De meening van
Dr. Colijn
Crisiscredietverleening
aan den Middenstand
Maatregelen gevraagd tegen
prijsstijging
Uitslaande brand te
Rotterdam
Autobus door tram
gegrepen
Geen algemeen puf-
verbod
Pijnenburg-Wals
De Hedelsche misdrijven
berecht
Tragische oudejaarsavond
Zaterdag 2 Januari 1937
Tweede blad
Voorshands géén Europeeschen
oorlog.
Voorzichtigheid op economisch
gebied blijft geboden.
Amsterdam, 31 Dec. In een onder
houd hetwelk de correspondent van de
„Agence économique et financière" met Dr.
Colijn gehad heeft, werd door den Minister-
President gelegenheid gegeven kennis te ne
men van zijne zienswijze omtrent eenige
belangrijke problemen, die bij de jaarwisse
ling de aandacht trekken.
Dr. COLIJN.
Ten aanzien van den internationalen po-
ïitieken toestand kwam de Minister tot de
slotsom, dat het hem alles bij elkaar geno
men voorkomt dat men voorshands voor het
uitbreken van een Europeeschen of wereld
oorlog niet beducht behoeft te zijn. In ver
band met het probleem der Duitsche kolo
niale verlangens, merkte Dr. Colijn op dat
Duitschland streeft naar koloniaal bezit om
dat het dan een deel zijner grondstoffen in
eigen valuta betrekken kan en zich daar
voor geen vreemde deviezen hoeft te ver
schaffen.
Men begrijpt echter, zoo ging hij
voort, dat ook dat probleem niet zou
bestaan indien de monetaire en han
delspolitieke verhoudingen gezond
waren zooals dit het geval was voor
den wereldoorlog. Zoodoende komt
men ook bij dit probleem weer terug
tot de stelling dat de groote wrij-
vingsvlakken in de wereld sléchts
zullen verdwijnen bij een gezond
monetair stelsel gepaard aan een ge
zonde handelsbeweging.
Het onderwerp monetaire moeilijkheden
leidde vanzelf tot een beschouwing in vo
gelvlucht van wat er zich te dien aanzien
cn tevens in economisch opzicht momenteel
in Duitschland voordoet. Er zij slechts ver
meld, dat Minister Colijn als zijn overtui
ging uitsprak, dat de zorgen der voorman
nen in he.t Reich thans wel heel groot moe
ten zijn en dat er dan ook heel wat staats-
mansbeleid noodig zat wezen om zonder ge
vaarlijke experimenten de economische en
financieele moeilijkheden, die men thans
doormaakt, te overwinnen.
Wat in het algemeen de internationale
monetaire situatie aangaat, gaf dr. Colijn te
verstaan, dait deze tengevolge van verschil
lende factoren nog geenszins een stabiel ka
rakter vertoont.
Een oplossing van de monetaire proble
men is ten slotte alleen op deugdelijke wij
ze te bereiken als eindelijk het gezond ver
stand in de wereld zal gaan zegevieren, en
men zal overgaan tot herstel van een vrijer
ruilverkeer.
De «Minister moest echter tevens consta-
iteeren, dat helaas de wereld hiervoor nog
niet rijp schijnt te zijn.
Met betrekking op den economisch-finan-
tieelen toestand in Nederland merkte dr.
Colijn op, dat, de moeite, die het kost om
•de gulden niet te doen stijgen, nog eens
duidelijk bewijst dat op zich zelf beschouwd
hier te lande depreciatie niet noodig was,
doch men moest daartoe onder de bekende
omstandigheden wel overgaan, aangezien
men nu eenmaal niet in zijn eentje bridge
kan spelen.
Ontegenzeggelijk valt er ook in Nederland
een opleving waar te nemen, echter geheel
en als los van de depreciatie, want ook
daarvóór kon men dit verschijnsel reeds
constateeren, wat o.m. mede uit de werk
loosheidscijfers bleek. Die opleving is na
tuurlijk verblijdend, maar zij mag toch
geen aanleiding geven om nu maar opeens
te meenen dat wij er zijn.
Zoo dient men er zich ook rekenschap
van te geven, dat zij ten deele samenhangt
met een zich elders voordoende 'crediet-
inflatie. Voorzichtig finantieel beleid, aldus
de conclusie van den minister-president,
blijft dus vereisebt.
