Rusland schaakmat gezet
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Mollison weer over
den Oceaan
Buitenlandsch
Overzicht
„Kanonnen maken
de natie sterk
KIJKEN is KOOPEN ij CLOECK
Is Degrelle geïnstrueerd
door Berlijn?
DONDERDAG 29 OCTOBER 1936. 80e Jaargang. No. 10099.
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
De „niet-inmenging" in Spanje
BEWIJS VAN SCHENDING DER
OVEREENKOMST DOOR ITALIË
EN PORTUGAL NIET GELEVERD.
Sovjet-linie wenscht
controle op de
Portugeesche en
Spaansche havens
De Tiiet-inmengingscommissie is gisteren
avond nog bijeen geweest ter behandeling
van de Russische ophelderings-nota en het
Portugeesche antwoord op de door Sovjet-
Rusland ingebrachte beschuldigingen.
Het Russische standpunt.
Gisterenavond is de tekst gepubliceerd van
de nota, waarin de Sovjet-regeering eenige
opheldering heeft gegeven.
De Sovjet-regeering verklaart er volkomen
van overtuigd te zijn, dat zelfs nadat de niet-
inmengingsovereenkomst van kracht was
geworden, de regeeringen, welke met het
doel en de plannen dej^ Spaansche opstande
lingen-generaals svmpathiseeren, voortgaan
hun op overvloedige wijze oorlogsmateriaal
te verstrekken.
De werkzaamheden der commissie hebben
'de Sovjetregeering er van overtuigd, dat er
thans geen waarborgen bestaan tegen nieu
we leveringen aan de opstandelingen-gene
raals.
Onder deze omstandigheden is de Sovjet
regeering van meening, dat tot dat men zoo
danige garanties zal hebben geschapen een
doeltreffende controle moet worden uitgeoe
fend op de strikte naleving der verplichtin
gen uit hoofde van de niet-inmengingsover-
eenkomst.
De regeeringen, die van meening zijn, dat
!het in overeenstemming is met het interna
tionale recht en.de internationale orde en
rech tvaardigheid,' de wettige Spaansche re
geering van wapens te voorzien, hebben het
moreele recht zich niet gebonden te achten
door de overeenkomst met de regeeringen,
die met schending van het verdrag oorlogs
materiaal aan de opstandelingen leveren.
Een andere situatie zou slechts
mogelijk zijn op het oogenblik, dat
een doeltreffende controle zal zijn in
gesteld op de naleving der niet-in-
mengingsverplichtingen van de zij
de van alle regeeringen, welke aan
de overeenkomst deelnemen.
Met het oog hierop heeft Sovjet-Rusland
zijn voorstel behalve de controle op Portugal,
controle op de Spaansche havens en de
Spaansche grenzen in te stellen, ingediend.
Sovjet Rusland heeft geen enkel bezwaar
tegen de instelling van een controle op de
havens en op de niet door de opstandelingen
bezette punten langs de grens, mits men de
wettige toestemming van Spanje verkrijgt.
De Sovjetregeering stelt voor, dat men di
rect een beraadslaging over dit voorstel aan
vangt.
Rusland erkent gelijke plichten.
De Sovjet-regeering voegt hieraan-
in haar nota toe, dat zij zich aan
haar verklaring inzake niet-inmen-
ging zal houden, mits gelijke ver
plichtingen voor alle deelnemers aan
de overeenkomst zullen gelden. De
schending der verplichtingen zelfs
door een enkelen deelnemer aan de
overeenkomst bevrijdt dan ook alle
andere deelnemers van hun verplich
tingen.
De houding van Portugal gecri-
tiseerd.
Het verbreken der diplomatieke betrekkin
gen met de Spaansche regeering döor Por
tugal kan slechts één uitlegging hebben, te
weten de bedoeling van Portugal zich veel
meer dan tot nu toe te mengen in de Spaan
sche binnenlandsche aangelegenheden.
