DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Frankrijk's
vredestaak
Luchtbombardement
op Madrid duurt voort
KIJKEN is KOOPEN kj CLOECK
Moogoolsche inval
in China
►\kjaar^cer
Oostenrijk erkent het
Italiaansche imperium
„De familie der
naties"
Dc Driemogendheden-
conferenfie
Buiienlandsch
Overzicht
Militair vliegtuig
neergestort
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1936. 80e Jaargang. No. 10111.
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
Yvon Delbos doet op wapenstil
standsdag een beroep op alle
vrienden van den vrede.
Parijs. De Fransche minister van bui-
ïenlandsche zaken heeft gisteravond voor de
Carnegie-stichting voor den internationalen
ivrede een voordracht gehouden over „de
Fransche opvatting van familie der naties".
De minister zeide o.m., dat Frankijk blijft
gelooven, dat de volken, bewust van hun
binnenlandsche solidariteit, zich kunnen en
moeten verheffen tot het bewustzijn van in
ternationale solidariteit.
De methodes om daartoe te geraken blij
ken ongetwijfeld verschillend naar gelang
.van de werelddeelen. Spr. zeide er evenwel
zeker van te zijn, dat Amerika en Frankrijk
hetzelfde ideaal hebben dat van de men-
schelijke broederschap.
Delbos herinnert vervolgens aan de ge
weldige verwachting, welke werd gewekt
door den wapenstilstand van 11 November
1918 en op het beroep van Wilson tot orga
nisatie van den vrede. Na bevestigd te heb
ben, dat Frankrijk in de eerste rij blijft der
genen, die een alomvattende familie willen
vormen, en er aan herinnerd te hebben, dat
de geschiedenis het bewijs levert, dat de
heerschappij van het geweld nooit anders
dan tot bloedige conflicten heeft geleid, wees
de minister op de noodzakelijkheid voor de
democratische volken, hun bemoeiingen te
verdubbelen om hun vrije orde over te plan
ten in het internationale leven.
Delbos besloot: het evenwichtig en
heilzaam spel der interne instellin
gen van de democratische volken,
moet worden uitgebreid tot regelin
gen op het gebied van de aangele
genheden der wereld.
De kampioenen van den vrede
zijn talrijk en sterk genoeg om alle
moeilijkheden te overwinnen, indien
zij zich weten te vereenigen en in
dien zij overtuigd zijn het te willen.
Deze organisatie is mogelijk, omdat het
gevoel en het verstand bij deze beslissing
samengaan. Het komt me voor, dat dit thans
MINISTER DELBOS.
te ontkennen heiligschennis zou zijn, een
beleediging jegens de levenden en jegens
de dooden. Spr. geloofde op dit punt de tolk
te zijn der gevoelens van alle Franschen.
Herbewapening van Hongarije.
Gelijke zienswijze van Duitsch-
land en Italië ten aanzien van
de consolidatie van het Donau-
bekken.
Door de informatorische besprekingen
met Ciano kan naar volgens het Duitsche
nieuwsbureau verklaard wordt, de Oosten-
rijksche regeering zich een duidelijk beeld
vormen van hetgeen bij het bezoek van Ci
ano aan Duitschland besproken is. en voor
al van de Duitsche zienswijze van het vra-
gencomplex „dat op de consolidatie van
het Donaubekken betrekking heeft.
Aan een formeele uitbreiding van de pro
tocollen van Rome zou niet gedacht zijn,
doch wel kan gewezen worden op de moge
lijkheid van uitbreiding van het terrein
van actie in de richting van Duitschland.
Overigens zullen de onderhandelingen niet
slechts betrekking hebben op de kwesties
der erkenning van het nieuwe Romeinsche
keizerrijk door Hongarije en Oostenrijk,
doch vooral ook op de houding dezer sta
ten en Italië jegens de Volkenbond. Mocht
de kwestie van het legitimisme besproken,
worden ,dan kan, in tegenstelling met an-
dersluidendede geruchten, slechts het niet
actueel zijn van deze kwestie de grond
slag van dergelijke besprekingen zijn.
