Onrust in de Oriënt
Schoenen
fa. Herm. DE RAAT
Bolsjewisme en jodendom
Zaterdag 26 September 1936. SCKAGER COURANT. Tweede Blad. No. 10071
Het woelt en kookt
Goedkoope slappe
Daarom, draagt beter schoenwerk
Verzinselen over
Helen Stephens
EEN CEEST VAN ANGST EN
VREUGDE, ARGWAAN EN GEEST
DRIFT IN VERBAND MET DE PO-
LITIEKE VERANDERINGEN.
Beyrouth. In September
G EESTDRIFT i ongerustheid, angst,
vreugde, argwaan, dit alles vindt
men thans hier in de geesten in
verhand met de politieke veranderingen,
welke men kan verwachten door het feit,
dat de volkomen onafhankelijkheid van
Syrië (echter niet van de Republiek van
den Libanon) door Frankrijk is erkend in
het dezer dagen te Parijs gesloten verdrag
Al deze elkander wedersprekende gevoe
lens woelen en koken hier. De Oriënt is
nimmer een eenheid geweest 'en zal het wel
niet spoedig (zoo ooit) worden
En al deze gevoelens en meeningen vinden
soms ook een uitdrukking in de hotelkamer, die
ik voor enkele dagen bewoon. Oude kennissen
van vroeger verblijf in deze streken heb ik ont
moet, nieuwe gemaakt en vaak zijn er, die den
moed hebben de tachtig treden naar mijn kamer
op te klimmen, want in mijn eenigszins ouder-
wetsch hotel ontbreekt een lift, dooh daarvoor
heb ik vanuit mijn kamer het heerlijke uitzicht
op den Libanon en op een stukje van de blauwe
Middellandsche Zee. Zeven, acht man zijn soms
bij mij tezamen, mensohen van verschillende
meeningen, van verschillende leeftijden, van ver
schillende godsdiensten, van verschillende be
roepen, van verschillende rassen, die echter be
halve Arabisch ook allen Fransch kennen.
Vaak heftige gesprekken worden gevoerd over
alle mogelijke deze landen betreffende politieke
en andere vraagstukken. Ik luister meestal
slechts, zonder me in den strijd te mengen. Stokt
het onderhoud een oogenblik dan doe ik door
een enkele opmerking, door een enkele vraag
wel een nieuw fel gesprek opvlammen. De hef
tigheid der heeren bij hun meeningsuitingen is
niet gevaarlijk. Tot daadwerkelijkheden komt
het niet en zelfs niet tot eigenlijken twist. Hef
tigheid zit dezen menschen van de natuur uit in
het bloed, vechtlust minder.
Als gastheer op mijn hooggelegen kamer doe
ik natuurlijk mijn plicht en ik geef te drinken,
hier in het land gebrouwen bier, dat heel goed
koop is en waarvan men een emmer vol kan
drinken zonder dat het kwaad doet en dan na
tuurlijk arak, een uit druiven gestookten alco-
holdrank, dien men mengt met water. De helde
re drank en het heldere water worden dan tot
een melkachtig troebel mengsel met een anijs-
smaak. Ik ken deze landen en weet hoe het be
hoort. Dus is er ook iets te eten: vele kleine
schoteltjes met rauwe lever, met gebakken aard
appelen,- met gebakken visohjes, met worst, met
gele kaas en witte geitekaas met salade met stuk
jes geroosterd vleesch, met stukken brood. Ieder
heeft zijn eigen vork en prikt nu eens van dit,
dan weder van een ander schoteltje, zonder dat
de heeren daarom ook slechts een enkel oogen
blik hun strijdvragen vergeten. Er zijn er, die
thans na de politieke verandering, de toekomst
met vol vertrouwen tegemoet zien, al betreuren
ze het, dat de Republiek van den Libanon er
buiten valt. Deze republiek is volgens hen een
kunstmatige schepping. Het gebied van den Li
banon behoort aardrijkskundig tot Syrië, zoo
beweren ze. Een ander, een Christen, betoogt,
dat nimmer het gebied van den Libanon mag
behooren tot een vrij Syrië, daar dan het bijna
half millioen Christenen van het gebied van den
Libanon onder een Mohammedaansche meer
derheid zou komen, wat onder alle omstandig
heden moet worden vermeden. Een andere
Christen, een jeugdig Grieksch-orthodox, vat
daarop vuur en betoogt onder instemming der
aanwezige Mohammedanen: „Dit standpunt is
yQÏkomen verouderd. De godsdienst speelt een
ondergeschikte rol. Eén zijn we van natie en
op die nationale eenheid bouwen we een ster
ken eigen staat, die allen omvat".