De Sovjet-regeering daarentegen wenscht
oprecht de waarachtige naleving der niet-
inmengingsovereenkomst en het beste be
wijs daarvan is, dat zij de instelling van een
volledige controle opd en invoer van muni
tie en wapenen in Spanje aanvaardt.
Het officieele communiqué der
regeering. Bewijs van schen
ding niet geleverd.
Het door de niet-inmengingscommissie uit
gegeven communiqué vermeldt, dat met uit
zondering van den vertegenwoordiger der
Sovjet regeering, de commissie de tegen Ita
lië en Portugal ingebrachte beschuldigingen
van overtreding der overeenkomst niet be
wezen acht.
Lord Plymouth zegt, dat de Britsche re
geering er slechts naar streeft te verhin
deren dat het Spaansche conflict een inter
nationalen omvang krijgt..
De Portugeesche regeering heeft geweigerd
het Sovjet-Russische voorstel inzake controle
op de Portugeesche havens te aanvaarden.
Maisky, de Russische vertegenwoordiger,
zeide dat zijn regeering voornemens was het
voorstel inzake controle op Portugal en het
latere voorstel van Plymouth inzake controle
op de Spaansche havens en grenzen te com-
bineeren. Plymouth zeide te veronderstellen
dat eenige vertegenwoordigers met hun re
geeringen ruggespraak zullen moeten hou
den over de voorstellen.
De Portugeesche vertegenwoordiger heeft
zich beklaagd over de onomlijndheid van
de Russische houding en zeide, dat het
moeilijk zou zijn te discussieeren over de
tegen Portugal ingebrachte klachten in te
genwoordigheid van den ambassadeur der
Sovjet Unie, wiens aanwezigheid hij be
schouwt als een aanwijzing, dat Sovjet Rus
land zich door de overeenkomst gebonden
acht.
Italië ontkent.
De Italiaansche regeering heeft met na
druk alle tegen haar ingebrachte beschuldi
gingen van de hand gewezen, maar de ver
tegenwoordiger van Sovjet-Rusland ver
klaarde hierover niet bevredigd te zijn, even
min als over het Duitsche antwoord.
Hij beweerde, dat de Italiaansche regee
ring er mede was voortgegaan de overeen
komst te schenden in Spanje en op Majorca.
Plymouth zeide dat het resultaat
van het onderzoek der speciaal te
gen Italië gerichte beschuldigingen
aantoonde dat er gebrek aan bewij
zen was of dat de incidenten zich
moeten hebben voorgedaan voor Ita
lië tot de overeenkomst toetrad, of
dat was aangetoond, dat beweerde
incidenten niet waren voorgekomen.
Corbin hield staande dat de Fransche re
geering de niet-inmenging volledig goed
keurde en haar best zou doen de over
eenkomst doeltreffend te doen zijn. Zij zou
ieder plan tot uitvoerbare controle bestu-
deeren en zou deelnemen aan alle maatre
gelen, waarmede de andere regccringen
zouden instemmen. Plymouth maakte de op
merking, dat de houding van Sovjet-Rus
land nog niet duidelijk is en hij vroeg of
Rusland zich niet door de overeenkomst
gebonden acht, of dat Rusland, denkende
dat munitie geleverd is aan de opstande
lingen, zich voorstelde, zich ontslagen te
achten van zijn verplichtingen.
Aan het communiqué is de ver
klaring toegevoegd van den verte
genwoordiger van Sovjet Rusland,
waarin deze zegt, dat Rusland zich
zal houden aan zijn verplichtingen,
mits voor allen komt vast te staan
dat geen wapenlevering plaats heeft.
Ook Portugal ontkent.
De Portugeesche ambassade heeft gister
avond den tekst gepubliceerd van de door
de regeering van Lissabon aan lord Ply
mouth overhandigde nota. Het stuk wijst
allereerst op het feit dat de klachten der
regeering van Madrid niet van bewijzen
vergezeld gaan.
