E
conomis
che Kroniek
yMÜBOC'
Zaterdag 29 Februari 1936.
SCHAGER COURANT.
Vierde Blad. No. 9924
Algemeenc waarheden.
Verdrijf dien Hoest
Van duisternis tot licht-
Verlaging van woning*
en winkelhuren.
Trein ramt een auto.
VAN GRAAN NAAR BOTER EN
VAN BOTER NAAR GRAAN.
Hoe voorzichtig men moet zijn met het opstellen
van universeele economische waarheden, kan nau
welijks beter blijken, dan uit den gang van zaken
bij de Nederlandsche bodemindustrie.
De geleerden zijn het er volkomen over eens, wat
bij ons moet gebeuren om te komen tot degelijker
en gezonder toestanden.
Gedurende de laatste halve eeuw is Nederland
exporteur geweest van zuivelproducten, van eieren,
vleesch, groenten. Door een tot op de spits gedreven
rationaliseering, door veredeling werden de hoe
veelheden, welke naar het buitenland konden wor
den uitgevoerd, gestadig vergroot. De afzetmoge
lijkheden schenen zich steeds uit te breiden, de cul
tures werden intensiever. Over vierkante kilometers
strekten zich de kassen uit, de melkgift en het vet
gehalte van de melk stegen en stegen.
Het waren „dure" artikelen, waarop onze Neder
landsche boer of tuinder zich wierp. De productie
der goedkoopere liet hij over aan zijn collega in
verre landen. Het graan werd geimporteerd vanuit
de Vereenigde Staten, Canada. Argentinië.
Toen kwam de tegenwoordige tijd met zijn con-
tingenteeringen, invoerrechten en invoerverboden,
de tijd der betalingsmoeilijkheden. Kortom de peri
ode der autarkie.
Geleidelijk maar het ging toch vrij snel
In zijn werk werd de Nederlandsche ex
porteur afgesneden van zijn afzetgebieden.
Boter, kaas en eieren daalden in prijs tot
onmogelijk laag peil. De wijzers van de
groenteveilingen draaiden door, zonder dat
een lichtend nummertje kwam meedeelen,
wie de gegadigde was voor de partij, die in
veiling werd gebracht.
Er was een te veel.
We kregen regeeringscentrales, die waren opge
richt om de ten ondergang geteekende boerenstand
te redden. Regeeringscentrales, die de boerenstand
niet vermochten te redden, maar die massa's geld
verslonden.
Bij dat alles werd één ding duidelijk: er was in
ons land een overproductie aan vleesch, aan zuivel
producten, aan groenten, aan eieren.
Ten deele werden ze vernietigd, ten deele maken
we het buitenland,, vooral Engeland er mee geluk
kig. Tegen onmogelijk lage prijzen wordt ons over
schot daar van de hand gedaan. Omdat de boel
wegmoet en de prijs dus bijzaak is geworden.
Tallooze malen hebben we kennis kunnen ne
men van het rekensommetje, dat dit overschot
slechts in stand wordt gehouden door den invoer
van dure, veel te dure voederartikelen. Het is een
bedrijf, dat geen rekening kan velen. En dus: de
productie aan boter, kaas, vleesch, eieren moet
worden beperkt, de veestapel moet worden inge
krompen, zoodat we geen behoefte meer hebben aan
granen voor veevoer. Er is geen beter methode om
dit in de hand te werken, dan het omleggen van
onze bodem-industrie: grasland moet worden ge
scheurd en tot akkerland worden gemaakt. Het mes
snijdt dan aan twee kanten. Eenerzijds neemt de
veeteelt af, anderzijds neemt de akkerbouw toe.
Het is de noodzaak van den tijd, de manier om
uit de moeilijkheden te komen. Het is aanpassing.
En voor menigeen staat het vast, dat dit de rich
ting is, welke we uit moeten. Het schijnt een eco
nomische waarheid. En op het oogenblik is het dat
ook wel.
Merkwaardig is het in dit verband kennis te ne
men van den eang van zaken ten platten lande om
streeks 't midden van de vorige eeuw. In het jaar
verslag der K. v. K. voor Hollands Noorderkwartier
over 1934 vinden we een artikel van Dr. B. Ammer-
laan, waaruit we het volgende citeeren:
„De gestadige vermeerdering van de wereldzuivel-
productie, die gepaard ging met een voortdurende
toeneming van den wereldhandel in boter en kaas,
heeft Nederland, dat vroeger bijna een monopolie
positie in dezen handel innam, teruggedrongen tot
een exnortland van ondergeschikte beteekenis.
