VARIA
Uit onze omgeving.
DE BRITSCH—ITALIAANSCHE
BETREKKINGEN.
Treedt er ontspanning op?
Plantenziektekundige dienst.
W1ER1NGERWAARD
Vergadering van de Handeldrijvende en Industrieele
Middenstandsvereeniging, op Dinsdagavond in het
lokaal van den heer H. van der Woude, onder lei
ding van den heer C. Rezelman. Aanwezig 10 leden.
Naar aanleiding van de door den heer Zwaag
voorgelezen notulen deelde Voorzitter mede, dat de
le dienst van de H.AJ3.0. meer gericht is op Alk
maar dan op Schagen. Men heeft 's morgens geen
aansluiting op Schagen.
Onder de vele ingekomen stukken, welke alle
maal voor kennisgeving werden aangenomen, gaf
een circulaire van den Kon. Ned. Middenstandsbond
nog al eenige discussie ter tafel, n.1. of men al of
nif/t zou meedoen aan een collectieve propaganda,
door het Comité van Actie op touw gezet. Volgens
de circulaire moest elke georganiseerde Midden
stand daaraan meedoen. Waar onze af deeling. zoo
klein is, werd besloten nog maar wat af te wachten.
Toch werd het raadzaam geacht, dat men waak
zaam blijft tegen de machtige reclame van de Coö
peratie. Verder werd aan het Bestuur machtiging
verleend om zoo mogelijk dezen winter eens een
spreker te laten komen. Dit kan soms een opwek
king zijn voor hen, die nog geen lid zijn, ook aan
ta sluiten.
Als afgevaardigde en plaatsvervangend afgevaar
digde voor de vergadering van District XI, welke
a.s. Dinsdag te Schagen zal worden gehouden, wer-
de%de heeren C. Rezelman en F. Zwaag gekozen.
Door het bestuurslid van District XI, den heer
fltfbrands werd toegelicht, dat het District een klein
tekort heeft, waardoor aan de afdeelingen gevraagd
wordt^ boven de contributie van 10 cent per lid,
voor één jaar 15 cent per lid meer te ontvangen.
Dit werd goedgevonden.
Voor de verkiezing van 2 bestuursleden, n.1. een
wagens overlijden van den heer Van der Wal en een
wegens aftreding van den heer Van Gemeren, van
Heiloo, werd aan afgevaardigde vrij mandaat gege
ven. De wenschelijkheid werd uitgesproken om ook
een lid uit Alkmaar te kiezen, aangezien die afdee-
lip.g thans bereid schijnt te zijn tot toenadering.
Ook voor de overige punten der agenda werd vrij
mandaat gegeven.
Bij de rondvraag informeerde de heer Jb. Kuiper,
Waar de benoodigde bezems voor den Polder wer
den gekocht.
Door den heer Marrees werd toegelicht, dat hij al
eens een groot aantal geleverd had.
De heer Kuiper zou 't niet mooi gevonden heb
ben, wanneer de Polder buiten de gemeente ging
koopen.
De heer Jb. Haverkorn bracht het ventverbod
ter sprake. Uit de besprekingen hierover bleek, dat
zooiets hier wel moeilijk zou zijn in te voeren. Mis
schien komt er wel eens een wettelijk voorschrift.
Niets meer te behandelen zijnde, sloot Voorzitter
onder dankzegging de vergadering.
NIEUWE N J EP O RP
Dinsdagavond sprak in de bovenzaal van den
beer Gelder, de heer H. Sneevliet voor de afd. van
de R.S.A.P. met het onderwerp: Nederland-Italië-
Abessinië.
De opkomst van het publiek was vrij goed.
