Baby
Schmalz, Schagen
Kachels
Een late Vacantie?
CHEVROLET
artikelen
Reisbur. H. A. B. O.
P. D E K K E R
fl N.V.R.Baarsma
De aardbeving in
Koeta Radja
Voor Pluimveehouders
JET GROENE KRUIS"
1 Voor 01 WINKELIERS en VENTERS
IkisjsrsjsfSJËirsrsjsjsi^]
Wegenbouw sterk loonintensief
i. NOBEL, St.
J.H.VRIELINK
Wij ontvingen de nieuwste
Wolsooiten voor de a.s. Herfst
H.H. Varkensmesters!
DE BOER, Korenmolen „Do Bocht", Sint Maartensbrug
September „Breimaand"
,,'T HANDWERKHUIS"
De godsdienstwaanzin-
affaire
Heden overleed, onze gelieide
Broeder
Pieter Denijs Johszn
in den ouderdom van 63 jaar.
Amsterdam
I. DENIJS.
Hilversum
P. M. DENIJS.
Hilversum, 31 Augustus 1936.
Heden overleed, onze geliefde
Behuwdbroeder
Pieter Denijs Johszn
in den ouderdom van 63 jaar.
Hilversum
W. D. HAGEN.
A. HAGEN.
Schagen:
J. HAGEN.
C. HAGEN-v. d. Velde.
Hilversum, 31 Augustus 1936.
Zoo juist aangeschaft
de nieuwste stroomlijn 4—6 persoons
6 cent per K.M. met chauffeur, groote
ritten lage prijzen.
Beleefd aanbevelend,
C. DROOG Az.
Taxibedrijf Kolhorn.
Drinkemmers, Kippenringen. Num-
merringen v. controle, Voerbakken,
Drinkbakken, Creoline, Carboli-
neum, Bruine- en Koolteer, alle
soorten Gaas, enz.
Bindertwine, Strengen, Leidsels,
Tuigen, Leerwerk-Reparatie, Tou
wen, Dekken en Dektouw, Wagen
smeer, Olie, Consistentvet, Draad
nagels, Puntdraad, Emmers, Krui
wagens, Papbakken, Zeunissen,
enz. enz. Beleefd aanbevelend,
Te koop:
Nog enkele Banken en Tegels,
30 x 30, ijzeren balken en steeds
Verkrijgbaar riool- en draineerbni-
zen en verder alle bouwmaterialen
M. SCHOEN,
Loet E 156. Schagen.
VERBANDWATTEN
HYDROPHILGAASJES
BABYZALF
ZINK-PASTA
ZINK-OLIE
BOORWATER
BOORZALF
ZOETE OLIE
TALKPOEDER
BABY-SPONSJES, enz. enz
Alle Baby Voedingsmiddelen, als:
Melksuiker - Kindermeel - Karne
melk, Melkmeel, Arrowroot, Nestlé
Kindermeel - Rijstmeel - Nutricia
meel.
DEPOT NUTRICIA.
Verder alle soorten Flesschen,
Spenen, Papschuitjes.
VARENS ALPENGRAS.
KURKWOL - ZEEGRAS.
BABY-SCHALEN.
KURKWOL, 30 cent per pond.
BIJ:
Centraal Drogist
Profiteert dan nog van onze
Laatste SEIZOEN-REIZEN!
li Sept. Mooie 3- en 5-dags tochten resp. siechts f20 en f 30.
21 Sept. Idem, tegen uitersten naseizoen prijs van f 20 en f 25.
Al deze tochten bezoeken Valkenburg, Eifel, Ahrtal, Rijn, enz., t.w. de
5-daagsche reizen ook de mooie Ardennen doorgaan!
28 Sept. gaat bij voldoende aanvraag nog een laatste 4-dags-tocht!
Tocht 14 Sept. gaat beslist door, de anderen b. vold. deelname.
Vertrek Alkmaar na aankomst sneltrein Helder 8.20 uur!
Vraagt progr. etc. b.h.
ALKMAAR
Telefoon 4334
HOOGZIJDE 115.
SCHAGEN.
Schager Roosjes.
Te koop:
Puike blauwe Eigenheimers.