Om de oorzaken, die tot deze ontwikkeling geleid
hebben, naar waarde te schatten, dient men terug
te gaan tot ongeveer de helft van de vorige eeuw,
want in dien tijd begonnen de groote veranderingen,
die zich in later jaren op het gebied van landbouw
en veeteelt zouden voltrekken, reeds een aanvang te
nemen.
Nu ligt het niet in onze bedoeling deze oorzaken
aan een nader onderzoek te onderwerpen. We mee-
nen hier te mogen volstaan met slechts de be
langrijkste feiten aan te wijzen om daarmede in
herinnering te brengen, dat zij ten nauwste sa
menhangen met de ontwikkeling van heel het eco
nomisch leven in de achter ons liggende jaren.
De eerste aanleiding tot de productie-uitbreiding
was de verschuiving, die in Europa omstreeks 1850
inzette van den graanbouw naar de zuivelbereiding.
Deze verschuiving geschiedde onder invloed van het
Voor een ha'ven ton aan
effecten verduisterd?
toenemend aanbod van Noord-Amerikaansche tarwe,
dat een einde maakte aan de stijging, die de tarwe-
prijzen reeds meer dan een eeuw te zien gaven. De
Londensche tarweprijzen, die van 1800 tot 1849 ge
middeld 69/9 per (fuarter bedroegen, daalden tot ge
middeld 52/1 in de jaren 1850 tot 1879 en aangezien
de prijzen van vee en zuivelproducten deze dalende
beweging niet volgden, begon de veeteelt en daar
mee de zuivelbereiding op den landbouw terrein te
veroveren.
Naarmate de tarweprijzen verder terugliepen, zet
te deze beweging zich vóórt en het is dan ook vooral
na de groote graancrisis, dat de zuivelbereiding zich
krachtig ging ontwikkelen buiten de natuurlijke
weide-gebieden. die men in Europa aantreft in Hol
land, Friesland, Oldenburg, Zwitserland, Tirol en in
sommige rivierdelta's. Daar komt bij, dat juist in
dezen tijd (1880) de techniek van de boter- en kaas
bereiding zoo verbeterde, dat fabriekmatige vervaar
diging mogelijk werd, wat de ontwikkeling der
nieuwe zuivelgebieden in versneld tempo deed
plaats hebben. Nemen we ten slotte nog in aan
merking, dat vooral in den laatsten tijd de verbe
teringen in het transport per spoor, boot en auto
een loonpnde productie mogelijk maakt in gebieden,
die daartoe voorheen totaal ongeschikt waren, dan
zijn hiermede wel de helangrijkste oorzaken aapge
wezen van de productietoeneming in de zuivel
industrie".
Tot zooverre het artikel.
Zoo werd dus Nederland vanuit een monopolie
positie teruggedrongen tot een exportland van on
dergeschikte zij het nog steeds van groote be
teekenis.
Maar het verklaart ons tevens, waarom ook ten
onzent de productie van zuiveiartikelen een hooge
vlucht nam.
Het was aanpassing. Want, welke min of
meer ongunstige beteekenis men heden ten
dage graag aan dit woord hecht, het komt
toch altijd neer op het doen 'van datgene,
wat het beste en het voordeeligste is.
Het was dus aanpassing. Aanpassing echter die
voerde tot een verhoogde zuivelproductie.
En het was een economische waarheid.
Zooals heden ten dage juist het omgekeerde een
economische waarheid bleek te zijn.
BELANGWEKKENDE OUDHEIDKUNDIGE
VONDST IN ZUID-ITALIE
Rome Gedurende de voorbereidende werk
zaamheden tot den bouw van een sanatorium te
Maddaloni, niet ver van Napels, zijn twee tuf-
steenen graftomben aan het licht gekomen, wel
ke, naar men inmiddels heeft kunnen vaststel
len, uit de derde eeuw voor onze jaartelling da
teeren. De Italiaansche Kroonprins, dien men
van deze vondst had verwittigd, was aanwezig
bij de opening der graftomben, die, behalve
menschelijke resten, een overvloed van vazen en
lampen, eetgerei, wapenen en sieraden bleken te
bevatten. Men neemt aan, dat men hier te doen
heeft met de graven van soldaten, die gedurende
een veldtocht in deze streek, in de buurt van de
Via Appia hun tenten hadden opgeslagen.
