Tegenaanval der
Na den storm
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
regeeringstroepen
Interpellatie van Rex
KlJKtH is KOBPEH tii CLOECK
Eerste resultaten
gunstig
Dagorder van
Cab aller o
Londen trouw aan
de non-interventie
Buiienlandsch
Overzicht
Kracht in eenheid
Mollison waagt den
sprong
n'fftin'nnl
SPANJE
Gistermorgen hebben de regeeringstroepen
het groote tegenoffensief ingezet, waarvan
reeds eenige dagen sprake was en dat in de
dagorder van Caballero werd aangekondigd.
Be eerste resultaten moeten volgens berich
ten uit Madrid voor de aanvallers bij uit
stek gunstig geweest zijn, daar de miliciens
na een hevigen strijd Torrejon de Velasco
en Torejon de la Calzada beide dorpen
ongeveer 25 kilometer ten Zuiden van
Madrid alsmede Sasena ten Noordwesten
yan Aranjuez zouden hebben heroverd. Die
drie stellingen vormden de grootste bedrei
ging van Madrid in dezen sector. De aan
val wordt nu naar het heet, gericht op II-
lescas.
De communiqué's uit het hoofdkwartier
van generaal Franco maken melding van ge
vechten in deze streek doch bevatten geen
tegenspraak met de berichten uit de hoofd
stad. Wel heeft Radio-Seyilla omgeroepen,
dat te Soria aan het Guadalajara-front een
buitengewoon hevig gevecht is geleverd,
waarbij een honderdtal regeeringsaanhan-
gers den dood vond. Tegen het einde van
het gevecht werd een escadron dat de ach
terhoede der regeeringstroepen vormde en
den aftocht dekte, op de vlucht gedreven.
Latere berichten brachten geen nieuws
over verdere successen van een der beide le
gers, die ten Zuiden van Madrid tegenover
elkander liggen. Een groote rechtsche troe
penmacht ligt ten Noorden van Illescas te
wachten op een bevel van generaal Mola
tot den algemeencn aanval. De tegenstan
ders ontvangen beide nog voortdurend ver
sterkingen van manschappen en geschut.
De regeering heeft nog van een geheel
nieuw propagandamiddel gebruik gèmaakt
om de bevolking op te wekken tot deelne
ming aan de verdediging van Madrid. Gis
termorgen verschenen er eenige vliegtuigen
boven de hoofdstad, maar daar er geen en
kele sirene ter waarschuwing weerklonk,
evenmin als een schot van het luchtafweer
geschut, begreep de bevolking dat hier geen
sprake was van vijandelijke vliegtuigen. De
toestellen wierpen een groot aantal roode
ballonnetjes uit, die op eenige meters van
den grond op hun beurt strooibiljetten lie
ten vallen met de opwekking tot de bevol
king. Dit nieuwe middel vond groote belang
stelling, in de eerste plaats natuurlijk bij
de kinderen, wie het om de ballonnetjes te
doen was. Voor hen was het gisteren bal
lonnet jesdag.
Dagorder van Largo Caballero.
Het uur van de afstraffing is
gekomen.
De commandanten van de regeeringstroe
pen hebben gisteren bij het aanbreken van
den dag voor hun troepen een dagorder
voorgelezen, welke ondertcekend is door
Largo Caballero en den volgendon inhoud
heeft:
„Aan alle strijdkrachten vari het centrale
leger. De fascistische bonden hebben tenge
volge van hun moeizamen opmarsch naar
Madrid hun energie verloren en hun krach
ten uitgeput. Het uur is dus gekomen hun
een doodelijken slag toe te brengen. Terwijl
de verraders doodbloeden en hun gevechts-
doelmatigheïd verliezen, hebben onze troe
pen* een grooteren samenhang verworven en
zien zij hun gelederen aangroeien.
