Vrachtauto door Dieseltreio
Bij het heengaan van Burgemeester
Haringhuizen.
Zaterdag 5 October 1935.
SCHAGER
COURANT.
Vierde blad. No. 9822
Een rijk en werkzaam
leven.
Ijverig pleiter voor het
platteland.
Chauffeur en passagier vermorzeld.
DE SPELLING-MARCHANT.
Ernstig verkeersongeluk.
Rrnrrrtü!
Ja, met wie? Met Burgemeester Haringhuizen?
Ja. Met de Schager Courant. Burgemeester, mogen
wij in verhand met Uw a.s. aftreden als burgemeester
eens met U komen praten. Neen, Burgemeester, geen
gewichtig interview.. Alleen maar een gezellig bab
beltje. U heeft te lange jaren tusschen ons geleefd en
gewerkt om niet eens samen wat herinneringen te
kunnen ophalen over wat er zooal is gepasseerd.
Vindt U dat goed? Uitstekend dan burgemeester, dan
komen wij! Dank U!
En als gevolg van dit telefonisch gesprek zaten
wij dezer dagen in de gezellige woning van burge
meester Haringhuizen te WieringerwaarcL
ft O
En wat wilt U nu van mij weten?
Wel, Burgemeester, laten wij beginnen bij het
begin. U is geboren te Nieuwe Niedorp?
Neen, niet te Nieuwe Niedorp, maar te Twisk.
Mijn jeugd heb ik wel in hoofzaak in Nieuwe Niedorp
doorgebracht. Ik ben daar ook eerst volontair en
later klerk ter secretarie geweest. En ik heb dan
ook in Januari j.1. mijn 40 dienstjaren als ambtenaar
kunnen gedenken. Ik werd op 1 Januari 1895 tot
ambtenaar te Nieuwe Niedorp benoemd. 16 Mei 1895
volgde de benoeming tot gemeente-secretaris te Wie-
ringerwaard en de installatie had op 26 Mei 1895
plaats.
Tot 1905 was Burgemeester Rezelman mijn di-
recten chef, en van 1905 tot 1917 Burgemeester Koster,
die ik 23 October van dat jaar als burgemeester op
volgde.
In de jaren liggend tusschen dat ik hier kwam en
mijn burgemeestersambt opgedragen kreeg, zijn tal
van functies en betrekkingen door mij vervuld.
En burgemeester Haringhuizen noemde op on
zen aandrang daarvan de volgende: schatter van
huurwaarde gebouwen personeele belasting, schatter
vergunningsrecht lokalen, boekhouder kaasfabriek
„Volharding", penningmeester van den Polder, boek
houder zuivelfabriek „Aurora", ambtenaar burgerlij
ken stand, secretaris-boekhouder Stoomtramweg Wie-
ringen-Schagen, gemeente-ontvanger, directeur distri
butiebedrijf, secretaris commissie wering schoolver
zuim, enz. Al deze betrekkingen werden tegelijktijdig
bekleed, dus van veel vrijen tijd is nooit sprake ge
weest. Werken, was het parool, van den ochtend tot
den avond. En toch wist de heer Haringhuizen zich
nog te bekwamen voor het radicaal van gemeente
secretaris en leidde hij op zijn beurt verschillende
volontairs voor dat examen op.
Aan hem werd weer bewaarheid: die veel te
doen heeft, kan veel doen, en vindt bovendien nog
tijd voor andere dingen ook. Want naast al deze
functies was er nog alle lust voor verschillende be
stuurslidmaatschappen, als: voorzitter Witte Kruis,
secretaris van het Nut, dito Staatspensionneering,
voorzitter Wijkverpleging Anna :Paulowna—Wierin-
gerwaard, hoofdbestuui'slid Wijkverpleging classis
Alkmaar, voorzitter van Liefdadigheid en nog meer.
En toen in 1917 dan de benoeming tot burge
meester volgde, moesten er vele van deze betrekkin
gen worden losgelaten en kwam er meer tijd over
om zich aan andere belangrijke zaken tè wijden,
die in een lange reeks achtereenvolgens de aan
dacht en belangstelling van Burgemeester Haring
huizen vroegen. Het lag niet in zijn aard om welke
betrekking of ambt ook, gemakkelijk op te nemen.
