Een Oorlog van jaren
Ongeëvenaard
De bevolking van
de Wieringermeer.
VOORJAARS
COLLECTIE
fa. Herm. DE RAAT
De landsverdediging
in België.
IS ONZE NIEUWE
Zaterdag 29 Februari 1936.
SCHAGER COURANT.
Tweede Blad. No. 9924
Het Ethiopisch conflict
DE MOOISTE FOTO
De maanden verloopen
en steeds meer nadert
de regentijd
«Snelle opmarscben", die niets anders
dan onschuldige uitstapjes
zouden kunnen zijn
DIRÉDAWA, 3 Februari,
ENKELE dagen heeft er ernstige onrust ge-
heerscht over den snellen opmarsch der Ita
liaansche vliegende kolonne, die den spoor
weg scheen te bedreigen en zich toen op enkele
honderden kilometers van het stationnetje Ayasj in
een versterkte stelling nestelde. Ook daar, bijna in
het hart van het land, bleef ze een groot gevaar vor
men en aller oogen waren gevestigd op deze schijn
baar zoo overmoedige vliegende kolonne. Angstig
vroeg men zich af, wat het doelwit was dezer zoo
plotseling en zoo snel vooruit gerukte Italiaansche
krijgsmacht, die haar betrekkelijk geringe getal
sterkte vergoedde door een uitstekende bewapening
en uitrusting.
Toen gebeurde er iets vreemds. De Italiaansche
vliegende kolonne was plotseling onvindbaar gewor
den, was verdwenen. Daar, waar ze zich na den
snellen opmarsch had genesteld, was geen Italiaansch
soldaat meer te bekennen. Waar was deze schijn
baar zoo overmoedige troep gebleven? Wat was er
van haar geworden?
Dit waren beangstigende vragen, waarop niet zoo
gemakkelijk antwoord viel te geven.
De onzekerheid deed nieuwe wilde geruchten ont
staan over een verderen opmarsch dezer Italiaansche
troepen naar Addis Abeba, over gevechten, die zou
den zijn geleverd, doch de waarheid was, dat nie
mand meer wist, vwaar zich deze Italiaansche troe
pen bevonden.
Het was een zonderlinge geschiedenis.
Enkele dagen gingen voorbij en toen wist ik met
volkomén zekerheid,' dat er geen Italiaansche troe
pen op marsch waren naar Addis Abeba en dat
evenmin Italiaansche troepen nog langer den spoor
weg van betrekkelijk dichtbij bedreigden. De Itali
aansche „vliegende kolonne" was eenvoudig spoor
loos verdwenen.
Het is niet de eerste maal, dat iets dergelijks ge
beurt in dezen oorlog. Deze snelle opmarschen der
Italianen, waarvan men dan na eenige dagen niets
meer hoort, zijn een bijzondere specialiteit der Ita
lianen geworden en ze moeten blijkbaar voornamelijk
dienen in Italië den moed erin te houden.
Zoo'n snelle opmarsch van een kolonne van eeni
ge duizenden man, biedt, tenminste in het zuiden,
ceen groote bezwaren en is niet met veel. gevaar-
verbonden. Men zou ze bijna kunnen beschouwen
als heel onschuldige uitstapjes, die vrijwel aan nie
mand kwaad doen.
Het zuidelijk gevechtsterrein is de Ogaden, een
gebied van ruim honderdduizend vierkante kilome
ter, bijna twee maal zoo groot dus als België en Ne
derland samen. Voor een groot deel biedt dat terrein
geen ernstige bezwaren aan tanks en automobielen.
Zeer dun is de bevolking, nog niet één inwoner per
vierkante kilometer. Een aaneengesloten front be
staat er aan geen der beide zijden. Achten de Itali
anen het met het oog op den geest onder de troepen
en in Italië noodig iets te doen, dat bijzonder kan
schijnen en een zegepraal gelijkt, dan worden eerst
vliegmachines ter verkenning uitgezonden, die een
ongevaarlijke reisroute voor een „vliegende kolonne"
opstellen, een reisroute, waarbij niet het minste ge
vaar bestaat voor een ontmoeting met een eenigs-
zins sterke strijdkracht der Ethiopiërs en dan gaat
zoo'n gemotoriseerde kolonne op weg met een snel
heid van veertig, van zestig, van tachtig kilometer
per dag, wat afhangt van den aard van het terrein.
