Motor zonder krukas fa. Herm. de RAAT Geniet van den zomer Koop goede schoenen Zaterdag 30 Mei 1936. 5CHAGER COURANT. Tweede blad. No. 9987 Belangrijke Nederland- sche uitvinding Brand wonden bedek ze dadelijk met akkers Kloosterbalsem Seriebouw met steun van het Werkfonds. In het jaarverslag van de Utrechtsche Machinefa- ibriek Jaffa over 1935 wordt o.a. medegedeeld, dat deze onderneming een nieuw project ter hand heeft genomen op het gebied der ruwo 1 ie-motoren, tenein de in de toekomst haar omzet hiermee te kunnen xergrooten. Het project, waarvan hier sprake is, is een, op een geheel van het bestaande type afwij kende principe gebaseerde motor zonder krukas, uitgevonden door den heer W. Hul- sebos te Laren (N.H.), die reeds een aantal motoren van het nieuwe type heeft gebouwd, welke zich reeds geruimen tijd in gebruik bevinden en waarmee zoodanige resultaten zijn bereikt, dat niet alleen de groote waarde van de uitvinding erdoor is bewezen, maar de licentie reeds door twee van onze voornaam ste machineindustrieën is aangekocht. De bouw van den nieuwen motor. In een onderhoud, dat wij met den uitvinder, den heer Hulsebos, mochten hebben, heeft hij ons het een en ander van den nieuwen motor verteld, waar hij hij uiteraard niet op technische details kon in gaan, die voor leeken toch weinig waarde zouden hebben en zich bovendien niet leenen voor een dag bladartikel. In hot kort komt het hier op neer, dat de heer Hulsebos in zijn motor de krukas heeft vervangen door een Z-vormige as, waarvan de beide met elkaar parallel loopende deelen de eigenlijke hoofdlagers vormen. Hierdoor heeft de motor van den heer Hul sebos slechts de wrijving te overwinnen van 4 la gers in plaats van 13, terwijl de as geen wringing ondervindt, de zijdelingsche druk verdwijnt en de weerstand in het algemeen zeer geringer wordt. De theoretische beschouwing werd in de practijk beves tigd doordat bij nauwkeurig onderzoek bleek, dat van het aantal in de cylinders van den aldus gecon- strueerden motor opgewekte paardekrachten mins tens 95 procent effectief was. De cylinders zijn even wijdig aan de as van den motor aangebracht en lig gen in een kring om den as heen, waardoor de om vang van den motor ook bij een vrij groot aantal cy linders zeer veel kleiner is dan van een bestaande motor van gelijke capaciteit, terwijl de geheele con structie minder gecompliceerd wordt. Ongeveer vijftien jaar geleden ontwierp de heer Hulsebos de eerste plannen voor zijn motor en na tal (van moeilijkheden, vooral ook op financieel gebied, te hebben overwonnen, slaagde hij erin, volgens zijn principe een automobiel-benzinemotor te constru- eeren, die ondanks alle jeugdgebreken de juistheid van het principe demonstreerde. Reeds toen ver zocht de Kromhout-motorenfabriek hem zijn krach ten eens op een ruwoliemotort e beproeven. Inmiddels was ook dea andacht van overheids- zijde op de experimenten van den heer Hulsehos ge vallen, en zoo bereikte hem van de zijde van defen sie het verzoek, om volgens zijn principe een ben zinevliegtuigmotor te construeeren. In de werk plaatsen aan de Hembrug werd derhalve een vlieg- motor zonder krukas met een capaciteit van 250 pk. gebouwd, die in een proefbok eenige honderden uren proefdraaide en waarover op verzoek van re- geeringszijde een rapport werd uitgebracht door ir. Koning en ir. Tinbergen van den Rijksstudiedienst voor de luchtvaart, dat in schier elk opzicht gun stig luidde. Reeds zijn de motoren ingebouwd in vrachtwagens en automobielen, waarmee verschei dene duizenden kilometers zijn afgelegd. Resultaten en voordeelen. De voordeelen van het Hulsebos-principe zijn bij proefnemingen reeds op talrijke manieren gebleken. Daar is om te beginnen het economische voordeel door het gebruik van goedkoope ruwe olie in plaats van benzine. Een proefauto met een 5-cylinder ruw- oliemotor met Z-as, een oude bak die 2200 Kg. weegt, legt sedert eenige weken dagelijks een afstand van 360 K.M. af. Daarvoor verbruikt zij 40 liter olie voor een totaal bedrag van nog geen gulden. Deze zware wagen zou met een gewone motor op dezen afstand stellig 