Spr. ving zijn rede aan met te verklaren, dat de
aanneming van het Sanctiewetje de oorlog voor
ons practisch aan de orde stelt en meent dat we
hier dichter aan de mogelijkheid van den oorlog
staan dan dat met ons in 1914 het geval is ge
feest. Spr. lichtte de inhoud van de Sanctiewet toe
Een staat wordt er door uit de gemeenschap ge
stoten, economische maatregelen worden tegen
zo'a staat genomen. In volle eendracht tusschen
zeer uiteenloopende politieke partijen, die aldus
een nationaal eenheidsfront vormden als nooit te
voren, zijn voor een paar weken terug deze sanc
tie wetten aangenomen. Spr. verklaarde dat wan
neer de steen van de sanctiepolitiek eenmaal aan
het rollen is, dit onberekenbare gevolgen kan heb
ben. Spr. ging terug naar 1914 en zeide dat de ar
beidersbeweging in tijd van oorlog de grootste be
proevingen meemaakt. De arbeidersbeweging was
toen een ruine. Er bleven er slechts enkelen overdie
herinnerden aan hun historischen taak. Een hun
ner was Lenin. Lenin verklaarde ten eerste dat ka
pitalisme en oorlog onverbrekelijk aan elkaar zijn
verbonden. Na den wereldoorlog volgt er neer
gangsperiode. Dit tijdvak van leergang zal een tijd
perk zijn dat gekenmerkt zal worden door oor
logen en revoluties. Met den wereldoorlog heeft 't
kapitalisme zijn hoogtepunt bereikt. Nu komen we
in het tijdperk van de neergang, waarin felle bot
singen tuschen volkeren en de klassen niet uitblij
ven. Er is een groote tegenstelling tusschen de sta
ten, die reeds vanouds koloniale mogendheden zijn
(Engeland, Frankrijk en Holland) en de andere lan
den, die pas later tot staten va beteekenis werden
(Italië, Japan) en nieuwe verdeelïng willen van
koloniaal bezit.
Italië is dezen oorlog begonnen omdat het een
een hongerige imperialistische staat is en dat de
vrede zoo wankel is, is een gevolg van de genoem
de tegensteling tusschen de statengroepen.
Japan heeft rooftochten ondernomen in Mand-
sjoerije en Noord-Chint, ondanks den Volkenbond.
Italië doet thans hetzelfde en slaat haar klau
wen uit naar Abessinië. Italië heeft echter een mis
rekening gemaakt. Onmiddellijk toen het ernst
werd, trad het Britsche imperium op den voor
grond met een vlootdemonstratie van grooten om
vang in de Middellandsche Zee. Dit gebeurde niet
uit bezorgdheid voor het lot van Abessinië, maar
uit vrees voor eigen bezittingen in de omgeving
daarvan. Een groote staat bij de Roode Zee en bij
de bronnen van de Nijl vormen een bedreiging voor
Engeland.
Engeland doet zich als zeer vredelievend voor, om
eigen koloniaal gezag te handhaven en gebruikt
daarvoor den Volkenbond. Lenin heeft gezegd dat
de Volkenbond het verzekeringsinstituut voor de
imperialistische roovers is om hun roof te behou
den. Daarbij is het een groep roofdieren die elkaar
geen oogenblik vertrouwen. Deze oorlog is aan den
eenen kant een imperialistische roofoorlog, aan
den anderen kant een koloniale bevrijdingsoorlog,
Een overwinning van Abessinië zou een geweldige
knak brengen aan de macht van het imperialisme
en kapitalisme. Voor den socialistischen strijd is
dit een factor van groote beteekenis. Een nederlaag
voor Italië in Abessinië stelt de revolutionnaire
strijd in Italië onmiddellijk aan de orde.
Daarom is de R.S.A.P. voor een overwinning van
Abessinië. Ze is tegen leder imperialistische oorlog
en voor' bevrijdng der koloniale volken. Wij wil
len niet alleen den val van het Italiaansche impe
rialisme, maar evengoed die van het Fransche, En
gelsche en Nederlandsche. De strijd gaat dan ook
tegen den vijand in eigen land. Wij zijn nog slechts
in den tijd van geestelijke voorbereiding van den
strijd en spr. wekt op mede te werken in dien strijd
Van de gelegenheid tot het stellen van vragen
Werd door een 3-tal personen gebruik gemaakt.
