Bestelt uw banketletters en gebak bij fa, K, R 0 L
De pan- Amcrikaansche
conferentie
Storm te
Den Oever
KIJKEN i. KOOPEH bi CLOECK
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
SPANJE
Ontscheping van
Duitschers
Buiienlandsch
Overzicht
België duldt geen
inmenging
WOENSDAG 2 DECEMBER 1936. 80e Jaargang No. 10128.
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
BEDE VAN ROOSEVELT BIJ DE
OPENING.
Amerika moet Europa den weg
naar den vrede wijzen.
De democratie is de hoop der
wereld.
De president der Vereenïgde Staten, Roo-
sevelt, heeft gisteren de pan-Amerikaansche
Vredes-conferentie te Buenos Aires geopend
met het uitspreken van een rede, waarin hij
onder meer zeide:
Ilc geloof, dat de republieken der nieuwe
wereld de oude wereld kunnen helpen bij
het afwenden van de oorlogscatastrofe. Ik
ben er van overtuigd, dat de gewone lieden
overal in vrede wenschen te leven, maar de
leiders en de regeeringen nemen hun toe
vlucht tot den oorlog. Zij kunnen geen hou
ding van defaitisme aannemen. De vrede
kan slechts door een ijverig pogen verkregen
worden.
Op u is de hoop van millioenen in minder
gelukkige landen gevestigd.
Aan gene zijde van den oceaan
zien wij werelddeelen, die verscheurd
worden door oude haat en nieuw
fanatisme. Wij hooren verkondigen,
dat onrechtvaardigheden en ongelijk
heden hersteld moeten worden met
de wapenen en niet langs den weg
van het verstand en vreedzame
rechtvaardigheid; wij hooren ook
zeggen, dat nieuwe markten slechts
door verovering verkregen kun
nen worden. Wij lezen, dat het hei
lige karakter der verdragen veracht
wordt; wij weten, dat aan alle zijden
sterke bewapeningen oprijzen en dat
millioenen mannen en vrouwen aan
de schepping daarvan medewerken.
Wij weten, dat de naties, die zich
aan deze krankzinnigheden schuldig
maken, den dag zullen beleven,
waarop of haar vernietigingswape
nen gekeerd zullen worden tegen
haar buren of haar weinig soliede
economie ineen zal storten. In beide
gevallen zullen wij mede daarvan te
lijden hebben, ook als wij niet in den
oorlog betrokken worden.
De dwaasheid van een grooten oorlog zou
ons welzijn op duizend wijzen bedreigen.
Ik heb vertrouwen dat wij de Oude Wereld
kunnen helpen bij het voorkomen van den
oorlog. Het is onze eerste plicht een oorlog
tusschen de Ameiikaansche staten zelf te
verhinderen en het beste middel daartoe is
de versterking van den constitutioneelen,
democratischen regeeringsvorm, opdat de
democratische bestuursvorm in de geheele
Wereld gerechtvaardigd worde.
Roosevelt veroordeelde het stelsel van ta
riefmuren en zeide, dat het niet toevallig
is, dat de landen, die dat stelsel het streng
ste doordrijven, op de luidruchtigste wijze
verkondigen, dat zij den oorlog noodig heb
ben als politiek instrument. Het is niet toe
vallig, dat de autarkiepogingen uitloopen
op een verlaging van den levensstandaard
van het volk en dat deze zelfmoordpolitiek
en het leed, dat daarmede gepaard gaat, tal
rijken met wanhoop doen gelooven, dat de
prijs voor den oorlog geringer is dan die
voor den vrede.
Russische grondwet-
ontwerp goedgekeurd
Het achtste Sovjet-Russische congres heeft
de debatten over het rapport-Stalin om
trent het nieuwe grondswets-ontwerp be
ëindigd. 57 afgevaardigden namen aan de
debatten deel. Besloten werd het door de
constitutioneele commissie van het uitvoe
rend comitie der Sovjet-Unie ingediende
grondswet-ontwerp goed te keuren en als
basis aan te nemen. Het congres heeft een
commissie van redactie, bestaande uit 220
personen, benoemd, tot behandeling der
amendementen en voorgestelde aanvullin
gen en voor het vaststellen van de defini
tieve tekst der grondwet. Deze commissie
moet deze definitieve tekst binnen drie da
gen aan het congres ter goedkeuring voor
leggen, daarbij rekening houdend met het
resultaat der besprekingen der grondwet
door het geheele volk en door het congres.
Onder luiden bijval van het geheele con
gres werd Stal in tot voorzitter der commis
sie van redactie gekozen.
ROOSEVELT
Nog is de democratie de hoop der
wereld. Wanneer wij haar gelukkige
toepassing in Noord- en Zuid-Ame-
rika voortzetten, zal de democratie
zich uitbreiden en in de plaats tre
den van andere methodes, die het
meerendeel onzer toeschijnen in te
gaan tegen de idealen van mensche-
lijke vrijheid en van vooruitgang.
