Troonafstand van Koning Edward
EEN OPENHARTIGE UITEENZETTING
Ten behoeve van zijn
broeder
den Hertog van York
t\i i\
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
LONDEN. De Engelsche Minister-
President Baldwin heeft gistermiddag in
het Lagerhuis zijn met zoo groote span
ning verwachte verklaring afgelegd.
De Minister-President deelde aan het
parlement mede, dat Koning Edward VIII
besloten heeft, afstand te doen van
den troon.
Baldwin deelde verder aan het parle
ment mede, dat de Hertog van York
den Koning zal opvolgen.
DE BOODSCHAP
VAN DEN
KONING
Titel van den
nieuwen koning
„George VI".
Edward hedenavond voor
de radio
Kroningsdatum van den
nieuwen Koning
Baldwin's gesprekken
met Koning Edward
Radio-Centrale H. WILLEMSE
ScIhm
VRIJDAG 11 DECEMBER 1936. 80e Jaargang. No. 10136.
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
Dc acte van Abdicatie is mede onderteekend door de
Hertogen van York, Kent en Gloucester. De Koning heeft
voor zichzelf en zijn nakomelingen van alle rechten op den
troon afstand gedaan.
„IK VERLAAT MIJN VOLKEN
IN DE VASTE HOOP, DAT DE
WEG, DIEN IK GEKOZEN
HEB, DE BESTE ZAL ZIJN
VOOR DE STABILITEIT VAN
DEN TROON EN 'T GELUK VAN
MIJN VOLKEN",
Londen. Nog nimmer heeft het Engel
sche lagerhuis een zóó ontzaglijken toeloop
van belangstellenden gezien als gistermid
dag.
Reeds twintig minuten voor de opening
yan de zitting waren alle banken en tribu
nes tot op de laatste plaats volkomen bezet.
Slchts twee zetels waren toen nog leeg: die
.van Baldwin, en die van den leider der op
positie, Attlee. De tribunes der pers, evenals
de voor de diplomaten en de vertegenwoor
digers der dominions gereserveerde plaatsen
waren overvol. In de wandelgangen heersch-
te een groote opwinding en in de zittings
zaal zelf waren de gesprekken zóó levendig,
dat het onmogelijk was iets te verstaan.
Eindelijk betrad Baldwin de zittingzaal.
Onmiddellijk begaf hij zich naar den spea
ker, boog en overhandigde hem, met de
woorden: j,een boodschap van zijne majes
teit den koning", een groot document, dat de
sepaker vervolgens voorlas. Het luidde:
„Na langdurige en zorgvuldige overwe
ging heb ik besloten, afstand te doen van
den troon, dien ik na den dood van mijn
vader heb bestegen en ik deel thans dit,
mijn definitief en onherroepelijk besluit u
mede.
In het bewustzijn van den ernst van de
zen stap kan ik slechts hopen, dat mijn vol
ken de beslissing, die ik genomen heb, als
mede de redenen, die mij genoopt hebben
deze beslissing te nemen, zullen begrijpen.
Ik wil thans niet spreken over mijn
menschelijke gevoelens, maar ik zou willen,
dat men er aan denken zou, dat de last,
die voortdurend drukt op de schouders van
den vorst zoo zwaar is, dat deze slechts ge
dragen kan worden onder omstandigheden,
die anders zijn dan die, waarin ik mij be-
.vind.
Ik geloof niet, den plicht te vergeten, die
op mij rust om de belangen van den staat
in de eerste plaats te doen gelden, wanneer
ik verklaar, dat ik mij ervan bewust ben,
deze zware taak niet langer meer doelmatig
of met persoonlijke voldoening te kunnen
vervullen. Ik heb derhalve hedenmorgen
de akte mijner abdicatie onderteekend en
deze luidt aldus:
„Ik, EduaTd VIII, Koning van
Groot-Brittannië, Ierland en de over-
zeesche Dominions, Keizer van Indië,
verklaar bij dezen onder de huidige
omstandigheden afstand te doen voor
mij en mijn nageslacht van mijn
rechten op den troon en spreek den
wensch nit, dat hieraan terstond ge<
volg zal worden gegeven»
Aldus gedaan, heden 10 Decem
ber 1936. In tegenwoordigheid van de
getuigen".