Paard op hol.
Woensdagmiddag tijdens het middaguur geraakte
net paard cn driewielde kar van den heer J. B. aan
dei Laagzijde alhier, op hol.
Met een gewipte bak, ging het met veel geraas
als een razende langs de huizen. Met een wat lange
draai meende het paard ongetwijfeld over de sluis
te rennen, het dorp in, maar de kar slingerde met
zoon geweld tegen de leuning van de sluis op, dat
de bak van de kar vloog en het onderstel over de
kop vloog en ondersteboven kwam te liggen; het
paard kwam hierdoor eveneens te vallen, en geraak
te met een der achterpooten bekneld tusschen dc
onderste ijzeren stang en de betonnen voeting van
de vleugels van de brugleuning. Wonder boven
wonder bleef het paard kalm liggen, en spoedig wa
ren enkele mannen op de been en wisten het paard
te verlossen. Als het paard zijn poot had gebroken
in zulk een hachelijke positie had heusch geen won
der geweest.
Vervolgens werd de kar weer in elkaar gezet, en
bleek hieraan ook niets te mankeeren.
Alles is dus wonderlijk goed afgekomen, en ge
lukkig dat op dit uur de kinderen nog binnen waren.
Het gebeurde is vermoedelijk te wijten, dat de
knecht het paard reeds voor de kar had en zonder
hoofdstel een oogenblik onbeheerd heeft laten staan.
MOERBEEK.
Gisteravond is de eerste Nutsavond in dit seizoen
wederom gehouden, ten lokale van den heer J. v. d.
Molen.
De zaal was geheel bezet met belangstellenden.
Wegens ongesteldheid van den voorzitter werd de
bijeenkomst geopend door den heer J. Vethman, die
er zijn genoegen over uitsprak het welkom aan zoo'n
groote schare belangstellenden te kunnen toeroepen.
De notulen worden gelezen en met dank voor de
samenstelling goedgekeurd.
Vervolgens treedt op de heer A. Winkel, die een
lezing houdt, waarvoor een zeer aandachtig gehoor
bestond, en waarmede hij een warm applaus ver
wierf.
Daarna was de beurt van optreden aan de club,
die de aanwezigen met hetgeen door de leden ten
beste is gegeven, een paar genotvolle uurtjes heeft
bezorgd.
Hierna werd nog uit volle borst een slotlied uit
den zangbundel gezongen, waarna de heer Vethman,
dezen eersten zeer goedgeslaagden en gezelligen
nutsavond sloot, met een woord van dank aan alle
medewerkenden.
Gezien de gunstige resultaten en de goede naam,
die er van 't Moerbeeker Nut uitgaat is er op den
eerstvolgenden nutsavond, welke inmiddels werd
vastgesteld op 17 Dec. a.s. wederom veel belangstel
ling te verwachten.
HARENKARSPET
Dinsdag trad in de zaal van den heer Pijper voor
V.V.O. op de heer Gerard Pilger, met een voordracht
over Hawaï, verlucht door fraaie opnamen.
De voorzitter van V.V.O., de heer W. Kistemaker,
verwelkomde de leden en candidaat-leden en betuig
de zijn vreugde over de flinke opkomst. Blijkbaar
was de heer Pilger verleden jaar in den smaak geval
len. Hij verwelkomde ook deze.
Hierna werd de zaal donker gemaakt en zagen we
op het doek een uitgebreide kaart van de Stille Zuid
zee met haar duizenden eilanden en eilandjes, onder
gebracht tot 3 groote groepen, nj,: Melanesië, Poly-
nesië en Micronesië.
Spreker vertelde ons eerst op duidelijke wijze veel
over de „kleeding", zeden en gewoonten der bewoners
van de Gilberts, in verband met het zachte klimaat.