Worden thuis bezorgd.
Jb. ZANDER, Langereis, Winkel.
Te koop:
een Melotte Diepploeg* no. 2'/2»
en een Hekel Dorschmachine,
voor paard of motor.
E. G. WONDER, Wieringerwaard.
,,'t Handwerkhuis"
vraagt een net Meisje.
Laagzijde 38, V. J. MOLENAAR.
o.b. den REISLEIDER Ilr. TEN BRUGGEXCATE, Heerenweg,
HEILOO, Tel. 4215.
Zie verder advertentie in het a.s. Zaterdagnummer.
Door onze gecombineerde
inkoop zijn wij a 11 ij d
goedkooper.
Indien Gij niet regelmatig controleert wat Uw var
kens U per K.G. groei kosten, is de aankoop van
Biggen- en Varkensmeel meer dan ooit een kwestie
van vertrouwen. Indien Gij ons „PROVIMI" Varkens-
meel verstrekt, wordt dit vertrouwen niet beschaamd,
liet is ons echter aangenamer indien U regelmatig
de resultaten controleert die U met ons Biggen- en
Varkensmeel verkrijgt, omdat wij er dan zeker van
zijn U als vaste afnemer van dit artikel te kunnen
noteeren.
Aanbevelend,
Bij ons vindt U een GROOTE collectie KA
CHELS, in MODERNE uitvoering, tegen de
NIEUWSTE FABRIEKSPRIJZEN.
Beleefd aanbevelend,
Gevraagd
EEN MEISJE
of weduwe zonder kinderen voor
huishouding en winkel, boven
jaar, bij D. KOORN, Anna Pau-
lowna.
Ijzerhandel. Laan, Schagen. Telefoon 110
heeft het seizoen geopend met een pracht collectie WOL
voor breien en haken. 100 grams knotten vanaf f 0.45
MET GRATIS PATROON
Machinale brei-inrichting voor het vervaardigen van alle
kleedingstukken. Beleefd aanbevelend
V. J. MOLENAAR - LAAGZIJDE 38
is het beste adres
7 W7 a a n p o t ir i KI nr
ZWAAGWESTEINDE
FILIAAL NOORD A 72, SCHAGEN
Groothandel in Manufacturen,
Confectie en Galanterieën
UIT ONZE OOST.
Het verhaal van een
ooggetuige
VERSCHILLENDE PERSONEN GE
DOOD EN HUIZEN INGESTORT.
AFSCHUWELIJKE TOONEELEN
SPEELDEN ZICH AF IN DEN
DONKEREN NACHT.
Verleden week heeft, zooals reeds telegrafisch is
gemeld, te Koeta Radja een ontzettende aardbeving
plaats gehad, welke enkele minuten aanhield en ge
volgd werd door 'n kleinere beving. De eerste schok
ken zijn om ongeveer tien min. voor vier uur
's nachts gevoeld. Het hoofdgebouw van de Gas-
Maatschappij te Koeta Radja en de Orion bioscoop
op Peunajoeng stortten geheel in. Vele huizen, voor
al kampong-woningen, zijn vernield, evenals 'n mi
litaire barak van het kampement Koeta Alam, als
gevolg waarvan drie militairen werden gedood.
Voorts zijn drie Chineezen omgekomen, waaronder
een Chineesche vrouw, benevens een Javaansche
vrouw.
Een redacteur van de Deli Crt. meldt in het num
mer van 24 Augustus de volgende bijzonderheden
over de aardbevingsramp, welke Atjeh's centrum
geteisterd heeft.
In den nacht, aldus de verslaggever, te ongeveer
kwart voor vier werd geheel Koeta Radja opge
schrikt door een hevige aardbeving, die een minuut
aanhield en tengevolge waarvan negen personen
werden gedood, terwijl twintig menschen verwon
dingen kregen. Onder hen bevinden zich geen Euro-
peesche slachtoffers.
Volgens een voorloopige raming van de schade
overtreft deze een bedrag van honderdduizend gul
den.
