De werkgelegenheid
Eenheid door
democratie
in onze scheepsbouw-
industrie
De ontploffingsramp te
Schiedam
Smokkelauto aangehouden
Noodlottige aanrijding
Rede van
minister Oud
„IN WEZEN ZIJN COMMUNISTEN EN
NATIONAAL-SOCIALISTEN HETZELFDE".
Wat in den aanstaanden zomer zal
moeten gebeuren, is voor allen
nog een gesloten boek.
's Gravenhage. Voor de Vrijzinnig De
mocratische Kiesvereeniging te 's-Graven-
h&ge heeft de minister van financien, mr.
P. J. Oud, gisteravond een voordracht ge
houden over „Nationale staatkunde".
De vergadering was zeer druk bezocht.
Voorzitter der vergadering was de heer R.
Winkel, die erop wees, dat dé vrijzinnig
democraten zoowel het nationaal-socialisme
als het communisme verderfelijk achten.
In plaats van onze volksvrijheden zouden
wij van deze richtingen ontvangen terreur
en dwang, een machtsstaat, waar geen
recht meer bestaat.
Minister Oud zeide, dat hij zijn onderwerp
aldus heeft geformuleerd, omdat bepaalde
groepen zich bij uitsluiting van andere
groepen „nationaal" noemen. De vraag of
men nationale staatkunde voert, hangt al
lerminst af van het schermen met het
woord nationaal. Integendeel, de groep,
die dat doet, voert een actie, zoo on-Neder-
landsch als zij maar kan zijn. Wanneer
men verder wil gaan in nationalen geest,
dient men voort te bouwen op hetgeen in
de traditie van ons volk gegroeid is.
Spr. wees op de groote beteekenis
van het staatsbestel, zooals wij dat
in Nederland hebben en de groote
waarde van de parlementaire de
mocratie. Hij trad in een histo
rische beschouwing, om te doen
zien, hoe ons staatsbestel is ge
groeid zooals het nu is. Nederland
was altijd het land der vrijheid en
der verdraagzaamheid. Wie klaagt
over een minder hoog peil der de
batten in onze openbare colleges,
verwijst spr. naar Thorbecke, die
het lage peil beschreef, waarop de
discussie stond in de gemeentera
den van zijn tijd, die niet in het
openbaar bijeenkwamen.. De groo
te beteekenis van het parlemen
taire stelsel is, dat het gezag ge
dragen wordt door vertrouwen en
niet door vrees, dat, wanneer er
een oogenblik geen evenwicht zou
zijn tusschen volk en regeering,
dit evenwicht kan worden hersteld
zonder schokken, revolutie of bur
geroorlog.
Regeering en Kamer zijn in de parlemen
taire monarchie twee zelfstandige machten,
aangewezen op samenwerking. Nooit kan er
Na de belangrijke op
dracht van de Bataafsche
's-Gravenhage: 5 November.
De belangrijke opdracht van de Ba
taafsche Petrolcum-Maatschappij aan
onderscheidene Nederlandsche
scheepswerven tot het bouwen van
tankschepen, is voor ons aanleiding
gewees, een bezoek te brengen aan
een der grootste scheepsbouwmaat
schappijen in ons land, de Rotter-
damsche Droogdok-Maatschappij. Wij
vonden de directie vanwege de de
zer dagen verstrekte opdracht van de
Shell-groep in een prettige stemming
en haar bereid, ons een kijkje te gun
nen in het bedrijf om zoodoende een
indruk te krijgen van den stand van
zaken in dezen voor talrijke andere
industrieën zoo belangrijke tak van
nijverheid in ons land.
