et huis
De Brabantsche Brief
ttijl
van
Benauwd
borst?
Zaterdag 8 Augustus 1936.
SCHAGER COURANT.
Vijfde blad. No. 10036
met de
op de
DE MOOISTE FOTO
Menier,
Ulvenhout, 3 Augustus 1936.
Gisteren, mee den Zon
dag, Jiep 't allegaar zoo
anders uit, dan gedocht
was.
We zouwen hier schut
ters krijgen uit den vreem
de, ze zouwen mee ons
Harmonie binnengehaald
worden en dan ging er
'Hen steuvigcn heul ge
schoten worden!
Onzen veurzitter, den
Fielp, had z'nen hoogen
zije al opgewreven, hij had.
de vlekken, nog van ons
veertigjarig feest, al uit
zijnen gekleeden jas gekrabd en geborsteld, de mu
zikanten hadden nog 'ns grondig den „Intocht der
Gladiatoren" gerepeteerd, 't was zelfs 'nen orden-
telijken „avond" geworden, die repetitie, 'n feest
op z'n eigen, de schietspullen waren allemaal nog
n's sjecuur bekeken deur den Blaauwe, maar al
les viel in duigen.
Den Fielp, wat 'm nog nooit gebeurd is, wier ziek!
Volgens de Blaauwe, die 't me zeggen kwam, 'n
„klein, heel klein attakske."
Ik schrok er erg van! Trui ook, al scheldt ze dan
heel 't jaar op dieën „papzak", op dieën „blomzak",
op die „driehonderdpond-eigenwijsheid" en nog veul
meer! En hoe komt dat? Ochèrm, 't is veul begrijpe
lijk! Den Fielp, veurzitter van alles waar maar te
veurzitteren is, krijgt van de wijven de schuld dat
ie 't mansvolk 't huis uithaalt! Nou, en da's sjuust
zo'n bietje lafhartig genoeg, om dat nie altij teugen te
spreken! Per slot: ook getrouwde mannen zijn „maar"
menschen ,amico! Dus 'n bietje gemakzuchtig, 'n
bietje „klets-maar-raak" aangelegd. En den Fielp?
Nou, die is nou eenmaal zóó geren veurzitter, dat
ie de gemakzucht van z'n kameraads en de af-
snaauwerijen van 't vrouwvolk er maar bij neemt,
om op 't eind, als ie eenmaal den hoogen hoed óp
heeft en in volle fleur van z'n aangeboren veurzit-
terschap schittert, alles langs zijn 2 vierkante meters
rug te laten afdruipen.
„Jawel Blaauwe, 'n klein, 'n heel klein attakske..."
zee ik: „maare... maar wat noemde gij 'n klein, heel
klein attakske??"
„Nou, z'nen mond staat 'n bietje uit den waterpas.
Z'n gezicht staat nou nèt, of ie moelekes trekt, 's Is
triestig, Dré, triestig, maar als 't zoo blijft, dan zal
'k 'm nooit meer kunnen aankijken, zonder lachen."
„Hebt ge 'm al gesproken, Tiest?"
„Ja, da's te zeggen: hij zee nie veul, hij..."
„Trui, ik ga dalijk naar 'm toe!"
„Mag nie", zee den Blaauwe. „Hij mot veurloopig
mee rust gelaten worren zee den dokter."
Ik prakizeerde, 'k was 'n bietje mee stomheid ge
slagen ook en 't eerste wa'k zee was: „dan gaan
Zondag die boogschuttersfeesten nie deur, Tiest!"
En 't .was nie zoozeer die feesten, amico, die me
dwars zaten, 't was meer om den Blaauwe te beduien,
hoe wij onzen trouwen Fielp zouwen missen, als 't
Verkeerd liep!
„Ja, die gaan wèl deur" zee den Blaauwe. „Den
Fielp schreef op 'n leike: „Schuttersfeest moet door
gaan". Toen brabbelde-n-ie nog iets mee zijnen mond,
maar uit dat driehoekig tutje kan ie nie praten, dus
ik heb maar geantwoord: „begrepen Fielp!"
Afijn, amico, over den Fielp de volgende week
meer, in de hoop da'k dan betere berichten heb. Wij
zouwen 'm nie geren missen, en gij toch zeker ook
nie?"
Op 't end van de week liet 't weer z'n eigen zóó
aanzien, dat wij besloten om de schutterij toch maar
uit te stellen, slecht weer, geenen veurzitter, allez,
den ambitie was er 'n bietje af.
Van kaarten kwam ook niks.
Den Fielp was natuurlijk nie van de partij! Den
Joost kwam nie deur den regen; die mot zo'n twin
tig kilometers wijd weg komen...! En den Blaauwe?