Vijftien woningen zijn geheel ingestort, terwijl ook
de Royal Bioscoop, de limonadefabriek der firma
Nuisenburg en een militaire barak volkomen ver
woest werden. Alle steenen woningen te Koeta Radja
vertoonen scheuren. Van de houten huizen zijn de
meeste belangrijk beschadigd. Het mag een wonder
heeten, dat de in aanbouw zijnde nieuwe missigit,
welke een waarde van dertigduizend gulden vertegen
woordigt, gespaard is gebleven. De Keudan-brug in
Koeta Radja werd tengevolge van de aardbeving
geheel ontzet; de oprit schoof niet minder dan dertig
centimeter omhoog.
De Sociëteitslaan laat een diepe scheur zien. Der
gelijke scheuren, van minder ernstigen aard dan in
deze laan, treft men thans op vele andere wegen in
of rondom Koeta Radja eveneens aan.
De klokken beierden.
De toren van de R.K. kerk te Koeta Radja is door
de aardbeving ernstig gescheurd. Door den schok
begonnen de kerkklokken te beieren. Zij beierden, on
rustig en angstig, langen tijd door als wilden ze het
bericht van het onheil in sombere klanken over het
gansche gewest bekend maken
Een tocht door het nog niet van den schrik beko
men zijnde Koeta-Radja bracht ons in de vroegte bij
het gebouw van de Oranje-bioscoop, dat gedeeltelijk
is ingestort. Ook de gevangenis en een tiental Euro-
peesche woningen zijn ten deele verwoest. De bewo
ners hebben nog bijtijds het veege lijf kunnen redden.
Het hoofd-gebouw van de Gas Maatschappij is tot
een ruine geworden, de water-torens bleken ge
scheurd te zijn, het electrisch net is volkomen on
klaar geraakt. Zoo spoedig mogelijk wordt voor nood-
licht gezorgd.
De waterleiding is als gevolg van de aardbeving
stop gezet, zoodat Koeta Radja zonder leidingwater
zit Met koortsachtige haast ving men dadelijk aan
om de watervoorziening zoo spoedig mogelijk weer
in orde te brengen. De trein loopt thans voorzichtig,
met zeer zorgvuldige inspectie langs de lijn.
In Sigli en Sabang.
Te Sigli heeft men slechts een betrekkelijk lichle
beving gevoeld, in vergelijking met wat te Koeta
Radja werd waargenomen. Er zijn daar geen perso
nen gewond. De nieuwe Chineesche school te Sigli
is als gevolg van de beving evenwel ontzet.
In Lho Soekon en Lho Seumaweh heeft men de
aardbeving wel. gevoeld, doch de gevolgen zijn niet
noemenswaardig. Aan de kampongs rondom deze
plaatsen werd echter zware materieele schade toe
gebracht. Do lichte huisjes stortten soms geheel of
gedeeltelijk in. Persoonlijke ongevallen kwamen
daar niet bij voor.
In Sabang voelde men de aardbeving slechts in.
lichte mate. Er werd geen schade aangebracht.
Na den hevigen aardschok in den nacht zijn nog
verschillende lichte bevingen gevoeld, namelijk des
morgens te half vijf, te kwart voor acht en om half
tien.
Er heerschte dientengevolge nog steeds een hoogst
nerveuze stemming. Dit was overal merkbaar.
Toen de eerste schokken plaats vonden en ieder
een uit zijn woning vluchtte, sloeg uit den hoogspan
ningskabel een reusachtige vlam, die echter spoedig
weer doofde. Er is nergens brand uitgebroken.
Afgrijselijke tooneolcn.
In den stikdonkeren nacht hebben zich echter af
grijselijke tooneelcn afgespeeld. Men hoorde kreten
van gewonden, hulpgeroep van vluchtenden. De aar
de bewoog hevig onder de voeten van hen, die in
nachtgewaad naar buiten waren gestormd cn niet
wisten waar zich te bergen.
Men kon bijna geen hand voor oogen zien. Het
electrisch lith werkte niet. De menschen op straat
hadden soms het gevoel alsof de grond heen en weer
ging. Volgens inwoners met ervaring op dit gebied
is voor een dergelijk verschijnsel de vakterm: trom-
meibeving.