Vliegmachines verkennen de omstreken, waardoor
onaangename verrassingen onmogelijk blijven. De
Italiaansche propagandadienst zorgt eiken dag voor
sensationeel nieuws en de heele wereld volgt in
spanning den verbluffend snellen opmarsch der
„vliegende kolonne". Dan hoort men plotseling niets
meer van dezen snellen opmarsch. De „vliegende ko
lonne" heeft het welletjes gevonden en is met de
zelfde snelheid, waarmede ze vooruit rukte, weder
teruggekeerd naar haar punt van uitgang, doch dit
wordt niet gemeld. Onder veel ophef heeft de kolon
ne een ongevaarlijk uitstapje gemaakt, dat militair
niet het minste opleverde, behalve dan dat het een
oogenblik bij de Italianen de hoop op een belangrij
ke overwinning verlevendigde.
Reeds meermalen heb ik sterk den indruk gekre
gen, dat men de officieele Italiaansche berichten,
niet, dan onder het grootste voorbehoud kan aan
vaarden. Deze officieele Italiaansche berichten krijg
ik niet steeds en dan nog zeer laat onder de oogen,
doch herhaaldelijk is het voorgekomen, dat ik over
deze officieele berichten verwonderd het hoofd moest
schudden. Het sprekendste voorbeeld daarvan vorm
de een bericht over den strijd in November in Oga
den. Dit bericht was een officieele Italiaansche mede-
deeling van 23 Nov. Deze datum was me door toeval
in de herinnering gebleven. Het was namelijk de
verjaardag van de vrouw van mijn Russischen ho
telier te Dirédawa. Met opgewektheid hebben wij
dien verjaardag gevierd o.a, met een feestmaaltijd,
waaraan journalisten uit verschillende landen deel
namen, een bont, internationaal gezelschap. Den mor
gen van dien dag en den avond tevoren waren vele
journalisten uit het zuiden aangekomen, van het
gevechtsterrein in Ogaden. Op dat oogenblik was 't
namelijk zeker, dat de groote aanval van het zuide
lijke Italiaansche leger onder generaal Graziani vol
komen was mislukt. De Italiaansche troepen waren
op den terugtocht en wel met zulk een haast, dat
de oprukkende Ethiopiërs alle voeling met den te
genstander hadden verloren. Ikzelf heb, zooals ik in
die dagen schreef, een tocht in zuidelijke richting
gemaakt en moest vaststellen, dat geheel Ogaden
door de Italianen was ontruimd. En op dienzelf
den 23en November werd te Rome, naar ik thans
toevallig in een Parijsch blad van 24 November las,
officieel op plechtige wijze bekend gemaakt, dat ge
heel Ogaden door de Italianen was „onderworpen".
Ook maarschalk de Bono, dia toen nog het bevel
voerde,over de Italiaansche troepen in Oost-Afrika,
maakte in zijn communiqué nummer 53 melding van
de grootsche successen der Italianen in Ogaden. In
werkelijkheid bevonden zich op dat oogenblik nog
slechts enkele snel terugtrekkende, om niet te zeg
gen „vluchtende" Italiaansche afdeelingen in Ogaden.
Zulke volkomen onware fanfare-berichten kunnen
natuurlijk in Italië nawerken, want een vrije pers
en een vrije critiek bestaan daar niet, evenmin trou
wens als werkelijke journalisten. De Italiaansche
journalisten staan immers onder strenge controle
en in de bladen kan geen woord worden geschreven,
dat niet de goedkeuring heeft van de regeering en
meestal komen alle mededeelingen en beschouwin
gen betreffende den oorlog uit den koker van de
regeering zelf. De Italiaansche regeering is, om het
zoo uit te drukken, hoofdredacteur van alle Italiaan
sche bladen. De vraag is evenwel of op den duur
niet het Italiaansche volk wantrouwend zal gaan
staan tegenover deze overwinningsberichten, waar
van men later niets meer hoort.
Het nieuwe groote aanvalsplan der Italianen heeft
een begin van uitvoering gekregen, maar daarbij is
het gebleven. In Ogaden zijn de Italianen overgegaan
tot een offensief, dat echter reeds na enkele dagen is
dood geloopen. Ook uit de richting van Assab hebben
de Italianen een voorwaartsche- beweging gemaakt.
