Polder Anna Paulowna,
voorheen, thans en in de toekomst
KLOOSTERBALSEM
Ook de Zaanlandsche
baak
Zaterdag 5 September 1936.
Derde Blad. No. 10056
Een onderhoud
met den Dijkgraaf
LEED 3 JAAR AAN
RHEUMATIEK
KON ZICH NIET BEWEGEN
BEGONNEN MET GRIND- EN SINTEL
WEGEN, IS DE ANNA PAULOWNA
POLDER THANS TOEGERUST MET
EEN NET VAN LAND- EN WATERWE
GEN, DIE AAN DE ZEER HOOGE
EISCHEN TENGEVOLGE VAN DE ONT
WIKKELING VAN HET VERKEER
VOLDOET.
Een wijs man zorgt voor de
toekomst als voor het heden
PUBLILIUS SYRUS,
Voor de laatste maal!
Een zin die soms vreugde, soms droefheid ver
wekt, maar altijd, hoe ook gebruikt, in zich sluit
de aankondiging van een anderen toestand.
Toen wij dan ook verleden week het bericht ont
vingen, dat de heer C. Wij den es Spaans Jr. opnieuw
was benoemd tot dijkgraaf van den Anna Paulowna-
polder, echter met de restrictie dat deze benoeming
zou gelden tot het einde van het zittingsjaar, waar
in hij 70 jaar zou worden, begrepen wij, dat bin
nen afzienbaren tijd in het bestuur van den pol
der wijziging zou komen.
Is het wonder dat onze journalistieke nieuwsgie
righeid ons dreef naar het mooie polderhuis om te
trachten uit den mond van den opnieuw benoemde
eens te vernemen, wat hij van de toekomst van den
polder denkt?
Wel is de bestuursperiode van den heer Wijdenes
Spaans nog niet afgesloten, maar het einde is in
zicht en het kwam ons voor dat het thans een ge
schikte gelegenheid was de meening eens te hooren
van dezen bij uitstek deskundige op het gebied van
waterschapszaken, over de perspectieven welke voor
den polder zijn weggelegd.
Dat wij tijdens het gesprek, zoo nu en dan af
dwaalden, naar wat geweest is, zal zeker niemand
ons kwalijk nemen, want men begrijpt dat bij het
bespreken van het bereikte en het bezien van de toe
komst ook het verleden herhaaldelijk om het hoekje
kwam gluren.
Zoo vernamen wij dan, dat de heer Wijdenes
Spaans in 1907 tot burgemeester van Anna Paulowna
werd benoemd, welke functie in 1909 met het secre
tarisambt werd uitgebreid.
Direct na de watersnood, en wel op 13 October
1916, volgde zijn benoeming tot dijkgraaf, tengevolge
waarvan hij als gemeentesecretaris bedankte, in wel
ke functie hij werd opgevolgd door den heer Keizer.
Later legde hij ook het ambt van burgemeester
neer, om zich ten volle aan de waterschapsbelangen te
kunnen wijden.
Dit was temeer noodig, omdat de polder, door de
watersnood, alsmede door de ontwikkeling van het
vebkeer en de verhoogde eischen gesteld door de
meer intensieve bodemcultuur, voor tal van moei
lijkheden kwam te staan, waarvoor ingrijpende maat
regelen noodig waren.
Zoo zag de nieuwe dijkgraaf zich geplaatst voor
het vraagstuk om de tallooze wegen zoo
danig te verbeteren, dat zij zich aanpasten aan de
revolutie welke door de komst van den automobiel
in het. wegverkeer plaats vond, terwijl ook verschil
lende kwesties van waterstaatkundigen aard tot op
lossing moesten worden gebracht.
De wegen waren, bij de aanvaarding van zijn
ambt, uitsluitend grind- en sintelwegen en als men
overweegt, dat het. wegennet in den Polder rond 100
K.M. bedraagt dus een afstand van Schagen naar
Rotterdam dan is het ieder duidelijk, dat de taak
waarvoor het polderbestuur zich in den loop dei-
laatste tientallen jaren geplaatst zag, niet alleen zeer
hooge eischen stelde aan de draagkracht der inge
landen, maar mede aan het beleid van het bestuur.
Wij wisten van al deze moeilijkheden zéér opper
vlakkig iels af, maar al pratende met den energieken
dijkgraaf, bleek ons eerst duidelijk welke verbeterin
gen in den loop der jaren zijn aangebracht.