Nou die had Zondag troost genog bij zijnen oud
sten stiefzoon, bij den Gradus mee z'n Mieneke van
den Heuvel, den Jaan z'n dochter, waar 't eerste
kindekc, Januske Bogers geboren is, lijk ge weet!
Den Blaauwe is er zoo lekker mee dat ie mij op
zoo'n rappe manier heeft ingehaald als grootvader,
hij is van plazier bij z'nen Gradus aan 'tbake
nen!
Maar zoo, zoo liep Zondag dan alles in den snert
en op 't end bleef er veur mij nie anders over dan
stillekes thuiszitten bij Trui!
FEUILLETON
Naar het Engelsch
door
V- E. W. Mason
57.
Hij liep de hal door tot aan den voet van de
trap en was op het punt het licht
uit te draaden, daarbij gebruik makende van den
knop, waarvan Ann Upcott melding had ge
maakt, toen de deur van de schatkamer werd
geopend. Betty verscheen in de deuropening.
i,Ben je nog op?" vroeg hij zachtjes, half ver
heugd haar nog bij de hand te vinden, en haif-
spijtig, dat zij haar nachtrust aldus te kort deed
„Ja" en langzaam verzachtten haar trekken
zich tot een glimlach. „Ik heb op mijn logé ge
wacht".
Zij hied de deur open en hij volgde haar in de
kamer terug.
„Laat mij je eens bekijken", zedde zij, en dit
gedaan hebbende, voegde zij er bii: „Jkn er is
vanavond iets gebeurd"
Jim knikte met het hoofd,
s,Wat?" vroeg zij.
„Laat het rusten tot morgen, Betty!"
Betty lachte niet langer. Het licht stierf uit
haar donkere betooveren.de oogen Vermoeidheid
en onrust maakten hen dof";
Neeë, ge hoeft nou heelegaar nie te meesmui
len, ik heb m'n eigen geen oogenblikske verveeld!
Trouwens: dat zou veur 't eerst van m'n leven ge
weest zijn! Zoo 'ns 'nen heelen dag nie weten wat
ge doen mot, man, da's 'n millioenaars-bestaan!
'n Sigaar oprooken, van begin tot end oprooken
zonder iets anders hoeven te doen, da's genot veur
honderd „haastige" sigaren!
't Regende, 't Regende aan één stuk! 't Regende
heel den Godsganschelijken Zondag. Ik trok op 't
lest m'n wambuis aan. want 't wierd kil in den huis.
Altij stond 'nen grijzen mist van regen.om den no-
tenleer op den erf. Nou en dan joeg 'n sturmvlaag
deur den notenkroon, die dan z'n natte „veeren" af
streek teugen den achtergevel, dat ge 'm binnens
huis kost hooren schuren over den ruwen bak-
steenen muur en over 't pannendak.
Als ik na den eten m'n dutje gedaan had en Trui
gereed was mee den bordenomwasch, dan hebben
we de gordijn mee 't lat dwars teugen 't raam ge
zet, om iets meer daglicht op de tafel te hebben.
't Was zoo weinig dag, dat 't rosse vlammeke in
't petroleumstel lichtfiguren en rosetten op de tafel
scheen.
Ja, da's Trui's eerste werk na den eten, amico;
'n potje koffie zetten. Trui kan nie leven als er nie
'n potje koffie te klutteren staat, 't Geeft geur, 't
geeft 'n schemerlicht, 't geeft bezigheid, 't geeft 'n
bietje gezelligheid in huis. Trui mot zoo iets hebben
om naar te kijken. Den pit omlaag draaien, inschen
ken, inschenken, dan weer 'ns olie bijvullen,
ze moet iets hebben om na te loopen, dunkt me.
Allez, ik mag da wel; als ik dan zoo m'n
krantje lees, 'n prentje kijk en de stilte hoor uit 'n
spetteringske van den oliepit, 'n sputterke in den
schuimenden koffie, den tik van m'n klok, dan
wordt de stilte van fluweel.
Als dan den regen om 't huis en in 't loover
ruischt, m'n pijpke krakend trekt, dan wordt de
stilte... geluk. Dan wiegt oew zielement op deus
stil, deus rimpelloos geluk, als 'n dotterbloem op
'nen gladden vijver.
Dan slieren oew gedachten op den blaauwen tule
van oew pijpke om oewen kop en ge peinst, ge
peinst, ge peinst weg, wijd weg en oewen geest,
locht lijk 'n blommepluis, deint op 'nen blaauwen
rooksliert hooger en hoogcr van d'eerde af.