Onze aandacht werd dan allereerst getrof
fen door een geweldigen stalen ronm de
R.D.M. 200, die in de toekomst zal toebehoo-
ren aan onzen grootsten zeestoomer, de
„Nieuw Amsterdam", van de HollandAme-
riaka-lijn. Van de 15.000 ton staalgewicht is
reeds 11.000 ton verwerkt. Alleen deze bouw
geeft reeds aan 1000 man hun dagelijksch
brood. Drie millioen nagels worden geklon
ken, aleer het zeekasteel de werf zal verla
ten. In April 1938 moet he afgeleverd wor
den, maar de te waterlating heeft reeds
plaats op 10 April van het volgend jaar.
Dan begint het zoogenaamde afbouwen te
water.
Op een andere helling bleek een tankboot
van 9000 ton vrijwel gereed te staan voor te
waterlating. Op stapel staat nog een 15.000
ton tanker, die gebouwd wordt in opdracht
van de Standaard Vacuum Voorts zagen wij
een onderzeeboot voor Polen in aanbouw in
de speciale onderzeehoot-hal, waarin er drie
tegelijk kunnen worden gemaakt. De K 14,
K. 15 en K 16 zagen hier destijds ook het le
venslicht.
Doordat op het oogenblik nogal wat repa
ratie onderhanden is een zeer belangrijke
onder meer aan een 22.000 ton tanker van
de Standard Oil heerschte er op de
scheepswerf een groote bedrijvigheid. Bij de
scheepsbouwmaatschappij „Nieuwe Water
weg", waaraan wij ook nog een bezoek
brachten met de meest luxueus ingerichte
van de 15 water-taxi's, der Rottcrdamsche,
op die manier een kloof ontstaan tusschen
legeering en volk, omdat bij oneenigheid tus
schen parlement en regeering een van beide
zal moeten wijken, wanneer een beroep op
de kiezers wordt gedaan. Partijvorming is
een der hoogste goederen van een volk, zij
beteekent het recht, zich te organiseeren met
gelijkgezinden, al is er op dit punt misbruik.
Dit misbruik tast de goede zaak zelf niet aan.
Stel daar nu tegenover wat zij voor voor
deden bieden, die een ander staatsbestel wil
len. Wie 'zegt, dat men zal moeten kiezen
tusschen communisme en nationaal-socia
lisme stelt de zaak volkomen fout voor, om
dat de keuze niet bestaat. In wezen zijn com
munisten en nationaai-socialisten hetzelfde
(Geroep: Zeer juist.) Baarbij is liet commu
nisme nog wat eerlijker. Een dergelijk stel
sel is voor Nederland volkomen onbruikbaar.
Eerste eisch van nationale staatkunde is
het, het parlementaire stelsel te behouden,
waarbij de politieke partijen zich de noodige
zelfbeperking hebben op te leggen. Het is
volkomen te begrijpen, dat men in dezen
moeilijken tijd critiek heeft. Maar daarom
werke men nog niet samen met groepen, die
het vertrouwen willen opzeggen aan de re
geering, zonder dat de voorwaarden aanwe
zig zijn, om een regeering te vormen, welke
meer het vertrouwen kan bezitten.
Wat moet nu de democratie zich voor
oogen houden indien zij staat voor de eco
nomische cn sociale problemen, die in dezen
lijd de aandacht, vragen? Zij moet allereerst
de omstandigheden in het oog houden waar
in wij leven. Men hoede zich ervoor, de
schuld van die omstandigheden te schuiven
op een bepaald stelsel.
Het groote probleem is hoe komen wij
tot een goede organisatie van het econo
misch leven, hetgeen gepaard dient te gaan
met een zich zooveel mogelijk treugtrekken
der overheid van de rechtstreeksche bemoei
ing. De volledige vrije verhoudingen zullen
echter naar spr. venvacht niet terug-
keeren. De organisatie worde echter zooveel
mogelijk overgelaten aan het bedrijfsleven
zelf. De overheid wake ervoor, dat het even
wicht tusschen de verschillende belangen
en groepen bewaard blijve. Nationale staat
kunde dient niet de groepen tegen elkaar
op te zetten, maar vordert dat men eerlijk
tracht te zoeken naar het gemeenschappelijk
belang. Dat geldt ook voor de houding dei-
politieke partijen in ons land onderling. Er
zijn nu eenmaal extremistische groepen, die
zich buiten de volksgemeenschap stellen.