Verder is de Portugeesche regeering van
meening dat de commissie door deze klach
ten te behandelen en na te gaan, geheel
alsof zij in overeenstemming waren met de
feiten, is afgeweken van den regel van de
te volgen procedure, die zij zich gesteld had.
Een dergelijke afwijking geeft de Portugee
sche regeering het recht zich op elk oogen
blik, dat haar geschikt voorkomt, uit de
commissie terug te trekken.
Vervolgens somt de nota de beschuldigin
gen van Madrid op. Ten eerste het verlee-
nen van doorvoerfaciliteiten aan opstande
lingen op Spaansch grondgebied.
Ten tweede het ontladen van wapenen
door het S.S. „Kameroen" welke wapenen
vervolgens langs den weg naar Badajoz en
Salamanca werden vervoerd.
Ten derde het overleveren van Spaansche
vluchtelingen aan de „Slagerij van Bada
joz"
Ten vierde de interneering en slechte be
handeling van andere Spaansche vluchte
lingen.
In antwoord op deze beschuldigingen
merkt de Portugeesche regeering op, dat
de beide laatsten niet tot de bevoegdheden
vah de commissie behooren. De beide eerste
dateeren van voor de onderteekening van
het non-interventieverdrag door Portugal.
Toch wenscht Portugal deze te weerleggen,
om een einde te maken aan de lastercam
pagne waaraan het is blootgesteld.
Wat betreft de eerste beschuldiging, is
het juist, dat drie vliegtuigen op Spaansch
gebied geland zijn. Twee konden weder
vertrekken, (die niet bewapend waren),
doch het derde had het landingsgestel ge
broken. Bewapende vliegtuigen die op Por-
tugeesch gebied landden, werden steeds in
beslag genomen. Zoo b.v. een vliegtuig der
regccring, dat de zijde der opstandelingen
wilde kiezen. Het is juist, dat Portugal
Spaansche vluchtelingen een toevlucht
heeft verleend. Het deed dit evenals steeds
daarbij trachtend hen te doen genieten van
de bescherming van een op orde en recht
vaardigheid gebaseerd regiem.
In antwoord op de beschuldiging inzake
het S.S. „Kameroen", verklaart de Portu
geesche regeering, dat dit schip den 21sten
Augustus te Lissabon is aangekomen en
denzelfden dag is vertrokken, met een la
ding bestemd voor Hamburg. Komend van
Gibraltar, een boven elke verdenking staan
de haven heeft het te Lissabon slechts pe
troleum uitgeladen, doch geen tanks, gra
naten, bommen en vliegtuigen. Petroleum
is geen verboden product.
Het stuk eindigde met een categorische
en verontwaardigde tegenspraak van de be
schuldigingen met betrekking tot de beweer
de uitlevering van gevluchte regeerings-
aanhangers, beschuldigingen die de regee
ring van Madrid, aldus de nota, heeft op
gesteld, zonder deze te steunen met maar
het minste feit, den minsten naam, of den
minsten datum.
Ook verwerpt het stuk de klacht van den
Spaanschen ambassadeur te Lissabon om
trent de verdwijning van den Spaanschen
afgevaardigde Nicolas Paclo en den burge
meester van Badajoz, Madronero. Niets doet
veronderstellen dat Portugal in deze ver
dwijning gemengd zou zijn, en een ingesteld
onderzoek heeft niets dienaangaande aan
het licht gebracht.
Tenslotte wijst het stuk op de wet, dat
wie beschuldigt, ook bewijzen moet.
ONDANKS HET SLECHTE
WEER VAN NEW YORK NAAR
LONDEN GESTART.
Gekleed in avondtoilet, indien hij
tijdig voor het diner in Londen
mocht aankomen.
Volgens een bericht van United
Press is de bekende Engelsche
Oceaanvlieger, Jim Mollison, gister
middag om 2.44 uur (M.E.T.) onver
wacht van het vliegveld Floyd Ben-
nett gestart voor een vlucht over
EEN SPOEDIG GEWAPEND CON
FLICT TUSSCHEN CHINA EN
JAPAN MOGELIJK. DE SPAN
NING TUSSCHEN BEIDE LANDEN
NEEMT TOE. DE PLANNEN
VOOR EEN NIEUW LOCARNO.