En dan na alles uit de krant! dan draait
daarb eneden oe, zoo maar 'n zot stel kwiedammen
mee, op den eerdkloot deur 't Heelal.
Kwiedammen ja, maar soms van vreed soort. Kwie
dammen, die vechten om geluk. En dus! kerken
verwoesten, vróuwen schenden en malkaar den kop
afhakken. (Ja amico, 'k had sjuust gelezen de da
den van de Spaansche regeeringsgetrouwen!)
Geluk, jacht naar geluk, 't brengt den kwiedam
tot., misdaad. Den zekersten weg naar Ongeluk
gaat den jager-op-geluk.
En m'n pijpke kraakte.
Den regen ruischte. En feller teekenden de licht-
rozetten op 't geschuurde tafelblad.
En m'n geest „pluimde' op 'n nieuwe rooksliert,
die boven de kast om 't heilig huishouwen trok.
Wat heeft Onzcnlievenhcer rare kostgangers. Wat
slingeren daar deur 't. Heelal eigengedraaie kwie
dammen over die soortement van groote fietsbaan,
deur den Schepper om de zon gebouwd, zóó dat
zijn kwienussen allegaar op tijd wat licht en warmte,
wat schaduw en koelte opdoen langs huiliën slinger
pad. Rare kostgangers, ja! Dikke en dunne, kale en
weligbegroeide, suffe en kwieke, rosse en.groene,
leutige en chagrijnige, boeren en menschen (volgens
sommige grootestadschers, die d'r eigen daarmee
onder de „menschen" scharen, denk ik) bekende en
veul, ontelbaar veul onbekende soldaten, geleerden
en simpelen maar alles bij malkaar veur den
Schepper éénen grooten mierenhoop, dien Hij mee
Zijnen grooten teen zóó van de baan schuiven kan,
als Hij wil! Want wij, mee onze trotsche uitvin-
dings als radio, vliegmachines en stikgassen; rati
onalisatie en werkloosheid, wij zijn mee al onzen
trots mee alle verwaandheid, teugenover onzen Schep
per toch niet veul meer, dan vliegenschetjes ja!
Want over 't algemeen, amico, versieren wij de
Schepping nie!
Vliegenschetjes, ja, want we zijn zóó nietig, dat
we maar amper begrijpen kunnen, dat b.v. de zon,
die heel „onzen" hemel beheerscht, naar mensche-
lijken maatstaf nie veul méér is, dan 'n wegge-
spatte vonk uit Onzenlievenheer Z'n pijp.
En 't geluk waarachter we denken te kunnen
jagen, 'nen suikerkorrel geluk, allez, 't mie-
rendom heeft te wachten, tot deuzen suikerkorrel
van God's tafel afrolt.
Maar wat is den mierennest toch dol op suiker!
Ze breken over malkaar de pootjes, ze breken mal
„Iets verschrikkelijks dus?" zeide zij fluiste
rend.
„Ja", waarop zij de hand uitstrekte naar de
leuning van een stoel om op te steunen.
„Vertel het mij alsjeblieft nu, Jim! Ik zal an
ders van naoht geen oog dicht doen, en o, ik
ben zoo moe!!"
Er klonk zulk een verlangen uit haar stem,
de houding van haar jonge lichaam getuigde van
zulk een vermoeidheid, dat Jim niet anders kon
dan toegeven.
„Dan zal ik het je zeggen Betty," zedde hij
vriendelijk. „Hanaud en ik, gingen vanavond
een bezoek brengen bij Jean Cladel Wij vonden
hem dood. Hij was vermoord wreedaardig
vermoord".
Betty kreunde en waggelde op haar beenen.
Zij zou gevallen zijn, indien Jim haar niet in
zijn armen had opgevangen.
„Betty!" riep hij uit.
Betty begroef haar gelaat in de holte van zijn
schouder. Hij kon het hiigen van haar boezem
tegen zijn hart voelen.
„Het is ontzettend!" kermde zij. ,Jean Cladel!
Tot van morgen, had niemand van hem
gehoord..en nu is hem dit afschuwelijke over
komen na in deze zaak te zijn gemengdeven
als wij! O. waarmee zal zij eindigen?"
Jim plaatste haar in een stoel en liet zich
naast haar op zijn knieën vallen.
Nu was z'in tranen uitgebroken en hij trachtte
hara gelaat tot het zijne op te heffen.
„Lieve!" fluisterde hij.
Doc-h zij wilde het hoofd niet opheffen.
„Neen", zeide zij met gedwongen stem, neen"
en zij drukte haar gelaat steviger tegen zijn borst
en greep hem met wanhopige handen.