Voorbeelden daarvan zag men toen de regee
ring genoodzaakt werd den gouden stan
daard los te laten.
In den verkiezingsstrijd moet de strijd
gaan tusschen de belagers van ons staat
kundig stelsel. Wanneer men gezamenlijk
strijdt, behoeft men zijn beginselen niet prijs
te geven. Dit hebben de leden van het. kabi
net ook niet gedaan. De politieke partij moet
zich voelen als een deel der groote gemeen
schap van het Nederlandsche volk. Zij voere
den strijd met groote waardigheid. De par
tijen zullen elkander na de verkiezingen
meer noodig hebben.
Wat in den aanstaanden zomer zal moe
ten gebeuren is voor allen nog een gesloten
boek.
Maar naar sprekers inzien zal de zaak
zoo staan, dat noodig zal zijn samenwerking
van allen, die van goeden wille zijn.
Uitgesloten zal slechts dienen te worden
degenen, die zichzelf bij voorbaat uitsluit
Samengewerkt dient dus te worden om te
voeren een echt Nederlandsche politiek.
(Luid applaus).
Droogdok-Maatschappij, die de „Nieuwe Wa
terweg' in 1925 overnam, was echter de be
drijvigheid veel minder groot. Hier zagen wij
niet minder dan 7 hellingen leeg staan. De
directie verklaarde ons, dat dit reeds eenige
jaren het geval is.
Onze totaalindruk was, dat er, de omstan
digheden in aanmerking genomen, op het
oogenblik vrij veel te doen is in onze
sclieepsbouwindustrie, maar dat er zelfs op
de drukste momenten van een werken op
normale capaciteit geen sprake is. De direc
tie van de Rotterdamsche Droogdokmaat
schappij bevestigde onzen indruk. Zoo had
zij in normale omstandigheden omstreeks
5500 menschcn aan het werk, terwijl dit aan
tal nu 3000 bedraagt. Dit is intusschen toch
weer een aanmerkelijke vooruitgang, verge
leken hij eenige jaren terug. In de diepste
depressie kan aan niet meer dan 1500 man
arbeid gegeven worden.
Op onze vraag of de opdracht van de Ba
taafsche van veel invloed zal zijn op de
werkgelegenheid, ook in de metaalindustrie,
werd geantwoord, dat, hoewel zij er zeer ver
heugd over is en erkentelijk jegens de op
drachtgeefster, men den invloed niet moet
overschatten, die hierdoor zal worden uit
geoefend op de werkloosheid, waarmede wij
te kampen hebben, aangezien het hier nor
male aanvullingen betreft voor de tankvloot
van de Bataafsche.
Wij brachten tenslotte het gesprek op den
iunvloed der devaluatie van den gulden op
dit bedrijf. De directie bleek daarvan geen
overdreven optimistische verwachtingen te
hebben. Op het oogenblik zijn weinig bestel
lingen onderhanden, hetgeen mede oorzaak
vindt in de onzekere maand die achter ons
ligt en waarin prijsbepaling uiterst moeilijk
was. De groote tanker voor de Bataafsche is
voor den nieuwbouw de eerste bestelling
sinds Januari
Bovendien dient men te bedenken, dat
het belangrijkste onderdeel van het schip,
het staal, geheel uit het buitenland komt.
Het voornaamste materiaal is dus duurder
geworden. Natuurlijk staat hiertegenover
een betere concurrentiemogelijkheid op de
wereldmarkt, althans zoolang de looncn
niet stijgen. De omstandigheid, of de be
stellingen uit het buitenland nu ruimer
zullen gaan toevloeien, aldus verklaarde
de directie ten slotte, hangt grootendeels
af van maatregelen, die het buitenland
eventueel weer zal treffen, om nu zich
zelf de concurrentiemogelijkheid niet klei
ner te maken.
