Zal de
Volkenbond zegevieren?
Samenwerking van
alle volkeren
Ook de Hederlandsche regeering
trouw aan den Volkenbond
Laval
Een interview
met Miussolini*
Zaterdag 14 September 1935.
SCHAGER COURANT.
R1CKETT TE LONDEN.
De met spanning verwachte rede
van Laval.
ABESSYN1E ACHT OORLOG
ONVERMIJDELIJK.
De spelling-Marchant.
Geweldige brand in Japansche stad.
„DE VOLKENBOND IS GEBOREN UIT HET LIJDEN
DER MENSCHEN. HIJ IS GEBOUWD OP
RUINES OM DE TERUGKEER VAN DEN
OORLOG TE VERHINDEREN."
Met groote spanning is de redevoering tegemoet
gezien, die gistermorgen door den Franschen minis
ter-president Laval op de Volkenibondsvergadering
Ie Genève is uitgesproken, vooral nu met voldoening
kennis genomen was van de krachtige reactie, die
de redevoering van den Engelsöhen afgevaardigde,
Sir Samuel Hoare. in het buitenland gewekt heeft.
Laval ving onder doodsclie stilte en algemeene
gespannen aandacht zijn redevoering aan met te
zeggen, dat in den ernstigen huidigen toestand elk
zijn verantwoordelijkheden op zicli moet nemen.
„Wederom geef ik uiting aan ons geloof in het Vol-
kcnbondspact. Wij mogen ons niet aan onze verplich
tingen onttrekken. De redevoering van den Engel-
schen minister van buitenlandsche zaken, Sir Sa
muel Hoare, beteekende een historisch oogenblik in
de annalen van den Volkenbond. Wij verheugen ons
over een nauwe samenwerking met Groot-Brittannië
bij de verdediging van den vrede en het behoeden
yan Europa.
Bij de uiterste pogingen, die de Volkenbond in het
werk stelt om een oplossing te vinden, ben ik vast
besloten mijn plicht te vervullen als lid van den
Volkenbond en als vriend van Italië. Alles zal wor
den gedaan om voldoening te schenken aan de le
gitieme behoeften van Italië, waarbij de rechten
,van de andere leden van den Volkenbond geëerbie
digd zullen worden. Er bestaat geen enkele oneenig-
beid tusschen Groot-Brittannië en Frankrijk bij het
zoeken naar een vreedzame regeling van het con
flict. Onze verplichtingen zijn vastgelegd in het Vol-
kcnbondspact en Frankrijk zal daar niet van afwij
ken.
De Volkenbond is geboren uit het lijden der men-
schen. Hij is gebouwd op ruines om de terugkeer van
den oorlog te verhinderen. Frankrijk heeft den Bond
geestdriftig en weloverwogen zijn instemming gege
ven. Laten wij onze hoop stellen op de samenwerking
van alle volkeren."
Een belangrijke rede is ook gehouden door den
Nederlandschen afgevaardigde, minister De Graeff.
Spr. stelde vast, dat het vertrouwen in de collectie
ve veiligheid meer en meer teloor gaat en de bewa
peningen hand over hand toenemen. Dit is misschien
wel, aldus de minister, hetgeen het gezag van den
Volkenbond het allermeest heeft geschokt. Deze op
vatting van collectieve veiligheid is van stonde af
aanvaard door de landen, die, als het mijne, buiten
de conflicten waren gebleven, welke in de laatste
eeuw de wereld verontrust hebben.
Nederland, welks grondgebied in drie werelddee-
len is gelegen, dientengevolge erootelijks blootge
steld aan gevaren bij een botsing van groote mo
gendheden en dan ook verknocht is aan zijn traditio-
neele zelfstandigheidspolitiek, die het. buiten den
strijd der anderen moest houden, is dezen nieuwen
weg niet op luchthartige wijze ingeslagen. Neder
land heeft dit gedaan, overtuigd dat het. nieuwe
stelsel van collectieve veiligheid zoodanige voordee-
lcn voor het welzijn der wereldgemeenschap,
waarvan ook dit land deel uitmaakt, zou kunnen
bieden, dat onthouding, zijnerzijds tekort zou doen
aan zijn plicht tot internationale samenwerking.
De gebeurtenissen van den laatsten tijd
hebben in geenen deele het inzicht der Ne-
derlandsche regeering op dit punt gewijzigd.