AMSTERDAMSCHE COMMISSIONAIR
TER BESCHIKKING VAN DE JUSTI
TIE GESTELD
Amsterdam Een 49-jarige commissionair
in effecten, die te Biissum woonachtig is en zijn
kantoor te Amsterdam heeft, i$ op vermoeden
dat hij ten nadeele van cliënten een partij effec
ten verduisterd heeftgisteren door de politie van
het bureau Singel aangehouden. Het zou hier een
bedrag betreffen van een halve ton. Be commis
sionair ontkent zich aan misdrijf te hebben
schuldig gemaakt en volgens hem zou deze zaak
er een van civiel-rechterlljken aard zijn. Hij is
echter heden ter beschikking van de justitie ge
steld
NEDERLANDSCH SCHIP IN AANVARING
MET SPOORBRUG BIJ BOOM
Ernstig beschadigd
Antwerpen Donderdagavond heeft zich bij
de spoorbrug van Boom een eigenaardig onge
val voorgedaan, waarbij het Nederlandsche mo
torschip „Zuidland" vrij aanzienlijke schade
heeft opgeloopen, doch waarbij geen persoonlijke
ongelukken te betreuren zijn.
De brug stond open toen het motorschip Zuid-
land. data 526 br. ton (263 netto ton) meet en
fhuisbehoort te Rotterdam, naderde. Men sloot
op dat oogenblik de brug, zoodat het schip er on
der werd vastgeklemd. De brug werd door bet
schip ten deele .opgelicht, tengevolge waarvan
de spoorrails werden verwrongen. Het spoorweg
verkeer tusschen Antwerpen en Gent ondervond
hierdoor geruimen tijd stagnatie.
Stop vlug dien akeligen hoest, neem
Akker's Abdijsiroop. Op slag zult Gij
ondervinden, dat Gij hier een nulp hebt
om den meest weerspannigen hoest
te verdrijven. Vanaf den eersten lepel
openbaart zich haar kalmeerende,
verzachtende, slijmoplossende wer
king. De vastzittende slijm komt los en
Gij zult weer gemakkelijk kunnen
ademhalen. Abdijsiroop verschaft U
reeds vannacht een rustigen slaap en
binnen 24 uur zijt Gij dan dien benauw
den hoest finaal vergelen. Neem bij
Hoest- Griep -Bronchitis -Asthmo
Iverlaaqdepnj^A^S
SCHEPPINGSDRANG.
De mensch:
Een koele nacht verdrong den feilen gloed,
Verkwikt me en wekt ongekende krachten!
Zou op mijn hand'len 't niet-geschaapne wachten?
Een wilde hartstocht grijpt me, jaagt me 't bloed
Door d' ad'ren! Keuze heb ik niet! Ik moet!
Ik moet mezelf zijn in dc daad! 'lc Moet trachten
Mijn schepping 't licht te doen aanschouw'n!
Geen machten
Weerhouden mij! Ik kan! En nu is 't goed!
Zijn genius:
U was de macht, dus ook de keus gegeven.
Zou 't zijn terug of ging het verder voort?
Terug is 't niets en 't verder is de poort
Naar ijdel schijnend en toch zinvol streven.
Slechts stilstand is niet moog'lijk in hot leven
En 't duister wordt door 't sclieppingslicht
doorboord.
REGEERING ZIET AF VAN
IMPERATIEVE VERLAGING
OVER DE HEELE LINIE
NIEUWE BEPALING OOK
INZAKE WINKELS
Naar uit betrouwbere bron vernomen wordt
zou de Memorie van Antwoord aan de Twee
de Kamer inzake het ontwerp tot verlaging
van sommige vaste lasten en huren op .1
Maart a.s. de Tweede Kamer bereiken.
De parlementaire redacteur van de „Msb."
meldt nog:
Ten aanzien van da woninghuren heeft de
regeering afgezien van een imperatieve huurver-
lagijig over de geheele linie. In plaats daarvan
heeft zij een stelsel van individueele huurverla-
ging ontworpen, waarbij de belangen van huur
der en verhuurder tegen elkaar worden afge
wogen.
Het stelsel komt hierop neer, dat huurders
zich voor huurverlaging tot een gerechtelijke
huurkamer kunnen wenden met een verzoek
schrift.
Een nieuwe bepaling in het ontwerp komt te
gemoet aan de huurders van winkels; winkel-
huren zullen onder bepaalde voorwaarden tus-
schentijds verlaagd kunnen worden.
Wat de sckeepshypotheken betreft, daarover
vernemen we, dat ze nog in nader onderzoek
zijn.
HARDNEKKIG IN DE BOOSHEID
Mej. N., die op 19 Februari met haar aan
staande, zonder het voorgenomen huwelijk te
voltrekken, met dezen op sensationeelë wijze naar
Antwerpen vertrok, werd Donderdagavond we
der in haar ouderlijk tehuis te Ossendrecht terug
gebracht.
