De toestand aan de fronten
De strijd om
Makale.
De aannemers protssteeren.
Vandaag opmarsch naar Makalc.
8 PAGINA'S.
Kunnen de Abessijnen de
stad behouden 1
Geographische positie der stad
DE „ZWARTE ADELAAR" VIEL FLAUW
Massa-vergadering in Den Haag.
ONTPLOFFING OP RUSSISCHE TANKBOOT
11 matrozen omgekomen.
DE DOOD OP DEN WEG.
Misschien reeds in den loop
van den dag bezet.
Negus geeft een overzicht.
Vermiste trawler als verloren
beschouwd.
Luxueuse betimmering van de
Queen Mary.
Donderdag 7 November 193S.
Postrekening
No. 23330
SCHAKER
79ste Jaargang. No. 9846
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Pit Wad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. Bij inzending tot
's>morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
.Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN*
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno,
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
£Van onzen specialen correspondent W, F. DEEDES.)
ADDIS ABEBA, Woensdagavond 6 Nov.
1 Voor zoover ik heb kunnen nagaan, valt
het te betwijfelen, of de Abessijnen de verde
diging van Makalle en het omliggende ge
bied zullen voortzetten.
In de hoofdstad zijn de meeningen, zooals
'gewoonlijk, verdeeld. Geen twee officieele per
sonen zijn het er over eens welke van de twee
strategische plannen het meeste kans op suc
ces biedt. Hoewel de Abessijnsche regeering
zeer duidelijk geschrokken is van de snelheid
waarmede de Italianen kortgeleden zijn opge
trokken, is zij geneigd te geloooven, dat de
[vijand geholpen wordt door mededeelingen
van den overgeloopen generaal Ras Koeksa.
Op het oogenblik hebben de Abessijnen Ma-
kalle nog steeds in handen, maar te oordee-
len naar mededeelingen uit de stad en uit
het omliggende gebied, die ik dezen mor
gen heb ontvangen, lijkt het niet mogelijk,
dat de Abessijnen de verdediging veel langer
kunnen volhouden.
Allerlei elkander tegensprekende geruchten
zijn natuurlijk in omloop; het meest be
trouwbare rapport oppert de gedachte, dat
de, Abessijnen niet van plan zijn de stad zelf
te verdedigen, maar zich toe zullen leggen
op het voortzetten van nachtelijke aanvallen
op de Italiaansche troepen. Dit is een vorm
van strijdvoering, dié den Abessijnen zeer
wel ligt.
De volgende details, die 'ik vanmorgen Heb kunnen
Verzamelen, geven een overzicht van de mogelijkhe
den. Makalle, dat zich verheugt in een merkwaar
dige aardrijkskundige ligging, bevindt zich midden
op een 2000 M. hoog plateau, dat even gelijkmatig is
als een biljarttafel. Dit plateau, waarop Makalle ligt
als een knop op een schild, strekt zich vele mijlen
Noordwaarts uit; maar de stad wordt aan de Zuid-
Oost en. Westzijde verdedigd door een steilen rots
wand en diepe ravijnen. Zij is het gemakkelijkst te
bereiken van uit de richting van Adigrat, en dat is
wat de Italianen gedaan hebben. Naar ik hoor, is
het eveneens mogelijk de stad uit het Noord-Oosten,
de richting van Adoea, te bereiken, en het kan zijn,
dat de Italianen versterkingen gereed houden langs
dien kant. Het is onmogelijk de stad uit het Zuid-
Oosten en Zuid-Westen te bereiken, en aan den Oost
kant maakt een zware bebossching het zoo goed als
ontoegankelijk. Deze zijde heeft echter één voordeel.