Onze aanvallende kracht wordt steeds groo-
ter. Op het oogeublik hebben wij eindelijk
een geweldige gemechaniseerde bewapening
tot onze beschikking. Wij hebben tanks en
een machtig vliegwapen. Tanks en vliegtui
gen zij onontbeerlijke wapenen voor het ver
slaan van den vijand, maar zijn niet vol
doende voor een zegevierend offensief. Gij
moet uw revolutionnairen wil in hun dienst
stellen.
Deze gemechaniseerde krachten moeten
gevolgd worden door de infanterie*
Na de voorbereiding door de luchtstrijd
krachten moet het uiteindelijk doel door u
bereikt worden na krachtige infanterie-aan-
vallen. Gij moogt nooit een eenmaal her
overde stelling weer afstaan. De infanterie
moet alles vernietigen, wat zal oveidrtijven
van de opstandige colonnes, teneinde zich
meester te maken van hun wapenen.
Luistert, kameraden. Vandaag, 29 October,
bij het aanbrekeh van den dag, zullen onze
artillerie en pantsertreinen het vuur op den
Vijand openen.
Opmiddellijk daarop zullen onze lucht
strijdkrachten verschijnen, bommen werpen
en den vijand met mitrailleurvuur najagen.
Na den luchtaanval zullen tanks zich op
den vijand werpen op de kwetsbare zijde en
paniek zaaien in zijn gelederen.
Dan zal het uur komen voor alle strijders
LARGO CABALLERO.
om van hun commandanten het bevel tot
het offensief te ontvangen, zich vurig in den
strijd te werpen, den vijand aan te vallen
cn hem te vernietigen. De verraders van hun
vaderland, die een klein contingent troepen
met behulp van leugens naar den dood lei
den, zullen aan afstraffing van het volk
krijgen.
Onze vrouwen, onze zusters en onze kin
deren, die hun slachtoffers zouden zijn ge
weest, zullen spoedig gered worden, dank zij
de kracht onzer wapenen. Voorwaarts kin
deren van het volk, arbeiders.
Een Russische beschuldiging.
Italiaansche steun aan de op
standelingen.
De Russische bladen berichten uit Parijs,
dat de Italiaansche vice-minister van lucht
vaart, generaal Valle, dezer dagen de vlieg
velden Ciamplino, Centocello, Guidonia en
andere heeft bezocht om vrijwilligers te
werven, welke de tlaliaansche regeering
met „bijzondere missie" naar Spanje wil
zenden. De voorwaarden voor dienstnemen,
waren 20.000 lire reiskosten, maandelijke
gage van 8000 lire, verhooging in rang na
terugkeer uit Spanje en een levensverzeke
ring van 100.000 lire voor iederen officier.
Een keus werd gemaakt uit de beste offi
cieren en het technische personeel. De uit
verkorenen werden naar Genua gezonden,
vanwaar zij naar Spanje gaan.
Een Italiaansch vlieger, die kort geleden
naar Mallorca is gezonden heeft zijn familie
medegedeeld, dat daar geen brandstof is
voor de toestellen en dat de bemanning
bijna honger lijdt. Gage wordt sedert een
maand niet uitbetaald en alle beloften,
welke hen in Italië zijn gedaan, zijn be
drog. Aangezien de Duitsche fascisten op
Malorca beter verzorgd worden dan de Ita
lianen komen herhaaldelijk ongeregeldheden
tusschen beide groepen voor.
Spaansche regeering publiceert
wreedheden der opstandelingen.
De leiding van het rechtscollege te Ma
drid heeft een document uitgewerkt, waar
in de opstandelingen van groote wreedhe
den worden beticht. Dit document is dooi
de Spaansche ambassade te Londen gepu
bliceerd. Het vermeldt, dat de opstandelin
gen in de door hen bezette gebieden stelsel
matig alle arbeiders, die in het bezit zijn
van lidmaatschapskaarten van vakvereeni-
gingen zouden doodschieten.
