*OH t
Belangrijke rede
van Schuschnigg
KIJKEN KOOPENCLOECK
Storm aan de
Noordzeekust
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Uitspraak van het volk
over het toekomstige
regiem in Oostenrijk
Blum verdedigt het
volksfront
President Lebrun in
den Elzas
Ramp op 't Eriemeer
Baitenlandsch
Overzicht
MAANDAG 19 OCTOBER 1936. 80e Jaargang. No. 10090,
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen,
Monarchie niet uitgesloten
Schuschnigg
„HET OOSTENRIJKSCHE VOLK IS
„ZICH BEWUST VAN ZIJN CULTU-
„REELE GEMEENSCHAP MET HET
„GEHEELE DUITSCHE VOLK."
Bondskanselier Dr. Schuschnigg
heeft Zaterdagavond een redevoering
uitgesproken, voor 1500 politieke
functionnarissen van het Vaderland-
sche front en daarin de mogelijkheid
ter sprake gebracht van een later te
houden plebisciet over het toekom
stig regiem in Oostenrijk.
Bij deze gelegenheid heeft Dr. Schuschnigg
belangrijke politieke verklaringen afgelegd.
Na een-historisch overzicht besprak de mi
nister eerst oeconomische kwesties.
Hij verklaarde daarbij met nadruk, dat
mén niet. zal overgaan tot een devaluatie van
de schelling.
Devaluatie van den schelling beteekent een
verhooging van den prijs der grondstoffen,
hetgeen een ondraaglijken achteruitgang in
den levensstandaard der geheele bevolking
met zich zou meebrengen.
Vervolgens sprak Schuschnigg over de ont
binding cler weerkorpsen. Hij besloot dit deel
van zijn rede met de volgende woorden:
„Hiermede onthef ik vice-kanselier Baar-
Baarenfels op diens verzoek van het opper
bevel over de militie van het Vaderlandsche
Front. Als opperbevelhebber heb ik benoemd
luitenant-veldmaarschalk Huelgerth, landes
hauptmann van Karinthië. Luitenant-veld
maarschalk Huelgerth heeft deze benoeming
aanvaard.
De bondsvlag.
Een verdere belangrijke verklaring van
den bondskanselier had betrekking op de
Óostenrijksche staatsvlag.
Voortaan zal de vlag met hét krukkenkruis
(van het Vaderlandsche front) in het bin
nenland aan de staatsvlag gelijk worden
gesteld.
Het Dollfuss-lied zal naast het oude Vader
landsche lied van Haydn tot tweede natio
naal lied worden verheven.
De verhouding tot Duitschland.
In de volgende fase van zijn redevoering
sprak dr. Schuschnigg over het op 11 Juli
met Duitschland gesloten verdrag. Schusch
nigg verklaarde, dat dit Verdrag niet te be
schouwen is uit een oogpunt van binnen-
landsche politiek.
De zelfstandigheid van Oostenrijk en de
totaliteit van het vaderlandsche front, al
dus Schuschnigg, zijn boven allen twijfel
verheven. De beteekenis der overeenkomst
is veeleer gelegen op het gebied der natio
nale politiek.
Het is te hopen, dat hierdoor een
der smadelijkste hoofdstukken der
Duitsche geschiedenis definitief tot
het verleden behoort.
Oostenrijk als souvereinen staat.
„Wij willen Oostenrijk als souvereinen
staat, als het Oostenrijk, dat zich thans lui
de en duidelijk uitspreekt als Duitschen
staat, waaraan ik ook in de toekomst niets
wenscht te veranderen.
Het Óostenrijksche volk is zich bo
ven alle thans bestaande tegenstel
lingen op het gebied der wereldbe
schouwing bewust van zijn cultu-
reele gemeenschap met het geheele
Duitsche volk. Wij zijn het eens met
de opvatting der regeering van het
Duitsche Rijk, dat de overeenkomst
van 11 Juli den Europeeschen vrede
dient".