Het bosch is daar zoo dicht, dat de schoten van de
scherpschutters der troepen van Ras Kassa en Ras
Seyoem er weinig kans hebben. Of de Abessijnen in
staat zullen zijn de Italianen tegen te houden, hangt
Volkomen af van de sterkte der Abessijnsche troe
pen op het plateau, die niet bekend is. Makalle is
overigens, afgezien van zijn strategische positie van
geen belang. Er staan twee steencn paleizen, een er
van is door de Italianen gebouwd, en de bevolking
die uit ongeveer 5000 man bestaat, ligt verspreid over
een gebied van bijna 4y2 K.M.2.
[(Auteursrecht Morningpost—A.N.P.).
Eigenaardig incident in het keizerlijk paleis
te Addis Abeba.
Addis 'Abeba: Gisterochtend heeft zich' in
bet keizerlijk paleis een eigenaardig incident voorge
daan.
Kolonel Julian, de Amerikaansche neger-vliegenier,
die den bijnaam draagt van „Zwarte Adelaar", is in
de anti-chambre van het paleis flauw gevallen, ter-
Wijl hij wachtte om door den Negus in audiëntie te
Worden ontvangen.
Bij zijn aankomst aan het paleis werd hem een
brief van den Negus overhandigd, waarvan de in
houd hem blijkbaar schokte, want na eenige minuten
druk gest.icuieerend heen en weer te zijn geloopen,
Verloor hij het bewustzijn.
Hij werd haastig bijgebracht met water, dat ln
Cenzineblikken werd aangebracht.
Toen hij weer bijkwam, riep hij uit: „Ik heb hier
fcooveel vijanden."
HET VERGAAN VAN DE LUSITANIA.
een i
Nl 1
Herdenkingsplechtigheid hoven de plaats,
waar het wrak Lgt.
Kinsale. Aan boord van het bergingsvaar
tuig „Ophir" is boven de plaats, waar het wrak van
de „Lusitania" ligt, een herdenkingsplechtigheid ge
houden, waarbij grafredevoeringen werden uitge
sproken door Katholieke, Anglicaansche en Jood-
sche geestelijken. De Lord-mayor van Cork en de
Amerikaansche consul van Queenstown, benevens
een aantal andere hoogwaardigheidsbekleeders wa-
bij de .plechtigheid tegenwoordig»
In de groote zaal van den Dierentuin te 's Graven-
hage is gisteren een buitengewoon druk bezochte
vergadering gehouden van de samenwerkende ver-
eenigingen van werkgevers in het bouwbedrijf.
Zóó groot was de opkomst uit alle deelen van het
land, dat de groote zaal, inclusief de gaanderijen, lang
niet groot genoeg was om allen 4e bevatten, zoodat
een tweede zaal en wel in het Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen moest worden gehuurd.
De deskundige sprekers waren het er allen over
eens, dat de nood in de bouwbedrijven tot een niet
langer te dragen hoogte was gestegen.
Met nadruk werd er echter op gewezen, dat dit niet
alleen is te wijten aan de slechte tijdsomstandighe
den, maar in hoofdzaak aan de tendenz bij Rijk en
andere overheidslichamen om de werken in eigen
beheer uit te voeren.
Ook de werkverschaffing, die zich oorspronkelijk
bepaalde tot improductief werk, begeeft zich meer en
meer op het terrein der aannemers.
Er is een zeer duidelijk streven merkbaar van
ambtenaren, die hun eigen dienst gaarne in omvang
zien toenemen ten koste van de particuliere onder
nemers.
Hoe groot de nood is bleek wel uit de verstrekte cij
fers. In 1930 vertoonden circa 500 in Centraal Beheer
aangesloten bouwondernemers voor circa 16 millioen,
in 1933 waren die cijfers teruggeloopen tot 400 aan
geslotenen met f8.5 millioen. In dat zelfde jaar werd
door de Nederlandsche Heidemaatschappij in werk
verschaffing verloond f22 millioen.
Thans zijn deze verhoudingen nog veel slechter.
