jm
Tentoonstelling
Groote Ruiter-Wedstrijden
SCiKEIMIS
irmis te Valkoog
H.A.B.0. Vacantie-Reizen.
Erconomische Kroniek
K
THEATER
5
JflL
VRIJ BAL
KAMPI1ENSCHAPPEN
Aanbesteding
J.G.Huitema
I Hb
v
te BARSINGERHORN,
Welwillende medewerking van hel Harmonie Gezelschap „De Eendracht"
L.T.M. te Hoorn op 21 September 1936
DANSEN
ARTISTEN
op 30,31 Aug. en I Sept.
Volksfeesten.
Muziek van The lazz Devils.
VAKSCHOOL VOOR MEISJES
HiliilnUi ATHLETIEK-
RIJKSLANDBOUW.
W1NTERSCH00L
itte van
Het bouwen van een nieuwe
Veestallino met Hooibepg,
■IIB
Zaterdag, Zondag en Dinsdagavond half
negen:
Parijsche apachen duistere machten
geestenhanden, die geen vingerafdrukken
achtevfaten Een zonderling alibi waar
zelfs de Franschc polit:~
raad mede weet.
in
In ons uitgebreid voorprogramma o.a.;
Olympiade Nieuws,
Komische 2-acter van Buster Keaton, enz.
Zaterdag, Zondagmiddag 3 uur en Dinsdag
populaire entréeprijzen.
der Land. Rijv. „Bucephalus", „Wes(=Friesland
en „Rossinant"
op het terrein van den WelEd. Heer C. SMIT,
op ZONDAG 30 AUGUSTUS a.s.,
Aanvang 2.30 nam. N.T.
van Kolhorn.
Donateurs L. R. vrije toegang. Entree 25 cent.
Na afloop prijsuitreiking in Café „DE FORTUIN".
BEKENDMAKING.
De inschrijving; voor VET VEE op "den GROOTEN LAND. cn
TUINBOUW, en MIDDENSTANDSDAG is tot en met 14 SEPTEMBER
bij den heer K. WEVER, NOORDERSTRAAT 2a te HOORN, geopend.
Inleggeld bedraagt voor:
slachtpaarden (per stuk) f 1.25, twee rubrieken, warm- en koud-
bloed. Prijzen f 7.50 en f 2.50 per rubriek.
Vette slachtstieren (per stuk) f 1.25, één rubriek. Prijzen f 7.50 en
f 2.50 per rubriek.
Vette koeien (per stuk) f 1.25, twee rubrieken, niet afgewisseld en
ouder. Prijzen f 7.50 en f 2.50 per rubriek.
Vette kalveren (per stuk) f 0.75, één rubriek. Prijzen f 2.50 en f 1.—.
Vette schapen (per vier stuks) f 2—, twee rubrieken, niet afgewis
seld en ouder. Prijzen f 5.en f 2.50 per rubriek.
Vette varkens (per vier stuks) f 2.—, één rubriek. Prijzen f 5.—
en f 2.50.
Het vee moet 's morgens te negen uur aanwezig zijn.
Als EXTRA PRIJZEN een medaille en f 10.— voor de kampioene
slachtkoe en een medaille voor de grootste inzending slachtkoeien
door één eigenaar.
Bij aankoop van slachtkoeien door heeren slagers te Hoorn, Enk
huizen en Medemblik, is voor elke plaats een medaille beschikbaar
voor de beste kwaliteitskoe. (Om 2 uur keuring en toekenning van
medailles aan heeren slagers).
De prijzen zullen worden toegewezen indien bet ingezondene of
aangekochte inderdaad bekroningswaardig wordt geacht.
Voor ingezonden voorwerpen en voortbrengselen bedraagt het in-
leggeld f 0.50 per strekkenden meter.
Namens het comité:
W E. KOSTER Dz., Voorzitter.
J. DUURSMA, Secretaris.
NIEUWE NIEDORP
30, 31 Aug., 1 Sept.
Gedurende de gebeele k'ermis
gelegenheid tot
in de gezellig versierde zaal.
MAANDAG: ij
N. H. CINEMA!
met het succesnummer
en uitgebreid bijprogramma.
Entrée 70 cent, alles inbegrepen.
Aanvang 8 uur (N.T.)
Plaatsbespreking vanaf heden.
DINSDAG:
Reuze KNALAVOND.