Dit document was onderteekend
door Eduard, rex imperator en mede
onderteekend door de Hertogen van
York, Gloucester en Kent.
Vervolgens gaat de koninklijke
boodschap letterlijk verder:
„Ik stel grooten prijs op de ver
schillende beroepen, die op mij zijn
gedaan, een andere beslissing te ne
men, maar mijn besluit is genomen.
Bovendien zou een verder uitstel
slechts schade kunnen veroorzaken
voor de volken, die ik getracht heb te
dienen als Prins van Wales en als
Koning. Ik verlaat mijn volken in de
vaste hoop, dat de weg, dien ik ge
kozen heb, de beste zal zijn voor de
stabiliteit van den troon en het geluk
van mijn volken."
De boodschap besluit met de
woorden:
Ik wensch zeer levendig, dat er
geenerlei vertraging zal zijn in het
ten uitvoer leggen van het document
dat ik geteekend heb en dat alle noo-
dige maatregelen onmiddellijk geno
men zullen worden om mijn wettigen
opvolger, mijn broeder, den Hertog
van York, de troonsbestijging te ver
zekeren."
De Hertog van York
die zijn broeder als Koning
opvolgt.
Een afscheidswoord tot zijn volken.
Londen. De Britsche Omroep
heeft medegedeeld, dat koning Ed
ward den wensch heeft uitgespro
ken tot het volk te spreken, zoodra
hij geen koning meer zal zijn.
Deze redevoering zal waarschijn
lijk hedenavond tegen tien uur per
radio worden uitgezonden.
„BESCHERMER VAN HET GELOOF".
Londen. Ten aanzien van het wetsont
werp over den troonsafstand wordt opge
merkt, dat onder de titels van den koning
niet voorkomt die van „beschermer van het
geloof', welke in koninklijke verklaringen
alfijd gevonden kan worden. Het is nog niet
mogelijk te zeggen, welke beteekenis deze
■weglating -heeft*
Edward zal onmiddellijk na rege.
ling der abdicatie uit Engeland
vertrekken.
Havas seint uit Londen:
Naar verluidt zal de afgetreden
Koning onmiddellijk na de regeling
der abdicatie, waarschijnlijk reeds
morgenavond, uit Engeland vertrek
ken.
Voorts verluidt, dat de hertog van
York den titel van George VI zal
aannemen. Dit staat echter nog niet
vast. De successie-raad zal Zater
dagmorgen bijeenkomen. De hertog
van York zal dan Zaterdagmiddag
tot Koning worden uitgeroepen.
Bij zijn abdicatie ziet de Koning af van
al zijn titels. Hij zal nu den naam mr. Wind-
sor aannemen. Het is echter waarschijnlijk
dat zijn opvolger heim een hoogen titel, waar.
schijnlijk dien van Hertog zal verleenen.
Blijft waarschijnlijk 12 Mei.
Naar Havas uit Londen meldt, is
het niet waarschijnlijk, dat de kro
ningsdatum, die was vastgesteld
voor de kroning van den Koning,
die thans afstand heeft gedaan, zal
worden veranderd wanneer de Her
tog van York op den troon komt
Deze zal dus geschieden op den
12en MeL
DE FINANCIEELE ZIJDE.