Nadat er scherp de nadruk op was gelegd, dat men
geen steun verlangde, maar slechts wilde behouden
het werk, dat steeds door de bouwbedrijven werd
uitgevoerd, werd met algemeene stemmen de volgen
de motie aangenomen.
„De werkgevers uit het bouwbedrijf, in landelijke
vergadering ten getale van 3000 bijeen te 'sGraven-
hage, onder leiding der samenwerkende werkgevers
organisaties,
wijzen bij vernieuwing op den grooten nood, welke
in het bedrijfsleven is ontstaan, doordat tallooze wer
ken worden uitgevoerd in eigen beheer of werkver
schaffing met uitschakeling van de particuliere
werkgevers i|
Gebrek aan discipline en gebrekkige brand-
blusch-installatie.
Reuter seint uit Moskou:
Volgens het blad van het Volkscommissariaat voor
transport te water, heeft de ontploffing van 900 ton
petroleum op 3 October aan boord van den lichter
„Sovnarkom" in de Kaspische Zeehaven Krasnovodsk,
den dood tot gevolg gehad van elf leden der beman
ning. Vier matrozen werden gered.
Op grond van het ingesteld onderzoek gelooft men,
dat deze ramp overeenkomst vertoont met die van het
tankschip „Sovjetski Azerbaidzjan", dat eind Mei in
brand' vloog. De oorzaak moet gezocht worden in het
ontbreken van discipline onder de bemanning en de
gebrekkige brandbluschinstallatie.
dringen er met kracht hij de regeering op aan, on
verwijld, liefst in overleg met de organisties, maat
regelen te nemen, opdat aan den thans geschapen
toestand een einde wordt gemaakt."
Aan het eind van de vergadering bracht de heer
W. van Leeuwen hulde aan de besturen der samen
werkende organisaties die deze vergadering hadden
belegd.
Meisje krijgt autowiel over het hoofd.
Gisteravond is te Apeldoorn op de Asseltsche-
straat ter hoogte van de Korte Nieuwstraat de 14-
jarige T. P., die daar op de fiets reed, overreden
door een trailer van de fa. S. aldaar, geladen met
balen papier.
Het meisje wilde een langs den weg staande drie
wieler passeeren. Plotseling bemerkte zij echter dat
de auto achter haar aankwam. In haar verwarring
reed zaj toen tegen den driewieler op en viel, waar
door zij met het hoofd onder den trailer kwam.
Het kind was op slag dood. Het stoffelijk overschot
is naar de ouderlijke woning gebracht.
Verwacht wordt, dat de stad zonder strijd ln
handen van de Italianen zal vallen.
ASMARA. De Italiaansche opmarsch
zal Donderdagochtend langs 't geheele noord
front worden hervat.
Verkenningsvliegtuigen hebben geconsta
teerd dat de vijand het gehèele gebied rond
Makale heeft verlaten. Men verwacht daarom
van Italiaansche zijde, dat de stad zonder
strijd zal vallen.
De linkervleugel van de Italiaansche troe
pen moet morgen, Agoela, op een vijftiental
kilometers van Makale, bezetten.
De rechter flank marcheert naar het zui
den van het Hauziengebied in de richting
yan Makale.
Adigrat en Hauzien zijn thans door een
weg verbonden.
Het A.N.P. vernam gisteravond uit Addis Abeba.
Men acht het niet onmogelijk, dat de Italianen mor
gen reeds Makale zullen bezetten. Hun troepen zul
len dan een gebied van een diepte van ongeveer
175 K.M. hebben veroverd.
Makale bevindt zich op het oogenblik nog in han
den der Abessyniërs, doch de bezetting is zóó gering,
dat zij het terrein zal ontruimen, wanneer een nieu
we Italiaansche aanval met een grooter aantal strijd
krachten zal worden ingezet. Deze aanval nu wordt
morgen verwacht.