Vanmiddag 12 uur wist zij wederom te ontko
men: zij vertrok met de electriscke tram van hier
naar Antwerpen.
Zoodra de vader dit bemerkte, begaf hij zich
naar den burgemeester van Ossendrecht om hem
van dit voorval in kennis te stellen en hem te
verzoeken te trachten ten tweede male zijn
dochter terug te krijgen.
Ouders en familieleden van het meisje zijn
zeer onder den indruk van dit tweede voorval.
FIRMA HIKE BREIJER—TEN KORTENAAR
MIENT, ALKMAAR
Om haar clientèle in ieder opzicht te kunnen
bevredigen, heeft bovengenoemde firma het noo-
dig geoordeeld de beschikking te hebben over een
tweetal paskamers. De veranderingen zijn, thans
aangebracht en, zooals trouwens van de firma
Hike BreijerEen Kortenaar te verwachten
was, alles is thans in de puntjes.
In beide vertrekken vindt men een groote uit
klapbare spiegel, en Perzisch tapijtje op den
vloer, heldere lichten zijn aangebracht, kortom
voor zoover we dat met ons leekenoog konden
beoordeelen, zullen de dames-klanten in ieder
opzicht tevreden zijn. Want ze zullen bediend
worden op een wijze, die niet te verbeteren valt.
NOG EEN LATE WINTER-IDYLLE IN HET REUZE NGEBERGTE. Nóg hult een dicht sneeuwdek de
schilderachtige dorpjes in de door ruischende bosch beken doorsneden dalen van het Reuzengebergte,
doch ook aan dit sprookje zal het Maartsche zonnetje weldra een einde maken.
LOCOMOTIEF ONTSPOORD
BESTUURDER VAN DE AUTO
VERMORZELD.
Apeldoorn27 Februari Donderdagmid
dag omstreeks kwart over vier heeft op den
spoorweg Apeldoorn-Dierenhalfweg Beek
bergen een ernstig ongeval plaats gehad.
Een vrachtauto, bestuurd door den ongeveer
35-jarigen H. Nieuwenhuis, werd op den
onbewaakten spoorwegovergang in den
Haarweg door de lokaaltrein, welke om
16.35 uur uit Apeldoorn naar Dieren ver
trokken was, gegrepen. Over een afstand van
170 meter werd de auto meegesleurd, waar
na de locomotief derailleerde.
De bestuurder van de auto was op slag dood
Nader wordt omtrent dit noodlottig ongeluk
gemeld:
De cabine van de vrachtauto kwam voor de
locomotief terecht. De laadbak van de vracht
auto, die aan een kant uitstak, versplinterde op
dien afstand eenige langs den weg staande tele
graafpalen. Door ontsporing van de locomotief
kwam de trein tot stilstand.
Het deerlijk verminkte lijk van den bestuurder
die de eenige inzittende van de vrachtauto was,
vond men onder de derde wagon.
De geheele trein bestond uit zes wagons.
Onmiddellijk is een ploeg wegwerkers met het
herstel van de spoorlijn begonnen.
De machinist verklaarde op het laatste oogen
blik de auto gezien te hebben. Het uitzicht op
den spoorwegovergang is overigens- goed.
Een in de buurt zijnde landbouwer had opge
merkt, dat de bestuurder van de vrachtauto op 't
laatste oogenblik nog getracht had te remmen.
Tegen 7 uur was de geheele spoorbaan daar
ter plaatse weer vrij. De reizigers waren in-
tusschen met een extra trein naar Dieren ver
voerd.
Het lijk is met den trein naar Apeldoorn over
gebracht en van het station aldaar per zieken
auto naar het algemeen ziekenhuis.
TRAGISCH.
Alleenwonende dame doodgevon ien.
Bewoners van de Ruysdaelkade, te Amsterdam
die een 80-jarige alleenwonende dame tot buur
hadden, hadden reeds eenige dagen haar niei ge
hoord, noch gezien. Vreezende, dat haar mis
schien eenig ongeval was overkomen, waar
schuwden zij de politie van het bureau Stad
houderskade, die, toen op herhaald bellt-n en
kloppen, niet werd opengedaan, den toegang tot
de woning forceerde.
Nadat de deur was geopend, werd de oude be
woonster, liggende op den grond aangetroffen,
blijkbaar van een stoel gevallen. Zij bleek dood
te zijn. Een geneesheer, die ter plaatse werd ont
boden, constateerde, dat de levensgeesten reeds
eenige dagen geleden moesten zijn geweken.
Het stoffelijk overschot van de oude dame is
naar het Wilhelminagasthuis vervoerd.