Londen, 10 Dec. Men meent te weten,
dat er nog geen beslissing is genomen ten
aanzien van de financieele bijkomstigheden
van den troonsafstand. Het is niet waar
schijnlijk, dat de opbrengsten van de her
togdommen Lancaster en Cornwall ter be
schikking van Edward zullen worden ge
steld. Het wordt mogelijk geacht, dat de
regeering het parlement zal verzoeken, een
jaarlijksche som te voteeren. Dit zal waar
schijnlijk weer niet geschieden, indien
Edward te kennen geeft, dat zijn particu
liere bronnen van inkomsten toereikend
zijn-.
„GEEN ERNSTIGER BOODSCHAP
IS OOIT DOOR HET ENGELSCHE
PARLEMENT ONTVANGEN EN
GEEN ZWAARDER TAAK OOIT
GELEGD OP DE SCHOUDERS
VAN DEN EERSTEN MINISTER".
LONDEN, 10 Dec. (A.N.P.):
Onmiddellijk nadat de speaker de
Koninklijke boodschap had teneinde
gelezen, stond Baldwin op en stelde
voor terstond de boodschap van den
koning in behandeling te nemen.
Baldwin zeide. „Geen ernstiger bood
schap is ooit door het parlement
ontvangen en geen zwaarder taak is
ooit op de schouders van den eer
sten minister gelegd. Ik moet u zeg
gen, wat ik naar waarheid oprecht
en volledig zonder eenige poging tot
opsmukken of versieren heb mede te
deelen. Ik zal weinig of niets te zeg
gen hebben als commentaar, critiek,
lofspraak of blaam. Mijn beste han
delwijze thans is de Kamer zoo uit
voerig mogelijk te vertellen wat ge
schied is tusschen den Koning en
mijzelve en wat geleid heeft tot den
tegenwoordigen toestand.
Ik zou willen aanvangen met te zeggen,
dat de Koning, toen hij nog Prins van Wales
was, mij talrijke jaren vereerd heeft met een
vriendschap, die ik op prijs stel. Het was
niet alleen een vriendschap tusschen twee
mannen maar een vriendschap van diepe
aanhankelijkheid. Ik zou de Kamer ook wil
len mededeelen, dat toen wij Dinsdagavond
op fort Belverdère afscheid van elkander
namen, wij beiden wisten en voelden dat wij
tegen elkander gezegd hebben, dat onze
vriendschap, verre van te zijn aangetast
door de besprekingen van deze afgeloopen
weken, ons nauwer bindt en ons leven lang
zal duren (applaus). De Kamer zal willen
weten op welke wijze ik mijn eerste onder
houd met den Koning heb gehad.
Baldwin herinnerde er aan hoe hem in
Augustus en September een tijdlang rust was
voorgeschreven en hoe hem half October,
toen hij terugkeerde, twee dingen veront
rustten. Er kwamen brieven op zijn bureau
van Britsche onderdanen, burgers van de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika en
eenige uit de dominions, welke alle uitdruk
king gaven aan verontrusting ten aanzien
van hetgeen in de Amerikaansche bladen
gepubliceerd werd. Ook wist bij dat de
scheidingskwestie in de onmiddellijke toe
komst te verwachten was. De resultaten
hiervan deden hem er zich rekenschap van
geven, dat zich daarna een moeilijke toe
stand wellicht zou kunnen voordoen.
Hij vatte toen de mecning op, dat het
noodzakelijk was, dat iemand zich tot den
Koning wendde en hem waarschuwde voor
den moeilijken toestand, die zich later zou
kunnen voordoen, wanneer men toestond,
dat deze soort van gepraat en critiek voort-
Ring.
Onder deze omstandigheden was er slechts
een man, die deze kwestie met den Koning
kon bespreken, n.1. de eerste minister. „Ik
raadpleegde toen mijn collega's, en stelde er
den Koning van in kennis, dat ik hem op
Fort Belvedère volstrekt particulier wensch-
te te spreken en wij ontmoetten elkaar op
Fort Belvedère den ^Oen October.