Burgemeester Haringhuizen voor zijn
werktafel.
Aanleg en karakter brachten hem, zoowel als capa
citeit en kennis, steeds aan de spits waar zijn be
langstelling en werkkracht werden gevraagd.
Vooral op 't gebied van gemeentezaken, dit opge
vat in den ruimsten zin van het woord, was er voor
burgemeester Haringhuizen alle gelegenheid om
zich te stellen in het gareel van het algemeen be
lang en dat belang te dienen met overgave van zijn
gansche persoon.
Speurder van nature, was elke kwestie die studie,
vereischtc, naspormgen vroeg, 'n kolfje naar zijn hand;
en met weergaloozen ijver gaf hij zich aan de taak die
hij zichzelf had gesteld.
Ook in de volgende jaren wijdde hij zich geheel
aan het openbare leven en zagen wij hem achtereen
volgens als Secretaris van het Comité der Vereeni-
ging van Burgemeesters en Secretarissen in de kan
tons: Hoorn, Purmerend, Alkmaar en Schagen; als
lid van het bestuur van de Afd. Noordholland der
Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten, later als
vice-voorzitter; als lid van het Hoofdbestuur der
Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten; als lid
van het bestuur der Noordhollandsche Adviescommis
sie voor bouwwerken en uitbreidingsplannen; als
Dijkgraaf van den Polder Wieringerwaard; als Regent
van het Centraal Ziekenhuis te Alkmaar; als Presi
dent-Kerkvoogd; als lid van het bestuur der afd.
Noordholland boven 't IJ der Vereeniging van Kerk
voogdijen; als voorzitter van de Vereeniging van Bur
gemeesters en Secretarissen; als vice-voorzitter van
de onderafdeeling 't Noorden van den Ned. Bond van
Gemeenteambtenaren. En overal, en dat is geen
grootspraak die wij hier neerschrijven, maar de nuch
tere waarheid, was burgemeester Haringhuizen steeds
mede de leidende persoon, de stuwkracht.
En ook Wieringerwaard vond in den heer Haring
huizen een krachtig bestuurder, die zooveel als dat
in een kleine gemeente maar kan, zijn initiatief liet
spreken. Blijken daarvan gaven zeer zeker de pogin
gen die er zijn ingesteld om een Ulo-school te stich
ten, de oprichting der woningbouwvereeniging, het
bouwen van 8 woningen, de verbouw van de secre
tariswoning, het invoeren van de 8 leerjaren en het
onderricht in het Fransch. Dan werd de begraaf
plaats uitgebreid, het Tehuis voor Ouden van Da
gen vergroot, Electrificatie en waterleiding vroegen
veel overleg en werk, met daaraan verbonden later
de overdracht van het laagspanningsnet aan de ge
meente. Wij noemen nog, dat in 1930 de aankoop
van het Sportterrein volgde en de bouw van de
zoo mooie nieuwe openbare school. In datzelfde
jaar werd de motorbrandspuit aangekocht.
En ondanks al dat werk, werd ook het vereeni-
gingsleven in eigen gemeente met geheel zijn
hart gediend. Voorzitter van Vrije Liefdadigheid; Be-
grafenisvereeniging; Commissie wering van School
verzuim; Arbeidsbemiddeling; Crisiscomité; dit lijstje
spreekt boekdeelen ten opzichte van zijn belangstel
ling voor dit alles. En dan nog mag ons lijstje geen
aanspraak maken op volledigheid, integendeel.
Wat het duidelijkst naar voren kwam in ons ge
sprek over wat er zooal in die lange jaren was voor
gevallen, was zeker wel de groote liefde die burge
meester Haringhuizen had voor het platteland; Hij
was en is 't nog, plattelander in al zijn doen en
denken.
En al zijn werken draagt het stempel van die lief
de, want waar mogelijk, stond hij op de bres om
die plattelandsbelangen te dienen.
Wij herinneren ons nog hoe ten opzichte van
het toelaten van de buitenleerlingen op de Handels
school te Alkmaar, burgemeester Haringhuizen vocht
voor het ontwerpen van een billijke gemeenschappe
lijke regeling en het genoegen mocht smaken dit te
bereiken.