De opleving in de haven heeft natuurlijk
ook een gunstigen invloed op de reparatie,
hoewel dit werk veelal van buiten moet
komen. Het scheepsbouwbedrijf is zeer af
hankelijk van den bloei van den handel
in het algemeen.
Depreciatie-percentage
van den gulden
De koers van den dollar schommelde gis
teren om de f 1.85, hetgeen neerkomt op
een depreciatie van den gulden van 20.6
percent.
NATIONALE DEMONSTRATIES TE
AMSTERDAM. DE NEDERLAND
SCHE BOER IS DEMOCRAAT VAN
NATURE. WIJ HEBBEN TE
STRIJDEN TEGEN DEN GEEST
VAN KANKEREN EN HAAT-
ZAAIERIJ.
AMSTERDAM, 4 Nov. Gisterenavond is
te Amsterdam in de Apollo-hal door de Ne
derlandsche beweging voor „Eenheid door
democratie", een nationale demonstratie ge
houden. De groote zaal was tot de laatste
plaats bezet.
Als eerste spreker trad op de heer H. D.
Louwes, lid der Tweede Kamer over: „Boe
renstand en démocratie". Een oude volkswijs
heid zegt, zei spr., dat men dikwijls gestraft
wordt aan dat lid, waarmede men het meest
zondigde. Geldt dit ook niet eenigermate voor
de verhouding: democratie en boerenstand?
Men moet hier natuurlijk goed onderschei
den. Fouten, misstanden, privileges, onrecht
vaardige toestanden, en hun tegendeel, die
onder een bepaalden staatsvorm voorkomen,
worden dikwijls aan den staatsvorm toege
schreven terwijl zij in werkelijkheid ook
onder een ander bestel voorkwamen of zul
len voortduren.
Om een voorbeeld te noemen: de positie
nu van den boerenstand op het terrein der
economie, der openbare meening en der poli
tiek was en is een heel verschillende in
Duitschland en in Nederland. De Duitsche
boerenstand genoot voor en onder het Kei
zerlijke regiem en dat der republiek zoowel
als ónder het huidige meer achting en on
dervond heel wat meer economische hulp
dan de Nederlandsche. En geen verandering
van regiem zal den Nederlandschen boeren
stand op zijn juiste plaats brengen, maar al
leen de juist toegepaste selfhelp, over vele
jaren. En toch hoort men nu steeds weer de
goede positie, die de boerenstand nu in
Duitschland geniet, toekennen aan het nati-
onaal-socialistische regiem en wordt de de
mocratische regeeringsvorm in Nederland ge
heel belast met wat onze nationale boeren
stand ontbeert.
Zie hier een der oorzaken, dat er m boe-
renkringen bij velen het besef leeft, dat wij,
om betere toestanden te krijgen een anderen
staatsvorm moeten hebben, die van het na
tionaal-socialisme met als primaire figuur
de leider en een andere maatschappij vórm:
die der corporatieve gedachte.
Het gaat er nu hier om aan te toonen dat
men aldus doende den verkeerden weg be
wandelt en van den wal in de sloot dreigt
te geraken.
De Nederlandsche boer is democraat van
nature: eenige meer rustige jaren opvoe
dend en voorlichtend werken en velen zou
den de democratische gedachte niet hebben
verlaten. Nu moet de democratie en niet
alleen met woorden, maar vooral ook .met
daden met te grooter kracht' strijden om
de ziel van den bóer, den Nederlandschen
bodembewerker, om 't even of hij akkerhou
wer, veehouder of tuinder is.
De Nederlandsche hoer is democraat van
nature. Onze boerenorganisatics zijn alle
zuiver democratisch opgebouwd. De hoogste
macht berust bij de algerneene vergadering,
die bijna altijd het geheime, directe kies
recht der. leden ként.