We worden door de opeenvolgende gebeur
tenissen in ons eigen werelddeel, zoo in be
slag genomen, dat de toestand in het Verre
Oosten onze belangstelling nauwelijks raakt.
En toch is die ontwikkeling van het grootste
belang, niet alleen voor het wereldgebeuren,
maar in het bijzonder ook voor ons eigen
land.
In een gesprek, dat we dezer
dagen hadden met een hoofd-officier
van onze marine, sprak deze zijn
bezorgdheid uit over ons Indië. Met
angstige belangstelling ziet men het
zoeken van Japan naar expansie,
terwijl ook een oorlog van Japan
met China of Rusland van directe
beteekenis voor onze bezittingen kan
worden, omdat Japan binnen korten
tijd gebrek zal hebben aan olie en
onze olie-bezittingen" noodig kan
hebben voor het voeren van den
strijd.
Wanneer dus uit het Verre Oosten berich
ten komen over een mogelijk gewapende
botsing, tusschen China en Japan, kan ons
dat niet onverschillig laten. Uit Tokio wordt
aan de bladen te Shanghai gemeld, dat
Japan geneigd is tot andere maatregelen
over te gaan, teneinde China te dwingen,
de Japansche eischen tot bijlegging van de
Chineesch-Japansche geschillen te aanvaar
den, indien de diplomatieke onderhandelin
gen te Nanking mochten mislukken.
Die andere maatregelen, die men op het
oog heeft, zouden waarschijnlijk bestaan in
het verbreken der diplomatieke betrekkingen
en overgaan tot militair geweld.
Naar van Japansche zijde wordt meege
deeld, yhangt de toekomst van China af van
het resultaat der nieuwe besprekingen, die
tusschen Kawagoe en generaal Tsjang-tsjoen
gevoerd zullen worden."
Intusschen wordt aan het besluit van
Japan op onheilspellende wijze kracht bij
gezet, door indrukwekkende manoeuvres,
van duizenden Japansche soldaten, langs den
spoorweg Peiping-Tient sin-S janhaik wan, in
Noord-China.
We hebben aan het einde van de conferen
tie Italië—Duitschland gezegd dat een nieuw
Locarno nog ver weg was. De N. R. Crt. haalt
deze geschiedenis, in een hoofdartikel in
haar nummer van gisterenavond ook aan en
zegt daarin o.m.:
Het plan van een Locarno begint aardig
te spoken in de Europeesche politiek. De
kansen, dat 't tot stand komt, worden daarom
echter nog niet grooter. Italië en Duitsch
land hebben erover gesproken, en schijnen
tot een zekere overeenstemming te zijn ge
komen. Het zou kunnen gebeuren, dat Rome
en Berlijn op eens ijveriger ervoor gestemd
bleken, dan Londen, dat tot de conferentie
heeft uitgenoodigd. Maar er heeft zich nog
een nieuwe liefhebber aangemeld: Polen.
Men weet, Polen hoort er niet bij, maar het
heeft er steeds bezwaar tegen gehad buiten
het verdrag van 1925 te zijn gehouden. Dat
is de eerste oorzaak geweest van de ver
vreemding tusschen Warschau en Parijs.
Dat de Polen een nieuw Locarno met
grooter vrees nog dan het oude zouden be
jegenen, is alleszins begrijpelijk. In 1925 was
het niet de bedoeling van Duitschland, Oost-
Europa van West-Europa te isoleeren. Dat
blijkt reeds uit de berusting in het, te Lo
carno gesloten, Fransch-Poolsche tractaat.