„Betty!" herhaalde hij, „het spijt mij zoo
doch alles zal terecht komen. Ja zeker zal het.
Betty Kom!" en terwijl hij sprak verwenschte hij
hl het Hooaaeberute heelt de Herfst reeds sijn intrede aedaan.
kaar de koppen, om te bemachtigen zo'nen wegge-
rolden suikerkorrel, die driftige mierkes.
„Want den mensch, hij snakt naar n' teug ge
luk", heb ik oe al meer gezeed en ge hebt me dat
nooit teugengesproken!
En 't kunnen mieren zijn mee buiken, mie
ren mee gouwen puntjes op 't lijf (ridderorden),
mieren, die 'nen heele mierenhoop-mee-duizend-gan-
gen alléén bewonen (kasteelbewoners), mieren, die
veur zich honderden kleine werkmierkes laten sap
pelen tóch is 't heele gezelschap éénen mieren
hoop, die dol is op één korreltje suiker, op 'n kruim
geluk, die van O. L. Heer Zijn tafel afrolt.
Want puur, want echt geluk, want den korrel
uit den Ilemelschèn suikerpot, is tóch iets an
ders, dan 'n hol mee duuzend gangen; dan gouwen
stippen op 't lijf; dan 'nen dikken buik waarop veul
plek veur goud is!
Want puur, want echt geluk is nie te halen uit
dieën mierenhoop, is nie te zuigen uit honderden
arme werkmierkes, is nie te krijgen uit 't „beste" van
de mieren, want alles wat mier is, is stinkend-arm
en uit stinkenden armoei is geenen geurenden rijk
dom te puren!
Ge kunt toch ook geen veeren plukken van 'nen
nakenden kikvorsch! Nie van eencn, nie van duu
zend, nie van alle die modderslooters bij malkaar!
Geluk
Wat is 't? 't Is zoo dun, zoo iel, zoo vluchtig als
den blaauwen tule uit m'n pijpke.
Wentel dien last van U af door
intijds Abdijsiroop te nemen.
Wilt Ge verlichting in den kortst mogelij
ken tijd? Wilt Ge dat benauwde gevoel, dat
overmatige fluimen doen ophouden, pleeg
dan geen verzuim door te wachten en Uw
hoest te laten ontaarden in een of andere
gevreesde kwaal. Nog zijn Uw organen ge
zond, laat ze niet ziek worden door het met
ziektekiemen beladen slijm. Weer op na
tuurlijke wijze de ziekteaanval af. Zorg dat
die taaie slijm die U het ademen bemoeilijkt,
wordt verwijderd. Neem Abdijsiroop, die
stopt den hoest, maakt Uw ademhalings
organen gezond, geeft Uw borst de weer
stand die deze noodig heeft en zal U
weer vrij, ruim en diep doen ademhalen.
Thans slechts 75 ct. per flacon!
zich om het alledaagsche van zijn woorden,
waarom kon hij niets verzinnen, dat haar wer
kelijk tot troost zou hebben gestrekt? Iets dat
beter was dan die afgezaagde zinnen van „het
spijt me zoo" en „het zal weer terecht komen?"
Doch hij kon het niet en het was ook niet noo
dig, bleek hem nu. Want zij sloeg haar armen
om zijn hals en hield hem vast omsloten.
HOOFDSTUK XIX.
Een voornemen dooizien.
Geflijk een strook papier krulde zich de weg
rond de rug van een heuvel om af te dalen naar
een nauw dal. Links, een weinig beneden den
berm van den weg, vloot een stroompje lustig
door een kleine weide van sappig, groen gras.
Aan gene zijde van de weide rees de wand van
het dal, ruw van de uitstekende rotsen, op met
hier en daar bosjes gras, reeds bruin door de
zon Aan de rechterhand rees de noordelijke hel
ling bijna recht uit den rand van den weg op.
Het dal was lang en liep in een flauwe bocht
uit, en halverwege tot het punt waar het niet
meer zichtbaar was, liep een landweg, een weg,
die op wielrijderskaarten door een stippellijn
wordt aangegeven, links afsloeg, over een stee-
nen brug over het stroompje leidde en achter
een bocht van de zuidelijke helling verdween.
Achter deze vertakking van den weg groeiden
boomen.
Toen de kleine twee-persoons auto rond de
rug van de heuvel was gereden, en de afdaling
begon, vertoonde het wjtte lint van den weg
zich geheel verlaten aan het oog, uitgezonderd
één donker plekje geheel in de verte, met een
wolk van stof, die zich als rook uit een schoor
steen verspreidde, daar achter
„De stof van dien motor zal ons even bepoe
Portret-Atelier JAC. DE BOER
Keizerstraat DEN HELDER
En 't ongelukkige menschdom zou 't zoo geren in
z'n knuisten pakken! En achter de stalen deur van
'n ondergrondsche kluis stoppen, desnoods.
