SHE
F?rv
Prijzen-Draverij
VOLKSFEESTEN
E
K
:Bi
KERMIS
BAL
OPENING
Een late Vacantie?
inmaak
H
conomische
roniek
!EË33
THEATER
■ggjjgjj*
ini
zl EL,
|Bj
■JIPIIb
VEE
„De Doofpot"
KERMIS
Kermis - Callantsoog
KAMPIOENSCHAPPEN
P. DEKKER
J. Schoorl Pz. Schagen
„Benningbroek"
90 ct. per f 1000.- verz. bedrag.
St. MAARTEN
GrooteGrasbaan
Wielerwedstrijden
Volksspelen
A. Zwakman
Wieringerwaarder Sportclub.
i September 1936,
te St. Maarten
Dansen.
Polly Perkins,
DAAN POOL
P. de Haan.
MOERBEEKER
FA. B. BRüGEMANN
Hard draverij Wieringerwaard
GROOT BAL
Nederlandsche ATHLETIEK
De loonsverhooging
in Frankrijk
Vóordeelen, die te niet begin
nen te gaan
Lid Alg. Verbond van Accountants te Amsterdam.
Belasting-consulent.
Boekhoudingen - Balansen - Controles.
Alle Belastingzaken.
Gevestigd 1913.
presenteert Zaterdag, Zondag en Dinsdag
avond half negen, een boeiend sensationeel
schouwspel
IllCTIIIlCTlliM
liHiH
(Zij... die gehoorzaamd moet worden)
Een wonder van ensceneering, een filmisch
meesterwerk naar den beroemden roman
van Rider Haggard
In het Olympiade Nieuws o.a.:
Rie Mastenbroek, Nlda Senfi, enz.
Weekavonden en Zondagmiddag 3 uur po
pulaire entréeprijzen.
Toegang boven 14 jaar.
Het Tooneelselzoen nadert: Geeft U thans op
als lid v. d. „Kunstkring". Voor 12 cents
per week, geniet U vijf le klas tooneelvoor-
stellingen.
De omslag voor Brand-, Bliksem- en Bedrijfs
schade voor rubriek
bedroeg in 1933, '34 en '35, telkens slechts
De Directie:
H. J. AVIS, Dir., Voorzitter, Midwoud, Tel. 1.
A. RUIJTER, Blokker, Tel. 2022.
C. LAKEMAN, Blokhuizen, O. Niedorp,
Tel. 19.
6, 7 en 8 September
ZONDAG 6 SEPTEMBER:
Aanvang 's middags 2M u. (n. t.)
MAANDAG 7 SEPTEMBER:
Opvoering van de klucht:
door de
Tooneelvereeniging „D.O.H.".
Aanvang 834 uur (n.t.)
MAANDAG- en DINSDAGMIDDAG:
Gedurende de geheele kermis dans
muziek door de Band van
Stipriaan.
Aanbevelend,
Wieringerwaard
ZONDAG 6 SEPT.
ZAAL SCHENK
op de grasbaan van den Heer J. A.
BAKKER,
le prijs 100 gld., 2e prijs 40 gld.,
3e prijs f20.—, met deelneming
van 12 of meer paarden een 4e
prijs van 10 gld.
Sluiting der aangifte 1 September
1936 bij den Secretaris A. SLEU
TEL Az.
Inleggeld f2.—.
Loting 12 uur N.T., in het „Wa
pen van Wieringerwaard".
Aanvang Draverij 2 uur N.T.
Leden met hun gezin vrije toe
gang.
Entree 60 ets. de persoon.
Namens het Bestuur:
H. LIMPERS, Voorzitter.
A. SLEUTEL Az., Secretaris.
Arbeiders uit de gemeente Ge-
zinskaarten ft 50 ct. verkrijgbaar bij
den Voorzitter.
6, 7 en 8 September
GEDURENDE DE KERMIS GELE
GENHEID TOT
MAANDAGAVOND komt
„JONG LEVEN"
met het blijspel:
in drie bedrijven,
door GERARD MIELEM.
Entrée f0.75.
Plaatsbespreking a 10 ct.
Aanbevelend,
P. Schrijver.
6, 7 en 8 September
Hotel DE HAAN.
HAANDAG 7 SEPTEMBER
en Tommy Bouman
Entrée 70 cent.
Aanvang 8.30 uur N.T.
Bespreek tijdig uw plaatsen.
KINDERSPELEN
Maandagmiddag.
VOLKSSPELEN
Dinsdagmiddag 3 uur N.T.