Het detachement dat gisteren Makale heeft inge
nomen en er vervolgens weer uit werd verdreven,
behoorde tot de troepen van Haile Selassie Cuxa, die,
zooals men weet, naar Italiaansche zijde is overge
loopen. De verkenningsvluchten der Italianen duren
voort.
Noord-Abessinië een groote modderpoel.
Tengevolge van de wolkbreukachtige regens der
laatste dagen zijn de rivieren dermate gezwollen,
dat zelfs de duo-tanks er niet doorheen kunnen.
Op verschillende plaatsen is het water twee drie
en een halven meter diep. De reden hiervan is,
dat de steenachtige bodem het water bijna niet door
laat.
Ook de wegen, die niet overstroomd zijn, zijn onbe
gaanbaar geworden.
De vrachtauto's kunnen door de dikke modder
onmogelijk vooruit komen. De Italiaansche voorpos
ten zijn daarom langs landwegen op het oogenblik
niet te bereiken. Voedingsmiddelen en water worden
door vliegtuigen overgebracht.
Schatkamer van Menelik geopend. Zij
bevat geldstukken en edele metalen tot
een totaal bedrag van 143 millioen frs.
PARIJS. Jean Desme telegrafeert aan de „In
transigeant" dat heden de kelder is geopend, waar
1 de -beroemd schat yan -keizer -Menelik .verborgen lag.
Het noordelijk front.
Op zijn sterfbed heeft Menelik nauwkeurige aan
wijzingen gegeven omtrent dezen schat.
Deze moest verborgen worden onder zijn mauso
leum en mocht slechts worden aangeraakt, indien
werkelijk gevaar bestond voor het land. De beide
deuren van 40 c.M. dik ijzer, voorzien van prikkels,
moesten met behulp van dynamiet worden geopend.
Volgens officieele mededeelingen bestaat de schat
uit acht millioen thalers, (een bedrag van ongeveer
acht millioen franc) alsmede uit baren goud, zilver
en .platina, ter waarde yan -135 millioen -franc.
MEN STAAT PAS AAN HET BEGIN VAN
DEN STRIJD.
Men verwacht, dat do Italianen vandaag hun op
marsch voort zullen zetten. De regen is opgehouden
en een felle zon, droogt het terrein snel.
De belangrijkste vraag 'van het oogenblik is, of de
Ahessiniërs Makallé zullen verdedigen, ja dan neen
De berichten hieromtrent worden er niet duidelijker
op, en hoewel men aan den eenen kant te Addis
Abeba officieel heeft medegedeeld dat dit wel het
geval zal zijn, doet een telegram van den negus,
waarin deze beveelt de Italianen dieper te laten
doordringen, alvorens een grooten slag te leveren,
vermoeden, dat er in ieder geval geen groote gevech
ten om de stad plaats zullen vinden. De positie van
de hoofdmacht van ras Syoem wijst daar ook nog
niet op.
In het Zuiden hebben gevechten plaats gehad in
het dal van Sjebeli. De Abessiniers hebben zich hier
terug moeten trekken. Zij schijnen echter geen groo
te verliezen geleden te hebben.
Verder hebben de Italiaansche vliegtuigen giste
ren opnieuw hommen geworpen op Gorrahei.
Addis Abeba. Tecle Hawariate, die het
Abessinische standpunt voor den Volkenbond heeft
verdedigd en thans in zijn vaderland is terugge
keerd, heeft voor den Negus, de ministers en een
aantal hoogwaardigheidsbekleeders een lezing ge
houden over de diplomatieke besprekingen, waarbij
hij nog kortgeleden betrokken was. Hij legde den
nadruk op eenige punten, die van belang zijn voor
de onmiddellijke verdediging van het land en wees
vervolgens op de noodzakelijkheid voor alle Abes-
siniërs daadwerkelijk deel te nemen aan de verde
diging van het vaderland. Voorts gaf hij de mili
taire taktiek aan, die hij het best acht om de
overwinning te behalen.