De boer moet in eigen zaken zelf de teu
gels hebben. En dit dan zoo opgevat, dat
niet een leider zal bepalen wie de boeren-
organisaties zal besturen, maar de boer zelf.
Democratie en nationaal-socialisme zijn
twee zoo verschillende staatsvormen, dat
men alleen principieel en weldoordacht een
keuze kan doen. Nooit of te nimmer mag
men terwille van stoffelijke belangen of ge
krenkt rechtsgevoel van de democratie naar
het nationaal socialisme overgaan, want wat
men dan zou kunnen verkrijgen zal altijd
te duur gekocht blijken te zijn. Het gaat
hier om waarden, die voor geen goud en eer
mogen worden verwisselt.
Spr. gaat dan de invloed van de
landbouwcorporaties na en besluit:
Laat de Nederlandsche boerenstand
zich goed rekenschap geven van
wat een regeering volgens het lei
dersbeginsel beteekent. Nu heeft
hij zeker ernstige grieven en recht
matige verlangens. En hij zal taai
moeten strijden om die grieven op
te heffen, die verlangens vervuld te
krijgen. Maar de baan is vrij voor
zijn energie-ontplooiing naar alle
kanten. Hij mag vrij strijden voor
zijn invloed op de openbare mee
ning. Niets weerhoudt hem al zijn
krachten in te zetten.
Laat onze democratie begrijpen, dat het
voor haar zooals voor alle wetgevers
van Mozes af een groote taak is een
krachtigen, eigen-geërfden talrijken Neder
landschen boerenstand te behouden. Boe
renland in boerenhand is meer dan een
nationaal-socialistische gedachte, het was
en is het richtsnoer voor alle goede agra
rische politiek vanuit het grijs verleden
tot op den huidigen dag.
De volgende spreker, ds. W. Banning,
behandelde het onderwerp: „democratie als
eisch van menschelijkheid."
De inhoud van het woord „menschelijkheid"
wordt bepaald, zei spr., door de wijze waar
op wij het wezen van den mensch zien.
Men kan den mensch noemen een met ver
stand begaafd roofdier of een verachtelijk
kuddedier, dat met angst-aanjaging moet
worden geregeerd of als een zedelij k-gees-
telijk wezen dat met een bestemming in
het leven staat. De beide eerste opvat
tingen voeren tot absolutisme en dictatuur
de laatste tot democratie in maatschappij en
staat. Democratie ziet de maatschappij als
een zedelijk organisme, dat het geestelijk
wezen des menschen, zijn bestemming tot
vrijheid heeft te dienen.
Daarom stelt zij voor het maatschappe
lijk leven haar cischen van menschelijkheid,
vorm zij een openbare moraal, waarin drie
kenmerken wezenlijk zijn: le. onderlinge
waarachtigheid en openbaarheid; 2e. goede
trouw; 3e. eerbied voor den medemensch.
Deze eischen geiden niet alleen voor de
partij, geloofs- of volksgenoot, maar behoo-
ren algemeen te gelden. Dictatuur en abso
lutisme zijn zedelijke gevaren omdat zij de
genoemde eischen principieel (en practisch)
verwerpen. Democratie eischt het goed func-
tioneeren van een openbare meening ter
wille der waarheid. Het volk wil zichzelf op
voeden tot verantwoordelijkheid. Het is
dwaasheid te meenen, dat democratie en
sterk gezag elkaar uitsluiten.
De vraag is, of het gezag wordt gedragen
door vertrouwen en gecorrigeerd door de
vrije openbare meening. Door deze wil tot
zelfopvoeding en verantwoordelijkheid in de
arbeidersklasse te wekken heeft het socia
lisme zijn beschavingswerk in dienst der de
mocratie verricht. Democratie is een zaak
van beginsel, karakter en geestkracht. Zij
wil van ons volk geen slaven maken, zij
vernedert de menschen niet tot gedresseerde
dieren, zij stelt haar eischen van mensche
lijkheid.