Mussolini staat sympathiek te
genover de restauratie
De leider der Oostenrijksche legitimis
ten heeft tegenover den correspondent van
de „Esti Kurir" het volgende verklaard:
In het bewustzijn van mijn ver
antwoordelijkheid verklaar ik, dat
Mussolini algeheele sympathie koes
tert voor het denkbeeld der restau
ratie in Oostenrijk, alsmede in Hon
garije.
Men schrijft veel dingen omtrent mijn be
zoek aan Rome, die niet juist zijn. Zoo zijn
o.a. de berichten omtrent een op handen
zijnde legitimistische actie niet juist. Ik
ben evenmin naar Rome gegaan om een
huwelijk van Otto voor te bereiden.
Naar de Londensche „Evening Standard"
intusschen verneemt, zou de vertegenwoordi
ger van Otto van Habsburg, baron Weisner,
eerstdaags naar Londen reizen, om de Brit-
sche autoriteiten te polsen nopens de kwestie
van het herstel der Habsburg-monarchie in
Oostenrijk en Hongarije.
Toch de Hongaarsche herbewa
pening?
Een speciale verslaggever van het revision-
nistisch orgaan „Pesti Hirlap" te Weenen
verneemt, dat ter drie-mogendheden-confe-
rentie de herbewapening van Hongarije zal
worden besproken en voorbereid. Geen en
kele definitieve verklaring zou echter dien
aangaande te verwachten zijn vóór het be
zoek van Horthy aan Rome.
Wat de reactie bij de kleine entente be
treft, is hooger bedoelde correspondent van
oordeel, dat deze landen, gezien de interna
tionale situatie, zich wel niet tegen een her
stel der Hongaarsche rechtsgelijkheid zullen
verzetten.
De Hongaarsche wenschen moe
ten voorzichtig naar voren wor
den geschoven.
De Hongaarsche minister van buitenland-
sche zaken, Kanya. heeft in de gister ge
houden bijeenkomst der drie mogendheden
den wensch van Hongarije inzake rechts
gelijkheid tot uitdrukking gebracht en zijn
conferentiegenooten verzocht dezen eisch te
willen steunen. Hij is er weliswaar in ge
slaagd hun principieele toestemming te ver
krijgen, maar niet de conferentie te leiden
in de richting van een te merkbare mani
festatie dezer goedkeuring.
Men gelooft dat, indien het slotcommuni
qué deze kwestie der rechtsgelijkheid zal
vermelden, het slechts in gematigde termen
zal zijn en op een wijze, welke verre zal
zijn van polemisch.
SPANJE
Geen wijziging
in den toestand
DE REGEERINGSTROEPEN BLIJ.
VEN ALLE BRUGGEN OVER DE
MANZANARIS BEHEERSCHEN
Gisterenmiddag om half vier hebben de
reehtsche troepen, die geconcentreerd lagen
in en om het Casa de Campo, getracht over
de Puento del Rey te komen, een der brug
gen over de Manzanares, om op die wijze
het Noorder-station te kunnen innemen.
Volgens den correspondent van Havas te
Madrid, zijn zij hier niet in geslaagd en heb
ben de regeeringstroepen hen gedwongen
zich terug te trekken. De reehtsche troepen
schijnen dus weinig of niet te vorderen. Dit
blijk eveneens uit de communiqué's van
reehtsche zijde, die kort en nietszeggend als
zij zijn, in hoofdzaak te verstaan geven, dat
de toestand aan het front te Madrid onver
anderd is gebleven en dat alle tegenaanval
len der regeeringstroepen zijn afgeslagen.
Radio-Sevilla wijst er voorts op, dat het tra
ge tempo, waarin de bezetting van de stad
geschiedt, normaal is, gezien de uitgestrekt
heid van de stad. Voorts is het een gevolg
van de noodzakelijkheid om de achterhoede
op onberispelijke wijze te organiseeren. In
tusschen beheerschen de regeeringstroepen
nog alle brughoofden aan de Manzanares en
blijven de vliegtuigen der reehtsche troepen
de hoofdstad bombardeeren. Verscheidene
universiteitsgebouwen zijn hierdoor bescha
digd.