Getaxeerde risico hooger dan
was verwacht. De resultaten
wettigen het offer.
Teneinde meer bekendheid te geven aan
de werking en de beteekenis van den in
1934 getroffen regeeringsmaatregel voor den
middenstand, welke ten doel heeft het ver-
leenen van crediet aan overigens volwaar
dige middenstandsbedrijven, welke, uitslui
tend tengevolge van crisisomstandigheden,
in liquiditeitsmoeilijkheden zijn geraakt,
wordt dienaangaande van officieele zijde het
volgende medegedeeld.
Sedert de inwerkingtreding der regeling
(Juni 1934) tot 31 October 1936 werden in be
handeling genomen 2892 credietaanvragen
tot een totaalbedrag van f 9.456.000.
Toegestaan wei'den ^96 posten met een
totaal van f2.176.000, in 59 gevallen met een
totaal van f 133.800 konden aanvragers niet
aan de gestelde voorwaarden voldoen, zoo
dat per saldo 637 credieten werden geopend
met een totaal van f 2.042.200. Het uitgezette
bedrag venninderde door periodieke aflos
singen met f 180.000, blijft 637 credieten tot
een totaal bedrag van f 1.862.200, terwijl ge
heel werden afgelost of met verlies afgewik
keld 25 credieten ten bedrage van f76.200,
zoodat per 31 October 1936 uitstonden 612
credieten met een totaal bedrag van
f 1.786.000.
In den eersten tijd werd de Nederland-
sche middenstandsbank overstelpt met aan
vragen, welke echter voor 90 a 95 moes
ten worden afgewezen, daar de aanvragers
niet aan de gestelde voorwaarden voldeden.
Naarmate in middenstandskringen het be
sef doordrong, dat voor crisiscrcdiet uitslui
tend in aanmerking kunnen komen bedrij
ven waarvan de levensvatbaarheid en het
bestaansrecht vaststaan of althans aanne
melijk kunnen worden gemaakt, is het aan
tal voor verleening in aanmerking komen
de aanvragen grooter geworden en het per
centage der toewijzingen geleidelijk geste
gen van 5 a 10 tot 30 a 40, zoodat van het
totaal aantal ingediende aanvragen gemid
deld 24 kon worden goedgekeurd.
Het getaxeerde risico in de ver
leende credieten is hoog, aangezien
in de meeste gevallen geen dekking
kan worden aangeboden, en, voor
zoover dit wel het geval is, de ze
kerheden toch niet als prima kun
nen worden beschouwd. De kapi
taalkracht en het weerstand-vermo
gen der betrokken bedrijven is
menigmaal dusdanig verzwakt dat
het verleende crisiscrediet practisch
de functie van het kapitaal gaat
vervullen en dientengevolge het ge-
heele ondernemingsrisico draagt.
De hiqr en .daar -in- middenstands
kringen tot uiting gekomen meening 1
dat het risico in deze credietverlee-
ning voor het rijk niet meer zou be
dragen dan 10 a 20 is dan ook
niet gegrond.
Hoewel derhalve rekening gehou
den moet worden met de waar
schijnlijkheid, dat door de gemeen
schap een belangrijk offer moet
worden gebracht voor deze hulpver
leening aan den middenstand, kan
worden geconstateerd, dat de reeds
bereikte en nog te verwachten re
sultaten dit offer wettigen.
Het is nl. gebleken, dat de Nederlandsche
middenstandsbank in tal van gevallen in
staat is geweest aan de crisiscredietverlee
ning een afdoende saneering van het be
trokken bedrijf te verbinden, waardoor on
dernemingen, waarin veelal verschillende
gezinnen 'n bestaan vonden, doch welke met
ondergang werden bedreigd, weer op gezon
de basis werden gebracht en wederom le
vensvatbaarheid verkregen.
DE GETUIGEN BIJ HET AANSTAAND
PRINSELIJK HUWELIJK.
's-Gravenhage, 31 Dec. Als getuigen
van H. K. H. Prinses Juliana bij de a.s. hu
welijksvoltrekking zullen fungeeren: Z. H,
Hertog Adolf Friedrich van Mecklenburg;
Z. D. H. Vorst Friedrich von Wied; Jkvr. L.
P. van de Poll; Jhr. Mr. F. Beelaerts van
Blokland.
