groo
te grondgebied, met de bestemming om tot
vruchtbare landouwen te worden omgetoo-
verd.
Bij dit eerste lustrum van de Wieringer
meer is er alleszins reden om een blik in het
yerleden te slaan.
De grootsche werken, 'die de aandacht van gansch
'de wereld trokken, uitgevoerd door een staf van zeer
bekwame mannen, geven in ruime mate aanleiding
de ontwikkeling van dit nieuwe land in korte trek
ken .vanaf zijn geboortestond na te gaan.
Aanvang Inzaai en ontginning der bo
dem.
Het lag voor de hand dat er vanaf den eersten dag
aan het bouwrijp maken van den drooggekomen bo
dem gewerkt werd. In het najaar 1930 had reeds de
eerste uitzaai rogge plaats 130 H.A. en het daarop
.volgend voorjaar 120 H.A. zomergerst ten Zuiden
[van de Haukes.
De opbrengst dezer graansoorten gaven reeds aan
stonds hoopvolle resultaten. Het behoeft geen toelich
ting, dat met de grootste mogelijke spoed aan de
ontwatering van den bodem werd begonnen. Sloo-
iten en greppels werden gegraven de kanalen wa
ven reeds gedeeltelijk ingelegd. De Meer werd hier
door een werkobject van belang, waardoor vele ar
beiders uit schier alle windstreken hier een boter
ham konden verdienen. Zij werden ondergebracht in
.werkkampen, gebouwd in onderscheidene hoeken
iVan de Meer. In ongeveer 2 jaar tijds was het bijna
20.000 H.A. groot zijnde compleet doorsneden met
•kanalen, slooten en greppels. Ook met de drainage
werd op beperkte schaal aangevangen, zoowel met
ide hand als machinaal draineeren.
Talrijke proeven op het gebied van ontzilting, be
mesting en de keuze van gewassen om straks bij het
in \cultuur brengen van voorlichting te dienen. De
tractors op rupsbanden deden hun intrede in het
nieuwe land. Voor paarden was de bodem aanvan
kelijk nog te drassig. Eei*st later zien wij echter ook
hen verschijnen, die steeds zoo'n groote rol ge
speeld hebben in de bewerking van den grond, en
thans zijn er reeds eenige honderden op de talrijke
bedrijven in den nieuwen polder in gebruik.
Het ploegen, zaaien, maaien en dorschen wordt
(echter geheel mechanisch gedaan.
Aldus vorderde gestaag het dienstbaar maken van
den grond aan het productieproces en thans, in 1935,
zou men welhaast geen gewas kunnen bedenken of
het groeit reeds welig in den vóór vijf jaar terug
nog door het zeewater overspoelden bodem.
Begonnen werd met een uitzaai van pl.m. 250 H.A.
in 1930, terwijl in dit jaar ruim 10.000 H.A. ligt inge
zaaid in vruchtbaar cultuurland, terwijl pl.m. 1250
H.A% is ingezaaid met noodmengsel, terwijl daaren
boven ruim 1500 H.A. werd uitgegeven in pacht aan
(de particuliere hoeren.
Handhaven. Wat betreft de uitkomsten der gewas
sen. deze stemmen in alle opzichten tot een hoopvol
resultaat.
Voor hen zal echter het landleven, dat volgens
den dichter Staring „zoo genoegelijk heenrolde"
voorloopig wel niet ziin weggelegd. Maar voor wie
is dat tegenwoordig wel zoo?
Met de dichterlijke ontboezeming in de laatste
brochure der Wieringermeerdirectie zeggen we:
De polder groeit.
Staag, ongestoord.
De arbeid boeit.
Het werk gaat voortl
Werk voor de scheepswerven
Nieuwe scheepsbouworders van de Ko
ninklijke Shell groep.
Naar wij vernemen heeft de Koninklijke Shell
Groep weer eenige nieuwe orders geplaatst bij de
Nederlandsche Scheepsbouwindustrie: n.1. één stoom
schip van 4000 tons draagvermogen bij de Neder
landsche Scheepsbouw Mij., Amsterdam, ten behoeve
van de vaart in West-Indië, één stoomschip van 4000
tons draagvermogen bij P. Smit Jr., Rotterdam voor
dezelfde vaart en een motorschip van 560 tons draag
vermogen bij v. d. Giessen te Krimpen a. d. IJssel
voor de vaart in Portugal.
Wat, afgezien van de vele reparatie en onderhouds
werkzaamheden, alleen reeds de nieuwbouw-orders
van de Koninklijke Shell Groep beteekenen voor de
Nederlandsche scheepsbouwnijverheid, wordt duide
lijk, indien men voor oogen houdt, het feit, dat deze
groep momenteel dus in aanbouw heeft, alleen in
Nederland, negen zeeschepen, van tezamen 70.000 tons
draagvermogen, t.w. twee van 12.100 tons, vier van
9.100 tons, twee van 4.000 tons en één van 560 tons.
In totaal zijn, wat zeeschepen betreft en met inbe
grip van bovenbedoelde opdrachten, momenteel in
Nederland in aanbouw, c.a. 127.000 tons draagver
mogen (inclusief ruim 20 kustvaartuigen, welke in
Groningen gebouwd worden.
DE BALSEMING VAN HET LIJK VAN LENIN.
Het geheim thans onthuld.
Moskou. De deelnemers aan het Physiolo-
gisch Congres zijn de eersten geweest, aan wien het
geheim van de wijze, waarop het lichaam van Lenin
is gebalsemd en bewaard, is onthuld. Zii ziin Zater
dag van Leningrad naar Moskou gegaan en hebben
daar het Kremlin en het mausoleum van Lenin in
de Roode Straat, waar de Bolsjewistische leider tien
jaar geleden werd bijgezet, bezocht.
De professoren Vorobieff en Zbarski hebben daar
na een lezing gehouden over de door hen toegepaste
methoden om het lichaam te bewaren. Voordien
hebben zii, ondanks alle verzoeken van wetenschap
pelijke belangstellenden uit de geheele wereld, nim
mer het geheim onthuld.
De laatste ronde! Uw winke
lier is nog maar een paar
dagen in staat om U van
net zeldzame voordeel te
doen profiteren! Zorg dat U
niet te laat komt, want zulk
een voordeel moet U zich
niet laten ontglippen.
Nfierii
fjlaafs vón PRESTÖ geen
ènder nierk zeeppoeder sfefi. U hiMjlj
PRESTO KWAUTSirii
SgjajF'1^1'-" •te-'8 ti'
PRO A 75-091 H
