ATLAS Spelling der Neder- landsche taal thans definitief geregeld De Olympische fakkelestatette. KIJKEn is KOOPEfl tij CLOECK Donderdag 23 Juli 1936. SCHAGER COURANT. Tweede blad. No. 10025 VAN NEDERLAND Bedekte Japansche bedreigingen Men vergisse zich niet ten aanzien van Frankrijk AAN ONZE KING-VRIENDEN Wij zorgen voor de bereiding van King-pepermunt uit het edele natuurproduct, voor de onverander lijk fijne kwaliteit van dit beste dagelijkse middel ter opwekking en verkwikking. Bovendien willen wij onze talloze King-vrienden een volmaakt vacantiegenot verschaffen. Voor dat doel werd de practische King-atlas samengesteld. Wij laten het aan anderen over, een oordeel uit te spreken. Hier volgt er één. Er zijn atlassen en atlassen. At lassen, die aan een les doen denken »n schoolreminiscenties wekken en atlassen, die de verbeelding prikke len, die niet alleen kleuren en lijnen en stippen en letters schijnen te bevatten, maar ook bosch en heide, weiland en water, strand en zee. Zoo'n atlas is die, welke thans door de firma Tonnema Cie te Sneek, fabrikante van de King Pepermunt, iri een zeer groote oplage verspreid en op gemakkelijke en goedkoope wijze voor jong en oud beschikbaar wordt gesteld. Misschien komt het door de fleurige, aantrekkelijke uitvoering, misschien ook door de origineele ge dachte telkens een „grondsoorten-" en een verkeerskaartje van dezelfde provincie naast elkaar te plaatsen. Dat is daarom zoo aardig, omdat men dan duidelijk de wisseling van het landschap kan volgen, waardoor de wegen voeren. Zoo lééft een kaart en wint aan suggestieve kracht. De bedoeling heeft blijkbaar voor gezeten aan te sluiten aan de gebrui kelijke school-atlassen waarvan het beeld immers vertrouwd is en er toch iets anders, iets „opgewekts" en iets ntoderns van te maken. Daar door kreeg deze atlas een ander karak ter. De nadruk, welke tot voor een jaar of twintig op spoor- en water wegen vielen in de school-atlassen nog steeds valt is hier gelegd op auto-wegen en fietspaden, op het verkeer over den weg derhalve, dat zulk een enorme vlucht heeft geno men. Bovendien zijn deze kaarten bijgewerkt fot.op een maand gele den, zoodat de groote wijzigingen, welke zich in den laatsten tijd vol trokken men denke aan den ver snelden bruggebouw er duidelijk in tot uiting komen. Ze geven als het ware een illustratie van het moderne wegverkeer in ons land. En ze zullen daarom stellig niet alleen de trek kende jeugd, maar niet minder de reizende ouderen interesseeren. De zorgvuldige opzet en uitvoe ring van dit werkje wordt nog geac centueerd door een „Overzicht var» de Aardrijkskunde van^Nederland", dat in beknopten vorm een schat van wetenswaardigheden geeft, welke vooral in dezen tijd de bijzondere belangstelling verdienen. Wanneer men deze gegevens bij de hand houdt, heeft men werkelijk een goede en gezonde basis van beoordeel ing der moeilijkheden, welke door de crisis omstandigheden zijn gerezen. Met deze uitgave van de .firma Tonnema Cie heeft een „atlas" men zou geneigd zijn haar een fleuri ger benaming te gevenhaar intrede gedaan, die zonder eenigen twijfel niet met een zucht van opluchting na vervulde „leerplicht" zal worden dichtgeslagen, maar telkens weer met een zucht van verlangen naar vacantie, naar trekken, naar fietsen, naar reizen, naar alles door elkaar zal worden opengedaan en bekeken. Het is een uitgave zooals terecht in het voorwoord wordt opgemerkt .niet voor de school, maar voor het leven. Redactie „De Prins''. Uw drogist of winkelier zal U, bij aankoop van een rol King-pepermunt a 10 cents, de King- atlas gaarne verstrekken, tegen de geringe ver goeding van 25 cents. TONNEMA C'E