CARNEVAL-STEMMING.
Aanbevelend,
JAC. GELDER
ZONDAG 30 AUGUSTUS:
J. MODDER, Schagerbrug
Aanvang 6 uur, n.t.
Heinekens Bier 20 cent.
Maandags en Dinsdags:
Beleefd aanbevelend,
J. v. Schoorl
DEN HELDER
I 1
met Demonstratie,
door Leerlingen
óp 2 en 3 SEPTEMBER a.s., van
2—VA en van 7—9 uur, in de
school Middenweg 209.
van het Kon. Ned. Gym.
Verbond,
op 13 SEPTEMBER te
WIERINGERWAARD.
te Schagen
lot 10 Sept. 1936.
Inlichtingen en programma aan
te vragen bij den Directeur te
Schagen.
Voorbereidende klas kosteloos,
leeftijd vóór Jan. a.s. 15 jaar.
Leerlingen.voor eerste klas vóór
Jan. a.s. 16 jaar.
De Directeur,
Ir. G. L1ENESCH,
Rijkslandbouwconsulent,
Schagen.
Ondergeteekende is voornemens
3P
Donderdag 3 September,
des avonds 7 uur (n.t.) in het café
van den heer C. VAN OPIIEM
te Waarland
aan te besteden:
voor den heer P. N1EUWBOER te
Waarland, gom. Harénkarspel.
Bestek en teekening verkrijgbaar
tegen f2.50 per stel.
S. VIS,
Architect.
Oudkarspel, Aug. 1936.
iiraiiiiimiiiimiiiiraiiiiiraiiiiiiBii
LERAAR BOEKHOUDEN M.O.
OOSTERSTRAAT,
Noordscharwoude
OPLEIDING VOOR DE PRACTIJK-
EXAMENS.
30 Aug., 2 en 6 Sept. Naar Apeldoorn en Uddelerm. V. 8.30. Pr. f 3
30 Aug., 2 en 6 Sept. Naar Arnhem en Nijmegen. V. 8 u. Pr. f3.25
30 Aug, 2 en 6 Sept. Naar het Gooi—Utrecht. V. 9 u. Pr. f2.23
3 Sept. P.H.V. Naar Wieringermeer, Afsluitdijk 'Pr. f2.
31 Aug. Naar de Groote Tentoonstelling ,,'t Volle Profijt" te En
schedé. V. 7 uur. Pr- f3.50
15 Sept. Opening Staten-Generaal, Den Haag, met middagtrip
naar Scheveningen. V. 7 uur. Pr. f 1.75
10, 11, 14, 15 en 16 Sept. Naar de Jaarbeurs te Utrecht. V. 8.30 u.
Pr. f 1.75
""""i Iedere Woensdag- en Zondagmiddag:
Naar Schiphol, Groenendaal cn het Kopje. V. 13.30 u. Pr. fl-|5
Naar Valkeveen, Hilversum, etc. V. 13.30 u. Pr. fl.pO
30 Aug. en 2 Sept. Laatste tochten naar de Loosdrechtsche
Plassen. Pr- {J-g
1 en 4 Sept. Naar Volendam en Marken. V. 14 u. Pr. f 1.50
Iedere Vrijdag bezichtiging van de groote Kaasfabrick tc Stompe-
toren ondér leiding der Zuivel-Ccntrale P- P- f 0.25
3 Sept. Extra 3 daagsche tocht n. d. Rijn, Koningswintcr, het
Romantische Ahrlal cn Valkenburg f21.—
7 Sept. Onze laatste mooie 5-daagsche Vier-Landentocht in dit sei
zoen. Zeldzaam schoone tocht met bootvaart. f37.50
14 Sept. Heerlijke naseizoentocht van 5 dagen naar Valken
burg met diverse mooie tochten n. Ard£nnen—Ahrtal, Rijn f30.—
14 en 21 Sept. Laatste 3-daagsche Reclametochten,- slechts 120.—
-f 21 Sept. Laatste o-daagsche tocht. Reclameprijs van f25.—
4- is alleen bij voldoende deelname. Tocht 7 Sept. gaat beslist door!
Opgave en inl. Reisbureau H.A.B.O.Alkmaar, Tel. 4334 (Stationsweg)
e. b. den Reisleider C. ten Bruggcncate, Heerenweg, Heiloo, Tel. 4215.