Er werden eenige schermutselingen geleverd, kleine
gevechten zonder veel beteekeni3, waarbij de aan
valler geen voordeelen wist te behalen en daarna is
ook in dat gebied de rust teruggekeerd. Er wordt
gefluisterd, dat de bij Assab geconcentreerde Itali
aansche troepen zwaar van ziekten te lijden hebben
en onwaarschijnlijk is dat niet. Assab is een der on
gezondste plaatsen aan de Roode Zee. Het is meer
een gehucht dan een stad of een dorp. Het grootste
gebouw is er een gevangenis, die werd gebouwd om
er gevangenen uit het moederland onder te bren
gen. Korten tijd heeft men dat gedaan, doch bijna
alle gevangenen stierven er na enkele maanden
reeds. Jarenlang heeft daarna deze gevangenis zoo
goed als leeg gestaan. Thans zijn er soldaten in on
dergebracht en dient ze als bergplaats voor oorlogs
materiaal.
Aan het noordfront woedt echter nog een feilen
strijd, doch het zijn daar de Ethiopiërs en niet de
Italianen, die aanvallend optreden. De Italianen ver
liezen er niet alleen vele manschappen aan dooden,
gewonden en gevangenen, doch boeten er ook veel
oorlogsmateriaal in, tientallen kanonnen, honderden
machine-geweren, vrachtautomobielen, tanks.
En intusschen verloopen de maanden. De regen
tijd nadert. Vier maanden duurt nu deze oorlog en
laat men buiten beschouwing de voordeelen, die de
Italianen gedurende de eerste weken konden beha
len, toen de Ethiopische krijgsmacht nog niet was
gemobiliseerd, dan hebben de aanvallers nog vrijwel
niets bereikt.
Gaat het zoo verder, dan kan dit een oorlog van
jaren worden. Maar is het moreel van het Italiaan
sche volk en leger en zijn de Italiaansche financiën
daartegen bestand?
J. K. BREDERODE.
Dialecten uit alle deelen van het land.
De jongere generatie en de school.
Het cuitureele leven in den nieuwen
polder.
In de Wieringermeer wonen thans meer dan drie
duizend menschen, die allen hun taak in den pol
der hebben en daar dan ook niet willekeurig zijn
terecht gekomen, inaar zorgvuldig zijn geselecteerd.
De meeste arbeiders zijn aangeworven via de ar
beidsbeurzen en de organisaties, waarbij mon er
zorg voor heeft gedragen, dat alle bevolkingsgroep
pen ongeveer evenredig in den polder vertegenwoor
digd zouden zijn. Men heeft daarbij rekening ge
houden met godsdienst en levensopvatting en er
naar gestreefd, dat in de Wieringermeer de nume
rieke verhouding tusschen deze bevolkingsgroepen
ongeveer dezelfde zou zijn, als die, welke elders in
ons land in het openbare leven tot uiting komt.
Zoo bestaat de Wieringermeerbevolking uit katho
lieken, protestanten en een groep die men samen
vat onder den naam „neutralen" of „modernen". Ook
bij de gronduitgifte aan boeren heeft men naar een
soortgelijke verhouding gestreefd. Deze menschen,
die bovendien uit alle deelen van het land kwamen
en dus toch al een groot verschil in geaardheid
toonden men denke aan het verschil in karakter
tusschen een Zeeuw en een Groninger, een Fries en
een Brabander zullen tezamen de nieuwe ge
meenschap moeten vormen en de nieuwe streekbe-
volking, die men later als „Wieringermeerders" zal
aanduiden.
Voorloopig is het nog niet zoover. Dit blijkt o.a.
wel uit de keur van dialecten, die men in de Wie
ringermeer nog kan hooren spreken en die in klein
bestek een prachtig inzicht geven in de rijke genu
anceerdheid van onze taal. Aanvankelijk was het
zolfs zoo, dat het taalverschil tot hardhandige uit
eenzettingen leidde onder de jeugdige Wieringer-
meer-bewoners, die in de laagste klassen der lagere
school elkaar voor het eerst ontmoetten en op
hardhandige wijze de superioriteit van hun eigen
dialect of uitspraak wilden bewijzen. Dergelijke in
cidenten droegen echter een zeer sporadisch karak
ter en het is juist deze jongere generatie, op jeug
digen leeftijd uit eigen gewest getrokken, en bijeen
gebracht in het nieuwe land, waar de school en
aanstonds het werk de nieuwe gemeenschapsband
veel hechter kan leggen dan bij de oudere generatie
het geval is, die aanstonds de tot een eenheid ge
groeide Wieringermeer-bevolking zal vormen.