Ik hecht eraan om nu nogmaals de ver
knochtheid van mijn regeering aan den Vol
kenbond te betuigen, zoomede om haar vas
ten wil te bevestigen de verplichtingen,
welke het Pact aan haar leden oplegt, ten
volle na te komen.
Het is onze diepe overtuiging, dat men nimmer den
wereldvrede zal kunnen verzekeren door een econo
mische politiek te voeren, welke het eene volk tegen
het andere opzet en aller bestaan bedreigt. Deze po
litiek zal onvermijdelijk krachten ontketenen, waar
tegenover alle maatregelen om den oorlog te voorko
men. alle maatregelen van collectieve veiligheid
machteloos zullen blijken.
Inderdaad behoort de integrale toepassing van de
opendeur de spil te zijn van elk stelsel, dat een waren
Volkenbond in stand wil houden. Trouw blijvend aan
het handvest van onze internationale gemeenschap,
koestert de Neclerlanclschc regeering den hartgrondi-
cember en Februari hebban voorgc.h.r.n gaf vooral;
uitdrukking aan zijn vertrouwen m hel vredeswerk
van den volkenbond. Hij noemde Italië vcrantwooö
delijk voor de huidige situatie en zeide, dat zijn land
had bewezen, concessies te willen doen en zich op
offeringen te getroosten. De keizer sprak nog van.
zijn verknochtheid aan zijn vaderland en over de di
plomatieke manoeuvres van Italië. De keizerlijke re
geering van Ethiopië, aldus de negus, is van hét
hartstochtelijk verlangen bezield, den vrede te hand
haven en alle verplichtingen, welke zij heeft aange
gaan, na te komen. Zij wil daarbij concessies doen,
welke vereenigbaar zijn met de eer en de waardig
heid van het land.
Abessynië wenscht bovenal rechtvaardigheid en,
het land brengt hulde aan degenen, die alles in bet
werk stellen, om den vrede te bewaren.
gen wcnsch, dat het werk van den vrede bevestigd
worde, eenerzij cis op den grondslag van de collec
tieve veiligheid, anderzijds op dien van een billijke
behandeling van den handel.
Dames en heeren! De spi ekers, die mij vooraf zijn
gegaan, hebben gewezen op de gevaren van den in
ternationalen toestand, te: midden waarvan wij ons
thans bevinden. Ik zou ze ggen, dat het om het be
staan van den Volkenbond gaat. Want cleze hooge
uiting van den menschelij ken geest zal de tijdelijke
hinderpalen blijken te overwinnen, welke zij thans
op baar weg ontmoet.
Niemand zal echter betwijfelen, dat de mislukking
in de tegenwoordige moeilijkheden, nadat de Volken
bond de laatste jaren reeds bij andere gelegenheden
hc eftgefaald, zijn prestige dusdanig zou schokken,
dat een langdurige arbeid van weder-opbouw noo-
dig ware alvorens wij hersteld hadden, wat tihans
zou worden vernietigd.
Dames en hoeren. In diewe uren van den diensten
ernst moge elk onzer zijn verantwoordelijkheid
kennen.
Eiken dag kunnen wij zien hoe het werk aan de kanalen snel vordert. Dezer dagen werd de
Westfriesche Dijk bij Lagedijk, die daar door het kanaal Kolhorn—Stolpen gesneden wordt,
doorgegraven. Onze fotograaf heeft er net „even op kunnen wachten", tot het bovenstaande
gat in het overigens toch zoo hechte dijklichaam door een der machtige graafmachines
w-as uitgehold.
Engeland was reeds lang op
de hoogte van zijn plannen.
Verwacht wordt, dat Italië 26 September de
vijandelijkheden zal openen.
Het D.N.B. seint uit Addis Abeba.:
In politieke kringen alhier is men van meening,
dat, ondanks de bemoeiingen van den volkenbond
'en van Engeland, Italië den 26sten September de
vijandelijkheden zal openen.
Men houdt er rekening mede, dat ook Engeland
in den oorlog verwikkeld zal worden en dat het
zwaartepunt van den oorlog naar Egypte zal worden
verplaatst.
De echtgenoote van den Engelschcn gezant heeft
groote voorraden verbandstoffen voor het Abessyni-
sche Roode Kruis besteld.
De Italiaansche gezant heeft de Abessynische re-
gcering om militair geleide verzocht voor de naar
Aclclis Abeba teruggeroepen consuls.'
De negus voor de microfoon.
Reeds 1100 gebouwen door het vuur ver
nield.