Hoewel de sympathieke regent trachtte zooveel
mogelijk eigen verdienste te verkleinen, bleek ons
door het vuur waarmede hij sprak over de bereikte
resultaten en over toekomstmogelijkheden, hoezeer
geheel zijn streven uitgaat naar den wensch om van
den Anna Paulownapolder een model waterschap te
maken, dat als voorbeeld zal kunnen dienen van
vele anderen en tevens welk een uitmuntend aan
voerder hij moet zijn geweest in den strijd tegen de
steeds meer dreigende onderhoudslasten, waaronder
de polder dreigde te bezwijken.
Kijkt U eens! En met een energiek gebaar gingen
de vingers langs de met zware lijn aangegeven we
gen op het kaartje, waarvan wij hierbij een afdruk
geven. Al deze wegen, in totaal rond 2S K.M., waren
eind 1934 van een sterk, stofvrij dek voorzien en
sedert Maart 1935 werd behandeld rond 34 K.M., zoo
dat thans 62 K.M., zijnde de meest gebruikte wegen,
in idealen toestand verkeeren.
Thans volgen nog de minder aanzienlijke met een
lengte van rond 38 K.M.
„Maar kost een dergelijke oplossing van het wegen-
vraagstuk niet verschrikkelijk veel geld?" meenden
wij te moeten vragen.
Inderdaad, luidde het antwoord, maar vergeet U
niet, dat door de zeer gunstige bepalingen, welke de
provincie Noord-Holland heeft geschapen voor de
verbetering der tertiaire wegen een groot gedeelte
als subsidie terugkomt.
En dan, kijkt U vooral naar de toekomst. U be
grijpt toch dat goed gelegde wegen niet alleen een
dagelijksch genot, beteekenen voor de ingelanden,
maar ook dat ons goed aanpakken van dit vraag
stuk op den duur moet leiden tot vermindering der
lasten.
Zijn deze lasten hoog?
Zeker, ze bedragen f27.— per H.X., 3us zlj'n
hoog te noemen. Alleen echter de watersnoodlasten
en een zeer oude leening leggen reeds een last op
van f6.25 per H.A. Niet minder dan f149.000.van
de kosten der overstroomingsramp kwamen voor re
kening van den polder. Daarbij komt dat onze zee
wering. blootgesteld als ze was aan de meest ge
vaarlijke getijden, steeds een zeer dure voorziening
cischte. Echter geloof ik dat het mogelijk zal zijn,
Dijkgraaf Wijdenes Spaans
om dank zij het zeer soliede beheer voor 1937 met
een kleine verlaging van lasten te komen.
Kan deze verwachting niet door tegenslagen wor
den te niet gedaan?
Alles is natuurlijk mogelijk, maar toch acht ik
verrassingen in ongunstigen zin vrijwel uitgesloten.
Juist doordat alles goed wordt aangepakt en so
liede uitgevoerd, zijn tegenvallers niet denkbaar.
Het onderhoud van ons groote wegennet moet op
die wijze op den duur goedkooper worden.
En dan plotseling: Jamimer, dat ik dat nu juist
moet loslaten. Verschillende leeningen loopen in de
komende jaren af. Kon ik dat nu nog maar een tien
tal jaren medemaken. U zult eens zien, hoe de lasten
straks zullen dalen, juist omdat de verbeteringen
zoo goed. zijn uitgevoerd.
Welk een enthousiasme bij déze bijna 70-jarige!
Geef mij nog 10 jaar!
Beter dan een lange uiteenzetting teekent deze
spontane uiting de figuur van den heer Wijdenes
Spaans.
En de verbetering op scheepvaartgebied vraagt U?
Wel laat ik U dan allereerst wijzen op de nieuwe
sluis in den Oostdijk bij den Wieringerwaarddijk en
het graven van een scheepvaartkanaal. Hierdoor is
een groot voordeel bereikt voor af- en aanvoer van
goederen zoowel voor den Anna Paulownapolder als
voor Wieringerwaard. Bovendien is daardoor droog
gevallen de voormalige uitwateringsboezem van den
polder Wieringerwaard, gelegen in den Anna Pau
lownapolder.
Dit beloopt een oppervlakte van pl.m. 27 H.A.,
waarvan reeds pl.m. 12 H.A. is ontgonnen. Dit gedeelte
is als bouwland verhuurd. De rest of pl.m. 15 H.A.
moet nog onder handen worden genomen en vormt
een prachtig werkverschaffingsobject.
