BI-ARMTA'
Dankwoord van Prinses Juliana
en Prins Bernhard
Woensdag 30 September 1936.
SCHAGER COURANT.
Tweede Blad. No. 10074
Huiselijk DRAMA met goeileu afloop!
PHILIPS'
Jan Fabricius
65 jaar
1871 30 September 1936
Vleeschprijzen
Afschaffing van
crisisheffingen gevraagd
Geen prijsstijgingder
eerste levensmiddelen
Een verschil van 60 Dekalumen!
„Drama" is NIET te sterk uitgedrukt
Wat is tragischer dan achteruitgaand
gezichtsvermogen
Vlugge vingers reppen zich. Oogen
turen op fijne steken en warrelende
motieven. Bij onvoldoende licht. En
langzaam voltrekt zich het drama
van oogbederf
Oogen verdragen geen constant licht-
tekort. Gaat ernstig na,of de midden
lichten van al Uw vertrekken wel
een lamp van ten minste 150 deka-
lumen bevatten. Laat
Uw installateur zonder
eenige verplichting gra
tis een lichtmetinc. hij
U verrichten.
JüllIJLlgcUCT^j
Zorgt evenzeer voor een goede
bijverlichting op de plaatsen, waar
U handwerkt of leest! Goed licht is
goedkoop. Voor 1 cent geeft een
Philips' „Bi-Arlita"-lamp van 150 de-
kalumen een heelen avond helder
iicht, - berekend naar de meest-ge-
bruikelijke stroomtarieven.
"X Niemand verzuime ons gratis werkje
„Van het Wondere Zien" aan te
vragen. Het voorkomt veel verdriet, -
en wijst U den weg naar gezelligheid
en gezondheid!
LAMPENFABRIEKEN, EINDHOVEN
Gister hebben prinses Jaliana en
prins Bernhard voor de radio de
volgende dankwoorden gesproken
voor de vele huldebetuigingen bij
hun verlovingsfeest ondervonden.
Prinses Juliana zei het volgende:
Ingezetenen in alle deelen des rijks,
Gij allen, die op deze wijze met onze ver
loving hebt medegeleefd, als gij hebt ge
daan.
Ik heb mij nooit, nog zoo verrassend dicht
hij een ieder, die ik nu aanspreek, gevoeld,
als in dezen tijd van vreugde, die gij met
ons gedeeld hebt, en dat in 't bijzonder door
op zulk een menschelijke, broederlijke en
zusterlijke wijze mee te leven in ons ge
luk. Er zijn hierdoor banden gelegd, die
.van onvergankelijke hoedanigheid zijn.
Wij hebben verbijsterd van ontroering ge
staan en dat talrijke malen opnieuw
over de afmetingen, die de algemeene
vreugde, juist over ons persoonlijk geluk,
heeft aangenomen.
Een schooner welkom had gij waarlijk
nooit mijn aanstaande man kunnen berei
den.
Mag ik langs dezen weg tevens mijn
dank betuigen voor de ontelbare schrifte
lijke en telegrafische gelukwenschen, die
wij samen, of ik alleen, ontvingen. Gaarne
zouden zij ook schriftelijk beantwoord zijn,
indien het mogelijk was geweest, doch dit
geeft mij liet voordeel, u persoonlijk te kun
nen toespreken en mijn dank te uiten voor
de bewoordingen,waarin uwe wenschen
waren vervat en waarin wij de hartelijkheid
die ze had ingegeven, zoozeer hebben ge
waardeerd.
Wanneer ik thans een woord van dank
tot u moet richten, kan ik alleen zeggen: ik
dank u, dat gij ons zoo gelukkig hebt ge
maakt. Dg. gloedi ij ke glans, waarmee gij.,
onzen verlovingstijd hebt beschenen, zal
onze herinneringen steeds blijven overstra
len.
PRINS BERNHARD.
Ook mij is het een behoefte, aldus sprak
prins Bernhard, persoonlijk uiting te geven
aan de dankbaarheid, waarvan ik vervuld
ben, voor de overstelpende bewijzen van
deelneming van het Nederlandsche volk in
ons groote geluk.