Ook wat betreft de bijdragen voor de buitenleer
lingen voor de Hoogerburgerscholen, werd na de tus-
schenlcomst van den betrokken minister te hebben
gevraagd, een gunstigen uitslag verkregen.
De kwesties omtrent het Centraal Ziekenhuis te
Alkmaar, liggen nog versch in ons geheugen en de
regeling omtrent de bijdragen der buitengemeenten
en hun medezeggingschap, hebbe.i in burgemeester
Haringhuizen een pleiter gevonden, die met groote
kennis van zaken en taaie volharding voor die bui
tengemeenten is opgekomen.
In de Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten,
waarvan zooals reeds gemeld, de heer Haringhuizen
lid van het Hoofdbestuur is geweest, heeft hij in tal
van commissies van zijn gedegen kennis en studie
zin blijken kunnen geven. Wij herinneren alleen
maar aan zijn werkzaamheid wat de wijziging van
de onderwijswetgeving en leerplichtwet Lager Onder
wijs betreft en de wijziging der Pensioenwetten. Vele
uitgebreide inleidingen en gedocumenteerde uiteen
zettingen waren 't resultaat van 'n diepgaande studie.
Wij noemen onder anderen zijn inleiding: Ontwerp wet
wijziging Nijverheidsonderwijswet; vernieuwing 'van
het Gemeentelijk belastinggebied; wijziging Vleesch-
keuringswet; wijziging Hooger en Middelbaar Onder
wijswet, enz., enz., enz. Verbetering ontwerp wet In
komstenbelasting; de classificatie der gemeenten; de
strijd om de hooge en onbillijke P.E.N.-tarieven, dat
alles heeft eveneens de volle aandacht van burge
meester Haringhuizen gehad en ook hier kwam
scherp zijn belangstelling voor de plattelandsgemeen
ten naar voren.
De regeling van de finantieele verhouding tus
schen Rijk en Gemeenten en de onbillijke regelingen
daarbij voor het platteland, was een punt dat de
geheele persoon van burgemeester Haringhuizen
in beslag nam en op tal van wijzen was hij ook
weer hier de verdediger der plattelandsbelangen.
De Keuringsdienst voor Waren en al weer de
onbillijke verdeeling der kosten en al weer ten op
zichte der buitengemeenten tegenover Alkmaar, is
lang een strijdpunt geweest.
Wel teekenend voor het zuivere inzicht in zaken
van den heer Haringhuizen is zeker, dat hij reeds
in 1930 op het Congres der Ver. van Nederlandsche
Gemeenten het punt inleidde: de subsidieering voor
de verbetering van gemeente-wegen. En daar conclu
deerde: de beste oplossing zou zijn, dat voor verbete
ring der secundaire wegen, welke feitelijk op de we
genplannen thuis behooren en daarop niet voorko
men, buiten de wegenbelasting om, bijdragen worden
verleend uit 's Rijks en Provinciale kassen. Iets wat
later is geschiedt.
De wet houdende voorzieningen terzake van ge
meentelijke kosten voor werkeloosheidszorg, kon de
sympathie van burgemeester Haringhuizen niet- ver
werven. En 't was in hoofdzaak tegen het onbillijke
dat gemeenten die zelf niets kregen, voor andere ge
meenten die maar raak hadden geleefd, moesten be
talen. Een adres aan de Tweede Kamer voor eigen
gemeente, gaf van ontevredenheid over deze onbillijk
heid blijk.
Thans is eveneens nog In gang de actie tegen de
administraties der Ziekenfondsen, die wenschen dat
gemeentebesturen bijdragen verleenen voor werkeloo-
zen die hun premies niet kunnen betalen. Het is hier
de Vereeniging -van Burgemeesters en Secretarissen
die er tegen opkomt, dat het .Fondsgeld te hoog is
en dat wenscht te verlagen vooral voor de lagere
inkomens.
Ook de hooge Hoogheemraadschapslasten hebben
zijn volle aandacht gehad en van een billijker ver
deeling daarvan was ook hij een voorstander;
Het behoud van Schagen's kantongerecht bracht
ook burgemeester Haringhuizen in actie.