De door Tecle Hawariate gegeven aanwijzingen
zullen ongetwijfeld worden opgevolgd, want Ha
wariate beschikt over een groot militair prestige.
Hij genoot zijn opleiding aan de Russische Krijgs
school. Sommigen gelooven zelfs, dat hij chef van
den generalen staf zou kunnen worden.
De Negus ontving een vertegenwoordiger van het
Deutsches Nachrichten Buro in audiëntie en heeft
hem een aantal inlichtingen over den militairen
toestand gegeven. De Keizer verklaarde o.a. dat de
Italianen hun opmarsch aan de grenzen hebben
voltooid en thans verder voortdringen, terwijl de
Abessinische strijdmacht nog opmarcheert. De ver-
verschillende legers betrekken de hun toegewezen
stellingen te voet, met paarden of muildieren, aan
gezien hun geen treinen ter beschikking staan.
De eerste aanval van de Italianen deed hen
voortdringen tot de lijn AksoemAdoeaAdigrat.
Zij konden deze 30 K.M. breede strook terrein zon
der groote moeilijkheden bezetten omdat op mijn
bevel aldus de Negus de troepen teruggetrok
ken waren. Tenslotte stieten de Italianen evenwel
op de achterhoede der Ethiopiërs, welke den terug
tocht dekte. De Italianen doen hun opmarsch ge
paard gaan met bombardementen uit vliegtuigen
en door artillerie. Zij hebben zich thans in genoem
de linie verschanst.
Sedert 5 October hebben geen groote troepenver
plaatsingen meer plaats gehad en worden slechts
verkenningen ondernomen. Het hangt geheel af
van de ontwikkeling van den toestad wanneer de
Abessinische hoofdmacht zal ingrijpen.
Aan het zuidfront hebben de Italianen de lijn
Wal-WalGelediGerligoebi niet overschreden; Go
rohai bevindt zich nog in Abessinisch bezit.
De Italiaansche actie in het Danakil-gebied is
vrijwel waardeloos.
Met groote opmerkzaamheid volgt Ethiopië den
aanleg van nieuwe vliegvelden door de Italianen,
vooral die, welke dienen tot steunpunt voor bom
menwerpers, hetgeen erop duidt dat 't binnenkort
tot een aanval op de spoorlijn DzjiboetiAddis
Abeba zal komen.
De verliezen van Ethiopië zijn nog niet bekend,
aangezien elke telegrafische verbinding met de
hoofdstad ontbreekt en de berichten dus langzaam
binnenkomen.
Dertien opvarenden aan boord.
Bremerhafen. De trawler „Wursten" uit Bremer-
hafen, die, na op 10 October te zijn uitgevaren, voor
het laatst op 19 October gezien is, is nog steeds niet
teruggekeerd. Derhalve moet aangenomen worden,,
dat het schip met alle dertien opvarenden in den
storm is vergaan.
Londen, 6 Nov. (A.N.P.). Op 27 Mei' van het vol
gend. jaar zal het in aanbouw zijnde reuzenschip
van de Cunard White Star Line in dienst worden ge
nomen. De inwendige afwerking van het schip zal
bijzonder luxeus zijn. Zoo worden niet minder dan
vijftig houtsoorten gebruikt voor de betimmering en
de decoratie. Daaronder zijn er zeer zeldzame soor
ten als „betula", „patapsko", „makore" en „zebra-
no". Men heeft de inrichting zoo gemaakt, dat et
in de verschillende zalen een maximum aan zonlicht
is. Het aantal en de afmetingen der ramen is daar
om naar verhouding grooter dan op andere sche
pen.. De kinderkamer zal vijf ramen van vier meter
hebben, de restauratiezaal niet minder dan twee en
twintig.
Het bericht, dat het schip „Berengaria" zou worden
opgelegd, als de Queen Mary door de Cunard Whitè
Star Line in dienst zal worden genomen, werd door
4Le directie niet -bevestigd,