70 liter benzine verbruiken a 12 cent af bijna 9 gulden kosten. Daarbij komt dat de motor volgens het nieuwe systeem bijzonder klein van bouw is en lichter dan de benzinemotor van gelijke capaciteit. De auto met deze ruwoliemotor bereikt een snelheid van 100 K.M. per uur. Het rendement van de brandstof is bovendien veel grooter omdat tengevolge van de mindere weerstand niet zooals bij den ouden motor circa 35 procent, maar ongeveer 50 procent van de ontwikkelde warm te in nuttig arbeidsvermogen wordt omgezet. Bij het nagaan van de gedragingen van den motor, die bij het Utrechtsche Prov. Waterleidingsbedrijf in gebruik is, is gebleken, dat het brandstofverbruik 220 gram per P.K. per uur bedraagt, terwijl een motor met krukas, van gelijke capaciteit ongevèer 270 gram per P.K. per uur verbruikt. Van den ruw oliemotor in de door ons bekeken auto weegt de Z-as slechts 11 K.G., terwijl de krukas van den gewonen benzinemotor van ongeveer gelijke of zelfs geringere capaciteit, die vroeger in deze auto zat, 70 a 80 K.G. woog. Plannen en mogelijkheden. Nadat de heer Hulsebos zich alle patenten en oc trooirechten op zijn uitvinding verzekerd had, heb ben zoowel de Jaffa-machinefabriek als de Krom hout-motorenfabriek licentierechten voor den bouw van motoren volgens het systeem van den heer Hulsebos gekocht. Hoewel men bij Kromhout reeds 2ijn pijnlijk, ze genezen moeilijk en laten vaak litteekens na. Behandel zö daarom zorgvuldig, de pijn verdwijnt direct, de wonden of blaren blijven zuiver en genezen snel. Laat U het genoegen van een heerlijken zomerdag niet vergallen door knellende schoenen. Koop schoenen bij „De Raat", daar loopt U op weg, zonder te merken, dat U nieuwe schoenen aan heeft. Ze zijn elegant van model, behouden hun pasvorm en zijn daarom het voordeeligst LANGESTRAAT 80 TEL. 3383 ALKMAAR Vakk. reparatieHyg. ing. Pedicure. Steunzolen naar gipsafdruk een proefmotor heeft gebouwd, is men bij de Jaffa- fabriek, welker directeur, prof. Ir. Dresden, van den aanvang af groote belangstelling voor de uitvinding van den heer Hulsebos toonde, het verst, omdat de heer Hulsebos hier de laatste twee jaar aan zijn motoren gewerkt heeft. Deze fabriek zal dan ook, zooals in haar jaarverslag wordt aangekondigd, overgaan tot den bouw van den nieuwen motor, en wel voorloopig tot aanmaak van een serie van 20 stuks. De credieten, die hiervoor noo- dig zijn krijgt zij, zooals het jaarverslag meldt, van haar bank, terwijl de derde, die voor de garantie borg staat, het werkfonds blijkt te zijn, dat hierin een belangrijke mo gelijkheid ziet tot vestiging van een nieuwe belangrijke bedrijfstak in ons land als de motoren-indnstrie voor automobielen. Het Werkfonds is hiertoe pas overgegaan nadat het een zeer gunstig advies had gekregen van zijn technische adviseurs, waartoe o.a. behoort Ir. Maas Geesteranus van Werkspoor. De heer Hulsebos is ervan overtuigd, dat men in ons land zal kunnen komen tot een industrie voor den bouw van ruwoliemotoren voor vracht auto's, die alleen reeds op de binnenlandsche markt circa 400 motoren per jaar zal kunnen slijten, wat zou beteekenen, dat een dergelijke industrie min stens 2000 menschen te werk zou kunnen stellen. Mogelijkheden voor vliegtuigen. Welke perspectieven de nieuwe motor voor de luchtvaart zal openen laat zich nog niet overzien. De heer Hulsebos is ervan doordrongen, dat een in dustrie slechts in staat is vliegtuigmotoren te hou- Het Mysterie van de Mondschein - Sonate THEATER ROYAL In het jaar 1801 componeerde Beethoven o.a. twee sonates, waarvan er een werd opgedragen aan gravin Giuletta Guicciardi. Deze sonate is de beroemde Mondschein-sonate geworden, die om de zachte, droo- irnerige „Hauptsatz" door 't Weensche publiek aldus werd betiteld en later algemeen zoo werd genoemd. De titel is er dus niet door Beethoven aan gegeven. De periode waarin de geniale toonkunstenaar dit "werk schiep, is misschien wel de meest tragische van zijn heele leven. Hij leed verschrikkelijk onder het bewustzijn van zijn doofheid. Toen kruiste Giuletta Guicciardi zijn pad, en op 16 November 1801 schreef hij aan