Een bijzondere correspondent van Havas
heeft voorts een bezoek gebracht aan de ge
vechtsterreinen om de hoofdstad. In het bij
zonder aan de streek tusschen Estremadura
en Villaverde. Voorts bezocht hij de stellin
gen der regeeringstroepen tusschen Estrema
dura en het kerkhof van San Isidoro. Daar
heeft hij een heftig artillerie-gevecht tus
schen reehtsche en regeeringstroepen meege
maakt. Legioensoldaten en Mooren verlieten
Hieronder:
Een beeld aan den rand van de hoofd
stad Madrid, waar de opstandelingen bin
nendrongen.
hun stellingen voor den aanval, maar door
het vuur der regeeringstroepen zagen zij
zich binnen korten tijd genoopt zich terug
te trekken.
Beschieting van Madrid weer
begonnen.
Gistermiddag seinde United Press uit
Madrid:
Om vijf uur hedenmiddag is de beschieting
van Madrid met volle kracht hervat. Tot dan
toe had er een betrekkelijke rust geheerscht.
In den loop van den dag is de beruchte
Catalaansche syndicalistenleider Dirruti in
Madrid aangekomen, om het bevel over de
Catalaansche troepen op zich te nemen. De
1500 Catalanen, die zich reeds in de hoofd
stad bevinden, zullen door andere colonnes
worden gevolgd.
Om vijf uur hedenmiddag weerklonken,
zooals gemeld, de eerste salvo's der nationale
artillerie en weldra spuwden alle kanonnen
der witten hun dood en verwoesting bren
gende projectielen tot in het centrum der
stad. Vele huizen, met name in de voorste
den, zijn in brand geschoten.
Azana over den burgeroorlog.
Barcelona. President Azana heeft te
Mont Serrat een groep Fransche journalis
ten ontvangen, die door Companys waren
uitgenoodigd naar Barcelona te komen. Hij
verklaarde te Montserras eenige dagen rust
te nemen., Ondervraagd aangaande den bur
geroorlog, zeide hij, dat Madrid niet zou
vallen en dat zelfs indien de hoofdstad zou
vallen, de strijd zou worden voortgezet.
„Wij strijden niet", zoo zeide hij, „voor de
vrijheid van Madrid, doch voor de vrijheid
van geheel Spanje".
Martinez Barrio zou verdere
weerstand nutteloos achten.
Teneriffe. De radioclub deelt mede, dat
Martinez Barrio, die met de voedselvoorzie
ning van Valencia is belast, eergisteren een
langdurige bespreking heeft gehad met Aza
na, om deze de nutteloosheid aan te toonen
van een verder weerstand bieden aan de
opstandelingen. Azana heeft daarop Cabal-
lero geraadpleegd, die weigerde zich over te
geven. Martinez Barrio heeft Valencia met
onbekende bestemming verlaten en zijn ver
trek heeft diepen indruk gemaakt.
De radioclub deelt verder mede, dat de
opstandelingen hun opmarsch naar de
hoofdstad voortzetten. Bij het noorder-sta-
tion werd een kanon op de regeeringstroe
pen buitgemaakt.
In Casa del Campo zijn aanzienlijke groe
pen militietroepen omsingeld. In het univer
siteitskwartier duurt de strijd in de Toledo
Las Delicias straten voort.
HET VERZET VAN DE REGEE
RINGSTROEPEN TE MADRID
NOG NIET GEBROKEN. LITWI-
NOF ALS KAMPVECHTER VOOR
DEN VREDE.
Het verzet in Madrid is krachtiger dan ver
wacht was. De regeeringstroepen schijnen
zich gisteren zoo geweerd te hebben, dat de
opmarsch der opstandelingen tot staan is
gekomen. Zelfs schijnen de regeeringstroe
pen hier en daar successen geboekt te heb
ben.