De getuigen van Z. D. H. Prins Bernhard
zullen zijn: Z. D. H. Prins Ernst Aschwin zur
Lippe—Biesterfeld; Z. D. H. Prins Julius zur
Lippe; Graaf von Oeynhausen—Sierstorpff;
Overste von Pantschulidzew.
VGravenhage, 31 Dec. Het secretariaat
van den Centralcn Bond van Ned. Ver-
bruikscoop. .schrijft ons:
Het bestuur van bovengenoemden bond
heeft dezer dagen aan Dr. H. Colijn, voor
zitter van den Raad van Ministers, een
adres gezonden inzake de prijzenpolitiek na
de depreciatie van den gulden.
Het adres herinnert er aan, dat kort na
deze gebeurtenis door den minister van bin-
nenlandsche zaken een circulaire aan de ge
meentebesturen is gericht, waarin voor een
aantal eerste lev-ensbenoodigdheden iedere
prijs verhooging werd uitgesloten. Van ver
schillende van deze en van tal van andere
producten zijn echter inmiddels de groot
handels- en grossiersprijzen aanmerkelijk
gestegen. Ook de kleinhandelsprijzen moes
ten hier en daar reeds verhoogd worden en
het laat zich aanzien, dat déze tendenz zich
in de komende weken zal doorzetten. In 't
bijzonder de prijzen van een aantal meel-
producten en sommige peulvruchten zijn
reeds gestegen.
Voorts zal het o.i. niet. mogelijk zijn al
dus wordt in het adres gezegd om de
kleinhandelsprijzen van vetten, oliën en
brood op het huidige peil te houden, nu de
prijzen op de grondstoffenmarkten zoo
sterk oploopen, als de laatste weken het ge
val is.
Het adres dringt daarom aan op het ne
men van de volgende maatregelen:
1. Aanpassing van den V.I.T.A.-tarweprijs
bij den aankoopprijs van binnenlandsche
tarwe, of afschaffing van de invoermonopo-
lieheffing op tarwe;
2. Afschaffing van de invoermonopoliehef
fingen op andere granen, graanproducten
en peulvruchten;
3. Verlaging van de heffing op marga
rine van f0.39 tot f0.25 en van de heffing
op vetten en oliën tot het peil, dat voor
11 Juli 1936 gold.
Gisterenmorgen omstreeks zeven 'uur ont
dekte een voorbijganger dat er brand was
uitgebroken in het perceel Schietbaanlaan
71 b te Rotterdam. Dit pand bestaat onder
meer uit een vrij bovenhuis, dat weer ver
deeld is in twee etages, welke bewoond wor
den door de familie W. Kraayenhof.
Onmiddellijk waarschuwde de voorbijgan
ger den in de directe nabijheid wonenden
brandmeester N. L. Pompier.
Het vuur had zich inmiddels uitgebreid
en groote rookwolken wrongen zich door de
ruiten van het brandende huis naar buiten.
Vlammen sloegen uit beide verdiepingen en
de inmiddels gearriveerde brandweer stond
dan ook voor een zware taak. Met drie
slangenwagens en een motorwagen ver
scheen zij bij den brand. Vijf slangen wer
den uitgelegd. Alles had een vlot verlopp
onder leiding van'den heer Pompier, wiens
werk later werd overgenomen door hoofd
man J. Lourens. Ruim een uur heeft de
brandweer gewerkt, alvorens zij het vuur
geheel onder de knie had. Toen eerst kon
met de nablussching eeii aanvang worden
gemaakt.
Hoe de brand is ontstaan, is tot nog toe
niet bekend. Op het moment., dat de brand
uitbrak, bevond zich niemand in het huis.
Ernstig ongeval in de Beethoven-
straat te Amsterdam.
Zeven gewonden.