De kwestie der monarchie
Ten aanzien van de kwestie der. monar
chie zeide de bondskanselier o.m.r
Propaganda en politieke activiteit der mo
narchisten zijn binnen het kader van het
vaderlandsche front toelaatbaar. Het vader
landsche front heeft plaats voor allen, zoo
wel voor hen, die in de monarchistische, als
voor hen, die in een niet-monarchistische
grondwet den idealen staatsvorm zien;
Geen staatsvorm heeft aanspraak
op eeuwig bestaan. De staat en niet
de staatsvorm is primair. De oplos
sing kan evenwel nimmer van bui
tenaf worden beinvloed niet het bui
tenland heeft daarover de beslis
sing, ook zelfs niet de Óostenrijk
sche regeering, doch slechts 't Oos
tenrijksche Volk.
Een dergelijke volksstemming is
niet binnen afzienbaren tijd te ver
wachten. Niettemin moet men uit
gaan van de gedachte, dat de tijd
der beperking van de Óostenrijksche
souvereiniteit in ieder geval voorbij
is.
Voorts verklaarde de bondskanselier, dat
het volgend doel van zijn regeering is de
ten uitvoerlegging van de grondwet van
Dolfuss.
Gisterochtend groote demonstra
ties van het Vaderlandsche front
Gisterochtend is de groote demon
stratie van het Vaderlandsche front
op het oude exercitieveld te Schemlz
voortgezet.
Meer dan 300.000 personen waren hier
vereenigd met 1000 vanen. Na een H. Mis
in de open lucht werden de standaarden
van de Óostenrijksche jeugd gewijd, waar
na de leden van dezen bond den eed van
trouw aan Schuschnigg aflegden.
Onder groote stilte werd vervolgens een
rede van wijlen bondskanselier Dolfuss,
welke op gramofoonplaten was opgenomen,
aangehoord. Deze rede wekte groote ont
roering en bijval bij de luisterenden.
Hierna hield bondskanselier Schuschnigg
een rede, waarin hij de jeugd wees op den
arbeid en den grond. Hij spoorde de jeugd
aan den door Dolfuss aangewezen weg te
volgen.
De arbeiders spoorde hij aan zich in cor
poratief verband te vereenigen met de Óos
tenrijksche patriottische beweging.
Spr. herinnerde <eraan, dat Oostenrijk niet
meer een staat is van werklieden, doch
een staat van boeren, handwerklieden of
ambtenaren.
Spr. voegde hieraan toe, dat iedere staat
in den staat in Oostenrijk is uitgesloten.
De formule van Oostenrijk is thans: „Zorg
voor de economische belangen in een ster
ken staat."
De rede van bondskanselier dr. Schusch
nigg werd herhaaldelijk door heftig ap
plaus onderbroken.
zonder de hulp der communis
ten is de regeering onmachtig.
PARIJS. De Federation radicale en de
radicaal-socialisten hadden gisteren demon
straties te Orleans georganiseerd, welke
werden bijgewoond door de Ministers Chau-
temps, Yvon Delbos, Cot en Bastid. Ook
verscheidene onderstaatssecretarissen wa
ren aanwezig.
In den middag arriveerde minister-presi
dent Blum, die hartelijk werd begroet. Hij
woonde een buitengewone zitting van den
gemeenteraad bij. De burgemeester begroet
te Blum en deze dankte den burgemeester.
Hij verklaarde verder, dat de regeering voor
het geheele land wil regeeren en geen partij
rancune heeft. Vervolgens begaf Blum zich
naar een vergadering van de S.F.I.O. van
het departement Loiret.
Hierna zat de minister-president mede
aan bij een banquet dat te zijner eere werd
aangeboden door de radicaal-socialisten. In
een rede wees hij o.a. op de geest van sa
menwerking van de regeering. De democra
tische instellingen moeten worden verde
digd. Deze taak is door het land toever
trouwd aan de regecring van het Volks
front. De regeering doet haar best. Men kan
goed- of afkeuren doch niemand kan ont
kennen, dat we iets hebben gedaan. Ver
volgens vroeg spreker, of de regeering voort
moet gaan en of het ministerie moet blijven
als het is en steunen op «dezelfde meerder
heid in het parlement en vereeniging van
sociale krachten in het land. Hij is overtuigd
dat indien deze vragen aan het land wor
den gesteld, het antwoord gelijk zal zijn
aan dat van een half jaar geleden. Het
Volksfront-idee heeft niet geleden.