Mr. J. J. R. Schmal sprak vervolgens over
„Christendom en democratie".
De tijden aldus spreker, zijn zwaar nati
onaal en internationaal Ons werelddeelstaat
op den tweesprong. Democratie of dictatuur
welke van deze twee wegen zal men in
slaan?
Wat Nederland betreft, hebben wij aan
een nieuwe keuze geen behoefte. Wij heb
ben in ons land nog vasten grond onder
de voeten: onze beproefde staatsinstellin
gen leenen zich blijkens de ervaring van
bijkans een eeuw wel degelijk voor de ver
wezenlijking van hetgeen ons gemeenschap
pelijk willen en werken nastreeft.
In een democratisch, alleen in een de
mocratisch land, rekent men met de rechten
van de minderheden. De toekomst der
geestelijke vrijheid is alleen verzekerd daar,
waar bij de politieke gedachtenwisseling,
zonder aanzien des persoons, ieder ernstig
man zijn kans krijgt.
Intusschen heeft wie onze Nederlandsche
democratie wil houden meer dan enkel de
plicht tot democratisch verweer. Hij heeft
ook de plicht tot zelfbezinning.
Het is aan deze overweging, dat spreker
de vrijheid ontleent met een enkel woord
over christendom en democratie te spreken.
Er zijn achtenswaardige menschen, die het
christendom tegen de democratie in be
scherming meenen te moeten nemen. Er zijn
anderen, die meenen, dat omgekeerd de de
mocratie tegen het christendom moet wor
den beschermd. Beide groepen hebben dit ge
meen, dat zij christendom en democratie als
tegenstelling zien, of christendom of demo
cratie, ziedaar hun gedachtengang. En
christendom èn democratie, dat is die van
spreker. Geen echter, geen blijvende demo
cratie dan die gedragen wordt door het
christelijk besef.
In den totalen staat, die zich van
alle levensverhoudingen meester
maakt, zien wij zonder onderscheid
een ernstig evaar. Wij hebben even
wel te bedenken, dat zulk een totale
staat ten slotte ook int een democra
tische gemeenschap kan opkomen.
Slechts, indien men de autonomie
der onderscheiden levenskringen als
scheppingsorde eerbiedigt, is de toe
komst der vrijheid verzekerd.
Het is daarom, dat spreker waarschuwt
tegen iedere poging om den boom der vrij
heid te verplanten. Hij leeft, hij kan alleen
leven daar, waar hij van nature thuis is,
in christelijken bodem. Alleen het christen
dom biedt een waarborg voor de toekomst
der democratie.
Tenslotte voerde het woord Dr. II. Faber
met het onderwerp: „Onze strijd".
Deze avond, zei spr., is een getuigenis. Hier
hebben niet enkele individuen voor zichzelf,
maar hier heeft het Nederlandsche volk door
vertegenwoordigers van verschillende volks
groepen heen getuigd van zijn geloof in de
democratie en van zijn wil om aan de toe
komst te houwen.
Een van de stuwkrachten van onzen arbeid
is, dat wij houden van ons land en ons volk.
Wij kunnen trots op ons volk zijn. Wij willen
de lijn der historie met zijn hoogtepunten
en dieptepunten voortzetten en weten ons
Woorden van danlt van de directie
van Wilton voor de ondervonden
hulp.
SCHIEDAM, 4 November De directie
van Wilton, Fijenoord, verzoekt ons het
volgende te willen mededeelen:
De ontploffingsramp aan boord van het
Grieksche tankschip „Petrakis Nomikos"
op Zaterdag 31 october j.1. valt thans in
haar gevolgen te overzien. Ter wille van
een regelmatige voortzetting onzer werk
zaamheden, is op ons verzoek het schip uit
onze haven verwijderd en het onderzoek
naar de oorzaak behoort tot de taak der
daartoe gestelde autoriteiten. Omtrent de
vermoedelijke aanleiding ontbreekt op het
oogenblik elk gegeven.