Amsterdam, 31 December. Vanmorgen
te ruim half elf is een uit Hilversum ko
mende touringcar, welke gevuld was met
feestgangers, die -*©p weg naar Den Haag
waren om daar de versieringen te bezich
tigen, op het oogenblik dait de chauffeur
van den wagen, uit de Apollolaan komende
de van Beethovcnstraat wilde oversteken,
door een in de richting van het Roelof Hart-
plein rijdende tram van lijn 24 in de flank
gegrepen. De slag van de botsing, die tot in
verren omtrek hoorbaar was, werd onmid
dellijk gevolgd door het gegil van de passa
giers der bus, die in wilde paniekstemming
zoo spoedig mogelijk uit den wagen tracht
ten te komen. Weldra was politie ter plaat
se. die zich dadelijk met het lot der passa
giers bemoeide, van wie verse heidenen
naar later bleek een zevental min of
meer ernstige verwondingen, vooral snijwon
den van de gebroken glasruiten, hadden
opgcloopen. Mede werd de geneeskundige
dienst gewaarschuwd, welke spoedig met !t
noodige personeel en twee ambulance-auto's
ter plaatse was. Met deze auto's werden
De „Searambler" nog
niet vlot
Vijf sleepbooten trekken.
De pogingen om het Woensdagochtend op
de Maasvlakte vast geloopen Engelsche
met kolen geladen vrachtschip „Searambler"
vlot te trekken hebben ook gisteren geen
succes gehad. Niet minder dan vijf sleeji-
booten hebben hun krachten op het gestran
de vaartuig beproefd, n.1. de „Hoek van
Holland", „Ganges", „Oostzee", „Achilles" en
„Maas" van L. Smit en Co. Gisterenochtend
is wederom een gedeelte van de lading ge
lost. Heden zal men opnieuw trachten het
schip vlot te krijgen.
De „Searambler" kwam van Immingham
en is bestemd voor Rotterdam.
Een Fransch ingenieur construeerde een slede met propeller-aandrijving,
welke een groote snelheid schijnt te kunnen bereiken.
In bijzijn van Hitier en vele andere leiders van het Derde Rijk werd Woensdag j.L
Generaal Hans von Seeckt, de schepper van de Duitsche Rijksweer, ter aarde besteld.
resp. vier en drie passagiers, de meesten
vrouwen, naar het Wilhelmina-gasthuis ver
voerd. Vooraf had een Amsterdamsch ge
neesheer, dr. Mendels, die, met zijn auto in
de Beethovenstraat rijdend, het ongeluk zag
gebeuren, een aantal gewonden, die voorloo-
pig het op den hoek van de Apollolaan gele
gen huis waren binnengebracht, verbonden.
Van den auto was de zijkant gedeeltelijk
ingedrukt., van den motorwagen der tram,
welke door de botsing uit de rails was ge
loopen, vertoonde het voorbalcon een groote
ravage De bestuurder, die door glasscherven
licht gewond was en door het gebeurde in
hoogst nerveuzen toestand verkeerde, moest
zich naar huis begeven. De trampassagiers
kwamen met den schrik vrij. Te half twaalf
verschenen de fotografen van het hoofd
bureau van politie om de situatie voor het
onderzoek vast te leggen. Met dat al was
het tramverkeer op deze lijn zeer geruimen
tijd ernstig gestagneerd. Het publiek, dat
in grooten getale was komen toestroomen
werd door de politie op flinken afstand ge
houden.
Omtrent de oorzaak hebben ooggetuigen
medegedeeld, dat de tram met groote snel
heid heeft gereden, als gevolg waarvan, toen
de toeringscars op de rails was, de tram
bestuurder zijn wagen niet bijtijds tot stil
stand kon brengen.
Villa te Lunteren af
gebrand
Toen de heer Walgreen gisterenavond om
streeks half tien na een korte afwezig
heid zijn villa „liet ArendsneSt'-' aan den
Mielweg te Lunteren betrad, ontdekte hij
dichten rook in het woonvertrek. Hij sloot,
onmiddellijk deuren en vensters en waar
schuwde de brandweer. Door de primitieve
wijze van alarmeeren ging er echter drie
kwartier mee heen voor met de blussching
een aanvang kon worden gemaakt. Ondanks
den regen was het rieten dak in dien tus-
schentijd in brand geraakt. Hoog laaiden de
vlammen op, gretig voedsel vindend in den
inboedel. Aan blusschen viel niet te denken
en de villa brandde dan ook tot den grond
toe af. Er kon niets worden gered. De oor
zaak van den brand kon niet worden opge
helderd.
Verzekering dekt de schade.