Ook hoorden we iets van de parelvisschers aldaar.
Vervolgens, overstekende naar Hawaï, het grootste
en schoonste eiland, in bezit van Amerika, deelde
spreker eveneens hierover veel merkwaardigs mede.
Zelfs de ontdekking door den Engelschman Cook
werd niet vergeten.
Dit eiland met zijn mooie hoofdstad Honoloeloe is
het uitspanningsoord der rijke Amerikanen, zooiets
als Wight voor de Engelschen. De oorspronkelijke be
volking is grootendeeïs verdwenen. Men vindt er na
tuurlijk reeds een flinke oorlogshaven.
In 't bizonder sprak de heer Pilger nog over prach
tige mantels, vervaardigd van schoone vederen.
Tot slot hoorden we nog enkele goede opnamen
van een Hawaïsche zangeres.
Hartelijk applaus aan het einde der rede.
De voorzitter dankte den spreker voor wat hij de
zen avond weder had gegeven en wenschte hem een
tot weerziens toe.
DEN HELDER
Verkiezing Kamer van Koophandel.
Bij de gelegenheid, heden geboden, lot het indie
nen van candidatenlijsten ter voorziening in de va
cature voor een lid der Kamer van Koophandel voor
Noordhollands Noorderkwartier te Alkmaar (afdee-
ling Grootbedrijf) werd bij enkele candidaatstelling
herkozen het periodiek-aftredende lid dier Kamer, de
heer M. A. Grunwald, firmant der firma M. A. Grun-
wald en Zoon, alhier.
L A N G E N D IJ K
Men deelt ons mee, dat in de gister gehouden ver
gadering van vertegenwoordigers van gemeentebostu
ren en tuindersorganisaties uit dit tuinbouwdistrict is
besloten, zich tot den Minister van Sociale Zaken te
wenden met het verzoek, den talrijken tuinders, wier
winterlcooloogst door de luizenplaag geheel of gedeel
telijk is vernietigd, toe te staan in hun eigen bedrijf
werzaam te mogen zijn op dezelfde voorwaarden, als
zijn voorgeschreven bij de tewerkstelling van arbei
ders in het vrije bedrijf met f5 per week toeslag op
het loon door de Overheid. Een commissie van redac
tie werd aangewezen, om de wenschcn schriftelijk
aan den Minister voor te leggen en die wenschen te
motiveeren.
Kolven.
Werd de kolfsport tot nu toe uitsluitend door man
nen beoefend en was de belangstelling voor deze
sport onder hen de laatste jaren sterk groeiende,
thans gaan ook de dames zich voor deze sport inte
resseeren. Ook hier schijnt van Alkmaar de victorie
te beginnen, daar in een der clubs, aangesloten bij
den Ned. Ivolfbond, wedstrijden zijn gehouden, waar
bij een tiental prijzen aan dames konden worden uit
gereikt.
NA HET ONDERHOUD TUSSCHEN MUSSOLINI
EN SIR ERIC DRUMMOND.
L o n d e,n. Omtrent het onderhoud, dat de
Britsche ambassadeur te Rome Dinsdagmiddag
met Mussolini had en dat volgens het korte offici-
eele communiqué betrekking had op den toestand
in de Middellandsche Zee, wordt nader uit Rome
gemeld, dat dit gesprek van één uur een voortzet
ting der voorafgaande onderhandelingen was en
geen definitief resultaat heeft opgeleverd. De
stemming was gisteravond iets optimistischer. Mus
solini heeft Sir Eric Drummond herinnerd aan de
terugtrekking van een Italiaansche divisie uit Libye
en de hoop uitgesproken, dat dezegeste in Enge
land gewaardeerd zou worden. De ambassadeur
heeft bevestigd, dat zijn regeering dezen maatregel
naar waarde wist te schatten, en hij wees er op,
dat er nog steeds 60.000 Italiaansche soldaten in
Libye waren of het drievoudige van de gezamenlij
ke Britsche en Egyptische troepen in Egypte. Hij
heeft te verstaan gegeven, dat de Britsche regee
ring nog niet gelooft dat deze verhouding een ver
mindering der Britsche marine-strijdkrachten in de
Middellandsche Zee toelaat. De aanwezigheid daar
van is een zuivere voorzorgsmaatregel.