In verband met het pleidooi dat
Litwinof, de Russische minister van
buitenlandsche zaken Dinsdag voor
den vrede heeft gehouden en waarop
we hieronder nog nader terug komen,
is het misschien wel interessant op te
merken dat de verdediging van Ma
drid de beschikking schijnt te heb
ben over modern Russisch oorlogs
materiaal, als tanks en vliegtuigen.
Het bloed kruipt waar het niet gaan
kan, of... het leven is vaak in strijd
met de leer.
Het tot staan brengen van de opstande
lingen wil natuurlijk geenszins zeggen, dat
Madrid voor hen een onneembare vesting
zou zijn. We hebben er al meermalen op
gewezen dat de regeeringstroepen op den
duur toch niet bestand zullen zijn tegen de
veel beter georganiseerde reehtsche (opstan
delingen) troepen. Het wordt dus een uitstel
van executie.
Ook is de mogelijkheid geopperd dat de
linkschen slechts beoogen zoolang stand te
houden te Madrid tot hun troepen die ten
N.Westen van de stad opereeren en die bij
den val van Madrid gevaar zouden loopen
afgesneden te worden, zichzelf in veiligheid
hebben gesteld.
Het verder verloop van den strijd zal ons
wel doen zien, in hoeverre deze veronder
stelling juist is
Litwinof, de, Russische minister van bui
tenlandsche zaken en de handigste diplo
maat die in Europa rondloopt, heeft Dinsdag
een redevoering gehouden over Ruslands'
wil tot den vrede.
We wezen er hierboven al op dat de theo
rie in zoovele opzichten in strijd is met de
practijk en dat de verondersteling waar
schijnlijk niet onjuist is, dat Rusland modern
oorlogsmateriaal aan Spanje heeft geleverd.
Dat was toch waarlijk niet tor bevordering
van den vrede!
Dat Rusland een van de zwaarst bewapen
de landen ter wereld is heeft Litwinof ver
ontschuldigt met den algemeenen dooddoe
ner, dat Rusland zich niet wapende om zich
met eenige macht ter wereld te meten, maar
opdat anderen niet zouden denken, zich on
gestraft met Rusland te kunnen meten.
Maar om dezelfde reden wapent Eng»,
land en Duitschland, Frankrijk en Italië
zich, om de anderen maar niet te noemen.
En het resultaat is: toenemende onrust in
de wereld.
Overigens heeft Litwinof wel behartens-
waardige woorden gezegd. Na verwerping
van ons voorstel tot algemeene ontwape
ning, zoo zeide hij o.m.. stellen wij voor te
komen tot een internationale definitie van
agressie, versterking van de internationale
solidariteit op de basis van het Volken
bondsstatuut.
Er zijn menschen, zoowel onder de jour
nalisten als onder de staatslieden, die het
bankroet van dit systeem van het organi
seeren van den vrede verkondigen. Der
gelijke beweringen zijn echter totaal onjuist.
Kan men reeds van het bankroet van een
systeem spreken, dat nog niet werd ver
wezenlijkt en waarvoor nog wordt gestre
den?
„Is het misschien nog niet heelemaal dui
delijk wiens politiek bankroet ging?" zoo
zeide Litwinof.
Er bestaat alle reden voor om aan te ne
men, dat men thans in vele landen een
nuttige leer uit dit bankroet begint te trek
ken, ofschoon er niet veel wegen zijn om
eruit te komen. Er blijven er maar twee
over: de eerste is die van het door de
Sowjet-Unie voorgestelde systeem van col
lectieve veilgheid, van de collectieve orga
nisatie der verdediging van alle vredelie-
venden landen tegen de niet zoo talrijke
en heusch niet zoo gevaarlijke aanvallers.
De tweede weg, waarvoor de aanvallende
staten en hun agenten in alle landen pro
paganda maken en die vooral in de klei
nere staten enthousiaste aanhangers
vindt, is die van de z.g. toenadering tot
de aanvallers een toenadering tusschen
kat en muis in de hoop. dat de kat de
muis natuurlijk niet heelemaal opeet, doch
hoogstens, althans aanvankelijk, met een
I staartje tevreden is.