Wel vreezen enkele van onze vrienden
voor de samenwerking, met de communis
ten en zij vragen zich af, of het volksfront
niet vroeg of laat ineen zal storten en of
op de puinen niet een nieuwe politieke
formatie zal worden gebouwd.
Er kan evenwel niet met een andere po
litieke formatie worden geregeerd, dan
welke voor de verkiezingen werd opge
steld. Indien een van de partijen het ver
trouwen aan de regeering zou onttrekken,
Frankrijk was steeds
vredelievend
FRANKRIJK WAS STEEDS
VREDELIEVEND POLITIE
KE ONEENIGHEDEN VER
ZWAKKEN DE NATIONALE
KRACHTEN.
President Lebrun heeftg ister te Straats
burg een monument voor de gevallenen ont
huld.
De president werd door een enthousiaste
menigte aan het station ontvangen en ook
verder langs den weg naar het stadhuis
werd hij luide toegejuicht. De vreugde-kre
ten van de menigte paarden zich aan de sa
luutschoten van de artillerie en het gelui der
klokken.
In zijn begroetingsrede verklaarde de
Burgemeester van Straatsburg, dat de be
volking van de stad, niettegenstaande de
huidige moeilijkheden, vertrouwen heeft in
de bestepnning van Frankrijk, welke ook
haar bestemming is.
Lebrun antwoordde hierop verheugd te zijn
in Straatsburg te komen. De prefect begroet
te vervolgens den president. Hij verklaarde
zich tot tolk te maken van de Elzassers om
tVh president de verzekering te geven van
hun algeheel vertrouwen en hun ideale
trouw aan het vaderland en de traditie wel
ke weerstand biedt aan alle ontbindende
krachten.
Hierna woonde de President van de repu
bliek de onthulling bij van het monument
aan den oever van de 111.
Na een openingsrede van Detessan, nam
president Lebrun het woord. O.m. zeide hij,
na te hebben herinnerd aan de offers, welke
de Elzas heeft gebracht tijdens den oorlog
en aan de vele generaals en admiraals, wel
ke de Elzas aan Frankrijk heeft geschonken,
dat de wereld op het oogenblik moeilijke tij
den doormaakt. Frankrijk heeft geen schuld
hierin.
Onmiddellijk na den oorlog stemde
het toe in een vrede, welke den vol
keren tot elkaar moest yoeren en
LEBRUN.
bracht hierbij groote offers. Het gaf
het voorbeeld van wijsheid en het
trachtte te midden van de volkeren
welke zich steeds meer richtten tot
extremiteiten, het juiste politieke, so
ciale en economische evenwicht te
bewaren. Deze rol van Frankrijk is
nog niet beëindigd.
Met den dag nemen de moeilijkheden toe.
Een groote staat kan slechts medewerken
aan de algemeene herleving, indien deze
zelf het voorbeeld geeft, in kalm vertrouwen
in zijn eigen bestemming. In dien Staat zelf
moeten de wetten worden geëerbiedigd en de
financiën in evenwicht zijn. Werknemers en
werkgevers moeten loyaal de contracten na
leven om conflicten op te lossen. Natuurlijk
is dit moeilijk.
Spreker verklaarde verder, dat indien
weer gevaar aan de horizon dreigde, Frank
rijk wederom zijn eensgezindheid terug zal
vinden, zooals in alle historische uren van
gevaar om zijn grond te verdedigen, doch de
President vreesde, dat de nationale krachten
verzwakt worden door de oneenigheden.
De President besloot zijn rede met de hoop
uit te spreken, dat de wereld vrede en voor
spoed terug zal vinden door edelmoedige ge
baren van hen, die thans op gespannen voet
staan.
De plechtigheid werd beslo ten met 'n mi
litair défilé-.
LEON BLUM.
dan zou een nieuwe regeering moeten
worden gevormd. Deze politiek kan even
wel niet door de regeering, noch door het
huidige parlement worden gevolgd. Want
in dit parlement is geen andere meerder
heid mogelijk dan een volksfront. Het eeni-
ge zou dus zijn, dat het souvereine volk
zich uitspreekt.