Een raadsman van den Kroon kan
van geen enkel nut zijn voor zijn
meester, tenzij hij hem altijd de
waarheid, zooals hij die ziet, zegt,
(applaus), of deze waarheid welkom
is of niet. De houding van den Ko
ning is voortdurend zoodanig ge
weest, dat hij nooit eenig teeken
heeft gegeven van beleedigd of ge
kwetst zijn door wat ook, dat ik
hem gezegd heb. Al onze besprekin
gen voltrokken zich met zoo moge
lijk nog een toenemen van den we-
derzijdschen eerbied en de egards,
die tusschen ons hebben bestaan.
Tk zeide den Koning, dat ik twee groote
redenen voor ongerustheid had:
Ten eerste de gevolgen van een voortgang
van dit soort dingen in de Amerikaansche
dagbladen en de indruk, die gewekt zouwor
den in de dominions, in het bijzonder in
Canada, waar deze bladen veel gelezen wor
den, en in dit land, ten tweede bracht ik den
Koning in herinnering ,wat. ik vaak tegen
hem en zijn broeders gezegd heb in de voor
bije jaren, n.1. dat de Kroon in dit land in
den loop der eeuwen beroofd is van tal van
prerogatieven, maar dat, ofschoon dit juist
was, de Kroon toch heden veel meer verte
genwoordigt dan ooit in de geschiedenis.
(Applaus;).
BALDWIN
Het belang van integriteit van de
Kroon is boven iederen twijfel ver
heven, want deze vormt niet alleen
den laatsten schakel van het empi-
rum, welke gebleven is, maar bo
vendien een waarborg in dit land,
zoolang zij bestaan zal in deze inte
griteit, tegen talrijke euvels, die an
dere landen hebben getroffen of aan
getast
Hieraan voegde spr. toe, dat dit gevoel
grootendeels een uitvloeisel is van den eer
bied, die gegroeid is onder de drie laatste
generaties ten opzichte van de monarchie.
Het zou mogelijk zijn, dat dit gevoel niet
zoo langen tijd stand zou houden tegenover
den critieken toestand, waaraan de mo
narchie werd blootgesteld, zoodat zij veel
vlugger deze macht zou verliezen dan zij
was opgebouwd. Wanneer de eerbied een
maal verloren is gegaan, betwijfel ik of
wat het ook zij, hem weer zou kunnen her
stellen.
Deze overwegingen vormden de basis van
mijn gesprek over dezen kant van de aan
gelegenheid en ik gaf uiting aan mijn on
gerustheid en vervolgens aan mijn verlan
gen, dat dergelijke critiek geen enkele oor
zaak mocht hebben.
Ik zeide tegen den Koning, dat ik zelf zijn
regeering onder oogen had gezien als een
groote periode in een nieuwen tijd.
Hij beschikte over zoovele der noodzake
lijke eigenschappen. Ik zeide hem, dat ik
met hem over dit onderwerp wilde spreken
als vriend, ja zelfs, wanneer ik kon, hem
in deze kwestie wilde helpen. In de vele, ve
le uren, die wij tezamen hebben doorge
bracht en vooral tegen het einde heeft de
Koning mij niet eenmaal, maar vele malen
gezegd:
Wij moeten samen deze kwestie regelen,
ik zal niet dulden, dat wie ook zich hierin
mengt. Ik wees den Koning op de gevaren
van echtscheiding en op het feit, dat de pe-
gaat U toch schaatsen rijden?
Als er een Radio-centrale is,
neemt ge toch een aansluiting?
Radio is veel te gezellig, veel
te leuk, veel te mooi, veel te
leerzaam om er geen gebruik
van te maken. Iederéén heelt
tegenwoordig een aansluiting.
Geniet van muziek en zang,
van voordracht en lezing, van
hoorspel en opera, van sport-
verslag, enz. Wees toch op de
hoogte van het laatste nieuws.
Neem toch een aansluiting bij:
W. v. Beyerenstraat C 41 - Schagen