Ook treft het prachtig, dat de steenen der oude
boordvoorziening kunnen worden gebruikt voor het
leggen van een rijpad op de binnenberm van den
Oostdijk. Hierdoor kunnen de veldvruchten van dit
nieuwe land op behoorlijke wijze worden afgevoerd.
Het, werkloosheidsvraagstuk interesseert iedereen,
dus ook ons en wij informeerden daarom belangstel
lend of de polder veel bijdroeg tot leniging van dit
euvel.
Zeker, wij verbeteren de wegen in eigen beheer,
brengen de slooten op het vereischtepeil, ontginnen
land, kortom trachten zooveel mogelijk arbeiders aan
het werk te zetten. In het afgeloopen seizoen bedroeg
dit aantal zelfs 240 man.
Maar wij spraken over de waterwegen. Met deze
woorden bracht de geinterviewde het gesprek weer te
rug in het rechte spoor, waarvan wij dreigden af te
dwalen.
Kijk eens! Ten eerste dienen alle duikers van beton
te worden gemaakt. Dan is het onderhoud er af.
En dan de bruggen. Allemaal van gewapend be
ton. Wij legden er één in den Balgweg, één in den
Van Ewijckvaartsweg, één in den Veerweg, twee in
den Stoomweg en twee in den Noordermolenvaarts-
weg. Daarenboven werden bruggen, welke voor het
scheepvaartverkeer niet meer noodig bleken, vervan
gen door duikers, ook weer in gewapend beton. Zoo
o.a. een over de Ballastvaart in den Koningsweg,
één over de Boermansloot in den Middenweg en een
over de Stoomsloot in. den Wester-Zandvaartsweg.
En zoo zal worden voortgegaan.
We moeten, koste wat kost, van het dure onder
houd af!
Volgend jaar zijn twee van de z.g.n. Drie Bruggen
aan de beurt, om in beton te worden omgebouwd.
En kunt U het water goed de baas blijven?
Geen nood. Wij beschikken over 4 moderne, elec-
trische gemalen, ondergebracht in twee gebouwen en
hebben de waterstand geheel in de hand. Bij deze
uitsluitend electrische bemaling, mag naar sommi-
ger oordeel alles te veel op één kaart zijn gezet, om
dat men bij oorlog van energie verstoken kan ge
raken, maar is dit met stookolie en kolen niet even
eens het geval?
Waar het vooral op aankomt, is, dat de bediening
gemakkelijk is, het onderhoud gering en de stroom-
kosten zeer laag, omdat wij nagenoeg uitsluitend
's nachts draaien, dus van het goedkoope nachttarief
kunnen profiteeren.
Sprak U daar straks niet van het uitdiepen van
20 K.M. poldersloot?
Ja zeker. Het bleek noodig bij keur te bepalen
om in het diepere gedeelte van den polder, dat in
open verbinding staat met de Oostpolderbemaling,
de diepte der molenslooten met 24 c.M. te vermeer
deren. Daarbij moesten de kavel-, weg-, berm-, schei
ding- en spoorslooten natuurlijk aansluiten.
De polder heeft thans zijn. slooten nagenoeg geheel
naar dat voorschrift verdiept.
En wat vooral verheugend was. Al deze werken
gaven gelukkig aan vele handen werk.
En opnieuw boog de dijkgraaf zich over de kaart
en wees ons de verdere aangebrachte verbeteringen,
als:' loswallen en dergelijken, waarbij hij niet na
liet telkens te wijzen op de gevonden finantieele op
lossingen, waardoor de meeste verbeteringen konden
worden uitgevoerd, zonder al te hooge lasten op de
'ingelanden te leggen.
Nog geruimen tijd spraken wij zoo door over zijn
mooien polder, over de invloed welke de drooglegging
der Wieringermeer op dë watervoorziening heeft ge
had en steeds meer kostte het ons moeite te reali-
seeren dat hier iemand aan het woord was, wien het
„Voor de laatste keer!" in de ooren had geklonken.
Blijkbaar bezitten sommige stervelingen het, geheim
om hun geest te onttrekken aan den invloed van hun
stijgende leeftijd en blijven zij eeuwig jong.
En de dijkgraaf van den Anna Paulownapolder is
zeker zoo'n gelukkige! Want met een vuur en enthou
siasme dat de meeste jongeren hem zullen benijden,
spreekt hij over de toekomst als een tastbaar, begee-
renswaardig iets, dat zijn volle belangstelling heeft.
Niet terug kijkt deze krachtige persoon, niet, bij
voorkeur naar wat hij deed, maar vast houdt hij zijn
blik gericht op de toekomst.