Talloos zijn de gelukwenschen, die wij
mochten ontvangen van openbare lichamen,
corporatien, vereenigingen en particulieren.
Het is welhaast ondoenlijk ieder afzonder-
GEVIERD TOONEELSCHRIJVER.
Beurtelings in Nederland en in Indië
arbeidend, schiep hij een omvangrijk
dramatische oeuvre.
lijk te bedanken. Ik moge daarom mondeling
aan allen mijne diepgevoelde erkentelijk
heid uitspreken.
Het is misschien minder formeel, maar
het gesproken woord heeft toch altijd het
voordeel rechtstre.eks van hart tot hart te
gaan.
Mag' ik mij dan van schriftelijke dank
betuiging ontslagen rekenen, dan zou ik
nu gaarne aan den arbeid gaan en mijne
economische studiën voortzetten over de
belangen van Nederland en speciaal zijn
Overzeesche gewesten.
Ik zou daarbij een vriendelijk beroep
willen doen, met name op de ingezetenen
van Amsterdam, om bij dien arbeid geen
notitie van mij te nemen en mij als ieder
ander, rustig en ongestoord aan mijn da-
gel ij ksch werk te laten gaan. Als gij mij
hierin ter wille zijt, zal ik een nieuwe
reden tot dankbaarheid jegens u hebben.
Prins Bernhard van Lippe-Bies-
tcrfield.
's-Gravenhage, 29 September. In ver
band met berichten en beschouwingen in
de pers betreffende den naam van prins
Bernhard, vernemen wij, dat zoolang de
verloofde van prinses Juliana niet als Ne
derlander genaturaliseerd is, zijn naam ge
schreven dient te worden: Prins Bernhard
van Lippe-Biesterfeld.
Voorts werd ons verzekerd, dat prins
Bernhard geen prijs stelt op een afkorting
van zijn naam tot Bcnno.
Soiree van Prinses Juliana.
Prinses Juliana heeft Maandagavond in
het Paleis aan den Kneuterdijk aan de be
stuursleden van het voormalige nationaal
crisis comité en het personeel dezer instel
ling een soirée aapgeboden, >yelkv ook doqr
prins. B«n,nhardro&«J)ijgéwbond.
Déze sóirée droeg een zeer geanimeerd
karakter. De prinses onderhield zich met
alle aanwezigen, die zij aan prins Bernhard
voorstelde. Ook de prins bewoog zich op on
gedwongen wijze onder de gasten en sprak
hen op de hem eigen innemende wijze aan.
De echtgenoote van den penningmeester
van het voormalige nationaal crisiscomité,
mevrouw Mentenvan Essen, heeft eenige
liederen gezongen. Er was voor een aardig
en gevarieerd programma gezorgd.
De hooge gastvrouw ging bij den aan
vang van de soriée zelf met een blad met
thee rond, geassisteerd door haar hofdame,
freule van Heemstra.
DE NIEUWE MONETAIRE PO
LITIEK DER REGEERING.
BESTUREN VAN NEDERLAND-
SCHEN SLAGERSBOND BIJ
EEN.
De dagelijksche besturen van den
Nederlandschen Slagershond en den
R.K. Hanzebond van Slagerspa
troons zijn Maandagmiddag te Den
Haag bijeengekomen ter bespreking
van de huidige positie van de vee-
en vleeschmarkt en het rondschrij
ven van deri- minister van handel
en nijverheid, waarbij aan de bon
den werd gevraagd medewerking te
verleenen om prijsopdrijving van le
vensbehoeften te voorkomen.
De dagelijksche besturen hebben zich op
het standpunt geplaatst, dat de slagersbon
den de gevraagde medewerking in het alge
meen belang zeer zeker dienen te verleenen,
doch dat van de regeering venvacht mag
worden, dat deze het ook mogelijk maakt,
prijsstijging van het vleesch te voorkómen.