Tien dooden verscheidene ge
wonden.
Rome Tijdens een zwaren
storm is nabij het plaatsje Rocca
Gorga, tengevolge van ijsafzetting
op de stuurinrichting, een bombar
dementsvliegtuig neergestort.
Van de inzittenden, drie officie
ren en drie onderofficieren zijn vijf
man om het leven gekomen. Een
zesde wist zich met behulp van
zijn parachute te redden.
Tijdens het reddingswerk werden
doordat de uit het toestel stroomen-
de benzine vlam vatte, waarop een
explosie volgde, vijf burgers gedood
en verscheidene menschen gewond.
Wil Japan de zaak forceeren
Gisteren konden wij reeds berichten,
dat een legertje van 30.000 man, bestaande
uit Mongolen en Mandsjoe's China zijn
binnengerukt.
Deze troepen zijn in wezen niets anders
dan inboorlingentroepen van het Japansche
leger. Zij zijn voorzien van Japansche
vliegtuigen en schijnen zelfs in het bezit te
zijn van moderne tanks, natuurlijk „Made
in Japan".
De aanvallers werden met vrij groote ver
liezen teruggeslagen, waaruit wel blijkt dat
de Chineesche dictator Tsjang-Kni-Sjek
zijn militaire maatregelen goed heeft geno
men.
Men ziet in Chineesche kringen achter
deze militaire actie de hand van Japan,
dat op deze wijze de Chineezen tot meer
inschikkelijkheid wil brengen bij de loo-
pende onderhandelingen.
Verwacht wordt dan ook dat de actie in
de komende dagen op meer intensieve wij
ze zal worden herhaald.
Of Japan er in zal slagen op deze manier
zijn zin door te drijven, is een andere
vraag. Het schijnt dat de Chineezen juist
standvastiger in hun houding zijn gewor
den, omdat deze inval een geweldige op
laaiing van het Nationalisme heeft ge
bracht.
Vreeandelingen uit de buurt!
De Chineesche minister van buitenland
sche zaken deelt mede dat voorloopig Bin-
ncn-Mongolië en de aangrenzende gebieden
niet door vreemdelingen mogen worden
betreden in verband met de militaire ope
raties.
worden er betere radiotoestel
len uitgevonden. Wat U dit
voorjaar koopt, is volgend jaar
verouderd.
Neem liever een aansluiting
bij de Radio Centrale, dan hebt
U steeds het allernieuwste. Hil
versum en Huizen ontvangen
wij met speciaal daarvoor ge
construeerde ontvangers. Voor
bet ontvangen van de buiten
landsche stations hebben wij
de nieuwste en beste ontvang
toestellen Steeds worden zwak
ke lampen er op tijd uitge
gooid, enz.
Neem toch een aansluiting. Het
is voordeelig en U hebt
steeds het nieuwste op radio-
ontvangstgebied.
Radio-Centrale H. WILLEMSE
W. v. Beyerenstraat C 41 - Schagen
Hongarije volgt spoedig.
Bij een banket, door bondskanselier
Schuschnigg aangeboden aan de gedelegeer
den ter conferentie, heeft Schuschnigg een
dronk uitgebracht op „Den koning van
Italië en Keizer van Abessinië.
De Hongaarsche minister van buitenland
sche zaken, Kanya, verklaarde, dat de rijks
bestuurder bij zijn aanstaand bezoek aan
Rome den Koning van Italië er van in
kennis zal stellen, dat Hongarije hem er
kent als Keizer van Abessinië.
ZAL GRAAF CIANO OOK LONDEN
BEZOEKEN?
In Britsche diplomatieke kringen houdt
men rekening met de mogelijkheid, dat graaf
Ciano, de Italiaansche minister van buiten
landsche zaken, binnenkort een bezoek zal
brengen aan Londen*