SNEEK SPELLING DE VRIES EN TE WINKEL BLIJFT BASIS. In de Staatscourant van gisteren is afgekondigd het Koninklijk besluit van 18 Juli 1936 tot wijziging van het K. B. van 28 Aug. 1934 met betrekking tot de schrijfwijze van de Nederlandsche taal. In dit Koninklijk Besluit wordt bepaald, dat de toevoeging, vervat in elk der bovengenoemde Ko ninklijke besluiten, gelezen wordt als volgt: Bij het schriftelijk werk volgt de adspirant de schrijfwijze volgens de Vries en te Winkel, met de navolgende afwijkingen: 1. De „e" wordt aan het eind van open lettergre pen niet verdubbeld. Do „e" blijft echter aan het einde van een woord, alsmede in afleidingen en sa menstellingen van woorden op ee, 2. de „o" wordt aan het eind van open lettergre pen niet verdubbeld. De „oo" blijft echter voor „ch" in de woorden: goochelen, goochem, loochenen, als mede in hun afleidingen en samenstellingen, 3. „sch" wordt alleen daar geschreven, waar de „ch" gesproken wordt. Echter behoudt het achter voegsel -isch de thans gangbare spelling, 4. de verbuigingsuitgangen „e" en „en" van het'' lidwoord „een" van „geen"' en van de bijvoeglijk ge bruikte bezittelijke voornaamwoorden „mijn", „uw", „zijn", „hun", „haar", mogen worden weggelaten, behalve in staande uitdrukkingen als Hare Hoog heid, te zijnen huize, en in bijzondere taal en bij- zonderen stijl, 5. de naamvalsuitgang -11 bij lidwoorden, voor naamwoorden, bijvoegelijke naamwoorden of daar mede gelijkstaande verbuigbare woorden mag wor den weggelaten, behalve: a. in staande uitdrukkingen en in bijzondere taal en bij zon deren stijl; b. in liet. enkelvoud bij de namen van mannelijke personen, bij de namen van dieren, die óf uitslui tend een mannelijk individu aanduiden, óf een ge bruikelijk afleidsel op in ter aanduiding van het vrouwelijk individu naast zich hebben, benevens bij woorden, die een kennelijk mannelijke zelfstandig heid aanduiden. 6. onverminderd hetgeen geldt voor staande uit drukkingen, bijzondere taal en bijzonderen stijl, richt men zich bij de voornaamwoordelijke aandui ding van zelfstandigheden en bij het gebrek van aen tweeden naamval enkelvoud naar het beschaaf de, taalgebruik, met dien verstande, dat zij, haar, der, dezer, enz. niet gebruikt mogen worden met. betrekking tot de namen van mannelijke përsoiien, van dieren, die óf uitsluitend een mannelijk indivi du aanduiden, óf een gebruikelijk afleidsel op in ter aanduiding van het vrouwelijk individu naast zich hebben, benevens met betrekking tot de woor den, die een kennelijk mannelijke zelfstandigheid aanduiden, en dat hij, zijn, hen, hun, des, dezes, enz. niet, gebruikt mogen worden met betrekking tot de namen van vrouwelijke personen en de namen van dieren, die uitsluitend een vrouwelijk individu aan duiden. De strekking van het jongste Kon. Besluit. Naar wij van bevoegde zijde vernemen, komen de wijzigingen in het Kon. Besluit van 18 Juli 1936 op het volgende neer: 1. gehandhaafd blijft de spelling der e-, o-, en s- klanken, zooals die bij Kon. Besluit van Augustus 1934 was geregeld (z.g. spelling Marchant). 2. Wat het. schrijven der naamvalsuitingen be treft, kan men over de geheele linie de spelling De Vries en te Winkel blijven volgen. In zoover is deze dus facultatief gesteld. Imperatief geldt ze voor lid woorden, bijvoegelijke naamwoorden, voornaamswoor- den, enz., die betrekking hebben op bepaalde rubrie ken van zelfstandige naamwoorden, t.w. dezelfde en kelvoudige zelfstandige naamwoorden als waarbij dat ook volgens de spclling-Marchant was voorgeschreven en bovendien enkelvoudige z.g. kennenlijk-mannelij- ke zelfstandige naamwoorden (dit laatste geldt niet voor de woorden een, geen en de bijvoegelijke bezit telijke voornaamwoorden) en verder hier ook in de datief meervoud in bijzondere taal en bijzon dere stijl. Voor het laatste en door degenen, die ge heel de oude spelling wenschen te blijven volgen, is dus voor alle gevallen kennis van alle geslachten, zooals door De Vries en Te Winkel vastgesteld, nood zakelijk. 