Te Sevilla zouden zij meer dan 3000 ar
beiders en boeren hebben gefusilleerd, ter
wijl te El Carpio bij Cordova 200 arbeiders
gedwongen zouden zijn geworden een groo-
ten kuil te graven, waarna zij werden ge
fusilleerd. Hun familieleden werden bij den
kuil ontboden en eveneens gefusilleerd.
Ook vrouwen zouden door de opstandelin
gen zijn mishandeld.
Niet-inmenging is een middel
om een Europeesche oorlog te
voorkomen.
Het Engelsche Lagerhuis is gisteren, naar
Reuter seint, bijeengekomen en begonnen
met de debatten over de Spaansche burger
krijg.
Dinsdag a.s. zal de Koning het Parlement
op plechtige wijze openen.
De debatten over den Spaansche burger
oorlog werden geopend met een verklaring
van den minister van buitenlandsche zaken,
Eden, die een historisch overzicht gaf van
de verschillende gebeurtenissen sedert het
uitbreken van .den burgerkrijg.
Wat de Sowjet-Russische beschuldigingen
aan het adres van Portugal betreft, verklaar
de spreker, dat men owr geen enkele in
lichting beschikt, welke deze beschuldigin
gen staaft, terwijl de niet-inmengingscom-
missie niet is kunnen ingaan op een be
schuldiging van Sovjet-Rusland alleen.
De niet-interventiepolitiek moet be
schouwd worden als de best geschik
te politiek, om den vrede in Europa
te handhaven en is niet uitsluitend
tegen de Spaansche règeering gericht
zooals sommigen beweren.
Tegenover de niet-inmenging staat als
eenige andere keuze, dat wordt toegestaan,
De zorg van de kleine staten
voor de toekomst.
Het spreekt vanzelf dat in onzen
tijd, waarin de groote mogendheden
zich tot de tanden wapenen, de klei
ne landen dit met groote bezorgd
heid gade slaan. En het zijn vooral
de kleine staten, die als bufferstaat
tusschen die groote landen inzit
ten, die het benauwd krijgen. Nu
men van den Volkenbond niets te
verwachten heeft, de voorbeelden
(China en Abessinië) zijn daarvoor
te sprekend, zoekt men naar een an
der houvast en dat meent men te
vinden, in een steun zoeken bij el
kander.
De kleine staten maken een tijd van zorg
door, schreef het Hbl. gisterenavond. Zij ge
voelen zich, bij het rijzen van de gewapende
kracht en politieke macht der staten, die de
democratiën bedreigen, van territoriale ex
pansie, van een imperium droomen, weer
even kwetsbaar, evenzeer bedreigd door de
onberekenbaarheid van het politieke lot.
De politieke moeilijkheden, waarmede een
land, als België thans worstelt, zijn een le
vendige illustratie van de zorgen, waarmede
de kleine staten, thans hebben te kampen.
De Kleine Entente is in het Zuid-Oosten
van Europa een ander sprekend voorbeeld
van de bezorgdheid, die er bij de kleine sta
ten bestaat.
De kleine staten van Oost-Europa voelen
zich nog kwetsbaarder dan België, omdat zij
voor een deel kunstmatige, broze mozaïe
ken zijn, samengesteld uit brokstukken van
oude staten, die streven naar hun herstel,
naar uitwissching van den smaad, hun aan-
gedaan. De staten der Kleine Entente lig
gen in den stormhoek van Europa, ingeslo
ten tusschen drie groote mogendheden,
Duitschland, Italië en Rusland, die tot de
tanden gewapend zijn, of bezig zijn met dit
nobele handwerk en wier lot onverbreke
lijk verbonden is aan het groote conflict, dat
zich reeds sedert lang afteekent.
Vooral Tsjecho-Slowakije streeft naar een
groot blok in Oost-Europa, van alle kleine
staten, die zelfstandig krachteloos, onder
ling aaneengesloten krachtig zouden zijn.
Er zijn voor de Kleine Entente
groote problemen aan de orde. Er
staan ernstige beslissingen voor den
boeg.