De meeste menschen werden door de aardbeving
in hun slaap overvallen. Sommigen hadden geen
tijd meer om te vluchten en zijn door vallende stee
nen gedood of gewond. Enkele Europeanen ontsnap
ten nauwelijks aan den dood.
Een hunner werd bijna getroffen door een zware
kast, die op een millimeter afstand van hc-m neer
stortte. De bevolking was volkomen verbijsterd door
het gebeurde en stak in den beginne geen hand uit
om hulp te bieden. Overal riep men om politie en
militairen, die echter niet op alle plaatsen tegelij
kertijd konden zijn. Voor half zeven 's morgens,
waren alle dooden en gewonden in het hospitaal
ondergebracht Het reddingswerk was uitermate moei
lijk, daar nergens 't licht wilde branden en er niet
voldoende gereedschap aanwezig was.
Reddingswerk.
De redacteur verleende persoonlijk hijstand bij liet
redden van een Chineesche familie, wier woning
onder een muur der Royal Bioscoop bedolven was
geraakt. Na een uur zwoegen vond men het stoffe
lijk overschot van oen oude Chineesche vrouw.
Een klein kind trof men levend, doch zwaarge
wond onder de puinhoopen aan. Een oude Chinee
sche man, grootvader van het kind. kreeg slechts
lichte verwondingen. Hij was, in verband met de
warmte in de galerij van zijn huis gaan slapen en
kon zoodoende nog bijtijds het gevaar der vallende
muren ontwijken. De moeder van het geredde kind
had geen letsel bekomen, doch bleek versuft te zijn
van angst en ontzetting.
In den duisteren nacht ruimde de redacteur met
drie Europeesche ingezetenen van Koeta Radja cn
slechte enkele Inland.ers (de meeste Inlanders wa
ren te verbijsterd om wat te doen) halken op en
brokken muur ter grootte van een tafel. Men moest
dit opruimingswerkje verrichten zonder gereedschap
en slechts met behulp van enkele flashlïglit.
In de ingestorte militaire barak zijn twee militai
ren en een kind omgekomen. Een vader redde daar
vier van zijn kinderen. Bij een vijfde poging, om zijn
laatste kind te halen, stortte echter een balk op den
nek van dezen kordaten militair. Met zijn kind voml
hij toen den dood. De woning van den majoor der
marechaussee Doub werd van de neuten geslagen
en kwam vijf meter verder neer. Het geheele huis
is grondig vernield.
Aneta seint uit Soerabaja: Naar aanleiding
van het onderzoek dat is ingesteld inzake de ver
zetsactie te Berbek, welke voortsproot uit godsdienst
waanzin, is komen vast tc staan, dat deze vier per
sonen, welke zich naar den assistent-wedono van
Berbek begaven, vier broeders waren, afkomstig uit
de desa Dodol, welke diep in het gebergte is gele
gen. Op weg naar Berbek hadden zij reeds voorbij
gangers met krissen en knuppels bedreigd, uitroe
pend dat een van hen Radjah was en de anderen
zijn volgelingen, als zoodanig aangesteld door dén
Socsoehoenan van Solo. Op de pasar te Berbek ver
oorzaakten zij consternatie doordat zij de menschen
daar aanwezig, voor zich deden hurken.
Hierna drongen zij de woning binnen van den as
sistent-wedono, zij namen daar plaats op stoelen,
en namen een houding aan alsof zij de baas in huis
waren. Een beambte van den pasardienst waarschuw
de. daarop de veldpolitie te Ngandjoek, waarop de
detachementscommandant met een agent arriveer
den. Het verzoek van den detachementscomman-
om de wapens af te geven, werd genegeerd.
Ziende dat hij te maken had mot lieden, die aan
godsdienstwaanzin leden, hield hij hen aan het
lijntje, totdat de wedono van Ngandjoek met twee
agenten arriveerden. Intusschen brachten de vier
lieden weer consternatie teweeg in de Missigit, waar
na zij zich op weg naar Ngandjoek begaven, waarin
zij evenwel door den wedono werden verhinderd.
Bij een poging tot arrestatie ontstond een gevecht,
nadat de „Radjah" met zijn kris naar den wedono
had gestoken. De detachementscommandant schoot
hierop den „radjah" dood. De wedono, die in het ge
vecht een groot aandeel nam, werd licht gewond,
evenals een agent.