Een geliefkoosd onderwerp was het blijkbaar voor
burgemeester Haringhuizen, te praten over het Werk
fonds voor werkverruiming en te wijzen op wat
een tijd geleden aanhangig was geweest, nl. *n onder
zoek naar de mogelijkheid om gas van het Hoog-
ovenbedrijf te betrekken. En dan over den kop van
Noordholland dat gas te distribueeren en de gas
houders van Alkmaar, Schagen en Helder als reser
voirs te gebruiken. Dat stuitte echter af op de tegen
werking der plaatsen die gasfabrieken hadden. Maar
waar men nu naar werkobjecten zoekt en de gasfa
brieken verre van floreeren, komt de vraag weer
naar voren: waarom laat men geen gasbuizennet door
Noordholland-Noord leggen en maakt het Hoogoven-
gas productief. Een nuttig object voor Rijksgeld en
werkverschaffing.
Wij babbelden verder over tandverzorging op de
scholen, over schoolartsen, over wat er was gedaan
om betere bouwverordeningen te ontwerpen om daar
door de misstanden die wat woning en huisvesting
betrof, te helpen opheffen; wij spraken over den distri-
but.iet.ijd tijdens den grooten oorlog; over de gemeen
schappelijke regelingen die toen reeds werden ont
worpen, over Vereeniging Ziekenhuisverpleging met
een groot ziekenfonds en vrije artsenkeus; over hulp
verleening bij brand ten plattelande en nog veel
meer. En dat alles is veel grondiger besproken dan
wij hier kunnen weergeven, te diep als wij dan
hierop zouden moeten ingaan.
Maar uit hetgeen wij hebben besproken, is steeds
duidelijker gebleken, steeds scherper uitgekomen,
welk een vurig voorstander burgemeester Haringhui
zen steeds was geweest voor samenwerking ten platte
lande, en hoe hij altijd weer gevoelde de achterstel*
ling van dat platteland en daartegen den strijd heeft
aangebonden. Dat beginsel heeft al zijn werken be-
heerscht.
En al zijn dan alle wenschen niet bevredigd, niet
alles bereikt wat men zich voor oogen had gesteld, er
is toch veel, heel veel geboren geworden, waaraan
burgemeester Haringhuizen het zijne heeft bijgedra
gen. 't Is niet steeds in dank aanvaard wat hij heeft
gedaan, niet steeds is hem die medewerking verleend
die hij wel had verwacht of gehoopt. Maar dat is al
tijd de ondervinding van een man die werkt en
poogt te scheppen.
Wij willen eindigen met te concludeeren, wat wij
zelf in ons jarenlang verblijf in deze omgeving heb
ben kunnen constateeren, dat burgemeester Haring
huizen, die tegen 22 October a.s. zijn eervol ontslag
bij Koninklijk besluit heeft gekregen, ten volle heeft
verdiend, wat daaraan is toegevoegd, n.1.: met dank
betuiging voor de door hem in zijn betrekking bewe«
zen diensten.
De heer Haringhuizen blijft Dijkgraaf van den Pol-,
der en dus nog te Wieringerwaard wonen!
VREESELIJK ONGELUK OP EEN ONBEWAAKTEN
OVERWEG TE NOOTDORP.
op den overweg blijven liggen; den motor heeft men
150 meter voorbij de plaats des onheils teruggevonden.
Voorts waren overal op de lijn brokstukken te vinden.
Van den trein werden ecnige ruiten vernield; een
Haagsche dame liep verwondingen aan het gelaat op.
Zij kon na verbonden te zijn, haar reis vervolgen.
De trein was aan den voorkant zwaar beschadigd.
Met assistentie uit Gouda is het ontspoorde gedeelte
weer op de rails gebracht. De beide achterste wagens
zijn losgekoppeld en na een half uur naar Zoeter-
meer gereden met de passagiers, die vandaar met een
anderen trein naar Den Haag zijn gebracht. Het be
schadigde treingedeelte is later teruggebracht.
Donderdagmorgen te omstreeks acht uur is op den
onbewaalcten overweg in den Achterweg te Nootdorp
een vreeselijk ongeluk gebeurd.
Op dat tijdstip passeerde de 25-jarige W. J. van
der E. met zijn melkauto den overweg. De auto werd
gegrepen door den op dat oogenblilc voorbij komenden
Dieseltrein, in de richting Den Haag en ongeveer
150 Meter medegesleurd.
De auto met melkbussen werd totaal vernield. De
bestuurder, alsmede een naast hem zittend jongetje,
de 12-jarige A. van D., werden vermorzeld.