Onder het gezelschap was eenmaal ook een
veel oudere man, dien ik reeds van vijf jaar ge
leden, van een vroeger verblijf te Beyrouth, ken
en ook hij zette zijn standpunt uiteen, zonder
dat dit op de aanwezige Christenen en Moham
medanen grooten indruk maakte.
Deze ruim zestigjarige vertelde: „Hier, fn 'dit
land ben ik geboren en ook mijn ouders en
groot-ouders zagen hier het levenslicht. Meer
dan dertig jaar geleden heb ik de wijk genomen
Het land stond toen onder de Turken; vrijheid
was er niet, allerminst van godsdienst. Voor de
Mohammedaansche Turken waren wij Christe
nen, minder dan schurftige honden. In Afrika
heb ik me een bestan opgebouwd, te Port-Soe-
dan dat toen nog niet was. wat het thans is. Ik
had er een bloeiende handelszaak en was ei*
een der voornaamste kooplieden. Toen brak de
wereldoorlog uit en eindelijk, thans bijna twin
tig Jaar geleden, kwam het bericht, dat de Li
banon en de omliggende landen bevrijd waren
van het Turksche juk. Dadelijk na het sluiten
van den vrede heb ik te Port-Soedan mijn zaak
overgedaan, mijn groot fraai huis verkocht en
ik ben hierheen gekomen waar ik geboren werd
en mijn vader en moeder begraven liggen. Ik
ben er niet beter op geworden, ge weet het allen
Daarginds, te Port-Öoedan, was ik een groot
zakenman, hier heb ik een klein, onnoozel zaak
je, doch ik beklaag me niet. Worden echter we
der Mohammedanen hier heeren en meesters,
dan moet ik op mijn leeftijd weder wegvluchten.
Ik vertrouw ze niet, ik vertrouw ze niet, die
Mohammedaansche machthebbers en ik heb
angst voor die vrijheid, waarvan iedereen zoo
mooi spreekt".
Deze woorden ontketenden tegenspraak van
twee Mohammedanen, zelfs van een Grieksch-
orthodox. Het gesprek werd heftiger; woorden
vlamden en flitsten. Het bier, dit tamme bier,
dat hier wordt gebrouwen had zeer zeker geen
schuld. Maar misschien de arak
Terwijl de meeningen op elkander botsten
dwaalden mijn oogen door het geopende ven/"
ster naar buiten en daar verhief zich machtig
grootsch, de Libanon. Op zijn hoogste toppen
weifelde nog een weinig licht, herinnering aan
den gestorven dag.
De Libanon heeft zijn ceders verloren. Ergens
in een afgelegen dal staan er nog enkele hon
derden tezamen en hier en daar is nog een en
kele eeuwenoude ceder, die door het noodlot
werd vergeten, maar het gebergte is er nog,
grootsch, indrukwekkend, trotsend de eeuwig
heid. En dan bedacht ik: Waren hier niet een
maal de Phoeniciërs, dat machtige, rijke volk?
Kwamen hier niet eenmaal de Grieken? en de
Perzen? Trokken hier niet de van verre geko
men Romeinsche legioenen? Met scherpe zwaar
den en een nieuwen godsdienst veroverden de
Arabieren het land; en de kruisridders? hoe-
vele duizenden hunner lieten hier hun bloed
en hun leven? Turken en Egyptenaren, beide
Mohammedaansche volken, bestreden ze hier
ekander niet als doodsvijanden?en later, waren
het niet Fransche en Engelsche soldaten, die
hier strijdend vielen? En thans, niet zoo ver
naar het Zuiden, in Palestina, woedt daar we
der niet een strijd zonder genade?