Hieraan wordt toegevoegd, dat de eenige prac-
tische weg voor een inval langs de kust leidt en dat
HET POND STERLING.
„Terug naar goud?"
„Niet terug naar goud!!"
Wie zal het winnen? Wij zullen
ons nu maar niet verdiepen in de
vraag, wat van het een en van het
ander de gevolgen zouden zijn,
doch liever in de vraag wat het
pond sterling eigenlijk is. De
meeste menschen denken nog al
tijd, dat het wezenlijk met goud
heeft te maken. In een boek ech
ter, dat ons onlangs in handen
kwam, getiteld „The Pound Ster
ling" en geschreven door A. E. Fea
vearyear, lazen wij tot onze ver
wondering, dat althans oorspron
kelijk sterling niets te maken had
met goud, noch gebaseerd was op
zilver of eenig ander metaal, doch
op graan
In genoemde, allerbelangwek
kendste studie wordt gezegd, dat
in Engeland vroeger op school
werd geleerd, dat sterling wilde
zeggen easterling, omdat het
pond eerst een munt was van de
Oosterlingen of Hansekooplui. Dat
is prachtig gevonden. Maar het is
een puur verzinsel, gelijk wij zien
in Feaveraryears boek, dat naar de
Oxford Dictionary verwijst. Heel
zeker is de juiste afleiding overi
gens niet. Wij kunnen daarbij den
ken aan ,star", hetzij in de Engel-
sche en Nederlandsche beteekenis
van ster, hetzij in de Duitsche
van spreeuw, dus s t a r 1 ing in
het Engelsch. Want de eerste stui
verstukken waren gemerkt met 'n
sterretje, en die van Eduard den
Belijder, dus nog in den Angelsak-
sischen tijd voor de Verovering,
met vier spreeuwen.
Stuiverstukken, nota bene, geen
ponden! De penny was de draag-
zuil van het Engelsche geldwezen,
niet het pond. En volgens de wet
van 1280 moest die penny, een
zilveren munt, evenveel wegen als
twee dozijn graankorrels; erg pre
cies was dat niet. naar onze be
scheiden meening. En toch is juist
deze graankorrel, „a grain of
wheat", de oorsprong van dat ui
terst nauwkeurige gewicht, waar
mee de Engelsche apothekers
thans nog wegen, de „grain", een
grein. 1 pennyweight is 24 grains.
En 10 keer 24 keer 24 grains is 1
pond (zilver). Eigenlijk moesten
wij zeggen: „was gelijk". Uit een
pond zilver sloeg men dus 240 pen
nies. Zoo'nzilveren penny nu heet
te een sterling. En daarom is de
waarde van het pond sterling ook
nog altijd 240 pence.
Hiermede zijn wij allengs uit de
Middeleeuwen met hun zonderlin
gen „korenstandaard" gekomen
tot den metalen standaard van *t
zilver, dat gehandhaafd bleef tot
in de achttiende eeuw. Wel hadden
ze in Engeland al eerder gouden
munten gehad. Hendrik VII sloeg
in eigenlijken zin de eerste daar
van in 1489 en stelde de waarde
er van op twintig shillings in
plaats van op de 240 pennies. Ten
gevolge daarvan Is de standaard-
waarde van dit goudstuk langen
tijd onzeker gebleven. Ruim een
eeuw geleden werd de „golden
sovereign" vereenzelvigd met het
pond sterling. Doch dit is niet al
tijd zoo gebleven. In den wereld
oorlog b.v. ging het verband te
loor, omdat de regeering slechts
door het drukken van schatkist
biljetten, dus door inflatie, de
hooge kosten der krijgsvoering
kon dragen. Bedriegen wij ons
niet, dan werden pas in 1924 sove-
reigns en pond weer broederlijk
vereenigd, om echter eenige jaren
geleden nogmaals elk zijns weegs
te moeten gaan tengevolge der
hooge kosten van maatschappelij
ke kwistigheid.