Het gaat om de vraag, of de Kleine
Entente zijn bondgenootschappen
zal handhaven of weder uiteenval
len in afzonderlijke staten, die ie
der een goed heenkomen zoeken.
Van het front te Madrid valt te ver
melden, dat de rechtschcn de stad rondom
bezet hebben. Generaal Franco heeft
aan de regeering te Madrid het ultimatum
gesteld, waarover we gisteren schreven en
waarin hij de stad aanmaant zich over te
geven. Madrid, is van de buitenwereld af
gesneden.
De laatste etaappe van den strijd gaat dus
beginnen en de regeeringstroepen zullen
zeker al het mogelijke in het werk stellen
om de overwinning van de fascisten te ver
hinderen. Doch het zal een vergeefschen
strijd worden, een strijd die duizenden
menschenlevens zal kosten en die zal ein
digen met een overwinning van de opstan
delingen.
Laat ons tenslotte nog vermelden, dat de
ingestelde commissie tot onderzoek van de
schending van de non-interventie bekend
gemaakt heeft dat zij geen enkel feit heeft
kunnen vaststellen.
Wie lacht daar
dat aan beide partijen wapens geleverd wor
den.
De Britsche regeering is van meening, dat
dit alternatief tot venvarring, internatio
nale wrijving en misschien zelfs tot een
oorlog zou kunnen leiden. Wat de Engel
sche regeering betreft, zij blijft haar tot nog
toe gevolgde politiek trouw en algemeen
wordt toegegeven, dat dit het middel is,
waarmede men hoopt de oorlogsgevaren te
beperken. Deze politiek werkt dan ook als
een ijzeren brandscherm.
Namens de arbeidersoppositie voerde
Greenwood het woord. Hij handhaafde het
standpunt, dat de Spaansche opstand een
samenzwering was, die zorgvuldig was voor
bereid en door buitenlandsche mogendheden
werd gesteund. Volgens Greenwood gaat
't hier niet om een strijd tusschen het fas
cisme en het communisme. Bovendien is de
niet-inmengingsovereenkomst ernstig ge
schonden, omdat de opstandelingen meer
wapens hebben kunnen krijgen dan de
Spaansche regeering.
DE SCH. 179 ZEER WAARSCHIJN
LIJK VERGAAN GEEN ENKEL
TEEKEN VAN HET SCHIP ONT
VANGEN
Nog een wrak gevonden
Nu gisteren nog heden eenig bericht om
trent den logger Sch. 179 van de reederij
v.h. Frank Vrolijk is ontvangen, neemt men
op Scheveningen algemeen aan, dat het
schip met man en muis is vergaan.
De meeste lichtmatrozen waren jongens,
van wie er een, M. Harteveld, zijn eerste
reis maakte.
De loodsboot van IJmuiden heeft een na
der onderzoek ingesteld naar de positie van
den mast, die voor de haven van IJmuiden
ronddreef. Gebleken is, dat het wrakstuk,
dat bestaat uit een afgebroken mast waar
aan nog iets vast zit, zich thans bevindt
400 m. Z.O. ten Oosten van de brulboei, dus
tusschen deze boei en de kust. Men heeft
nog niet kunnen vaststellen, van welk
vaartuig het wrakstuk afkomstig is.
Ruim 30 trawlers, welke door den storm
te IJmuiden werden opgehouden, hebben
Dondermorgen de visschershaven verlaten
en zee gekozen.
De matroos T. Toet, één der geredden
van den in de haven van IJmuiden veron
gelukten logger Sch. 68, die in het Antho-
niusziekenhuis werd opgenomen, is inmid
dels daaruit ontslagen.
Nader deelt men ons omtrent het onder
zoek van de loodsboot mede, dat de z.g.
streng het bovenste deel van den mast was
afgebroken en naar beneden is gehaald,
waarschijnlijk door het daaraan vastzitten
de zeil. Juist aan deze steng zou te zien
geweest zijn, van welke reederij het verlo
ren gegane schip was.