YERDEELING DER WERKGELE
GENHEID. STRUISVOGELPO
LITIEK BIJ DE BESTRIJDING DER
WERKLOOSHEID.
Wanneer men op de eene schaal van een weeg
schaal een gewicht legt, dan gaat de andere naar
hoven. Dat is het onafwendbaar gevolg van het feit,
dat heide schalen op een zeer bijzondere manier met
elkaar in verband staan. En degene, die wil, dat bei
de schalen naar beneden zullen gaan, wanneer hij
één er van belast, is een. dwaas. Hij wil het onmo
gelijke.
Dat lijkt zoo heel eenvoudig. Maar dat komt omdat
een weegschaal gemakkelijk tot ons spreekt. Ieder
een ziet het verband tusschen de beide schalen.
Echter, er zijn dingen in de wereld, die weliswaar
ook met elkaar in verband staan, doch waarbij dit
contact minder gemakkelijk waarneembaar is. Een
kracht, die inwerkt op een gedeelte van zulk een sa-
menstelsel, doet dit onherroepelijk ook op het ande
re. Maar omdat we het verband tusschen beiden niet
zien, verwonderen we ons over de beide bewegingen
■waarvan de eene ons in den regel aangenaam, de
andere daarentegen onaangenaam aandoet. En de
kans is groot, dat we juist even dwaas zullen doen
als degene, die de beide schalen omlaag wilde heb
ben, door op één er van een gewicht te leggen.
Een en ander ging mij door het hoofd, toen ik dezer
dagen zat te bladeren in één der vele projecten, die
in den loop van den tijd zijn uitgedacht om te ko
men tot een doeltreffende bestrijding van de groote
kanker der moderne samenleving, de werkloosheid.
Over het verschijnsel op zichzelf behoeft men zich
allerminst te verwonderen. Wanneer de een of an
dere fabriek een klant verliest, zonder er een ander
voor terug te. winnen, dan wordt zijn afzet kleiner.
Volgt een tweede klant, een derde en een vierde,
dan zal de directie er langzamerhand rekening mee
moeten houden. De productie dient te worden be
perkt, de werkgelegenheid aan de fabriek neemt af.
Verliest een volk verschillende afzetgebieden, door
dat de uitvoer zijner artikelen wordt bemoeilijkt, dan
geschiedt precies hetzelfde. De productie wordt te
groot, ze moet worden ingekrompen en er ontstaat
een tekort aan werkgelegenheid.
Men kan zich tegen deze gang van zaken verzetten,
doch zin heeft het niet. Afzetmogelijkheid en werk
gelegenheid zijn even onverbrekelijk met elkaar ver
bonden als de twee schalen van een bascule.
Nu bepaalt echter ook de productie het inkomen.
Het zijn twee woorden voor eenzelfde begrip:
Beperking van de productie beteekent da
ling van het inkomen. En daling van het in
komen houdt weer in, dat dc welstand af
neemt, - i
Dit noodzakelijk' verband aanvaarden beteekent:
zich aanpassen. Uit den aard der zaak houdt dit
woord iets onprettigs in; degenen echter, die de ge
woonte hebben zich smalend uit te laten over „aan
passing" in het algemeen, plegen er een verkeerde
beteekenis aan te geven. Want in werkelijkheid wil
„aanpassen" zeggen, dat men zich met beide beenen
plaatst in de werkelijkheid, een onaangename wer
kelijkheid, die nu eenmaal is. Dat „aanpassen" te
vens zou inhouden ,dat men geen pogingen wenscht
te doen om verbeteringen aan te brengen, is ten
eenen male onjuist. Integendeel, ik zou durven zeg
gen, dat men geen successen mag verwachten in den
strijd tegen de werkloosheid van hen, die zich niet
wenschen aan te passen. Want het eenig juiste uit
gangspunt voor beterschap in de toekomst is een
nauwkeurige bepaling en aanvaarding van het he
den.
Of men behoorlijke resultaten verwachten kan van
een dokter, die uit vrees voor de harde werkelijkheid
van een roodvonkpatiënt voor het gemak maar aan
neemt, dat hij lijdt aan roode hond?.