Beleefd aanbevelend,
BEZOEKT DE
ZONDAG en MAANDAG
6 en 7 SEPTEMBEh.
Zondags:
ringsteken met paard
en Kar
Lage entrée. Bier 20 ct.
Aanbevelend,
Joh, v. d. Molen
ZATERDAGMORGEN 5 SEPTEMBER 9 nor:
van ons geheel naar de eischen des tijds ingericht
magazijn, waarin voorheen was gevestigd Fa. Wed.
M. J. RANKE. Wij maken U attent op onze groote
sorteering in
DAMES TRICOTAGES
HEEREN TRICOTAGES
KOUSEN EN SOKKEN.
ENORME KEUZE WOL EN SAJET, in de bekende
uitgebreidheid en prima soorten.
HANDWERK ARTIKELEN - BABYARTIKELEN.
Zeer uitgebreid in KLEINVAK ARTIKELEN.
Enorme sorteering LEDERWAREN, in de nieuwste
modellen, vooral DAMESTASSCHEN.
Alle artikelen verkoopen wij tegen
- uiterst concurreerende prijzen.
AJOUREN en PLISSEEREN wordt op den-
zelfden voet voortgezet.
Komt U eens kijken? Het verplicht U tot niets.
OPENINGSATTRACTIE! Elke kooper voor minstens
f 1.ontvangt 'n AARDIGE VERRASSING.
Aanbevelend,
v.h. Fa. Wed. M. J. RANKE,
HOOGZIJDE E 113. SCHAGEN.
ZONDAG 6 SEPTEMBER.
Na afloop:
in het Wapen van Wieringerwaard.
van het Kon. Ned. Gym.
Verbond,
op 13 SEPTEMBER to
WIERINGERWAARD.
Profiteert dan nog van onze
Laatste SEIZOEN-REIZEN
14 Sept. Prachtige 3- en 5dags tochten voor slechts f20.— en f30.
21 Sept. Zelfde tochten, tegen reclameprijzen van f20.— en f25.
28 Sept. Bij vold. deelname laatste 4-dagentocht slechts f23.
Al deze tochten bezoeken Valkenburg, Eifel-Ahrtal-Rijn enz.,
terwijl de 5-dags-reis ook de prachtige Ardennen bezoekt! Alle
prijzen met inbegrip van prima hotels en verzorging! 14 Sept.
(5-dags) gaat beslist door. de anderen b. vold. deelname.
Een-dags tochten in het Binnenland.
G Sept. Naar Ouwehands Dierenpark te Rhenen, met entree f2.50. Ver
trek 8.30. Deze tocht gaat beslist door. Terugtocht over de
schitterende, bloeiende heide.
13 Sept. Extra billijke tocht naar Apeldoorn en Omstr. Slechts f2.
15 Sept. Allen n. d. opening Staten-Generaal, Den Haag f 1.50
1011—14—15 en 16 Sept. n. d. Jaarbeurs, Utrecht Vertr. 8.30 u. f 1.50
Zondags en Woensdags diverse middagtochten. Naseizoenprijs fl.25
Opg. en inl. Reisbureau H.A.B.O., Stationsweg.-Alkmaar, Tel. 4334 en
voor Buitenl. reizen bij onzen Reisleider. C. ten Bruggencate, Heeren-
weg J 98. Heiloo, Tel. 4215.
Vraagt in het Naseizoen onze buitengewoon billijke noteeringen voor
Uw groeps-reizen!
potten
ilesschen
ketels en
onderdeelen
voordeelig bij
LAAN
Telefoon 110
Ijzerhandel
SCHAGEN
Dat iedere medaille een keerzijde heeft, is iets,
wat al lang bekend was. Menigeen schijnt het ech
ter van tijd tot tijd te vergeten. Sommigen ook wil
len het eenvoudig niet inzien, ze vinden de eene
kant veel mooier dan de andere en doen daarom of
die laatste niet bestaat.
We weten niet of de tegenwoordige Fransche re
geering, toen ze eenige maanden geleden de Fran
sche arbeiders die, om aan hun staking meer
dere kracht bij te zetten, de nieuwigheid hadden
uitgevonden de bedrijven te bezetten de handen
hoven het hoofd hield met het gevolg, dat hun loon-
cischen vrijwel geheel konden worden doorgezet, in
derdaad de overtuiging heeft gehad, dat die nieuw
veroverde voordeelen van blijvenden aard zouden
zijn en of ze niet door eenige reactie zouden wor
den gevolgd. Indien het antwoord daarop ontken
nend zou moeten luiden, zou dit werkelijk onnoozel
mogen worden genoemd. En we gelooven dan ook,
dat de socialistische ministers, die Frankrijk thans
rijk is, wel minder verwonderd zullen zijn over de
gevolgen der doorgevoerde loonsverhoogingen, die
zich nu reeds merkbaar beginnen te maken, dan de
arbeiders, die zich hebben blij gemaakt met iets, wat
hun op andere wijze weer wordt ontnomen.