Roosevelt besloot zijn rede met een be
roep op een religieus vertrouwen. Wanneer
wij zoo zeide hij dit geloof en dezen
geest vasthouden, zullen wij den vrede in
de wettelijke wereld behouden, en met de
hulp van God geven wij dan ook onzen
overzeeschen broeders hoop".
Het water bereikte een record
hoogte. Ketendorp zwaar ge-
teisterd.
De storm, die Maandagavond opstak,
heeft het water te Den Oever tot een onge
kende hoogte opgezweept. Schreven we tij
dens den Octoberstorm „het water bereikte
een recordhoogte" n.1. van ruim 2.40 M. plus
N.A.P., thans is dit record, volgens opgave
van den heer Rijkshavenmeester, den heer
Kooij, met stukken geslagen, daar de hoog
ste stand die gistermorgen om ongeveer 10
uur geregistreerd werd, 2.92 M. plus N.A.P.
bedroeg, dus ruim even een halve meter
hooger. Voor de Zuidelijke coupure aan de
haven stond het water ongeveer 50 c.M.
Reeds vroegtijdig had men deze coupure,
met balken, waartusschen grond, gesloten.
Ook de Noordelijke coupure moest worden
dichtgemaakt, wat tot heden nog nooit ge
beurd is. Hiervoor stond ongeveer 20 c.M.
water. Waren deze voorzorgsmaatregelen
Schattingen loopen uiteen.
Hevige gevechten ten Westen
van Madrid.
Het béricht Van de aankomst van Duit-
sche vrijwilligers te Cadix is gisteren door
den Engelschen consul aldaar bevestigd.
Alleen de schattingen van het aantal loopen
eenigszins uiteen. De eerste berichten spra
ken van 2 tot 3000, later werd het aantal
op 5000 gesteld, maar het was moêilijk te
schatten, omdat de mannen niet in uni
form zijn.
In bevoegde kringen te Londen wees men
er op dat volgens Eden's verklaring van
Maandag in het Lagerhuis de aankomst
of aanwezigheid van vrijwilligers in Spanje
geen reden is voor de Engelsche regeering
om zich daarmee te bemoeien. Zouden de
mannen niet in uniform worden gestoken,
dan missen zij het eerste kenteeken van den
soldaat, ook al zouden ze naar Madrid op-
marcheeren en zouden ze Spaansche unifor
men krijgen of een soort geleende eigen
uniform meegebracht hebben, dit een zaak
is die de Spaansche regeering te Valencia
aangaat en die er eventueel te Genève tegen
kan protesteeren.
Maar hiertegenover staat dat er
tenminste reeds 4000 uit Frankrijk
gekomen vrijwilligers zijn die hun
diensten aan de de regeering Cabal-
lero hebben aangeboden. Van Engel
sche zijde is in deze zaak geen enkele
stap te wachten.
Volgens latere berichten uit Londen zou
het aantal gedurende de laatste dagen te Ca-
diz ontscheepte Duitschers zelfs geschat
worden op 6000. Omtrent de wijze van hun
ontscheping noch omtrent hun bedoelingen
kan men eenige bijzonderheid mededeeien,
maar uit Gibraltar werd gemeld, dat Duit-
sche stoomschepen en oorlogsschepen regel
matig talrijke bezoekers te Cadiz ontschepen.
Een officieele Duitsche verkla
ring.
Het Duitsche gezantschap te Londen heeft
gisteravond een officiéél® verklaring gege
ven, die ook te Berlijn zelf gepubliceerd is,
dat er geen enkele Duitsche soldaat in uni
form op Spaanschen bodem geland is en
dat dit ook niet zal gebeuren.
De Fransche vrijwilligers.
In een brief aan Blum verzoekt de Fran
sche afgevaardigde Rollin de regeering, te
verbieden, dat Fransche onderdanen dienst
nemen in Spanje, op straffe van verlies
hunner nationaliteit. Rollin stelt de regee
ring voor, van het Fransche staatsburger
schap vervallen te verklaren hen, die in de
toekomst bij de Spaansche troepen dienst
nemen, en hen, die na reeds dienst te heb
ben genomen, hiervan niet binnen een door
de regeering te stellen termijn zouden afzien.
Politieke groepeering in
Oost-Europa
IN OOSTEUROPA WERKEN
BELANGRIJKE KRACHTEN
VOOR INSTANDHOUDING VAN
DEN VREDE.
In ons overzicht van gisteren hebben we
de oude spreuk aangehaald, die in onzen
tijd weer opgeld doet, dat „Wie den vrede
wil, bereide zich ten oorlog." 't Is de leus
van de periode vóór 1914 en we hebben in
alle bitterheid moeten ervaren, dat de leus
een leugen is, omdat bewapening niet alleen
de oorlogskans vergroot, maar den oorlog in
zich bergt.