Maar de Libanon, hoewel beroofd van zijp
fraaisten tooi. de ceders, is gebleven, grootsch;
mdchtig eeuwig. Een glimlach, waarin .toch ook
bitterheid was, zweefde een oogenblik om mijn
lippen en al de felle gesprekken in mijn ka
mer over politieke en andere vraagstukken ver
loren. voor mij plotseling alle belang. Mijn be
zoekers hebben .gelukkig dien glimlach niet ge
zien. Ze zouden hem verkeerd hebben kunnen
verstaan.
Zooals mijn kamer op zulk een bezoekavond
is het geheele land hier thans, maar nog hef
tiger, nog ingewikkelder, want bij mij ontbra
ken o.a. vertegenwoordigers van de Alowieten,
van de Druzen, van de verschillende woestijn-
stammen, die elk voor zich ook hun eigen mee
ning hebben. Er zijn naar aanleiding van de
politieke verandering, het Fransch-Syrische
verdrag, te Parijs weder groote toeèpraken ge
houden, er zijn feesten gegeven. Ook de Fran
sche minister van buitenlandsche zaken heeft
keurige woorden gesproken, doch ik vraag me
af, wat de meeste dezer staatslieden weten kun
nen van de duizenden vraagstukken die hier in
het oosten verborgen liggen in elk dorp achter
eiken steen en ik ben niet volkomen zeker, dat
de politieke veranderingen hier ook inderdaad
een waarborg zijn voor een betere toekomst. Met
het nadrukkelijk uitspreken van veel misbruikte
woorden als „vrijheid", „onafhankelijkheid",
„recht der volken" enz. schept men zulk een
toekomst niet.
Voornamelijk dan Christenen, en wel meestal
jonge Christenen, spreken nu en dan met geest
drift over „de nationale eenheid, die boven ge
loofsverschillen uitgaat", dooh bij de Mohamme
danen vindt men deze overtuiging minder en
nog dezer dagen is het in Syrië weder tot ge
vechten tusschen Christenen en Mohammeda
nen gekomen.
En op dit oogenblik leven Mohammedanen en
Christenen in Syrië toch nog (om het zoo uit
te drukken) in „hun wittebroodsweken."
Ti?
J. K. BREDERODE
Het spoorwegongeluk
nabij Lourdes
Gedeeltelijk te wijten aan de schuld
van een telefonist
Tarbes 24 Sept. (Reuter) Een ingesteld on
derzoek heeft aan het licht gebracht, dat het
spoorwegongeluk, dat nabij Lourdes heeft plaats
gevonden, gedeeltelijk te wijten is aan de schuld
van een telefonist van het station Lourdes, die
den stationschef bij vergissing heeft doen weten
dat de boemeltrein kon vertrekken.-Ondervraagd
dooT het parket zou dë telefonist die volkomen
van streek is, het feit bekend hebben. Met .het
oog op zijn gezondheidstoestand .is hij op vrije
voeten gesteld.
platgetrapte stijven scheeve hakken
Met verwondering vraagt men zich at.... Is dat nu een
manier van bezuinigen? Zouden deze schoenen, welke na
tuurlijk het repareeren niet waard zijn, ten eerste, omdat
ze daarvoor te goedkoop waren en ten tweede, omdat er
geen repareeren meer aan was, zouden deze schoenen nu
Uw beurs moeten spekken, wanneer U ze minstens elke 3
maanden moet vernieuwen, nog daar gelaten de enorme
lichamelijke beschadiging van de voeten zelf met als ge
volg: platvoeten, doorzakkende voeten, eelt, likdoorns, op
gezette enkels enz.
Het bevordert Uw lichamelijk welzijn en geeft bezuiniging
in Uw portemonnaie.