Alvorens deze gevolgen in oogenschouw te gaan
nemen, eerst enkele woorden over het loon in het
algemeen. Het is een onderwerp, dat van alle kan
ten is onderzocht en dat minder geheimenissen biedt,
dan verschillende andere economische hoofdstukken.
Zooals zoo dikwijls het geval is, pleegt de opper
vlakkige beoordeelaar zich dood te staren op een
zeker aantal geldseenhcden. Wordt dit aantal groo-
ter, dan stijgt het loon, wordt het kleiner, dan daalt
het. In het eerste geval verheugt de werknemer zich,
in het tweede is hij ontevreden. Dikwijls met recht,
maar soms ook geheel ten onrechte.
Stilzwijgend wordt bij een en ander aangenomen,
dat men voor een grooier aantal gcldseenheden ook
meer kan koopen, dat bij een kleiner aantal gclds
eenheden het omgekeerde het geval is.
Deze stelling gaat echter lang niet onvoorwaarde
lijk op. We zouden daarbij willen wijzen op de ge
schiedenis van den Russischen suikerkoopman uit
den inflatietijd. Hij begon zijn handel met honderd
balen, die hem samen duizend roebel hadden gekost.
De verkoop ging ongekend goed. Hij maakte een ko
lossale winst en toen hij de laatste zak kwijt was,
bleek, dat de partij hem twee duizend roebel had
opgebracht. Duizend roebel winst! 100 't Was de
moeite waard en onze vriend wreef zich in de han
den van genoegen. Als een goed koopman besloot
hij vervolgens weer nieuwe voorraad in te slaan,
maar o wee! Al zijn vreugde verging hem, toen hem
bleek, dat hij voor zijn 2000 roebel niet meer kon
terugkoopen dan 50 zak suiker. Echter bleef hem
niets anders over en dus deed hij het. En hij had
er geen berouw van, want ditmaal was zijn winst nog
veel en veel grooter. Hij zette de vijftig zak van de
hand voor niet minder dan tien duizend roebel.
Nieuwe vreugde! Die echter plaats maakte voor
nieuw verdriet, toen hem bleek, dat hij voor die tien
duizend roebel nog slechts 25 zak suiker kon terug
koopen. Zoo ging het door. Ten slotte was hij mil-
lionair, maar al dat geld was niet meer voldoende
voor één enkele zak suiker. Het eenige, wat hij er
er nog voor kon krijgen was een eind touw en daar
aan hing hij zich op.
Zoo snel als in dit geval nu veranderen goederen
en geld ten opzichte van elkaar niet dikwijls. Toch
weet ieder, dat het verhaal uit de werkelijkheid ge
grepen zou kunnen zijn.
De meesten echter vergeten al te dikwijls
dat het geld slechts een hulpmiddel is. Het
is iemand nooit te doen om het geld zelf,
doch altijd alleen om datgene, wat men er
voor kan koopen.
De koopkracht nu van het geld is afhankelijk van
verschillende factoren en in de geschiedenis van den
suikerkoopman was de snelle daling van de koop
kracht van den roebel toe te schrijven aan het feit,
dat tegenover eenzelfde of ongeveer eenzelfde hoe
veelheid goederen plotseling veel cn veel groo-
tere hoeveelheden geld werden geplaatst.
Intusschen, we herhalen liet, het gaat nooit om
het geld zelf, altijd om datgene wat men er voor
kan koopen.
Veronderstellen we nu eens, dat in een land plot
seling alle loonen met 10 worden verhoogd. Met
vermeerdering der productie heeft dat hoegenaamd
niets te maken. En waar het geld van den een zoo
goed is als dat van den ander, zal het gevolg zijn,
dat de prijzen in doorsnee eveneens met 10 stij
gen. Iedereen ontvangt een grooter aantal gelds-
eenheden en toch is niemand rijker geworden.