Het is daarom een verheugend verschijnsel, dat de
afdeeling Algemeen Bestuur van de Wieringermeer-
directie, momenteel onder leiding van den burge
meester van Medemblik, den heer P. C. J. Peters,
er tot nog toe in geslaagd is, te voorkomen, dat de
schoolstrijd, die overal in ons land tot versnippering
van het onderwijs heeft geleid, in de Wieringermeer
kon uitbreken. Door een veelzijdige samenstelling
van de schoolbesturen, waardoor alle richtingen
daarin vertegenwoordigd zijn en invloed op den
gang van zaken kunnen hebben, en door een ver
standig beleid zoowel van de schoolhoofden als van
de onderwijskrachten, waardoor aan de wenschen
der verschillende groenen van ouders tegemoet kan
worden eekomen. vindt men zoowel te Slootdorp
als te Middenmeer slechts één lagere school. Deze
beide scholen dreigden echter overbevolkt, te wor
den. zoodat de nieuwe school te Wieringerwerf, die
Maandag j.1. in gebruik is genomen, in een ware
behoefte voorziet. Het nieuwe schoolgebouw is zoo
mogelijk nog mooier uitgevoerd dan het, eerste,
waarmee wij niet willen zeggen, dat hot eenige
overbodige luxe bevat, doch slechts dat het de kin
deren tiidens de lesuren laat genieten van volop
licht, lucht en zon, voorzoover deze zich laat zien.
De Afdeeling Algemeen Bestuur geeft ook in elk
ander onzicht leiding aan de, ontwikkeling van het
cuitureele en sociale leven in den polder. Te Mid
denmeer bevindt zich het Dorpshuis, dat als admini-
Sportlef - Elegant Met schitterenden Pasvorm,
De beste fabrikaten en daarnaast lage prijzen!
LANGESTRAAT 80 TEL. 3383 ALKMAAR
Alleenverkoop: Bally Salamander Timtur Ortho Com-
pensor.
Hygiënische Pedicnre-inrichting - Steunzolen naar gipsaf
druk. - Leverancier Ziekenfonds. Vakkundige Reparatie
inrichting.
NEDERLANDSCHE REGEE
RING VOERT GEEN BE
SPREKING.
In de pers zijn berichten verschenen nopens
door den Belgischen minister-president gegeven
uiteenzettingen voor de Katholieke parlementaire
fracties over de Belgische landsverdediging.
Yoorzoover daaruit zou kunnen worden opge
maaktdat met Nederland besprekingen gevoerd
zijn over aa?igelegenheden van militairen aard,
wordt van bevoegde zijde medegedeelddat in
overeenstemming met de vaste politiek der Ne-
derlandsche regeering ten aanzien van dergelij
ke vraagstukken besprekingen van dien aard niet
zijn of worden gehouden dan wel voor overwe
ging in aanmerking komen.
De plannen der Belgische re
geering inzake militaire her
vormingen in de afdeelingen
der Kamer verworpen.
De afdeelingen van de Belgische kamer hebben
het ontwerp tot militaire hervorming, dat door
de regeer ing was ingediend, met 94 tegen 62
stemmen en 16 onthoudingen verworpen.
De komende week zal het ontwerp door de
centrale commissie van de kamer, tezamen met
de commissie van nationale defensie worden be
studeerd.
Aangezien de debatten geruimen tijd in be
slag zullen nemen, voorziet men, dat de kamer
zelf het ontwerp niet voor het einde van Maart
zal behandelen. Eerst dan zal over het lot van de
militaire hervorming van België worden beslist.
Brussel De afdeelingen van de kamer heb
ben een ontwerp aangenomen, waarhij het aan
tal afgevaardigden voor de komende zitting op
180 wordt vastgesteld.
Het voorstel van een Frontistisch afgevaardig
de om het Fransch-Belgisch verdrag op te zeg
gen werd verworpen.