Naast den „golden sovereign"
van twintig shillings kreeg Enge
land twee eeuwen later nog een
goudstuk ter verwarrende waarde
van 21 shillings: de guinea, die
Karei II liet slaan ten gerieve van
de Afrikaansche Compagnie, die
goud uitvoerde uit Guinea, van de
Goudkust. Deze Karei, een ellen
dig, nietswaardig vorst, die het
geld der natie in losbandigheid
verkwistte, was het ook, die een
einde heeft gemaakt aan het
snoeien van munten (dat ook in
andere landen zulk een omvang
had verkregen), toen het geld
ruw en onregelmatig met den ha
mer werd geslagen, zoodat het
gemakkelijk viel er wat van af te
knippen. Het was een Hugenoot,
die daaraan een einde maakte
door een machine uit te vinden,
waarmee aan munten een regel
matig gekartelde rand werd gege
ven. Hiervan moesten de dieven
wel afblijven omdat bij het ont
breken er van het stuk voortaan
waardeloos werd. Cromwell, wien
Franschman zijn uitvinding
aanbood, wilde er echter niets
van weten. Maar de koning was
verstandiger, en liet den man
werken in den Tower, met het ge
volg, dat voortaan de koning zelf
nog aan de munten knoeien kon,
door het gehalte er van te vermin
deren. Maar Karei II was niet de
eenige muntvervalscher! Vorsten
en vorstjes van andere landen
kenden het kunstje ook al gauw.
Den eenvoudigeren weg der pa
piereninflatie konden de regeerin
gen inslaan, zoodra zij het geld-
papier beheerschten. Oorspronke
lijk was dat in Engeland niet zoo.
Nog in de negentiende eeuw kon
in dat land elke kleine bank haar
gangbaar schuldpapier uitgeven,
iets wat later het monopolie werd
der Staatsbank: de Bank van En
geland. Maar het monopolie geldt
b.v. niet voor Schotland. De Schot
sche banken waren onderling ver
bonden en ook met de Bank van
Schotland, zoodat hun papier vei
lig genoeg was afgezien natuur
lijk van regeerings-inflatie. De En
gelsche papier uitgevende banken
waren dit in de eerste helft der
negentiende eeuw echter niet. Het
was nog voor de ontwikkeling der
tegenwoordige groote „Joint stock"
banken. En de provinciale banken
waren dientengevolge even gevoe
lig voor een „run" als de kleine
Amerikaansche provinciale banken
het tot enkele jaren geleden nog
waren. In 1825 o.a. moesten op
een Zondagmorgen de Londensche
bankiers opeens uit de kerken ge
haald worden om inderhaast goud
te vinden voor de provincie. Dat
liep toen goed af. Maar het zou
tegenwoordig niet noodig geweest
zijn, afgescheiden nog van de
vraag, of men tegenwoordig de
bankiers op Zondagmorgen wel al
lemaal in hun kerk te vinden zou
den zijn!
daarom de meest effectieve verdediging van Egypte
afhangt van de Britsche vloot.
Parijs ziet ontspanning.
P a r ij s, 6 November. In Fransche kringen ziet
men in het onderhoud, dat Mussolini gisteren met
Sir Eric Dummond had, 'n teeken van ontspanning
in de Britseh-Italiaansche betrekkingen. De Ro-
meinsche correspondenten van de groote bladen ver
klaren weliswaar dat nog geen concrete oplossing
gevonden is en voor de Engelsche verkiezingen ook
niet verwacht wordt, doch dat niettemin een verde
re stap in de richting van een oplossing is gedaan.