Een wrak angetroffen ter hoogte
van Castricum.
De van IJmuiden uitgevaren stoom-
treiler Beatrice van de reederij de
Vem te IJmuiden heeft op vier mijl
west, ten Noorden van Castricum
een wrak aangetroffen.
De kiel van het wrak steekt bo
ven water uit en levert eenig ge
vaar voor de scheepvaart op. Thuis
komende visschers zijn van een en
ander op de hoogte gesteld.
Voorts is te Egmond aan zee een
reddingboei aangespoeld, waarop de
letters L. T. 263 Conoord stonden
vermeld.
De mogelijkheid is niet uitgeslo
ten, dat er eenig verband tusschen
deze twee waarnemingen bestaat.
Uit de letters L. T. zou men kun
nen opmaken dat het hier een En-
gelsch bootje betreft uit de vis-
schersplaats Lowestoft.
De sleepboot Nestor van het Bu
reau Wijsmuller is gisteravond van
IJmuiden uitgevaren, teneinde een
onderzoek in te stellen.
Vanochtend zou ook de redding
boot van Egmond aan Zee erop uit
gaan om nabij het wrak poolshoog
te nemen.
Later op den avond wordt gemeld:
De sleepboot Nestor, van het Bureau Wijs
muller is tegen negen uur onverrichterzake
in de haven teruggekeerd. Bij daglicht zal
opnieuw een onderzoek worden ingesteld.
Van den Woensdag te IJmuiden binnen
gekomen motorlogger Martenshoek IJm.283
had de te Katwijk wonende stuurman L. H.
de giek tegen het hoofd gekregen, waardoor
zij een ernstige wonde gekwam. Hij werd
in IJmuiden door een dokter verbonden.
Het hospitaal-kerkschip De Hoop.
Het hospitaal-kerkschip De Hoop is van
zijn tweede reis onder de haringvisschers
op de Noordzee te IJmuiden teruggekeerd.
Het schip heeft een lange reis gemaakt,
duar het 58 dagen is weggeweest, terwijl
als regel de beide eerste kruistochten zes
weken duren, gelijk ook dit jaar met de
eerste reis het geval was geweest.
Op de zware thuisreis had men eenige
schade over dek bekomen doch verder was
alles wel aan boord van De Hoop.
De berging van de Sch. 68.
Het bergen van de in de buitenhaven
van IJmuiden verongelukte logger Sch. 68
is door assuradeuren opgedragen aan de N.
V. van der Tak's bergings-maatschappij te
Rotterdam.
Hoe de motortjalk „Albion ver
ongelukte.
Gistermiddag is de bemanning van de in
de Noordzee verongelukte motortjalk Albion
naar ons land teruggekeerd.
Een medewerker van de „Msb." had met
den te IJmuiden wonenden kapitein schip
per een onderhoud, waarbij hij het volgende
vernam.
De Albion was Donderdag 22 October met
ongeveer honderd ton groene erwten van
Rotterdam naar Boston (Lincolnshire) ver
trokken. Op den Nieuwen Waterweg had
men nog even pech met den motor, doch die
schade kon spoedig worden hersteld.
Nadat het schip zee gekozen had, begon
hot al meer op te briezen en Zaterdagmor
gen woei het al zoo hard, dat men het zeil
moest strijken en met den kop op de zee gaan
liggen. Elke overkomende zee was een bre
ker op het schip, waardoor veel schade werd
aangericht. Het water begon bovendien lang
zamerhand in de machinekamer te komen.
Aanvankelijk kon met het binnenkomende
water nog met de lenspomp bijhouden, doch
hoe woeliger de zee werd, hoe meer water
binnenkwam en ten slotte kon men haast
niet meer in de machinekamer verkeeren;
het water kwam zoo hoog, dat. het vliegwiel
van den motor er doorheen draaide.
Het schip werkte zwaar en werd als «In
speelbal heen en weer geworpen; rondslinge
rende werktuigen sloegen tot overmaat van
ramp de handpompinrichting kapot.