Onder zijn beheer is de Anna Paulownapolder toe=
gerust met een net van land- en waterwegen dat aan
zeer hooge eischen voldoet en het is hem een trots te
kunnen verklaren dat dit werk, naast het dagelijksch
gerief dat men er thans reeds van ondervindt, straks
zal leiden tot een lager budget, wat mede zal bijdra
gen tot versterking van de economische positie der
ingelanden.
Wij verlieten het polderhuis met den indruk, dat
de opnieuw benoemde dijkgraaf met groote voldoe
ning maar ook toch met een zekere weemoed zijn
laatste bewindsperiode ingaat,, omdat, zijn ongebro
ken geest haakt naar arbeid, maar ook naar het aan
schouwen van de vruchten welke het reeds gepresteer
de zal opleveren.
Dank zij KLOOSTERBRLSEM kan
hij weer wandelen en fietsen
,Het kwam in eens, maar 3 jaar lang
was het of ik die pijn in mijn rug
nooit meer kwijt zou raken. Alles was
mij teveel. Men zei mij dat ik rheu-
matiek had en daarvan wel nooit meer
af zou komen. Toen werd ik opmerk
zaam gemaakt op Kloosterbalsem, die
heerlijk verzachtende zalf en werkelijk,
na een behandeling van nog geen 6
weken zijn mijn pijnen verdwenen. Ik
heb van niets meer last en beveel daarom
iedereen den Kloosterbalsem aan."
S. SI. te H.
AKKERS ORIGINEEL TER INZAGE
„Geen goud zoo goed"
Onovertroffen bij brand-en snjjwonden
Ook ongeëvenaard als wrljfmiddel bij
Rheumatiek, spit en pijnlijke spieren
achroefdoos 35 ct Potten; 62J4 ct. en 1.04
~ii in mmm t i<wKNnmmr>r
VRAAGT SURSEANCE VAN BE
TALING AAN. DE GEDU
PEERDEN ZULLEN ZICH VOOR
AL ONDER DE KLEINE SPAAR
DERS BEVINDEN
Krommenie Ncicir wij vernemen
heeft de Zaanlandsche Bank N.V. te
Krommeniewelke hijkantoren heeft te
Zaandam en Amstedam, gistermorgen
haar betalingen gestaakt en suseance
van betaling aangevraagd.
Tot deze maatregel is Donderdag in
een vergadering van het bestuur beslo
ten.
Den laats ten tijd was het vertrouwen in
de bank al eenigszins geschokt, waardoor
veel gelden aan haar beheer waren onttrok
ken en dus in dit opzicht het aantal gedu
peerden niet zoo groot is. Meer slachtoffers
zullen zich onder de spaarders bevinden.
De spaargelden n.1., welke men aanvan
kelijk van de rest afgescheiden had willen
houden, zullen echter toch bij het overige ka
pitaal getrokken worden.
De stukken betreffende de surseance
aanvrage zijn reeds naar de rechtbank te
Haarlem verzonden.
Naar men weet heeft in 1926 de Zaan
landsche Bank ook reeds een surseance
van betaling aangevraagd.
LIJK GEVONDEN OP DE SPOORBAAN.
's-Gravenhage Gisterochtend even voor 7
uur werd de politie gewaarschuwd, dat op 20
meter afstand van het viaduct Adelheidsstraat
richting den Haag, van de lijn den Haag-Am
sterdam een lijk op de spoorbaan lag. Een on
derzoek wees uit, dat het lijk, zijnde van een on
bekende vrouw, die deerlijk verminkt was.
Het is vervoerd naar het gemeente-zieken
huis.
De identiteit is nog niet kunnen worden vast
gesteld.
ALS EEN KONINGSZOON SCHEIDEN
GAAT.
Graaf van Covadonga moet zijn
vrouw 250 dollar ver maand be
talen.
New Work De rechtbank heeft bepaald,
dat de graaf van Covadonga aan zijn vrouw,
van wie hi.i geschieden leeft, en die een alimen
tatie van 250 dollar per week had geeischt, 250
dollar per maand moet betalen. De graaf zal
ontbinding van zijn huwelijk trachten te ver
krijgen.
Hierboven een overzicht van het uitgebreide wegennet in den Anna Paulownapolder. De met
zwaardere lijnen aangegeven negen, als Molen vaart. Middenweg Zwarteweg, Ewgcksvaart,
Kneesneg. Zwinnen enz. zijn thans van een stofvrij wegdek voorzien terwijl talrijke wegen
in behandeling zijn.