Overigens is men van meening, dat het Italiaansch-
Abessijnsche conflict bij al deze onderhandelingen
slechts een ondergeschikte rol speelt en dat het
in hoofdzaak er om gaat een nieuw evenwicht in
de Middellandsche Zee tot stand te brengen. Eenige
bladen gelooven, dat het bezoek van Sir Eric Drum
mond in verband staat met de voorbereidende be
sprekingen, die op het oogenblik in verband met
de vlootconferentie te Londen worden gehouden.
De correspondent te Rome van de „Petit Pari-*
sien", die met zijn opvatting niet alleen staat,
schrijft o.a. dat alvorens men éen oplossing van het
Italiaansch-Abessijnsche conflict gaat zoeken, men
de grondslagen moet formuleeren voor een nieuw
evenwicht in de Middellandsche Zee. Om zich een
duidelijk beeld van de huidige onderhandelingen te
kunnen vormen, moet men er steeds weer rekening
mee houden, dat de Britsche regeering haar vloot
niet in de Middellandsche Zee heeft geconcentreerd
omdat zij eenig gevaar duchtte, van de eventueele
gevolgen van het Italiaansch-Abessijnsehe conflict,
doch omdat zij tengevolge van zekere redevoerin
gen en verklaringen, die beter achterwege hadden
kunnen blijven, haar positie in Egypte bedreigd
zag. Thans is het echter duidelijk, dat bij beide
partijen geen oorlogszuchtige bedoelingen bestorm
den en Engeland behoeft zich om Egypte niet meer
ongerust te maken. Niets schijnt dan ook meer het
terugtrekken van eenige Britsche eenheden uit de
Middellandsche Zee in den weg te staan.
KANKERSTRUIKEN.
Op het oogenblik valt er ten opzichte van actu-
eele onderwerpen op plantenziektenkundig gebied
niet zoo heel veel te vermelden; de gewassen zijn
grootendeeïs van het land, de kassen zijn zoo goed
als leeg en het land ligt weer grootendeeïs te wach-
ten op de verschillende voorbereidende handelin-
gen, diè het weer plantrijp moeten maken.
De kool ligt in de schuur of men staat op het
punt om ze binnen te halen. Dat geeft in normale
jaren een drukken tijd. Hoe zal het nu zijn? Wij,
vreezen met groote vreeze.
Het kleine beetje kool dat er nog in de boet te-
recht zal komen moet echter des te beter behan
deld worden. Niet alleen dat men met het kleina
voorraadje zuiniger zal moeten zijn maar, tenger
volge van de verschillende tegenslagen die het ge
was op het veld heeft ondervonden kan men ook:
wel verwachten, dat het geoogste product weleena
slecht houdbaar zou kunnen zijn. i
Naast de verschillende rottingsschimmels die als
secundair kunnen worden beschouwd heeft men
nog rekening te houden met de zwam, die op het
land de vallersziekte veroorzaakt, en die in de boet
de oorzaak kan zijn van de z.g. kankerstruiken.
Dit jaar heeft men iets meer last van vallers ge
had dan wij de laatste jaren gewoon waren. Het
zou daarom niet te verwonderen zijn, als ook de
kankerstruiken ons meer last zouden veroorzaken
dan de laatste jaren het geval was. Immers zijn
kankerstruiken niets anders dan een andere uiting
van de zwam, die de vallers veroorzaakt.
Van belang is het daarom erop te wijzen, dat die
zwam vruchtlichaampjes vormt, die sporen bevat
ten. Deze sporen kunnen ook op de snij vlakte der
geoogste kooien voorkomen. Is dan de atmosfeer in
de boet gunstig voor de ontwikkeling van die spo
ren, n.1. vochtig en niet te koud, dan kiemen ze en
kunnen weer nieuwe kankerstruiken veroorzaken.
