„Het Oosten kookt"
C li I IK
M eubelzaak
Hoogzijde 114
fa. SCHMALZ
van onzemoderne
Zaterdag 12 September, namiddags 3 uur
Wij noodigen U beleefd tot n bezoek uit
SCHAGEN
Zaterdag 12 September 1936. SCHAGER COURANT. Tweede blad. No. 10061
De waarheid
over
Palestina
DRAISlflA-vAN-VALKENBURG 'S-:
e A LEVERTRAAN-
Haifa. In September.
DE eerste indruk, die men krijgt, als men
uit het station van Haifa (ook wel Cai-
fa genoemd) komt, is niet zeer gunstig
Men ziet er kleine onaanzienlijke, slecht onder
houden huizen, want hier is het oude gedeelte
der stad, doch weldra, wordt het anders. Ook
in de benedenstad zijn de laatste tientallen ja
ren talrijke groote, schoone gehouwen verrezen
magazijnen, kantoren, hotels, alles volkomen
modern. Reeds hier zou men zich in een mo
derne Europeesche stad kunnen wanen. Het
eigenlijke nieuwe Haifa evenwel, de bovenstad,
ligt op heuvels en daar is men verbaasd, wat
in weinige jaren tot stand werd gebracht. Le
vendig is de stad, vooral 's avonds, als in de
voornaamste winkelstraten een gezellige drukte
heersoht. Deze straten zijn breed en geasphal-
teerd. Huis aan huis zijn er magazijnen,- win
kels, café's, restaurants, meerdere cinemas Een
voorbeeldige orde en zindelijkheid heerschen er
Het is hier veel meer „Europa" dan „Azië".
Een prettig publiek beweegt zich hier en wat
hier het meest opvalt, isdat. er zoovele blon
de Joden zijn. Ik sprak hierover met een se
dert eenige jaren te Haifa gevestigden Neder-
landsohen Jood, die me zeide: -„Het is zonder
ling, maar onder mijn kennissen heb ik er, die,
hoewel Joden en zwart van haar en dogen, bion
de kinderen hebben.
De drie officieele talen in Palestina zijn Ile-
breewsch, Arabisch en Engelsch. De opschrif
ten op winkels, banken enz. zijn meestal in de
drie talen, soms echter alleen in het Hebreewsoh
en het Engelsch doch er zijn ook kleine winkels
en restaurants, waar men het Hebreeuwsch al
leen voldoende acht Gesproken wordt in Pales
tina,- ten minste onder de Joden, ook zeer veel
Duitsch en beter dan met Engelsch of Fransch
kan men er met Duitsch terecht. Dit is niet
slechts omdat er zoovele Duitsche en Oosten-
rijksche Joden zijn, doch er is nog een andere
oorzaak. In de Oostelijke landen van Europa,-
in Polen, ïn Litauen, in Roemenië spreken de
Joden onder elkander zeer veel het „Jiddisj"
en deze taal is feitelijk niet anders dan een
eenigszins verdraaid Duitsch met enkele vreem
de invloeden Natuurlijk verschijnen er in Pa
lestina behalve een Engelsch dagblad en Ara
bische couranten ook Hebreeuwsche bladen.
Verbaasd en bewonderend stat men in deze
nieuwe, als het ware uit den grond gestampte
schone stad met haar bont en opgewekt le
ven, zelfs in dezen tijd, nu zulke donkere ge
varen dreigen. Natuurlijk is hier op groote
schaal de monderne bouwstijl aangewend en
verbluffend geestige effecten zijn hiermede be
reikt.
Als men deze stad aanschouwd heeft (en Tel
Aviv moet in dit opzicht nog indrukwekkender
zijn) beseft men eerst goed, welke dwaasheid
er steekt -in de eischen der toch nog wel zeer
achterlijke Arabieren aan dezen zegenbrengen
den arbeid der Joden een einde te maken. Een
beroep der Arabieren op „vrijheid en rechtvaar
digheid" kan hier niet gelden. Palestina is in
oorsprong geen Arabisch land. De Arabieren
zijn er vroeger gekomen als veroveraars. Wat
zij er vonden aan beschaving hebben ze ver
nietigd en het Turksche wanbeheer heeft later
die vernietiging voltooid. Eerst van de komst
der Joden in grooten getale dateert de herge
boorte van Palestina, dat zich thans in volle
ontwikkeling bevindt. Echter, achter de plaatse
lijke beweging der Arabieren in Palestina steekt
nog iets anders, waarop ik in een volgend ar
tikel nog wel terugkom. Het Oosten kookt.- Het
is een der gevolgen van den wereldoorlog en
ook de oorlog in Ethiopië is hieraan nietvreemd
De boycot door de Arabieren duurt (ten min
ste officieel) nog voort, maar dat alle Arabie
ren het hiermede eens zijn, geloof ik niet. Van
vele Arabische winkels zijn de voordeuren ge
sloten. maar deze winkels hebben meestal dan
nog wel een achterdeurtje, waar de zaken ge
regeld doorgaan. Rij dezen boycot speelt vrees
voor geweidaden der geestdrijvers een zeer be
langrijke rol. Het bewijs daarvoor zag ik na
bij het station te Haifa. Daar hebben alle Ara
bische winkeliers rustig hun zaken geopend. Bij
het station bevinden zich namelijk steeds vol
doende militairen en politie om alle daden van
geweld en plundering te voorkomen en de Ara
bische winkeliers gevoelen zich daar niet door
vrees gedwongen hun zaken te sluiten.