Wegeler: „Zij bemint mij en ik haar. Dit zijn de eerste gelukkige oogenblikken, die ik heb sinds twee jaren!" o Het, is naar deze beroemde sonate, dat Willy Cor- Sari haar bekroonde roman „Het mysterie van de Mondschein-sonate" schreef en het was weer naar deze roman, dat de gelijknamige film ontstond, een film van uitstekende kwaliteit, een product waarop de Nederlandsche filmindustrie trotsch mag zijn. De korte inhoud van de film is als volgt: Op een avond ontvangt de Russische danser Dari- noff in zijn kleedkamer van het cabaret „Casanova" een briefje van zijn vroegere partnerin Enrica, die sinds korten tijd de tweede vrouw is van den schat rijken zakenman Maerlant. Zij verzoekt hem, den vol genden avond om 9 uur in haar villa te zijn, die ge legen is in een kleine randgemeente. Tegen genoemd tijdstip ziet zij kans het huis geheel vrij te maken, en inderdaad verschijnt Darinoff bij de villa. Het zoontje van Maerlant's chauffeur, Thys, denkt zijn vader te zien loopen en vertelt dat in zijn onnoozèl- heid aan zijn moeder, die uit jaloezie een hekel heeft aan mevrouw Maerlant. Enrica Maerlant kan maar niet wennen aan het regelmatige leven, dat zij als vrouw van een beza digd zakenman leidt, hoezeer zij ook door hem wordt verwend cn verafgood. Nooit meer reizen en trek ken weg alle sensaties van 't kunstenaarsbestaan, en nu niets anders dan gelijkmatigheid en zekerheid! In Enrica's hart is een onbedwingbaar heimwee ge groeid naar de cosmopolitische ropiantiek, die nu een maal aan het beroep van danseres verbonden is. Zij is vastbesloten weer te gaan dansen, en haalt haar ex-collega Darinoff over om in de muziekkamer van de villa met haar te repeteeren. Voor den dans, die de jaloezie uitbeeldt, is een revolver noodig, en hiervoor gebruikt men de revol ver van Maerlant. Enrica verzekert Darinoff, dat het wapen ongeladen is, maar onder het dansen gaat het in zijn hand afen de jonge vrouw zakt ineen! Hevig is de Russische danser geschrokken. Hij springt het raam uit cn rent den weg op, maar wordt gezien door den heer Maerlant, want deze is ijlings naar huis gereden, omdat Darinoff's tegenwoordige partnerin Yva hem in het cabaret van Enrica's rela ties met den Rus op de hoogte heeft gebracht. Maer lant slaagt er niet in, Darinoff op zijn vlucht te vol gen. De dorpstoren slaat thans elf uur, en eenigen tijd later gaat hij naar „Casanova" terug om Dari noff te vragen waarom hij mevrouw Maerlant heeft opgezocht. Het noodlottige schot in de muziekkamer is gehoord door het Duitsche dienstmeisje Malchen en Enrica's zuster Katherina, die bij de familie Maerlant inwoont. De eerste is rnet den tuinman naar de kermis ge weest en treft bij haar thuiskomst Katherina bij de deur van de villa. Samen gaan ze naar binnen, en boven gekomen valt Enrica's zuster flauw bij het hooren van het schot. Malchen doet vergeefsche pogingen om de kamer binnen te dringen en holt dan naar het politiebureau om daar, geheel van streek, te vertellen, dat mevrouw Maerlant is vermoord. Inspecteur Lund belt de villa op. Hij hoort muziek! Pianospel de Mondschein- sonate van Beethoven. Enkele maten slechts, want spoedig wordt er afgebroken. De nauwgezette politie man noteert den tijd: 11.20. Als Lund met zijn mannen in de villa is gearri veerd, ligt Katherina nog steeds bewusteloos boven aan de trap. Dan dringt hij de afgesloten deur van de muziekkamer binnen, en ziet mevrouw Maerlant vermoord op den grond liggen. Krachtdadig vat inspecteur Lund het onderzoek aan. Darinoff neemt hij in voorloopige hechtenis, om dat diens bemodderde schoenen precies overeenko men met de voetstappen, die onder het raam van de muziekkamer zijn gevonden. De danseur bekent ten slotte ook, Enrica met de revolver getroffen te heb ben Maar er klopt iets niet! Lund's voldoening over dit snelle resultaat van zijn nasporingen wordt overscha duwd door het mysterie van de Mondschein- sonate. Immers, volgens Maerlant's verklaringen was het elf uur, toen Darinoff uit het raam van de mu ziekkamer sprong, en de inspecteur hoorde om 11.20 door de telefoon in datzelfde vertrek de Mondschein- sonate