Tokio. In de aan de Noordoostkust van
Japan gelegen stad Niigata heeft in clen
naöht van Donderdag op Vrijdag een ontzag
lijke brand gewoed. De voornaamste winkel
straat van de stad waar zich ook een bank
gebouw, de spaarbank, de vischbcurs, een
schouwburg en het hoofdbureau van politic
bevinden, is volkomen door de vlammen ver
nield. Men is er nog steeds niet in geslaagd
den geweldigen brand te bedwingen. Vooral
de voorstad Sjibata. heeft ook te lijden ge
had. Vijftig pci'sonen werden bij den brand
gewond. In totaal zijn 1100 gebouwen vêf-
woest, w.o. een school, een ziekenhuis, een
kazerne en het postkantoor.
Het verzet is gebleven. Zal de rerjes-
ring de zaak opnieuw ter hand nemen?
AMSTERDAM. De keizer van Ethiopië, negus
Haile Selassic, de koning der koningen, heeft gister
avond van Addis Abeba uit een radiotoespraak ge
houden, welke speciaal bestemd was voor Europa en
Amerika.
Tc omstreeks tien minuten voor zeven boorde men
den omroeper te Addis Abeba: „Hallo, hallo, here is
Addis Abeba. Hallo, hallo, ici Addis Abeba."
Daarbij bleek, dat Addis wordt uitgesproken met
een zachten a-klank, welke den klemtoon heeft, ter
wijl „dis" met een zachte lange i-klank wordt uitge
sproken. De „e" van Abeba klonk eveneens kort c-n
ook in dit woord valt de klemtoon op den eersten
lettergreep, een korten a-klank.
De negus, die spoedig aan het woord kwam, sprak
op bedaarden toon.
Z.M. sprak over de incidenten, welke zich in Dc-
Het Dagclijksch Bestuur van de Nationale Vcr-
eeniging voor Orde en Eeniheid in de schrijftaal
schrijft ons:
Nadat de „spelling", die den naam draagt van mr.
H. P. Marchant, bij een zeer groot gedeelte van liet
onderwijs een jaar beeft gewerkt, blijkt, dat de po
gingen om die „spelling" bij de maatschappij ingang
te doen vinden, nog maar weinig resultaat hebben
gehad. Het verzet is gebleven en er is een sterk ver
langen, dat de Regcering de zaak opnieuw ter hand
neemt, teneinde door een het rechtsgevoel bevredi
gende procedure tot. een regeling te komen, welke
ook in Nederlandsch-Indië en België een beter ont
haal vindt dan aan de examenspelling is ten deel
gevallen.
De Nationale Vereenigi'ng blijft diligent en zal
daarvan spoedig doen blijken.
„ITALIë ZAL VASTB13 RADEN ZIJN DOEL NA-
STREVEN, ZELFS OP GEVAAR AF, MET
ENGELAND IN EEN OORLOG VER
WIKKELD TE RAKEN."
De petroleumconcessies, hem door den Negus
verleend, zal hij behouden en exploiteeren.
Ten tweeden male waren gisterenmiddag de Am-
sterdanische journalisten naar Schiphol getrokken,
aangezien ditmaal met stelligheid berichten ontvan
gen waren dat Rickett. de groote en achter de
schermen blijvende man van de Abessynische con
cessies. uit Praag vertrokken was en op Schiphol
zou landen.
Het mocht echter niet gelukken, ook maar een;
poging te wagen, in de hoofstad eenigo bijzonderhe
den omtrent zijn plannen te weten te komen, want
op Waalhaven, waar het toestel uit Praag volgens
de dienstregeling e.cn korte landing maakte, stapte
de heer Rickett uit. om eenigei minuten. later met
het gewone K.L.M.-vliegtuig naar Londen door te
reizen.
Reuter seint intusschen. dat Rickett te Londen Is
gearriveerd en bij zijn aankomst aldaar nog eens
bevestigde, dat hij van plan was. de concessies, hem
door den negus verleend, te behouden en te exploi
teeren. Na te hebben verklaard, dat hij spoedig te
New-York zou terugkeeren. voegde de financier er
nog aan toe: ,Ik heb de mooiste concessie gekregen,
die de wereld sedert lange jaren heeft gezien, en ik
hen er zeer trosch op, in deze zaak te zijn geslaagd.