U weet het! Wij hebben een groote sorteering en steeds
nieuwe modellen. De beste fabrikaten, zooals Bally, Sala
mander, Welf, Timtur, Robinson, Swift, enz. Een vakkun
dige bediening met daarnaast een wetenschappelijk voet-
kundige behandeling, geven U de grootste waarborg.
LANGESTRAAT 80. - TELEF. 3383. - ALKMAAR.
Vakkundige Reparatie-Inrichting.
Dagelijks voetbehandeling in onze pedicure-afdeeling.
Voor steunzolen naar gipsafdruk, eiken dag (behalve
Woensdagmorgen, wegens zitting in de Poli-kliniek te
Zaandam, voor voetkunde).
Eenige dagen geleden had het Warsohausche
blad „Dobry Wieczor" in een interview met
Stella Walasiewicz waarin de bekende athlete
zou verklaard hebben, dat de Amerikaansche
HELEN STEPHENS.
wereldrecordhoudster en Olympische kampioene
Helen Stephens, naar waarnemingen, die zij
met haar landgenoote Kwasniewska hadverricht
een man zou zijn. Kort voor haar vertrek naar
de Ver. Staten echter heeft mej. Walasiewicz
verklaard, dat deze beschuldiging, die zij tegen
over de Amerikaansche athlete zou hebben uit
gesproken, verzinsels waren van eenige War-
schausche dagbladen. Zij heeft tegenover geen
enkel blad in twijfel getrokken of mej. Stephens
een vrouw is.
Opperrabbijnen doen een -beroep
op het wereldgeweten.
s-Gravenhage 24 September De- op-
perrabbijnen van verschillende gemeenten
in de wereld publiceerden een verklaring op
den vooravond van den grooten verzoen
dag, waarin zij stelling nemen tegen uitin
gen aangaande het Jodendom op het jong
ste Nazi-congres te Neurenberg. De chef
rabbi of the British Empire dr. J. H. Hertz
heeft tot den opperrabbijnen van den Haag
het verzoek gericht om zich bij dit protest
aan te sluiten. Deze voldoet daaraan in de
volgende bewoordingen:
De Duitsche machthebbers leidden op bet
jongste congres te Neurenberg een campagne
van fanatieke onteering in tegen de geheele Jo
denheid over de wereld. Zij pogen het Jodendom
de moeder der godsdiensten te vereenzel
vigen met bolsjewisme, een stelsel, dat getoond
heeft elke religie omver te' werpen. Zij willen
zeventien millioen Joden, verspreid over de
vier hoeken der aarde, strafbaar stellen voor de
daden van een handvol menschen in Rusland,
die zich volkomen hebben losgemaakt van de
Jodenheid en van hun voorvaderlijk geloof.
De beschuldiging van de Duitsche machtheb
bers, dat, „98 procent van de leiders van de
Sovjet-en-boeren-republieken Joden zijn" is on
waar. Van de presidenten der verschillende
Sovjet-republieken en de volkscommissarissen
zijn op een totaal van negentien slechts twee
van Joodsche afkomst
Zij lanceeren verder ongegronde beweringen
omtrent de verantwoordelijkheid der Jodenheid
voor het afgrijselijke bloedbad aan beide kanten
in het tragische conflict in Spanje
Deze fantastische en uit de lucht gegrepen
beschuldiging is klaarblijkelijk bedoeld om over
al de hartstochten van de groote massa op te
zweepen tegen den Jood.
Israël is dikwijls vertrapt en was vaak hul
peloos, maar het verloor nooit de hoop en het
vertrouwen, uit het geloof voortgesproten.
5,Geen wapen, dat tegen u wordt gesmeed,
zal slagen" luidt de belofte van den profeet
Jesaja. Israel's ondoordringbaar pantser tegen
de nazi-beschuldiging is vertrouwen in den God
der gerechtigheid. Hij alleen kan de boosaardi
ge plannen verijdelen, hij alleen kan de harten
van hen, die door haat verblind zijn, reinigen
en hun oogen openen voor het heilige karakter
van de rechtvaardigheid en van de broeder
schap tusschen de menschenkinderen.