Toch lijdt Palestina sterk onder de onlusten,
Handel en verkeer zijn gedeeltelijk verlamd en
dit jaar bedraagt het aantal toeristen tiendui
zenden minder dan andere jaren. De stemming
is daardoor onder vele zakenmensclien min of
mer gedrukt, maar aan de andere zijde zijn er
weder velen (de eene zijn dood is de ander zijn
brood), die voordeelen trekken van den huidi-
gen toestand, o.a. caféhouders en restaurateurs,
die in de tienduizenden Engelsche militairen
nieuwe, goed betalende klanten vinden.
Evenals een jaar geleden, toen Engeland in
verband met den dreigenden oorlog in Ethiopië
zijn vloot had gemobiliseerd, liggen ook thans in
de haven van Haifa eenige Engelsche oorlogs
schepen en de stad en omgeving zijn vol van
Engelsche troepen. Nu en dan ziet men heele
kolones vrachtautomobielen uitrukken, vol ge
laden met manschappen en machine-geweren.
Een andere keer trekt een heel bataillon op
oorlogssterkte voorbij met volle muziek. Boven
de stad ronken telkens weder vliegmachines, die
erop uit gaan om in de bergen en de woestijn
te zoeken naar kwaadwilligen. Geen week gaat
er voorbij of er vallen hier of ginds eenige
Joodsche slachtoffers en eenige Engelsche doo-
den en gewonden.
Er wordt Engeland van verschillende zijden
verweten, dat het niet met voldoende kracht
optreedt, maar dit verwijt komt me onrecht
vaardig voor, Engeland heeft in Palestina on
geveer dertigduizend man troepen, dat is dus
hét aantal, dat het bij een Europeeschen oor
log gereed zou hebben voor dadelijk ingrijpen.
Deze dertigduizend man hebben echter een
veelomvattende taak. Ze moeten ongeveer zes
honderd kilometer spoorweg bewaken maar ook
een oog houden op automobielwegen, op ver
schillende Joodsche nederzettingen in het bin
nenland, ze moeten treinen en transporten be
schermen, stations bezetten, overal, ook in de
steden, controle uitoefenen, nu en dan expe
dities ondernemen, als zich ergens benden heb
ben gevormd. Daarbij komt de moeilijkheid
vriend van vijand te onderscheiden. In een dag
order aan het leger is er nog eens de nadruk
op gelegd, dat niet alle Arabieren als vijanden
zijn te beschouwen, maar toch moet er ook me
de worden gerekend, dat in vele streken de be
volking uit vrees of uit overtuiging samenwerkt
met de kwaadwilligen. Het is geen oorlog in
Palestina, zelfs geen guerilla-oorlog. Wat de
Engelsche troepen er hebben te verrichten is
een uitgebreiden politiedienst, doch een politie
dienst in een land waar een wijdvertakte sa
menzwering bestaat met duizenden,- zoo niet
tienduizenden deelnemers. Vele dezer deelne
mers hebben niet eens een vaste woonplaats,
namelijk de Bedoeinen, de woestijn-Arabieren.
Zij komen soms in een klein groepje op een
plaats, waar zich op dat oogenblik geen troepen
bevinden, moorden, plunderen, stelen en ver
dwijnen met hun buit naar de onbereikbare
woestijn-horizonten.
En wie zijn de eigenlijke aanvoerders, de
hoofden dezer samenzwering? Er wonen er in
de steden, maar er zwerven er ook in de woes
tijn. Naar dezer dagen uitlekte werd ergens in
een verre oase een beraadslaging gehouden,
waaraan zoowel Arabieren uit de steden als
Arabieren uit de woestijn deelnamen. En daar
moet ziin besloten den strijd op de tot nu toe
gevolgde wijze voort te zetten.
De woestijn-Arabieren beschouwen dit na
tuurlijk als een bijzonder buitenkansje. Zooals
ik in een vorig artikel uiteenzette bestaat er
voor de Bedoeinen geen heerlijker sport dan
die der strooptochten, waarbij ook nu en dan
geschoten wordt. Eeuwenlang hebben ze deze
sport beoefend, ook de stammen onder elkan
der, mar thans is dit overal, zelfs in het Ara
bische rijk van koning Ibn Saoed, verboden,
wat aanvankelijk bij vele stammen kwaad bloed
heeft gezet. En nu krijgen ze plotseling weder
gelegenheid hun geliefde sport te beoefenen.
Voor de zwervende stammen van alle Arabische
landen vormt Palestina eensklaps een soort
land van belofte.
J. K. BREDERODE
•"ZACHT VAN SMAAK -PRUS 70 ct
Zandinstorting te Ubbergen
Opzichter ternauwernood aan den dood
ontsnapt.
Nijmegen. Bij de afgravingen ïe Ubbergen is
de rijkswerkman van B. uit Nijmegen door een
plotselinge zandinstorting geheel onder het zand
bedolven geraakt.
Voorbijgangers ontdekten, wat er gebeurd was en
nadat zij hulp hadden gehaald konden zij den man,
die reeds bewusteloos was, uit zijn benarde positie
bevrijden. Men kon de levensgeesten nog bij hem
opwekken. Ondanks eenige inwendige kneuzingen is
zijn toestand vrij goed.