Hoe vurig sommigen dit ook schijnen te wenschen,
het is een onmogelijkheid om te verwachten, dat de
gemiddelde welstand zich steeds in stijgende lijn zal
blijven ontwikkelen. Iedere beweging in het maat
schappelijk leven vertoont een zigzaglijn. Perioden
van bloei wisselen af met tijdperken van malaise,
iedere vooruitgang draagt de kiemen van een volgen
de achteruitgang reeds in zich. Voor degenen, die
hierin aanleiding zien lot pessimisme zij gezegd,
dat ook het omgekeerde het geval is.
„Opvoering van de productie" is nu de zinspreuk
van de meesten, die de steen der wijzen meenen
machtig te zijn en die daarin het universeel middel
meenen te zien om aan alle ellende een eind te ma
ken. Weliswaar baseert men zich daarbij heel graag
op nietszeggende gemeenplaatsen, maar dat schijnt
men volkomen vanzelfsprekend te vinden.
„Behoorlijke voeding, woning en kleeding kunnen
„cn moeten in Nederland voor een elk bereikbaar
„zijn", zegt het Plan van den Arbeid. En „In zulk
„een staat, mits krachtig bestuurd volgens liet lei-
„dend beginsel van ons programma, behoeft nie-
„mand, die werken wil cn kan, om werk verlegen
„te zijn", aldus de N.S.B. in haar toelichting op het
„program."
Intusschen ligt het met die productieverhooging
niet zoo gemakkelijk als de voorstanders er van het
laten voorkomen. Het gaat daarbij namelijk om de
vervaardiging van artikelen, die tot dusverre werden
geimporteerd. De andere, onze voormalige exportar
tikelen (vooral agrarische) hebben we in zeer rui
me mate. Er is eerder een overschot in, dan een
tekort.
Voor de vervaardiging der voormalige importgoe
deren ontbreken ons de fabrieken. Dat euvel is wel
licht te verhelpen, we kunnen ze bouwen. Verder be
zitten we de grondstoffen veelal niet. Dat is moeilij
ker. We zouden ze kunnen invoeren, maar wat te
doen wanneer zooals tegenwoordig helaas zoo veel
geschiedt de in aanmerking komende leverancier
niet bereid is de producten van onze landbouw cn
industrie daarvoor in de plaats te nemen? Wie
schaft daar raad?
„Ordening!" roept men. Zeker, maar wat moet wor
den geordend, wannaw1 wé het ons ontbrekende niet
kunnen krijgen?
Die ordening is goed en wel, maar men mag er
niet bij uit het oog verliezen, dat in onze kapitalis
tische maatschappij toch ook wel het een oir ander
gebeurt. Of meent men soms, dat de ondernemer
niet doorloopcnd op de loer ligt, om zich, waar het
kan een voordeeltje te bezorgen?
Juist het feit, dat het directe belang van den on
dernemer meebrengt steeds te produceercn, waar
dit maar eenigszins mogelijk is, garandeert ons, dat
dc productiemogelijkheden dagelijks ernstig onder
de loupe worden genomen. Ook al mogen aan het
tegenwoordige stelsel ernstige bezwaren verbonden
zijn, het lijkt niet waarschijnlijk, dat het in zooverre
zou falen, dat niet wordt geproduceerd, waar de
omstandigheden dit wel toelaten. De propagan
disten van de leuze „opvoering van de productie"
dienen te overwegen, dat theorie en practijk altijd
nog twee zijn.
Alleen door vergrooting van het aantal ka
pitaal goederen zijn we er niet. Want in onze
maatschappij draait het uiteindelijk niet om
deze kapitaalgoederen, doch om de ver-
hruiksgoederen. En de eersten zijn slechts
van belang, voor zooverre ze in staat zijn de
hoeveelheid van de laatsten te doen toene
men. Een kapitaalgoed, dat niet kan worden
aangewend ter productie van verbruiksgoe-
deren, heelt voor den mensch geen grooter
waarde dan een zandkorrel in de Sahara.
De bedoeling van het bovenstaande is om te doen
uitkomen, dat het onredelijk is het zoo te willen
voorstellen, als zou zeer weinig aandacht worden
besteed aan eventueele mogelijkheden, waardoor
de productie wordt vergroot en het volksinkomen
dienovereenkomstig verhoogd. We willen hiermee
niet zeggen, dat het onmogelijk is, dat nog meer
geschiedt, maar aan het vinden dier mogelijkheden
zijn stellig heel wat grootere bezwaren verbonden,
dan menigeen denkt. Wat niet wegneemt, dat er
naar behoort te worden gezocht.