spelen. Op iedereen komt nu verdenking te rusten. Is het niet hoogst eigenaardig, dat Maerlant naar „Casa nova" is gegaan in plaats van naar 't Kurhaus, wat hij zijn vrouw had verteld, en dat hij pas om kwart vóór twaalf Darinoff in het cabaret gesproken heeft? Is Lucie, zijn dochtertje niet de eenige, die piano kan spelen en speelt zij niet op keurige wijze de Mond schein-sonate? Heeft de bank-van-leening de politie niet bericht, dat Joost, Maerlant's zoon, daar een ring heeft beleend, hetzelfde kleinood, dat aan Enrica's vinger wordt vermist? Steeds ingewikkelder wordt de puzzle, die de po- litie-autoriteit heeft op te lossen. Mevrouw Maerlant heeft blijkens haar chéque-boek den ochtend van den moord f500.opgenomen. De chauffeursvrouw, die zwaar overspannen is en ziek te bed ligt, heeft ijlen de in haar koorts uitgeroepen, dat zij weet, wie den vreeselijken moord heeft bedreven. Het gevolg is, dat door het raam van de ziekenkamer een schot gelost wordt op de ongelukkige vrouw. De kogel mist ech ter zijn doel. Moeizaam en energiek zet Lund het onderzoek voort, daarbij scherp lettend op alle détails. Dan, na enkele dagen, roept hij allen, die iets met de moord zaak te maken kunnen hebben, bij elkaar. Degenen, die ten onrechte verdacht waren, vernemen nu te zamen met de toeschouwers van de film de zeer verrassende ontknooping van het spannende drama. wen wanneer zij zich jarenlang met de ontwikke ling daarvan heeft bezig gehouden, want alleen reeds om te komen tot de juiste materialen zijn ja ren van wetenschappelijk en practisch experiment teeren op metallurgisch gebied noodig. Dat zijn motor echter van reusachtige beteekenis zal zijn voor de luchtvaart, indien men zijn principe toe past op de vliegtuigmotoren, daarvan is hij over tuigd. De motor is lichter dan de gewone benzinemotor van gelijke capaciteit, doch hij is bovendien zeer veel kleiner van bouw, zoodat hij minder weer- stand biedt en de aërodynamische mogelijkheden grooter worden voor vliegtuigbouwers, die dezen motor misschien zelfs wel geheel in den vleugel zouden kunnen inbouwen. Door het grooter mecha nisch rendement wordt vanzelf ook de actieradius der vliegtuigen grooter en kan men met minder brandstof een grooteren afstand vliegen. De brand stof zelf ruwe olie is bovendien zeer veel goed- kooper dan vliegtuigbenzine, welke bovendien nog ongeveer twee maal zoo duur is als gewone benzine voor auto's, n.1. 23 cent per liter, tegen ruw olie ruim 21/2 cent per liter Daarbij heeft olie het voor-» deel, niet explosief en veel moeilijker brandbaar te zijn dan benzine. Eenigen tijd geleden heeft in een interview Fokker erop gewezen, dat tusschen de 700 en S00 P.K. ongeveer de maximum capaciteit kan worden beschouwd, hoewel de belasting dan reeds tot het uiterste is opgevoerd. Daartegenover stelde de heer Hulsebos het feit, dat zijn motor veiliger, regelmatiger en economischer ging werken naarmate t aan tal oylinders en daarmee de capaciteit hoo- ger werd opgevoerd. Zijns inziens was hij daarbij aan geen maximumgrens gebonden omdat de motor dan zou werken als een groote zuigturbine. Tegen den tijd, dat de eerste serie van 20 moto ren, gebouwd door Jaffa, in den handel komen, zul len ongetwijfeld belangrijke besluiten worden geno men ten aanzien van de verdere exploitatie van de nieuwe uitvinding. Inmiddels hoopt men erin te slagen, de belangrijke uitvinding van den heer Hulsebos dienstbaar te kunnen maken aan de verruiming der werkgelegen heid in ons land en te kunnen komen tot een nieuw bedrijf, dat den naam der Nederlandsche industrie en techniek in de wereld zal helpen hooghouden, maar bovendien zal bijdragen tot den welvaart van ons land en volk. WEER EEN NIEUWE OCEAANREUS OP STAPEL De King George als zusterschip, van de Queen Mary. De Daily Herald verneemt, dat binnen enkele dagen zal worden bekend gemaakt, dat een zus terschip op stapel zal worden gezet. Dit schip zal de King George beeten. Tijdens de rennen te Longekamp bij Parijs waren ook bovenstaande twee zomer modelletjes te zien.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1936 | | pagina 5