PARIJS, Een medewerker van het politiek-litte-
raire weekblad „Gringoirje" is in de gelegenheid ge
weest eenige dagen geleden een onderhoud te heb
ben met Mussolini over den tegenwoordigen toe
stand in het bijzonder m et hel oog op dé houding
van Engeland tegenover het Italiaansch-Abessiln-
sche geschil.
Men heeft den indruk, aldus schrijft deze mede
werker, dat Mussolini zij n plannen eerst na zeer
rijpelijk overleg opgesteld heeft en dat niets hem
thans meer kan afhouden van zijn voornemen.
Op de vraag van den journalist'hoe de mee-
ningsverschillen tussrihen Italië en Engeland
ontstaan zijn. antwoordde de Duce. dat hij
de Londensche regeeiïng reeds langen tijd
geleden van zijn planaien op de hoogte (heeft
gebracht. In een nota van "29 Januari i.1.
heeft hij de Engelsche regeering deze plan
nen in alle bijzonderh eden uiteen gezet, ter
wijl fair en volkomen, openlijk de voor de
uitvoering dezer plannen noodzakelijke
maatregelen genomen zijn. Engeland heeft
dus tot in bijzonderheden alles geweten
wat Ilalic voornemens was te gaan doen en
het zou voor de Londensche regeering ge
makkelijk zijn gewees t reeds maanden, ge
leden haar bezwaren te doen gelden.
De correspondent
schrijft dan ver
der, dat hij een
hoog geplaatste
Italiaansche per
soonlijkheid, die
dagelijks met
Mussolini ver
keert, en derhal
ve de opvattin
gen van den Du
ce nauwkeurig
kent, gevraagd
heeft, waarom de
Engelsche regee
ring zoo langen
tijd noodig heeft
gehad om haar
standpunt vast
te leggen. Van
die zijde is hem
toen de volgende
verklaring gege
ven: Engeland
wil nu eenmaal
niet, dat Italië
MUSSOLINI. ijn koloniaal rijk
litbreidt, in het
hijzonder echter niet in Abessynic, aangezien dit een
deel van Afrika is, dat he t zichzelf heeft voorbehou
den. Alle Engelsche kring.en zijn het daarover eens.
Reeds sinds lang heeft men geen enkele koloniale
uitbreiding tot stand kunnen brengen zonder dat
Engeland zijn toestemming heeft gegeven of veeleer
heeft „verkocht".
Dit is een onomstootelij k' principe van de .Engel
sche diplomatie, dat in clen loop der jaren slechts
een enkele uitzondering gekend heeft, n.1. toen
Frankrijk overging tot verovering van Algiers. Voor
de eerste maal moet Engeland thans opmerken dat
het zijn tegenstand niet gelukt en ook niet gelukken
zal, Italië tegen te houden. Daarbij komt. de ontevre
denheid en de ergernis. E.'et mishaagt Engeland, dat
Frankrijk en Italië, die sinds lang rivalen zijn op
de Middellandsclic Zee ma de regeling hunner mee-
ningsvcrschillen ook in cle Abessijnsche kwestie tot
overeenstemming zijn gekomen.
De correspondent verklaart verder, dat hij na zijn
onderhoud met Mussolini, den stelligen indruk
heeft, dat Italië in ieder geval en op eigen kracht
zijn plannen in Abessymië ten uitvoer zal leggen.
De correspondent bad Mussolini de vraag
gesteld of bij na een eerste en beslissend
militair succes in Ah essinië bereid -zou -zijn
met de overige belanghebbende mogendheden
te onderhandelen over den toekomstigen po-
lilicken vorm van A'bessinië. Een tijdlang, al
dus had Mussolini te kennen gegeven, zou
(hij tot een zekere grens daartoe bereid zijn.
Wanneer Engeland echter reecis direct hij
den aanvang cler Italiaansche plannen vast
beraden tegenstand biedt, moet men de erg
ste verwikkelingen, om niet te zeggen ramp
spoeden venvachten.
De conclusie van den correspondent, is dan. dat
Frankrijk eraan moet deuken, dat Italië tot de
sterkste militaire mogendheden van Europa behoort
Frankrijk kan zich niet permitteer,en, een verwijde
ring tusschen Italië en Frankrijk te doen ontstaan,
aangezien Italië zich dan onmiddellijk tot Duitsoh-
land zou wenden. Hij heeft den stelligen indruk,
dat Italië vastberaden zijn doel nastreven zal. zelfs
op gevaar af met Engeland in een oorlog verwik
keld te raken.