De slachtveemarkten van Maandag toon
den door korten aanvoer een verdere ten-
denz tot stijging en een verhooging der
vleeschprijzen zal niet kunnx uitblijven, in
dien deze prijsstijging van de markt zich
voortzet, hetgeen zeer wel mogelijk is bij de
huidige voorraden slachtvee en de verwach
ting der bonden is, dat de nieuwe monetaire
politiek der regeeririg zal brengen: verhoo
ging der veeprijzen. De slager zal derhalve
geonodzaakt zijn de vleeschprijzen toch te
verhoogen. tenzij de regeering hem de hel
pende hand biedt door de crisisheffingen
op rund- en varkensvleesch af te schaffen
of op te schorten. Deze heffingen drukken
thans zeer zwaar op het slagersbedrijf, wijl
de veeprijzen da laatste dagen sterk zijn
gestegen.
De beide bóndsbesturen hebben in een on
derhoud met den regeeringscommissaris Dr.
Groeneveld Meijer bij deze ook een ernstig
beroep op de regeering gedaan, om tot af
schaffing of opschorting der crisisheffin-
gen over te gaan en zij meent dat hiertoe
gereede aanleiding kan bestaan, nu de re
geering de toeslagen op vleesch- en vee-ex
port heeft opgeschort en bij de nieuwe eco
nomische verhoudingen aan afslachting
van vee niet meei behoeft te worden ge
dacht, zoodat de gronden, waarop crisishef
fingen op varkensvleesch en rundvlcesch
werden ingesteld, voor de naaste toekomst
kunnen worden geacht te zijn vervallen.
's-Gravenhage, September. Ge lijk .men
weet, worden de prijzen van een aantal
landbouwproducten, die tot de eerste le
vensbehoeften behooren, uit het landbouw
crisisfonds gesteund. Aan de landbouwers
is voor deze producten door de regeering 'n
richtprijs gegarandeerd. Deze richtprijs be
staat uit den wereldprijs vermeerderd met
een daarop uit het landbouw-crisisfonds ge
geven toeslag. Nu de wereldprijs in Neder
land door het verbod van gouduitvoer is
gestegen, bestaat bij verschillende artike
len de mogelijkheid den toeslag uit het
landbouw-crisisfonds te verlagen, zonder dat
de richtprijs, welke de boeren ontvangen,
wordt aangetast.
In verband hiermede kan worden mede
gedeeld, dat oa. belangrijke eerste levens
middelen als brood, aardappelen, boter, melk
en consiimptie-zetmeelen, geen prijsverhoo
ging zullen ondergaan.
Geen prijsverhooging in de con-
fectie-industrie.
Amsterdam, 28 Sept. Het bestuur van
de federatie van vereenigingen van Neder
landsche confectie-fabrikantcn heeft in haar
gister gehouden vergadering den toestand
onder de oogen gezien, waarin de Neder
landsche confectie-industrie zich ziet ge
plaatst door de belangrijke gebeurtenissen
der laatste dagen op monetair gebied.
Bezield met den wensch, om te voldoen
aan het .nadrukkelijk uitgesproken verlan
gen van de regeering, verklaart zij, er bij
haarleden op te zullen aandringen, dat
geen prijsverhoogingen zullen worden toe
gepast op den aanwezigen voorraad. Ook
voor de toekomst blijft het streven der Ne
derlandsche confectie-industrie er op ge
richt, ongemotiveerde prijsverhoogingen
met kracht tegen te gaan.
Stappen van de Ned. R.K. Mid
denstandsbond.
's-Gravenhage, 29 Sept. In aansluiting
op voorgaande berichten omtrent maatrege
len tot het voorkomen van ongemotiveerde
prijsstijgingen, getroffen door diverse in
stanties in den detailhandel, vernemen wij
nader, dat pok de Ned. R.K. Middenstands
bond zich onmiddellijk tot zijn leden heeft
gewend.
Naast de mededeelingen in de pers deed
het bestuur aan al zijn diocesane bonden,
vakbonden en plaatselijke middenstandsver-
eenigingen een'schrijven toekomen, waarin
onder aanhaling van den brief van den
minister van handel, nijverheid en scheep
vaart uitdrukkelijk wordt verzocht, dat
men zich onthoude van elke vorm van
prijsopdrijving en ih het bijzonder van elke
medewerking aan het z.g. hamsteren. De
meest effectieve bestrijding van overmatige
inkoopen door hamsteren zou aldus het
bestuur, zijn: de eenvoudige weigering
óm aan dergelijke personen te leveren.