Maar dat gaat nie! Geluk is nie te. pakken. Geluk
is veur 't zielement. Veur 't onaanraakbare ziele
ment, daarveur is 't onaanraakbare geluk. En nie
veur de honderd pond of honderd kilo's vleesch en
botten, die om 't zielement heen zitten, lijk de lamp
om 't licht.
En zooals den electriek nie vast te pakken maar
wel te voelen is, zooals den onzichtbaren, onaan-
raakbaren electriek 't licht in de lamp doet schij
nen, zoo kan 't geluk stralen in 't zielement. Afge
zien of de lamp van gouwen ornament en tierlatijnen
volhangt, dan wel slechts bestaat uit 'n blikken kap.
Afgezien of 't zielement in 'nen goudbehangen
mensch zit, dan wel in eenen zonder hemd aan.
Dat is geluk.
Meer kan ik er ook nie van zeggen; ik kan 't ook
nie aanraken! Mee woorden nie, mee m'n potlood
nie. En gi.j mee de bekwaamste drukpers nie.
Maar de kwiedammen perbeeren 't mee sabels
en geweren, mee stikgassen. Ze perbeeren 't mee
politiek van alle kleur en snit, mee duur en goed
koop geld. Maar geluk is nie te betalen!
Ik zou er nog veul meer van kunnen zeggen.
Want 't was 'nen langen Zondag van veul pijpkens
en veul stille rust mee m'n Trui.
Maar daar mot 'n end aan deuzen brief komen.
Alleen dan ditte nog, amico.
Wie geluk tracht te vinden in 't ongeluk van zij
nen medemensch, zoo'nen gelukszoeker vindt alleen
rampzaligheid!
Want nie wordt de weareld verlicht mee 't bran
den van éen gelukslamp!
Eerst dan, als er meer, als er duuzenden, als er
millioenen lampen branden gaan, dan pas gloort
'nen volkomen dageraad van geluk. Over 'n heel
menschdom!
Waarmee ik besluiten wil, en dan leg ik m'n pijp
weg: 't geluk zal nie van 't egoisme, maar van de
naastenliefde motten komen. Nie van oorlog, maar
van VREDE!
En nou stop ik geen nieuwe meer.
Veul groeten van Trui en als altij geen haarke
minder van oewen
t.a.v.
DRé.
.en met zijn
andere been
staat de man, die
de verkeersre
gels niet kent, in
de gevangenis.
deren wanneer wij voorbij rijden", merkte Jim
op.
„Wij zullen hem van hetzelfde laken een pak
geven" zeide Betty, van het stuurwiel over haar
schouder heen ziende. en, veel erger!"
Achter de auto stoof een stofwolk als een gor
dijn. „Doch mij kan het niet schelen; jou, Jim?"
vroeg zij met een lach, waarin Jim, voor de eer
ste maal met een gevoel van dankbaarheid eenige
vroolijkheid meende te. herkennen. „Weg te zijn
uit die stad, al is het slechts voor een uür! O!'"
en Betty opende haar longen voor het zonlicht
en voor de buitenlucht. „Dit is mijn eerste uur
van vrijheid sedert een week!"
Het deed Jim Frobisher genoegen, ook eens
uit te zijn tusschen de hellingen van de Cote
d'Or. De stad Dijon weergalmde dien morgen van
den moord op Jean Cladel; men kon geen straat
voorbij loopen, of men hoorde zijn naam mom
pelen, ver gezeld van de noodige schimpscheu
ten op de politie. Hij wenschte dne nachtmerrie
van het bezoek aan de Rue Gambetta en van
dat verwrongen lijk in die achterkamer te ver
geten.
„Je zult haar spoedig genoeg voor goed ver
laten Betty!" zeide hij veelheteekenend.
Betty trok een schalksch gezicht tegen hem en
legde haar hand op zijn mouw.
„Jim" zeide zij en 'n bloe steeg haar naar do
wangen, terwijl de auto over den weg slingerde
„Je mag zoo niet spreken tot het meisje aan het
stuur", en de auto weer in den goeden gang
brengende, voegde zij er lachend bij: „of zij zul
len dien motorrijder en die jonge dame in het
zijspan overrijden."
„Die jonge dame", merkte Jim op. „toevallig
is het een valies!"
De motorrijder had. toen hii de wegsplitsing
naderde, inderdaad vaart geminderd, evenals
een toerist-, die met re landstreek onbekend is.