Dan bespreekt Blum de geschiedenis van
het Volksfront, dat 6 Februari 1934 gebo
ren werd en gaat dan in op de arbeidscon
flicten en de bezetting van de fabrieken.
Ten aanzien hiervan verklaart spr. dat de
wijzigingen, welke in het sociale leven zijn
gebx-acht, eenigen tijd noodig hebben om in
te leven. De oplossing van de problemen
is niet zoo gemakkelijk in de praktijk dan
schijnt op de tribune van de Kamer. Spr.
verlangt vastberadenheid, doch zonder ge
weld. Hij wilde orde, doch vei-geet niet, dat
sommige vormen van onderdrukking een
doodslag voor de republiek zouden betee-
kenen, dooi'dat zij in de arbeidersmassa
een afkeer van de democratische vrijhe
den zouden bewerken.
Leon Blum is van meening, dat de regee
ring zich tegen alles moet verdedigen en
hierin kan zij niet slagen zonder de ar
beiders, welke rond de communistische
partij zijn geschaard.
Spr. is overtuigd dat de regeering van
het Volksfront duurzaam is en dat haar
werk steeds meer doeltreffend zal zijn.
Tot sldt verklaarde hij, dat op drie ter
reinen een gemeenschappelijke actie moge
lijk is tusschen de radialen en de socialis
ten, n.L: politieke vrijheden, pacificatie en
sociale hervormingen. Dit was 10 jaar ge
leden sprekers meening, en op het oogen
blik gelooft hij dit nog.
Negentien menschen verdronken
Tijdens den zwaren storm die sedert
Vrijdag op het Canadeesche Erie-meer
woedt, is gisternacht op 20 km. van de
kust, een groote zandzuiger vei'gaan. Ne
gentien leden der bemanning, alsmede de
vrouw van den kapitein zijn verdronken.
Zeven man zijn vanmoi'gen volkomen uit
geput en half bevroren door een vracht
boot opgepikt nadat zij den ganschen nacht
aan een omgeslagen reddingsboot hadden
gehangen.
VOORAL AAN DE DUITSCHE
KUSTLIJN DANIG HUISGEHOU
DEN.
De zware storm heeft Zaterdag en Zondag
langs de geheele Noordzeekust gewoed.
De woedende elementen hebben in de
Noordzeebadplaats Wijk-op-Foe'hr buitenge
woon veel schade aangericht. De watermas
sa's werden opgestuwd tot een hoogte zooals
sedert 1911 niet is voorgekomen.
In de haven van Wijk drong het water tot
in de straten door, zoodat de inwoners op
geroepen moesten woi-den om met behulp
van zandzakken te trachten, het water te
keeren. -
Ook de geheele westkust van Sleeswijk-
Holstein is Zondag door een buitengewoon
zwaren N.W. storm geteisterd. De zeedijken
hadden het zwaar te verduren en de Neufel
der Koog is in verband met het gevaar van
een dijkdoorbraak ontruimd moeten worden.
AI het vee en voor zoover mogelijk de fhven-
taris is in veiligheid gebracht, waarbij o.a.
hulp verleend werd door manschappen van
den rijksarbeidsdienst en S.A.
Trein door den storm omgewaaid.
Boven Pommeren heeft Zondag eveneens
de hevige storm gewoed, zoodat de scheep-
vaart op de Oostzee groote vertraging on
dervond.
Op het eiland Ruegen is een locaal-
trein omgewaaid. Eenige wagons
Wat verwacht
Engeland van een
nieuw Locarno 1
EEN GROEPEERING VAN MO
GENDHEDEN, DIE STERK GE
NOEG IS, OM IEDEREEN ON-
RUSTIGEN STAAT VAN OOR
LOG AF TE SCHRIKKEN. DE
STRIJD IN SPANJE.
De belangstelling voor een nieuw Locar
no, we hebben daar reeds op gewezen, is
maar zeer matig en nu België deze week
te kennen heeft gegeven, niets meer te
voelen voor verbinding en daardoor ver
plichting aan andere staten, zal de animo
wel niet grooter geworden zijn. België
lieeft het gevaar gevoeld van de gebonden
heid door verdragen aan andere mogend
heden en het prefereert de neutraliteits-
houding van Nederland. We hebben daar
van de week uitvoerig bij stilgestaan.