Onze gedachten in deze dagen blijven in
de eerste plaats uitgaan naar hen, die bij
de uitoefening van hun beroep het leven
hebben moeten laten of zwaar werden ge
wond en naar hen, die bij het reddings
werk gedood en gekwetst werden. Onze
deernis met hun lot valt niet onder woor
den te brengen.
'Naast de deelneming, die wij persoonlijk
ten aanzien van nabestaanden der slacht
offers en van gewonden hebben kunnen
betrachten, voelen wij behoefte om ook
langs deze weg te getuigen van onze dank
baarheid jegens vele personen en instellin
gen, die in moeilijke omstandigheden hulp
hebben verleend of aangeboden. Op den
voorgrond mogen wij wel de manschappen
van de rcddingscolonnes onzer werf, van
het roode Kruis en van de gemeentelijke
diensten van Schiedam plaatsen. Politie,
brandweer en ziekenhuis hebben onschat
bare diensten bewezen. Ook de dr. Nolet-
stichting te Schiedam, de in die gemeente
gevestigde doktoren, het personeel van de
vorbandkamers van ons eigen bedrijf en
dat door andere ondernemingen ons wel
willend ter beschikking gesteld, hebben door
hulpvaardigheid uitgemunt. De gemeentelij
verantwoordelijk voor de toekomst van ons
land.
Wij. willen nationaal zijn in den breeden
zin van het woord en de hand reiken aan
ieder, die mede wil werken aan het behoud
en de versterking der hoogste goederen van
onze nationale cultuur in aansluiting aan
onze eigen traditie.
Naar onze overtuiging raakt de gezonde
critiek meer de democraten dan het demo-
era! isch beginsel. Tot de verdediging en ver
sterking van dit beginsel hebben wij ons
aangegord. Wij hebben daarbij te strijden
tegen een geest van kankeren, partij-egoisme
en haatzaaierij zooals die zich in de dicta
tuurpartijen van nationaal-socialistischen en
communistischen kant openbaart.
Het blijkt meer en meer, dat het Neder
landsche volk ontwaakt. Op 27 Juni '35 werd
„Eendracht door democratie" opgericht met
71 leden. 1 Januari 1936 waren er 1.000, op 27
Juni 1936 3.000 en thans staan meer dan 6000
Nederlanders van allerlei politieke en gods
dienstige schakeering in onze gelederen, ter
wijl de laatste weken gemiddeld 60 nieuwe
leden per dag werden ingeschreven. Deze
nationale demonstratie is de inzet van onze
winteractie. De beweging heeft de colpor-
tagerelletjes en het verstoren van vergade
ringen niet van noode om de ziel van ons
volk te winnen, maar zal in beheerschte
kracht en rustig onder smaad en verdacht
making van haar tegenstanders voorwaarts
gaan om haar werk te doen tot verdediging
en vernieuwing der waarachtig Nederland
sche democratie.
De vergadering werd besloten met het
zingen van ons volkslied.
Ambtenaren van invoerrechten en accijn
zen hadden er de lucht van gekregen, dat
Dinsdagavond een luxe auto vol smokkel
waar vanuit België in de hoofdstad zou arri-
veeren. Op de Weesperzijde waarlangs zij
de stad moesten binenkomen, werden posten
uitgezet, terwijl ook de motorpolitie met
eenige manschappen aanwezig was.
Men hoefde niet lang te wachten, aldus
de „Msb.", want al spoedig naderde met
groote snelheid de gesignaleerde auto, waar
van alleen het nummerbord niet, klopte*
Eenige ambténaren sprongen midden op den
weg en slaagden er in den bestuurder tot
stoppen te dwingen. Aan alle zijden werd
de auto omringd, terwijl den inzittenden be
vel werd gegeven om uit te stappen. Mop
perend en uiterlijk verwonderd voldeed men
aan dit bevel, doch zoodra zij buiten den
wagen stonden, trachtten zij er tusschen uit
le knijpen. Een van hen hield een passee-
rende taxi aan, doch nog voordat de vijf man
gelegenheid hadden gehad om in te stappen,
was de jnotorpolitie er reeds bij, die hen
van hun voornemen afbracht.