Toen werd de toestand hoogst kritiek en
des nachts om 12 uur besloot men noodseinen
te geven door het in brandsteken van in olie
gedrenkte lappen en dekens. Verschillende
schepen passeerden, doch de noodseinen
merkten ze blijkbaar niet op. Even scheen
het of redding nabij was, toen een trawler in
het zicht kwam, doch ook deze passeerde op
korten afstand.
Eindelijk kwam er redding opdagen; op het
Engelsche stoomschip Dewsbury van den
Hulldienst had men blijkbaar een goeden uit
kijk. Men zag dit stoomschip met groote snel
heid naderen. Er werd een boot gestreken en
naar de Albion geroeid.
Met achterlating van alle bezittingen kon
den de drie opvarenden het veege lijf redden
door van het achterschip der tjalk in de
boot te springen. Alleen had de kapitein
nog de scheepspapieren en het journaal uit
de kajuit kunnen halen. Bij het overgaan
op het stoomschip dreef de boot. weg, waarbij
het scheepsjournaal nog verloren ging.
Op het Engelsche stoomschip vond men
een zeer gul onthaal; met warme dranken
werden de verkleumde Nederlanders ver
kwikt.
Na aankomst in Huil stelden zij zich in
verbinding met onzen consul, waar een ver
klaring werd afgelegd over het gebeurde. In
het Zeemanshuis werd hun onderdak ver
leend tot de boot hen naar ons land zou
terugbrengen.
REGEERINGSBELEID GOEDGEKEURD.
De nieuwe Belgische
politiek aanvaard
In de zitting van gisteren heeft de Kamer
met 126 tegen 42 stemmen (tegen stemden
Rexisten, Vlaamsch-nationalisten) en 10 ont
houdingen, haar vertrouwen in het regee-
ringsbeleid uitgesprpken.
Hiermede is dus de nieuwe richting in de
Belgische politiek door een groote meerder
heid in het Parlement aanvaard.
Direct hierop volgde een interpellatie van
Rex over het verbod van de fascistische bij
eenkomst op Zondag j.1.
De Rexisten beriepen zich op hun grond
wettelijke rechten en protesteerden er tegen
dat zij door de regeering op een lijn worden
gesteld met de communisten.
Zij verwezen de bewering, dat Rex zou
worden gesteund met Duitsch geld naar het
Rijk der legenden en betuigden hun trouw
aan de natie.
Ook de Vlaamsch-nationalisten becritiseer-
den de regeering die zij er van beschuldigden
een Belgisch volksfront tot stand te willen
brengen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
verdedigde de houding der regeering.
Uit Harbour Grace naar Londen
vertrokken.
De Britsche vlieger Jim Mollison die
Woensdag uit New York vertrok en denzelf
den dag te Harbour Grace landde, heeft
thans den sprong over den Oceaan gewaagd
en is te 2.40 (G.M.T.) uur van New Found-
land gestart. Aanvankelijk was Mollison van
plan direct door te vliegen, daar hij ondanks
de slechts weerberichten wilde doorzetten.
Hij bedacht zich evenwel en sliep eerst een
nacht voor zijn plan definitief door te zetten.
Hoe de weersomstandigheden thans op den
Oceaan zijn is niet bekend.
PRACHTIGE SPRONG VAN RUSSISCH
ATHLEET.
3.48,2 m. zonder aanloop.
De Russische athleet Yoseliani heeft te
Tibes een schitterende prestatie geleverd,
door bij het verspringen zonder aanloop een
afstand van 3.48,2 m. te springen. Het wereld
record staat op naam van den Amerikaan
Ewry, die op 29 Augustus 1904 in St. Louis
een afstand van 3.47 haalde. De sprong van
Yoseliani zal echter niet als wereldrecord
kunnen worden erkend, daar Sovjet-Rusland
niet bij het internationale lichaam de
I.A.A.F., is aangesloten.