Portret-Atelier* JAC DE BOER
Keizerstraat DEN HELDER
stratief centrum dient en o.a. een ondernfdeeling be-
vat van het bevolkingsregister van Medemblik, onder
welke gemeente het grootste gedeelte van de Wie
ringermeer nog ressorteert, terwijl een kleiner ge
deelte onder de gemeente Wieringen valt. De vor
ming van een zelfstandige gemeente Wieringermeer
is echter nog slechts een kwestie van lijd, cn ver
moedelijk zal reeds binnenkort het desbetreffend^
wetsontwerp in de Kamer in behandeling komen.
Het werk van de afdeeling Algemeen Bestuur is in
vele opzichten gericht op de voorbereiding van deze
zelfstandigheid en ook in verhand hiermede is het
een gelukkige combinatie, dat. de heer Peters zoowel
de functie van voorzitter van het Algemeen Be
stuur als die van burgemeester van Medemblik in
zich vereenigt.
Aanvankelijk heeft deze afdeeling zich ook bezig
gehouden met het ontwikkelings- en ontspannings
werk in de Wieringermeer, doch geleidelijk ontston
den uit de bevolking zelf zooveel organisaties en ver
eenigingen op dit gebied, dat men thans langzamer
hand dit werk aan het eigen initiatief der bewoners
kan overlaten, hoewel de afdeeling Algemeen Be
stuur te allen tijde medewerking en voorlichting blijft
geven, indien dat gewcnscht wordt.
Het scheen zelfs een oogenblik alsof in de vrucht
bare klei van den polder het organisatioleven al te
welig zou gaan tieren. Als paddestoelen schoten
overal en op allerlei gebied de vereenigingen om
hoog, en hier kwam helaas ook het verschil in le
vensopvatting en richting wel al te fel tot uiting,
zoodat op tal van gebieden, waar vereenigingen, die
aan het eigen initiatief der bevolking ontsproten,
nuttig werk hadden kunnen doen, de versnippering
tot machteloosheid doemde. Tegelijkertijd had dit
echter weer een corrigeerendo werking, doordat over
bodige en weinig levenskrachtige vereenigingen na
korten tijd weer verdwenen.
Op een groot succes kan de hvgienische commis
sie van de afdeeling Algemeen Bestuur bogen, door
de wijze, waarop men van den aanvang af er in ge
slaagd is de malaria uitd en polder te weren. In der
gelijke drooggelegde gebieden vreesde men vroeger
de invasie van de malariamug en het uitbreken van
een malaria-epidemie als een bijna onvermijdelijk
kwaad. Door wetenschappelijke voorlichting, intense
verdelging van de malariamug en vooral door een
zeer effectieve propaganda onder de bevolking, is
men er in geslaagd de malaria buiten den polder
te houden. Op zeer overtuigende wijze heeft men de
polderbewoners bekc.nd gemaakt, met bet malaria-
gevaar, zoodat bijna iedereen in de Wieringermeer
een fanatieke muggen jager is en men in elk huis
zorg draagt, de muggen buiten de woning te houden,
wat vergemakkelijkt wordt door de horren, die door
het bouwbureau bij elke verhuurde woning beschik
baar worden gesteld.
Zoo bloeit in de Wieringermeer een rijk leven van
harden arbeid en groeit een nieuwe gemeenschap,
tegelijkertijd met de ontwikkeling van den polder
zelf, waar de ophouw nog lang niet beëindigd is. Ook
in het uiterlijk van den polder tracht men accenten
te leggen, die wijzen op nog iets anders dan zuivere
zakelijkheid alleen.
Over het water der verbindingskanalen gezien rijst
het silhouet der drie dorpen met. hun slanke kerk
torens op als een nieuw beeld van echt Hollandsch
landschapsschoon. Men tracht dit beeld verder te
volmaken door een zorgvuldig ontworpen boomaan-
plant,, en op de zandgronden in het Noorden, nabij de
Haukes is zelfs 500 hectare bestemd voor boscbaan-
plant, waarvan thans reeds 100 hectare is beplant.
Zoo werken techniek en wetenschap, sociaal in
zicht en cultureel begrip aan den ophouw van een
nieuwe gemeenschap in ons volk cn van een nieuw
gebied, ter vergrooting van de welvaart en de schoon
heid van ons land.