Inmiddels hadden de ambtenaren van de
invoerrechten en accijnzen reeds ontdekt, dat
achter de kussens in de auto een geheime
bergplaats was gemaakt, die geheel gevuld
was met honderden boekjes sigarettenpapier,
waarvoor geen invoerrechten waren betaald.
Tevens trof men een aantal nummerplaten
aan, die alle een verschillend nummer droe
gen, zoodat het mogelijk was de auto telkens
van nummer te doen laten veranderen. Het
blpek ook. dat voor- en achternurnmerbord,
die op het oogenblik van de aanhouding aan
de auto bevestigd waren, een verschillend
nummer droegen.
De vijf inzittenden van de auto werden
naar het bureau Linnaeusstraat gebracht,
waar procesverbaal is opgemaakt. Auto en
smokkelwaar zijn in beslag genomen.
Van zijn fiets afgeslingerd door
aanrijdende vrachtauto en op
slag gedood.
Lekkërkerk, 4 November Op den Lek
dijk heeft gistermiddag een ernstig onge
luk plaats gehad, waarbij de dertig-jarige
mevrouw de Lange van haar fiets werd ge
slingerd, van den dijk viel en op slag werd
gedood.
Mevrouw de Lange fietste met haar echt
genoot naar Bergambacht en werd op den
Lekdijk aangereden door een vrachtauto
uit Schoonhoven. Zij werd van de fiets ge
slingerd cn rolde van den dijk af.
ke geneeskundige dienst te Rotterdam heeft
op bewonderenswaardige wijze medewerking
verleend en tijdig maatregelen genomen,
om bij een uitbreiding van de ramp de
slachtoffers te kunnen helpen. Verder is
ons deskundige hulp van verschillende zij
den en door verschillende inrichtingen en
ondernemingen in zoo ruime mate aange
boden, dat er voor ons reden te over is orü
onze erkentelijkheid daarvoor in grooteren
kring bekend te maken.
Wegens den eenvoud, waarmede algemeen
onder het dreigend gevaar de eigen veilig
heid werd achtergesteld bij een zeer hooge
opvatting van plicht en naastenliefde, ont
houden wij ons van het vermelden van na
men. Wel stellen wij er prijs op te verkla
ren, dat geen oogenblik een paniekstemming
heeft geheerscht, daar zulke veronderstel
lingen te kort zouden doen aan de onver
schrokkenheid en opofferingsgezindheid,
welke hier als goede in ons volk aanwezige
eigenschappen aan den dag zijn gelegd en
die ons met bewondering en dankbaarheid
hebben vervuld. Wij mogen ook een woord
van hulde niet achterwege laten voor of
ficieren en bemanning van het Grieksche
schip en voor die van Nederlandsche en
buitenlandsche aan onze werf ligende sche
pen, welke zich volkomen disciplinair heb
ben gedragen.
Begrafenis van drie slachtoffers te
Schiedam.
Schiedam, 4 November. Drie van de
slachtoffers van de ontploffingsramp, zijn
gistermiddag onder buitengewoon groote
belangstelling ter aarde gedragen.
Het was het stoffelijk overschot van den
heer C. Nieuwenhuyse, in leven hoofdop
zichter bij de gemeentewerken, die in zijn
functie van kringcommandant van de Schie-
damsche brandweer op het noodlottige schip
om het leven is gekomen.
Verder het stoffelijk overschot van den
agent van politie J. J. Hoek en tenslotte dat
van den heer M. Nieuwst raten, een arbei
der van Wilton, Fijenoord.
Door velen werd deze drievoudige droeve
plechtigheid bijgewoond. Verscheidene kran
sen dekten de baren.