Eigenaardig intusschen ish et, dat niet meer aan
dacht wordt besteed aan een redelijke verdeeling
van de werkgelegenheid. Voor arbeiderspartijen
behoorde zoo iets feitelijk vanzelf te spreken. Im
mers, van den beginne af aan heeft men aange
drongen op een redelijke vcrdceling van de rijkdom
men. Zoo belangrijk werd deze verdeeling beschouwd
dat een stellig even gewichtig vraagstuk, dat der
productie, er door op den achtergrond werd gescho
ven. Een der gevolgen van de tegenwoordige crisis
is vermoedelijk geweest, dat men hiervan is terug
gekomen. Men heeft het verband tusschen beide
schalen blijkbaar ingezien.
'Aangezien evenwel arbeid het ccnigc mid
del is. waardoor de mensch zich in het bezit
kan stellen van stoffelijke goederen, behoor
de het streven naar een redelijke verdeeling
der goederen te zijn gebaseerd op een rede
lijke verdeeling der werkgelegenheid.
Intusschen is dit allerminst het geval. Tnzicn
doet men het wel. Daarop wijst bijvoorbeeld ecu
zinsnede uit het plan als: „Bij de ordening ontstaat
voor de blijvende groep een verhoogd levenspeil,
waar dit door het niet-geordend zijn te laag was.
Natuurlijk mag dit voordeel voor den één niet ge
kocht worden ten koste van blijvende werkloosheid
van den ander".
Te vergeefs echter zoekt men in het plan naar
een behandeling van het vraagstuk, dat behoorlijk
rekening houdt met de werkelijkheid. Dit laatste
beteekent. immers „aanpassen" en daarvan heeft
rnen, gelijk bekend, niet terug.
Verdeeling van de werkgelegenheid komt
neer op werktijdverkorting. En werktijdver
korting beteekent voor degenen op wie ze
wordt toegepast, verminderde productie,
dus lager inkomen.
'Alleen door middel van spitsvondige redenecrin»
gen kan worden betoogd, dat onder deze omstandig
heden zijn loon, dat wil zeggen ziin aandeel in de
productie toch gelijk behoort te blijven. Om dit te
verdedigen, wordt soms aangevoerd, dat de hem
vóór de werktijdsverkorting toegewezen portie te
klein was en het. behoud van het oude loon de yer-
deeling van de geheele productie slechts redelijker
maakt. Ook en dit geschiedt blijkbaar met voor
liefde slooft men zich uit om middelen te beden
ken, waardoor huiten de werktijdverkorting om, de
productie weer wordt opgevoerd.
Het gevolg van een en ander is natuurlijk, dat
de zaak wordt vertroebeld.
Werktijdverkorting beteekent verminderde pro
ductie en verkleining van het toekomend aandeel.
Eon betere verdccling tusschen werknemer en werk
gever, een vergrooting van de productie in haar
geheel door nieuwe uitvindingen of betere organi
satie, zijn geheel afzonderlijke vraagstukken.
Het is jammer, dat deze kwestie niet zuiverder
wordt gesteld. Want het niet willen of kunnen
inzien, dat verkorting van den werktijd zonder meer
moet voeren tot een kleiner aandeel van de totale
productie, is weinig anders dan te verlangen, dat
beide schalen van een bascule omlaag gaan, wan
neer men één er van belast.
Men dient te bedenken, dat een juiste verdeeling
van de rijkdommen evenzeer gewenscht is tusschen
de werknemers onderling, als tusschen de werkne
mers en de werkgevers.
Blijft de arbeidsverdeeling zoo onredelijk als
thans het geval - is en blijven de arbeiderspartijen
per slot van rekening is het een aangelegenheid,
welke deze laatsten meer aangaat, dan welke partij
dan ook op het standpunt staan, dat. ze tot dus
verre steeds innamen en dat er op neerkomt, dat
arbeidstijdverkorting niet behoort samen te gaan
met een beperking van ieders aandeel, dan laden
ze daardoor de aansprakelijkheid op zich van veel,
wat ze zelf het hardst afkeuren. Ze bevorderen het.
radicalisme en ze zullen het slechts aan ziehzelve.
t3. wijten hebben, wanneer ze hun getij straks zien
vcrloopcn.