NEDERLANDER IN SPANJE GE
ARRESTEERD.
Door militietroepen van het
Volksfront. Nederlandsche
zaakgelastigde doet stappen.
Madrid. Naar wij vernemen is een Ne-
derlandsch onderdaan, Alfons Visscher ge
naamd, gisternacht door leden der Volks
frontmilitie in arrest genomen. Nadat zij
hem aan een ondervraging hadden onder
worpen, hebben zij hem in handen van de
politie gesteld.
De zaakgelastigde, die thans te Madrid
de belangen van de Nederlandsche onder
danen behartigt, heeft onmiddellijk, toen
dit feit hem ter o.ore kwam, de noodige
stappen ondernomen, welke evenwel nog
geen resultaat hebben gehad. Men acht het
waarschijnlijk, dat de arrestatie geschied
is op grond van beschuldigingen, dat de
heer Visscher met dè opstandelingen zou
heulen.
Een onzer meest populaire tooneelschrij-
vers, Jan Fabricius, viert heden den 30en
September a.s. zijn 65en verjaardag, waarom
wij in het kort zijn levensloop willen recapi-
tulecren:
Jan Fabricius werd geboren te Assen. Hij
was in zijn jonge jaren als leerling-journa
list bij een dagblad werkzaam. Hij ging
naar Indië en werd na enkele jaren direc
teur van ,„De Preangerbode" te Bandoeng.
Op 30-jarigen leeftijd keerde hij naar Hol
land terug, doch ging nadien nogmaals naai
de Oost.
Fabricius behoort tot de moderne tooneel
schrijvers, wier werken in vele opzichten de
gunst van het publiek genieten. Hij levert
in zijn stukken de „echte"' tooneelsituaties,
welke, mits goed vertolkt, zelden of nooit
haar effect missen. Zijn naam bleef niet al
leen binnen de grenzen van .Nederland be
sloten, maar weerklonk ook ver in het bui
tenland. Zijn werken trokken zelfs zoozéer
de aandacht, dat het niet overdreven mag
worden genoemd, indien men zegt, dat juist
buiten de grenzen van ons land het zwaar
tepunt van Fabricius' roem is gelegen. Zoo
zagen vele vertalingen het licht in het En-
gelsch, Duitsch, Fransch en Noorsch. Het
meest trokken de aandacht „Seideravond",
„Dolle Hans", „Eenzaam" en „Tótok en
Indo".
Omstreeks 1910, toen in Vlaanderen vele
tooncelclubs met oude traditie begonnen te
breken en tot het opvoeren van moderne
stukken overgingen, werd ook Fabricius een
gezien auteur. Naast, de creaties van Ibsen,
Bjornson en Hcyermans verschenen ook de
zijnen op de scène.
In 1923 gaf het ensemble van Frits Bonw-
JAN FABRICIUS.
meester „Het Nieuwe Tooneel", waarin Char-
lotte Kohier en Cor Hermus optraden, te Am
sterdam een opvoering van het Joodsche
spel „Seideravond". Het stuk, waarmee Fa
bricius zijn meeste succes behaalde, was
„Dolle Hans". In Engeland ging dit stuk
onder den naam van „Insult". Toen het in
1930 in het little Theater te Londen kwam,
stond de opvoering onder J.eii'v .g van Clarke
Smith. In Mei van dat jaar beleefde het
stuk in het Apollotheater te Londen zijn 50e
opvoering, bij welke gelegenheid den schrij
ver een intiem diner werd aangeboden, waar
bij ook aanzat de voorzitter van den Bond
van Nederlandsche tooneelschrijvers, Henry
van Wermeskerken.
Van de werken, welke voorts nog versche
nen van Jan Fabricius, noemen wij: „Onder
één. dak", „Met den handschoen getrouwd",
„De Rechte Lijn", „Nonni", Sonna", „Hans
Hopper maakt carrière", „Een Ridder kwam
voorbij", „De Planter van Mayfair", „Sis
ters" (in het Engelsch) en „Mine" (in het
F.ngelsch). De laatste drie werken versche
nen resp. in 1931, 1932 en 1934, allen in het
Engelsch.
In de laatste jaren is Jan Fabricius te
Londen woonachtig.