Tenslotte gelukte het de aanvallers te overweldigen.
Het gebeurde heeft geen politieken ondergrond.
TWEE JONGENS UIT ZEE GERED
Gistermiddag ongeveer 2 uur, zijn bij golf
breker 26 in Kijkduin 2 jongens van 15 jaar.
die zich te ver in zee hadden gewaagd en in
levensgevaar verkeerden, door twee leden der
Haagsche reddingsbrigade gered en behouden
aan het strand gebracht.
ZUID-SLAVISCH VLIEGER-DESERTEUR
BIJ BARI NEERGESTORT.
Baril Nabij Goia Delcolle in Italië is een
Zuid-Slavisch vliegtuig gistermorgen neerge
stort. De piloot, een Zuid-Slavisch luitenant,
bleef ongedeerd. Hij verklaarde aan de
gendarmes die hem ondervroegen dat hij gede
serteerd was. Hij had geen identiteitspapieren
bij zich. Zijn toestel was licht beschadigd.
Een belangrijk hulpmiddel bij de bestrij
ding der werkloosheid. Volkenbond^-
rapport over de economie van openbare
werken in verschillende landen.
's-Gravcnhage, 1 Sept. De A.N.W.B. deelt mede?
Een speciale commissie uit dc afdeeling voor ver-
voersaangelegenheden van den Volkenbond, waarin
o.m. zitting had de hoofdingenieur-directeur van den
rijkswaterstaat in Nederland, de heer Ir. M. F. L.
Schlingemann, heeft in een uitvoerig gedocumen
teerd rapport haar bevindingen gepubliceerd met
betrekking tot dc uitvoering van openbare werken
in verschillende landen en wel in het bijzonder wat
de economische zijde daarvan betreft.
De gegevens, waarvan er uit den aard der zaait
vele op wegenbouw betrekking hebben, zijn verkre
gen door een internationale enquete, waarop de re
geeringen van 38 landen antwoord inzonden.
In een samenvatting komt de commissie tot do
conclusie, dat men in het mccrendeel der landen de
ervaring heeft opgedaan, dat het uitvoeren van
openbare werken een gunstigen invloed heeft op den
economischen toestand en op een daling van dc
werkloosheid.
Daarbij is men van ooydeel, dat de uitvoering
van werken, die in tijden van voorspoed opgezet
zijn, in daarop volgende tijden van economische in
zinking eerder versneld, dan vertraagd moeten
worden. Aan den anderen kant dienen, ook wanneer
zuiver uit werkverschaffingsoogpunt gehandeld
wordt, alleen die werken geëntameerd tc worden,
welke direct of indirect als productief beschouwd
kunnen worden.
Werkzaamheden als hijvoorbeeld het verbeteren
van onverharde wegen door bosch of heide, waar
verder vrijwel niemand mede gebaat is, terwijl
daarbij de kans op bederf van natuurschoon groot
is. behooren dus niet thuis in het kader van-econo
mische werkverschaffing een standpunt, dat ook
door den A.N.W.B. steeds is ingenomen.
Ofschoon de door de verschillende landen verstrek
te cijfers vrij sterk uitccnloopen, blijkt uit het rap^
port duidelijk, dat vooral ook bij wegenbouw eert
groot percentage van de totaalkosten aan loonen
wordt uitbetaald. Zoo geeft Frankrijk hiervoor op 50
pet., Griekenland 70 pet., Noorwegen niet minder
dan 70—75 pet.
GEVECHT TTJSSCHEN CARABINIERI
EN ZIGEUNERS
Rome De „Gazeta del Popoio' deelt mede,
dat een vuurgevecht heeft plaats gehad tussclum
de Carabinieri en een bende zigeuners nabij
Cape d'Istria tusschen de provincies Istrin en
Fiume. De zigeuners werden aangevoerd door
een zekere Badicli. die wegens verscheidene
moorden door de politie wordt ezocht 20 gezin
nen werden gevangen genomen, doch Badich
wist te ontsnappen, hoewel hij gewond werd.