De wereld is dus eigenlijk weer
teruggekeerd tot het tijdperk van
voor 1914, het tijdperk van de ge
heime diplomatie, van de militaire
bondgenootschappen en van de be
wapening, die het volk doet zuchten
onder den last ervan. We hebben
slechts te wijzen op Duitschland,
waar men zich de noodige levens-
midelen ontzegd, om 't land militair
sterk te maken, we hebben te zien
naar Italië, dat de bevolking van de
wieg tot het graf militair gemaakt
Hevige gevechten ten Westen
van Madrid.
In den sector Pozuelo, ten westen van
Madrid, is de laatste dagen verbitterd ge
vochten. Van regeeringszijde wordt daarover
gemeld, dat de opstandelingen getracht heb
ben zich meester' te maken van het dorp
Humera en den weg naar La Coruna af te
snijden. Dit gedeelte van het front wordt
verdedigd door twee compagnieën van de
internationale brigade, die een hevig vuur
openden en hun loopgraven verlieten om, ge
steund door twee tanks, een hevigen tegen
aanval te ondernemen, die de opstandelin
gen dwong zich op hun uitgangsstellingen
terug te trekken. Tot dusver hebben de re-
geeringstroepen in de Casa del Campo de
aanvallen van den vijand kunnen weerstaan.
Zeven Duitsche driemotorige
vliegtuigen in Tetoean geland.
Volgens te Tanger ontvangen berichten
zijn zeven Duitsche driemotorige vliegtuigen
gisteren te Tetoean geland.
Aanval op de Universiteitswijk
afgeslagen.
De correspondent van Reuter te Madrid
heeft telefonisch medegedeeld, dat een ont
zaggelijke aanval der opstandelingen in de
omgeving van de Universiteitswijk in den
afgeloopen nacht is afgeslagen door de re-
geeringstroepen, die hun stellingen wisten te
handhaven en vervolgens oprukten, waar
bij zij een deel van het ziekenhuis en de
kliniek veróverden. van waar de geheele
Universiteitswijk beheerscht wordt.
niet tijdig getroffen, dan zou het water met
enorme hoeveelheden het dorp Den Oever
zijn binnengestroomd. De kaden aan de
visschers- en werkhaven waren in een ko
kende zee herschapen waar taanketels, pa
len en vischkaren lustig dooreen dreven.
Van een visschersvaartuig waaide de fok op
die in een oogenblik aan flarden langs het
Hoe hoog het water gestegen was, toont
ons onderstaande foto van de jeugdherberg
die rondom in het water stond. Voor den
ingang de jeugdherbergvader, de heer
M. Bosker
want bungelde. Op de werkhaven stond 't
water ongeveer een meter in de smederij
van de fa. Bosker. Ook andere hier staan
de loodsen kwamen in het water te staan.
Het groote magazijn van de M.U.Z., dat op
een vrij hooge betonnen muur gebouwd is,
had eveneens veel last van het water. Het
spoelde over deze muur heen en gulpte naar
binnen, waardoor een ware ravage werd
aangericht. Het meest hebben wel de bewo.-
ners van de keten naast het M.U.Z.-park
te lijden gehad.
Toen wij daar gistermorgen om ongev. 9 uur
aankwamen was het een droevig gezicht
hoe daar have en goed van deze menschen
vernield werd. Vooral de keet van den heer
v. d. Walle heeft bijzonder veel last van
het water gehad. Dit houten gebouwtje
stond tot halve hoogte in het water terwijl
al het huisraad dooreen dreef. Wel tracht
te men alles zooveel mogelijk te redden,
doch het abnormaal hooge water belemmer
de deze pogingen ten zeerste. Ieder oogen
blik was men bevreesd dat het gebouwtje
dat begon te wankelen, zou bezwijken,
Van meerdere keten zagen we dat heele
stukken werden weggeslagen. Het lijkt ons
dan ook niet verantwoord dat dit ketendorp
langer bestaan blijft, daar er wel eens ern
stige ongelukken zouden kunnen gebeuren
Voor de menschen die hier wonen en die
het toch al niet breed hebben, beteekent
deze storm een enorme schadepost daar al
hun hebben en houden door het zeewater
bedorven is. Ook het aangrenzende M.U.Z.
park heeft het kwaad te verantwoorden ge
had. De jeugdherberg was bijna geheel door
het water ingesloten. De naast dit gebouw
staande garage stond geheel in het water.