Nu echter heeft Duitschland heel uitdrukke
lijk die bedoeling. Dit is genoeg om het be
zoek dat Beek, de Poolsche minister van
buitenlandsche zaken, te Londen gaat bren
gen, te verklaren. Polen voelt er weinig
voor, aan zijn lot te worden overgelaten, met
Duitschland als zijn westelijken, en Rusland
als zijn Oostelijken buurman, en met een
zeer groot risico bij een conflict tusschen
deze twee.
Het zal dezen keer moeilijk zijn, Polen
erbuiten te houden.
Maar met dit al is een nieuwe Locarno-
conferentie nog lang niet in kannen en
kruiken.
het Noordelijk deel van den Atlanti-
schen Oceaan.
Het eerste doel van Mollison is
Harbour Grace op New Foundland,
vanwaar hij na een korte tusschën-
landing om benzine in te nemen, ver
der zal vliegen naar Londen.
Het vliegtuig van Mollison, een Ballanca-
toestel, dat den naam „Dorothy" draagt,
heeft een gemiddelde snelheid van 380 kilo
meter per uur.
Mollison hoopt, naar hij kort na zijn start
per radio mededeelde, den afstand New-
YorkCroydon in zeventien uur af te leg
gen.
„Ik verwacht", aldus verklaarde hij, „daar
mede een nieuw record voor den overtocht
over den Atlantischen Oceaan te vestigen".
Mollison draagt onder zijn ov.erall avond
toilet. „Als ik tijdig genoeg voor het diner
Vet maakt de
buik dik"
BEDE VAN GOERING TE BER-
LIJN. OPNIEUW DE KOLO
NIALE KWESTIE TER SPRA
KE.
Berlijn, 28 Oct. (A.N.P.): In het
Sportpaleis heeft Goering gisterenavond een
rede over het te Neurenberg aangekondigde
vierjaarplan gehouden. Hij zeide, dat dit
plan kan worden samengevat in één funda-
menteelen zin: de beveiliging van de Duit
sche eer en het Duitsche leven. Die beveili
ging moet in de eerste plaats worden gezocht
in dc versterking van de economische
kracht. Het treurigste hoofdstuk uit de Duit
sche geschiedenis is afgesloten en het nieu
we hoofdstuk is begonnen onder het devies:
vrijheid en eer zijn het fundament van het
Derde Rijk. Het gaat er thans om Duitsch
land onafhankelijk te maken, opdat niet
meer een hand van buiten het aan de keel
kan grijpen.
Men zal tot ons zeggen, aldus Goering:
„Betaalt grondstoffen met goud". Wij zouden
daartoe bereid geweest zijn, indien men ons
niet al ons geld door de herstelbetalingen
had ontnomen. Wij willen thans eerlijk en
vreedzaam bewerken, dat Duitschland de
grondstoffen krijgt, die het buitenland ons
onthoudt.
In Duitschland wonen nu eenmaal 136
menschen op een vierkanten kilometer, in
Engeland 137. Engeland bezit een derde der
wereld als koloniën en wij hebben niets. Als
wij een klein deel dier koloniën zouden
hebben, zouden wij er niet over behoeven te
spreken, dat er gebrek aan grondstoffen is.
Wij zullen ons tot het uiterste inspannen om
ook het laatste uit den Duitschen bodem te
halen. Wij zullen nieuwen grond voor den
landbouw ontginnen, de veeteelt bevorderen.
Ook de productie van vetten zullen wij doen
toenemen, wij zullen zorgen, dat ook het
laatste afval niet verloren gaat. Het belang
rijkste is, dat de minder bemiddelden en
vooral de bevolking, die zwaren arbeid ver-
GÖRING.
richt, onder alle omstandigheden zullen
krijgen, wat voor hun arbeid noodig is.
Niemand zal honger lijden. Wij moeten
allereerst nagaan, welke grondstoffen wij
zelf kunnen produceeren. Het spreekt van
zelf, dat nieuwe fabrieken zullen ontstaan,
waarin wij zelf rubber maken, waarin wij
onze eigen kleeding uit vezelstoffen maken,
zoodat wij geen behoefte meer zullen heb
ben aan de katoen, die ons thans millioe-
nen aan deviezen kost. Wij zullen uit de
Duitsche steenkolen benzine en olie trekken.