De eerste wagen van den Dieseltrein ontspoorde.
De politie was direct aanwezig. Onder leiding van
den Burgemeester werd het terrein afgezet. Een aan
tal ruiten van den Dieseltrein zijn gebroken, terwijl
de trein aan de voorzijde deerlijk gehavend werd.
Geneeskundige hulp werd verleend door dr. Kloos
uit Nootdorp en den arts van de spoorwegen van
Dorsten uit Voorburg. Een ziekenauto, welke direct
ter plaatse was, vervoerde de lijken naar het zie
kenhuis aan den Zuidwal te Den Haag.
Omtrent dit ontzettende ongeluk wordt nader ge
meld:
V. d. Ende was op weg naar Den Haag om een
hoeveelheid bussen en flesschen melk naar de Sier-
kan aldaar te brengen. Het jongetje reed een eindje
met hem mee en zou onderweg zijn uitgestapt.
Onbegrijpelijk is het, dat v. d. E. den trein niet.
heeft zien aankomen. Weliswaar is het zicht niet al
te best, doch opvallend is het wel dat een andere
vrachtauto, welke vlak voor den auto van de beide
slachtoffers reed, den trein wel heeft zien naderen.
Deze chauffeur stopte dan ook, doch v. d. E. passeer
de en reed den overweg op.
De melkauto werd door den trein, die met een snel
heid van ca. 90 km. reed, op zij gegrepen en over
grooten afstand meegesleurd. De beide slachtoffers
werden 50 meter verder op de lijn geslingerd en on
herkenbaar verminkt. De voorwielen van den trein
ontspoorden op het moment dat de botsing plaats had
Slechts met de achterwielen op de rails is de trein
nog een heel eind doorgereden. Dat een en ander nio'
de oorzaak van een spoorwegongeluk is gewor
den, is onbegrijpelijk.
Het chassis van den auto is na de botsing voorop
den trein blijven zitten en is eerst toen de trein stil
stond, verwijderd. De achterwielen van den auto zijn
Minister Slotemaker de Bruine herhaalt dat
een terugkeer tot de spelling De
Vries en Te Winkel niet in het
voornemen der regeering ligt.
In antwoord op enkele vragen van den heer Thijs-
sen in verband met geruchten omtrent een bij het
Departement van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen in voorbereiding zijnde wijziging der voor
schriften in zake de vereenvoudigde spelling van de
Nederlandsche taal heeft de heer Slotemaker de
Bruine, Minister van Onderwijs, K. en W. meege
deeld, dat, gelijk is vermeld in de „Mededeelingen
van het Departement van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, 2de jaargang, no. 4, van 1935, blad
zijde 267 de minister bij brief van 1 Juli 1935, no.
7561, afdeeling Lager Onderwijs, aan het Algemeen
hoofdbestuur van de federatie der werkgevers-or-
ganisatiën in het boekdrukkersbedrijf te Amsterdam
heeft bericht, dat de regeering niet voornemens is
wijziging te bevorderen van de tot stand gekomen
voorschriften nopens de schrijfwijze van de Neder
landsche taal bij het onderwijs, De vraag, of een
wijziging der- voorschriften, welke neerkomt op een
terugkeer tot de spelling De Vries en Te Winkel
in overweging is wordt ook ontkennend beant
woord.
Motorfietsrijder door vrachtauto gegrepen
en ernstig gewond.
Donderdagmiddag omstreeks vier uur heeft op het
drukke kruispunt Banningstraat— Radcmakersstraat
te Soesterberg een ernstig verkeersongeluk plaats ge
had.
De motorfietsrijder Staal, sergeant-mecanicien bij
le luchtvaartafdecling Soesterberg, wilde de kruising
■ïasseeren, toen op hetzelfde oogenblik een vracht
auto uit de richting Amersfoort naderde, welke be
stuurd werd door den heer Best uit Oegstgeest.
De motorfietsrijder werd door den voorbumper van
le auto gegrepen en eenige meters meegesleurd.
In zeer zorgwekkenden toestand is S. naar het hos
pitaal van de luchtvaarafdeeling Soesterberg over
gebracht.