De reden, waarom veelal een loonsverhooging als
een verbetering wordt beschouwd en waarom ze het
er in werkelijkheid meestal ook een is, vindt zijn
oorzaak in het feit, dat ze nooit algemeen is. Dit
komt er practisch op neer, dat ze altijd gaat ten
koste van anderen. Deze anderen kunnen zijn de
werkgevers, maar ook werknemers, die werkloos
worden, of die de koopkracht van het door hen
verdiende geld zien verminderen.
Ziet de enkeling of een kleine groep van men-
schen zijn inkomen in geld stijgen, dan komt dit
voor hen neer op een voordeel. Ziet iedereen zijn
verdiensten grooter worden, dan beteekent dit, aange
nomen dat andere omstandigheden als b.v. de pro
ductie ongewijzigd blijven, hoegenaamd geen winst.
Hoe algemeener dus eenige verhooging van loon
wordt doorgevoerd, hoe geringer de voordeelen zijn,
daaraan verbonden. Want hoe meer liet begint te
gelijken op de door ons hierboven geschetste uni-
verseele verhooging van 10 van alle inkomens.
Iets van dien aard nu heeft in Frankrijk plaats
gehad. De loonsverhooging was zeer algemeen en
men mocht verwachten, dat een verhooging der goe-
derenprijzen niet achterwege zou blijven. Inderdaad
is dit geschied. Het indexcijfer voor voedingsmid
delen bijvoorbeeld bedraagt thans ongeveer 420 te
gen ongeveer 340 een jaar geleden. Natuurlijk is zeer
wel mogelijk, dat hier ook andere invloeden heb
ben rheegewerkt, er is echter nauwelijks twijfel aan
of het is ook de vrijwel algemeen doorgevoerde
loonsverhooging, welke zich doet gelden.
Nu heeft bij een en ander natuurlijk vooral de
opzet bestaan om den werknemer ccn .voordeel to
bezorgen ten koste van den werkgever. Was men
hierin geslaagd, dan zou de Fransche arbeider in
derdaad van winst hebben mogen spreken, zooals
de enkeling dat mag doen, die het geluk heeft zijn
inkomen te zien toenemen.
Theorie en practijk zijn echter ook hier verschil
lend. Men kan namelijk een ondernemer wel lasten
opleggen, men kan nooit van hem verlangen, dat
hij ze ook kan dragen. De mogelijkheden van ieder
een zijn beperkt. En bovendien zijn ze zeer ver
schillend. Jesse Owens heeft voor de 100 meter al
tijd nog ruim 10 seconden noodig. Dat is zijn grens,
verder reikt zijn mogelijkheid niet. Anderen kun
nen het niet in den dubbelen tijd.
Zoo is het ook in het bedrijfsleven. Er zijn za
ken, waarbij het mogelijk was, de hoogere loonen
geheel af te schuiven op de schouders der onderne
mers. Ze konden ze nog dragen. Maar er zijn er
evenzeer, en dat is verreweg de meerderheid, die er
veel to zwak voor waren. Die reeds vechten op de
grens van het mogelijke. Ja, het is niet onwaar
schijnlijk, dat sommigen die grens reeds hadden
overschreden. Dat ze reeds werkten met verlies. De
loonverhooging, welke toch moest worden aanvaard,
bcteelcende voor hen den nekslag.
Men mag zoo iets betreuren of niet, men
mag zeggen, dat het wel niet zoo erg zal
zijn. De feiten liggen niet anders. Er zijn
altijd bedrijven, die juist precies werken op
de grens van het nog net kunnen bestaan.
En iedere verzwaring van lasten verlegt deze
grens, H
De vrijwel algemeen 'doorgevoerde loonsverhooging
in Frankrijk nu heeft de bedrijven algemeen getrof
fen, de sterke, zoowel als de zwakke. Het resultaat
moest derhalve zijn, dat het kwam tot stilleggingen,
met het bekende gevolg: toenemende werkloosheid.
Ook deze is niet uitgebleven. Het aantal werkloo-
zen in Frankrijk bedraagt ongeveer 40.000 meer dan
een jaar terug. En ze blijft groeien, want het aantal
ondernemingen, dat zijn deuren moet sluiten neemt
met den dag toe.
De winst, welke de Fransche arbeider zich had
gedroomd, toen hij enkele maanden geleden zijn
loon in francs zag stijgen, is door dc prljsverhooging
der goederen voor een deel reeds te niet gedaan. En
anderen, die getroffen werden door werkloosheid,
zagen hun voordeel geheel te niet gaan.
De keerzijde van de medaille ligt thans boven
en men moet die wel zien of men wil of niet.
Het is alles niet zoo eenvoudig als .velen denken.