3. in de regeling cler voornaamwoordelijke aan duiding is geen principicele wijziging aangebracht. De keuze van het voornaamswoord blijft gebaseerd op het, beschaafde taalgebruik. Eenige negatieve richt lijnen zijn hiérbij aangegeven. DUITSCH VERKEERSVLIEGTUIG VERONGELUKT. Bresïau, 22 Juli 'fA.N.PJ Een DuïtscK ver keersvliegtuig, dat van Praag naar Breslau werd overgebracht, heeft op 1000 K.M. ten oosten van Praag, in de nabijheid van Chlomek, nabij Horice, een landing moeten maken. Het vliegtuig werd hierbij vernield, en de uit 2 personen bestaande be manning kwam om het leven. Het vuur is Thebe reeds gepasseerd. Levadia, 22 Juli (A.N.P.y De Olympische fakkelloopers zetten hun tocht volgens 't programma voort. Gisteravond om acht uur ging het Olympische vuur voorbij het graf van den onbekenden soldaat in Athene, waarna het de Grieksche hoofdstad ver liet. De weg ging toen van Eleusis naar liet oude Thebe. Langs de route stond de bevolking opgesteld en als de loopers voorbijkwamen, werden zij rtiet. bloemen toegeroepen. Des nachts om twee uur werd Thebe bereikt. De bevolking van de geheele stad was op gebleven en van alle kerken luidden de klokken. Tegen zes uur 's morgens 'kwam het Olympische vuur door Levadia» Japan met ovrwinning van Tsjang Kai Sjek niet ingenomen. Zooals wij reeds eerder opmerken kan Japan moeilijk ingenomen zijn met het succes der Nan king regeering. Hoemeer immers de macht in het onmetelijke Chineesche rijk in één hand komt, hoe moeilijker het voor Japan zal worden, zijn wil door te zetten. Met verdeel en heersch behaalde Ja pan tot dusverre een gemakkelijke zege te genover een verdeeld China. Of dit zoo zal blijven nu Tsj ang K ai Sjek zoo langzamer hand als dictator gaat optreden van het geheele Chineesche Rijk is zeer de vraag Interessant zijn dan ook de beschouwin gen welke de Japan sche pers thans wijdt aan den toestand in China, na de ineenstorting van de oppositie, die het Zuid-Westen tegen Nanking heeft gevoerd Eenstemmig is men van meening, dat de over winning, die Tsjang Kai Sjek hierbij heeft be haald, als een gevaar voor den vrede in Oost Azie moet worden beschouwd. Voorts wordt opgemerkt, dat van Chineesche zijde de neiging steeds geringer wordt om een politiek te voeren welke met de Papansche wen schen rekening houdt Japan derhalve met bij zondere aandacht de werkzaamheden gadeslaan van den onlangs naar China gezonden ambassa deur Kawagoe, wiens streven het is, een toena dering tusschen Japan en China te bewerkstel ligen. Van de houding der Chineesche regeering zal het dan afhangen, of Japan in zijn poli tiek tegenover China wellicht een nieuwen koers moet inslaan Met andere woorden: als het Chineesche Rijk niet langer bereid blijkt langs minnelijken weg zich allerlei malsche stukken land te laten af nemen dan zal Tokio dit met geweld doen. Tsjang weet nu althans waar hij aan toe is. DE OORZAKEN VAN DE „ZWAKKE" BUITENLANDSCHE POLITIEK. Niemand zal ontkennen, dat Frankrijk in de laatste maanden 'n aantal klappen heeft ontvangen, die zijn positie in Europa ernstig hebben verzwakt. Maar hoewel Frankrijk deze slagen in ontvangst genomen heeft, zonder zich te weer te stellen, mag men daar om nog niet denken, dat het zich in de toekomst alles zal laten welgevallen. Dikwijls wordt beweerd, dat de latente revolutie