Dat proces kan den geheelen winter doorgaan.
Soms kan men met het bloote oog op de snij vlakte
der kool zeer kleine donkere stipjes waarnemen,
die de vruchtlichaampjes vertegenwoordigen. Bar
sten deze dingetjes, dan komen zeer groote hoeveel
heden sporen in de schuur en kunnen veel exem
plaren besmetten.
Hieruit kan geconcludeerd worden, dat het
schoonmaken van de boet, voor de nieuwe oogst er
in gebracht wordt, zeer nuttig kan zijn. Dit ont
smetten kan men doen door de schuur in zijn ge
heel te bespuiten met een ontsmettende stof (Ger-
misan, Uspulun) of de schuur grondig te reinigen
met sterk sodawater.
Voor sommigen zal dit misschien een nieuw ge
luid zijn. In onze omgeving echter wordt al zeer
veel de schuur ontsmet. Ook de bodem moet een
goede beurt hebben.
Eenige jaren geleden, toen men veel last van kan
kerstruiken had, hebben wij veel werk gemaakt
van het insmeren van de snijvlakten der kool in
de schuur om zoodoende de kankerstruiken te voor
komen. Sommigen schijnen daarmede wel succes
gehad te hebben. Wij gebruiken daarvoor een op
lossing in brandspiritus van schellak, de sterkte
der oplossing was 5 pet. De schellak, lost vanzelf
in spiritus op als men het gedurende een nacht
laat staan; natuurlijk mag men geen vjfliur erbij
gebruiken. Met deze oplossing Worden de snijvlak
ten, met een kwastje, ingesmeerd. Het lijkt mis
schien een heel werk, maar dat valt wel mee.
Omdat de ontwikkeling van de kankerstruikeri
door betrekkelijke warmte en vocht in de hand
gewerkt wordt, verdient het natuurlijk aanbeveling
de kool zoo koelmogelijk te houden en de vochtig
heid zoo laag mogelijk. Dit tracht men natuurlijk
vanzelf al wel te bereiken, omdat anders ook de
andere, gewone rottingsschimmels, te veel arbeid
veroorzaken. Dat 't zoo laat mogelijk binnenhalen
per kool in dit verband van belang is, weet de
praktijk ook wel. Natuurlijk loopt men dan het ge
vaar voor bevriezen, dat dan steeds grooter wordt.
De gevaarlijkste partijen kan men dan echter
nog ia het koelste deel van de boet opbergen, dat
is, omdat de warmere lucht naar boven pleegt te
pan, onder in de schuur. Veel luchten is natuur
lijk zeer nuttig. Wellicht, dat electrische ventila
toren aan te bevelen zouden zijn. In vele boeten
heeft men toch een electrische leiding liggen. Koe
len van de boeten zou natuurlijk de eenvoudigste,
maar wellicht ook de duurste oplossing brengen.
Het koelen van de boet met koolzuursneeuw is
voorloopig nog te duur. Dat zou anders een oplos
sing zijn omdat de schuur slechts op vochtige, re
latief warmere dagen gekoeld behoeft te worden.
De prijzen zijn de laatste jaren niet zoodanig ge
weest, dat bijzondere maatregelen loonend zouden
zijn geweest; wie weet, en wij hopen het allen, hoe
spoedig dat weer veranderen kan.
Zeker is, dat men zonder het besteden van dc
grootste zorg aan het bewaarproduct aan het kort
ste eind zal trekken. Wie eventueel zijn kool wi
behandelen met het opgegeven smeermiddel er
omtrent dat middel of de uitvoering meer inlichtin
gen wil hebben, behoeft zich slechts tot onderge
teekende te wenden. Gratis worden ze dan ver
strekt.
De Ambtenaar bij den Plantenziekten
kundigen Dienst,
VAN HERWIJNEN.
St.-Pancras.