Het woord van den Fuehrer: „binnen 18
maanden is de Duitsche benzine gereed"
zal ik vervullen. Wij zullen er niet langer
tevreden mede zijn, dat slechts een tiende
van den bodem geëxploreerd is.
Steenkolen, hout en ertsen zullen de basis
zijn, waarop Duitsche fabrieken van eigen
productie zullen ontstaan.
Tot hen die hamsteren en degenen die op
onrechtvaardige wijze de prijzen verhoogen
zeide Goering nog dat hij met de uiterste ge
strengheid tegen hen zou optreden, om niet
te zeggen met barbaarsche middelen.
Goering wees er op, dat de nat. socialis
tische leiders zich met dezelfde discipline
onderwerpen: „Ik voor mij heb geen boter
meer gegeten. Ik ben 20 pond afgevallen.
Weet ook, dat de Fuehrer boter noch vleesch
eet. Kanonnen maken de natie sterk, vet
maakt den buik dik. Gij kunt U een beetje
entzeggen, indien dat noodig is."
in Londen ben", merkte hij naar aanleiding
hiervan glimlachend op, hoef ik me niet
eerst te verkleeden."
Bij den start had Mollison den wind in
den rug. Boven den Oceaan zal hij evenwél
een gebied van sneeuwval moeten passeeren.
Toen de meteorologische autoriteiten hem
waarschuwden, dat de weersomstandigheden
voor zijn vlucht bijzonder ongunstig waren,
antwoordde Jim slechts lakoniek: „Ik ga
toch."
Mollison op New-Foundland.
Mollison, die gistermiddag is vertrokken
van New York voor het maken van een
vlucht over den Oceaan, is gisterenavond te
Harbour-Grace aangekomen.
„De massa moet worden gefasci
neerd en schrik ingeboezemd
Het Antwerpsche blad „Matin" en het
Brusselsche orgaan „Midi-journal" publi-
ceeren telegrammen van hun Berlijnsche
correspondenten waarin bevestigd wordt,
dat Degrelle 27 September j.1. te Berlijn is
geweest. Volgens deze correspondent was
het doel van zijn reis zich bij de antikom
intern te documenteeren en allerlei aan
moedigingen te halen. De Rexistische leider
zou bij deze gelegenheid ontvangen zijn
door vier persoonlijkheden, onder wie Goeb
bels.
Hun gedachten wisseling zou onthuld zijn
door in vertrouwen genomen personen, die
ontevreden zouden zijn geweest over het
feit, dat de Berlijnsche reis van Degrelle
door den Belgischen afgevaardigde Bodart
aan het licht was gebracht. Op deze wijze
zou de correspondent van de „Matin" ver
nomen hebben, dat Goebbels Degrelle raad
gevingen zou hebben verstrekt over de beste
methodes om langs parlementaire weg de
macht in handen te nemen, n.1. de massa
te fascineeren en schrik in te boezemen, en
het Bolsjewisme in het donkerste licht af
te schilderen.
Tenslotte zou Goebbels, Degrelle envelop-
pes ter hand hebben gesteld, waarvan de
inhoud niet bekend is.
Volgens de Matin zou Degrelle,
zeker zijnde van den steun van
Duitschland, te verstaan hebben ge
geven, dat een der eerste daden van
zijn regeering zou zijn„het onrecht
te herstellen, dat Duitschland is
aangedaan in de kwestie van Eupen
en Malmedy".
Tenslotte wordt nog vernomen, dat dc
politieke politie te Berlijn een onderzoek
heeft ingesteld naar de personen, die zich
aan deze indiscreties hebben schuldig ge
maakt.
Vetwormpjes
huidonzuiverheden, pukkels puistjes
P U R O L doet ze verdwijnen
Gebruikt bij gelaatsverzorging witte P U R O L
Doos 30, Tube 45 ct Bij Apoth. en Drogisten