in het land zijn buitenlandsche politieke kracht zou verlammen. Het tegendeel is waar. Tot nog toe wa ren de linlcsche partijen geen geestdriftige aanhan gers van de landsverdediging. Hoe meer het land hun echter gaat toebehooren, des te krachtiger zul len zij het willen beschermen. Men moet hebben aanschouwd, met welk een enthousiasme de aan hangers van het Volksfront op 14 Juli het leger be groet hebben. Socialisten en communisten juichten daarbij het hardst. Er bestaat dan ook geen twijfel aan, dat de Franschen morgen als een man zouden opstaan, indien het er om ging, de grenzen te ver dedigen. Het weerstandsvermogen van de Grande Nation is sterker dan in 1914. Ook de materieele uitrusting van het leger is vol komen modern. Men maakt in Parijs misschien niet veel ophef van de technische uitvindingen, die voort durend het materiaal van het leger aanvullen en moderniseeren. Ondanks de enorme moeite, die men zich in andere landen geeft, is de Fransche land en luchtmacht nog steeds de meest soliede geba seerde strijdkracht van Europa. Waarom voert de Quai d'Orsay dan toch zoo'n „zwakke" buitenlandsche politiek? Men beweert tegenwoordig zoo dikwijls: de dictatoren boeken het eene succes na het andere, omdat zij weten, wat zij willen. De Westersche mogendheden weten dit daar entegen niet en daarom zijn zij tot passiviteit ver oordeeld. Dat is onjuist. De oorzaak van hun houding is gelegen in het feit, dat zij in het geheel niets willen. Het is de natuurlijke loop der geschiedenis, dat de onverzadigde volken thans tot den aanval overgaan en de verzadigden in het defensief gedron gen worden. De huidige Fransche regeering toont daarvoor bijzonder veel begrip, y oor al, omdat Leon Blum sinds jaar en dag tegen het Verdrag van Ver- sailles gestreden heeft. Daarom neemt men de dingen in Frankrijk met gelatenheid. Men houdt het op het oogenblik dan ook bij de eenige juiste politiek: zich niet te laten provoceeren. Wie echter gelooft, dat dit met de ware volkskracht van de Fransche natie ook maar iets uitstaande heeft, vergist zich terdege. (Auteursrecht V.P.B.) DOOR DEN TREIN GEGREPEN Zijn toestand zorgwekkend Gistermiddag omstreeks half een is de 43-ja- rige gehuwde heer L. Neut, wonende te Delf zijl onder een rangeertrein geraakt. Hij zou met ziin dochter vier weken op reis gaan, maar had zich iets verlaat en stak in zijn haast den spoorbaan over. Daarbij merkte hij de naderende rangeertrein niet op. Zijn dochter kon nog van den baan komen, maar de heer Neut zelf werd gegrepen en overreden. Hij zal het rechterbeen moeten missen. Een geneesheer verleende de eerste hulp, waarna het slachtoffer naar het Academisch ziekenhuis te Groningen werd over gebracht. Zijn toestand is zorgwekkend. IN RUSLAND IS OPLETTEN GEBODEN Stationschef wegens onachtzaam heid ter dood veroordeeld Te Chita is naar Reuter meldt de stationschef ter dood veroordeeld wegens onoplettendheid, waardoor een botsing ontstond op den Trans- Siberischen spoorweg nabij Karynskaya op 22 Juni j.1. Hierbij zijn een honderdtal reizigers gedood of gekwetst. HET VLOOTVERDRAG WAARDELOOS Be Engelschè regeering getroffen door Japansche vioolbouw. Londen 22 Juli (A.N.P.) Het bericht dat Japan een kruiser van 50.000 ton gaat bouwen, uitgerust met geschut van 18 duim, heeft diepen indruk gemaakt op de Britsche admiraliteit, aangezien het grootste schip van de Britsche vloot een waterverplaatsing heeft van 42.000 ton en is bewapend met kanonnen van 16 duim De admiraliteit is van meening, dat een derge lijk Japansch plan het onlangs gesloten vloot- verdiag waardeloos maakt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1936 | | pagina 5