Engeland is echter een van de
sterkste voorstandei's van een nieuw
Locarno en wanneer we de vraag stel
len wat het daarvan verwacht, dan
vinden we die het juiste beantwoord
in 'n hoofdartikel van de NRCrt. van
Zaterdagavond, n.1. dat Engeland
streeft naar een groepei-ing van mo
gendheden, die sterk genoeg is, om
iederen -onrustigen staat van oorlog
af te schrikken, en die dus Engeland
van de noodzakelijkheid zou kunnen
bevrijden, toch weer op een kwaden
dag op het vasteland van Europa te
moeten meevechten. Door zichzelf
vast daaraan te binden, zegt het
blad, wil het vei'hinderen, dat elders
de meening opkomt, als zou het twij
felachtig zijn, of het Engelsche volk
op het critieke oogenblik een inmen
ging in Europa zou gedoogen en in
een dergelijken twijfel kan, gelijk de
geschiedenis leert, ontzaggelijk ge
vaar schuilen.
Het nieuwe Locarno stelt de Engelsche
regeering zich voor als een rechtvaardi
ging voor toekomstige regeeringen, om,
zoonoodig, een verder vooruitziende, maar
voor het Engelsche volk tijdelijk zeer bit
tere politiek te voeren, waarvan andei's
een begrijpelijke schroom van het volk op
het critieke moment, zijn regeering zou
kunnert afhouden. Engeland heeft dit door
den Volkenbond willen bereiken, toen
Hoare in de Assemblee van 1935 zijn beken
de toezegging deed, dat Engeland bereid
was, voortaan zich voor den vrede van
Europa te interesseeren, ook buiten de
sfeer van zijn eigen belangen. Het aanbod
was voor Laval bedoeld. Hij liet het voor
bijgaan. De Volkenbond had gefaald, daar
om voelt Engeland behoefte aan een nieu
we constructie. Het zag er al niet naar
uit, dat deze gemakkelijk tot stand zou
komen. Duitschland heeft er een bedoeling
mee, precies tegenover gesteld aan die van
Engeland Frankrijk en Italië. Er moeten
haast wonderen gebeuren, wil men het
eens worden, maar er kunnen in dezen
stormachtigen tijd wonderen gebeuren.
Mislukt nu „Locarno", dan blijft er voor
Engeland, voor Frankrijk en voor Italië
weinig anders over, dan te probeeren den
Volkenbond tot een bruikbaar instrument
ter beveiliging van den vrede te maken.
Veel reden tot optimisme is er niet wan
neer we den toestand objectief beschouwen.
De toestand in Spanje heeft in den laat-
sten tijd weinig verandering ondei'gaan.
Wel wordt er nog bitter gevochten en xna
ken de rechtschen, de opstandelingen dus,
langzaam vorderingen, doch de regeerings-
troepen weten nog steeds stand te houden
en de strijd om Madrid is nog altijd onbe
slist, al is het wel een kwestie van tijd
dat de overwinning voor de opstandelin
gen zal bevochten worden.
werden door het geweld van den
storm uit de rails geworpen, waar
bij zeven personen licht gewond
werden.
Storm in Noord-Engeland.
Boven Schotland en Noord-Engeland heeft
een storm van buitengewone hevigheid ge
woed. Op verscheidene plaatsen zijn de te
legrafische en telefonische verbindingen ver-
bi-oken. Verschillende schepen verkeei'en in
een gevaarlijke positie, o.a. het Noorsche s.s.
„Saint Joseph", dat op de Gray Rocks is
gestrand, en het vrachtschip „Hauxley" uit
New Castle, dat zich voor de kust van
Northumberland in moeilijkheden zou bevin
den. ij
GIFTMENGSTER GEARRESTEERD.
Parijs. De laatste editie van het blad
Pai'is Soir publiceert een telegram uit Brus
sel, volgens hetwelk te Luik een vrouw ge
arresteerd is, die 15 personen door middel
van digitaline zou hebben vergiftigd.