Ook de bewoners die in het Noordoostelijk
gedeelte van dit park wonen kregen het
water in hun woonhuizen en waren met
man en macht bezig het steeds hooger ko
mende water te keeren. Van de kapglooiing
die achter het gehucht Vatrop en het dorp
Oosterland gelegen is was niets meer te
zien. Tenslotte vermelden wij nog dat van
een aantal woonhuizen de dakpannen het
moesten ontgelden.
heeft. Jongens van 11 Jaar loopen
met karabijnen, in parade-pas door
de straten, grijsaards worden, als het
moet, in het geweer geroepen om de
„belangen" van het vaderland te
verdedigen. En zullen we wijzen op
Engeland, op Rusland, op Frankrijk.
Men weet het uit de beschouwingen
op deze plaats aan dit onderwerp
gewijd, dat zij allen zich ten oorlog
bereiden.
In een hoofdartikel in haar nummer van
gisterenavond schrijft het Hbl. over de Oost-
Europeesche blokvorming en het blad wijst
er in verband hiermee op dat de ervaring
van 1914 toch niet geheel te loor is gegaan.
De kleine naties, die zwaar hebben moeten
boeten voor de zonden van de grooten,
trachten zich te vrijwaren tegen een herha
ling van de gevolgen van een eventueele
nieuwe catastrofe.
Het blad schrijft dan o.m.f
Al naar gelang de groote mogendheden
der wereld zich duidelijker en verder' ver-
deelen in vijandelijke kampen, trachten vele
kleine mogendheden zich los te maken van
oude banden, deze banden althans zóó los
te maken, dat zij niet knellen en gemakke
lijk kunnen worden ontknoopt, wanneer een
benauwend oogenblik aanbreekt. Polen en
de Kleine Entente waren reeds lang voordat
Duitschland het verdrag van Locarno op
zegde, bezig een politieke positie te zoeken,
die hun voldoende garanties bood voor hun
politieke onafhankelijkheid en ongeschokt
voortbestaan, zonder dat zij te sterk vast
gekoppeld bleven aan de politieke avontu
ren, waarin de groote mogendheden zich
zouden storten.
Het proces, dat zich thans in Oost-
Europa ontwikkelt, neemt al sedert
eenigen tijd de contouren aan van
een nieuw politiek blok. Het blad
meent dat er reden is om zich over
dit embryonale blok te verheugen;
want er ligt niet aan ten grondslag
het verlangen dat in sommige an
dere politieke bloks kan worden ge
zien, zich voor te bereiden op een
daad van agressie, maar een zoo
hechten muur van gelijkgezinde sta
ten in Oost-Europa op te trekken, dat
hij als een onoverkomenlijke hinder-
paal komt te staan tusschen de mo
gendheden, die zinnen op annexio-
nistische of imperialistische avontu
ren.
Het proces is duidelijk gaande sinds
Duitschland het Rijnland weder militair
heeft bezet Polen dat Tsj.-Slow. nooit ver
mocht te naderen wegens de Poolsche min
derheden kwestie gaf kortgeleden blijk
van het verlangen, het oude delicate conflict
te vergeten.
Het versche DuitschJapansche bondge
nootschap, dat het gevaar voor een oorlog
in Oost-Europa grooter heeft gemaakt en de
beduchtheid in de kleine Oost-Europeesche
staten heeft vergroot, heeft de drift tot coar
litie opnieuw geprikkeld.
Krachtige rede van Minister
van Overbergh.
Eupen en Malmédy zijn en blij
ven Belgisch Geen les van
Duitschland noodig
Bij de behandeling van de begrooting van
buitenlandsche zaken in den senaat heeft de
minister van Staat van Overbergh (Chris
ten-democraat) verklaard, dat België on
danks de nieuwe orienteering van zijn
buitenlandsche politiek, trouw zal blijven
aan zijn verplichtingen. België zal trachten
met alle landen vriendschappelijke betrek
kingen te onderhouden.
Het spreekt vanzelf, dat andere
landen zich daartegen niet in onze
binnenlandsche aangelegenheden
hebben te mengen. Zoo heeft de
Duitsche minister dr. Goebbels in
een interview de kwestie v. Eupen
en Malmedy aangeroerd om een spe-
ciaalregime te verlangen. Er behoeft
geen speciaal regime ontworpen te
worden. Eupen, Malmedy en St,
Vith zijn Belgisch, en worden als
alle andere Belgische gebieden ge
regeerd. Onder applaus van alle
banken verklaarde de minister:
„Wij behoeven in dit opzicht
geenszins een les van Duitschland
te ontvangen".
Ten aanzien van de koloniën verdedigde
spr. de politiek der regeering. Er kan, zei
de hij, geen sprake zijn van een herverdee
ling. Spr. hield zich vervolgens bezig met
de veiligheidstoestand van het land. Ten
aanzien hiervan toonde hij zich optimistisch
daarbij afgaande op de jongste Britsche
verklaringen.
Engeland heeft vanwege zijn duidelijke
en openhartige verklaringen recht op de
erkentelijkheid van België (applaus)