Het bericht dat in een internationale
conferentie, waaraan ook Nederland deel
nam, besloten was de maaswijdte der visch-
netten te vergrooten, had in eendenhouder-
kringen nogal ongerustheid verwekt. Niet
alleen dat men vreesde dat nu reeds een
verminderde puf-aanvoer zou plaats vinden,
maar ook dat'als deze maatregel voor be
houd van den vischstand onvoldoende zou
blijken, een geheel aanvoerverbod zou vol
gen. Dit zou zeer ernstige gevolgen voor
onze eendenhouderij meebrengen, terwijl
ook de kippenhouderij hierdoor geschaad
zou worden. Het bestuur van het landelijk
comité van samenwerkende eendenhouders-
vereenigingen in Noordholland en Gelderland
mocht te dezer zake een onderhoud hebben
met Z.Exc. den minister van Landbouw en
Visscherij. Hierbij gaf Z. Ex de zoo belang
rijke geruststelling, dat op dit oogenblik van
een algemeen puf-verbod geen sprake was.
Mocht in de toekomst aanleiding
bestaan dit te overwegen, dat zal
zeker de zaak van alle zijden bezien
worden en zullen belanghebbenden
in de gelegenheid worden' gesteld
hun bezwaren en wenschen bij den
minister te doen toelichten.
Op aanwijzing van den Minister vond den
zelfden dag nog een bespreking op de in
spectie visscherij plaats, waarin o.m. de
noodzakelijkheid om dezen maatregel in te
voeren in het belang van den vischstand
naar voren kwam, maar ook besproken
werd wat gedaan zou kunnen worden in
dien de aanvoer van puf beduidend minder
zou worden. Hierbij bleek, dat het mosselen
en garnalenvraagstuk nu reeds de bijzonde
re aandacht van de inspectie had.
ONRECHTMATIGE STEUN GETROKKEN.
Een ambtenaar van het bureau maatschap
pelijke steun aan de Overzijde van het IJ,
heeft bij de politie aangifte gedaan, dat de
gemeente in de jaren 1934, 1935 en 1936 door
een steuntrekkenden rietbewerker is opge
licht voor een bedrag van circa 250 gulden.
De man ontving iedere week steun, doch
bleek daarnaast werkzaamheden te hebben
verricht. Hij heeft het daarbij verdiende
geld niet opgegeven.
winnen te Bazel
De drie-uurs-koppelwedstrijd, welke op
Oudejaarsavond te Bazel werd verreden,
heeft een fraaie overwinning voor Pijnen
burg en Wals opgeleverd, die met niet min
der dan twee ronden voorsprong op hun
naaste concurrenten de eerste plaats bezet
ten. De uitslag luidde:
1. Pijnenburg—Wals, 48 pnt., afgelegd 128,
160 k.m.
Met twee ronden achterstand.
2. BuehlerMalmesi, 17 pnt.
Met drie ronden achterstand:
3. Zims—Kuester, 29 pnt.
Met vijf ronden achterstand:
4. Saladin—Iieymann, 9 pnt.
Met zes ronden achterstand:
5. GilgenBuchwalder, 27 pnt.
Met elf ronden achterstand:.
6. LemoineDayen, 14 pnt.
De rechtbank te Don Bosch nam Donderdag
in behandeling de Hedelsche misdrijven, be
staande uit zes brandstichtingen en vier
uitlokkingen 'daarvan, een geval van heling
en een geval van vernieling, waarvoor zes
verdachten zijn gedetineerd in het huis van
bewaring te Den Bosch.
Aan den 28-jarigen bakker M. A. van
uit Den Bosch zijn vijf feiten ten laste ge
legd, n.1. een inbraak, diefstal, drie brand
stichtingen en een geval van vernieling.
Tegen hem eisebte de officier van justitie,
Mr. van den Burg acht jaar gevangenisstraf
Tegen den 47-jarigen petrol e<umv enter M.
Q. te Hedel wegens tweemaal uitlokken
van brandstichting en heling vier jaar ge
vangenisstraf.
Tegen de vrouw van M. Q., de 43jarige P.
van den B. wegens tweemaal ilitlokken tot
brandstichting subs. medeplichtigheid hier
aan, eveneens vier jaar.
Tegen den 22-jarigen manufacturier R
S., wegens brandstichting en inbraak, voor
het eerste feit twee jaar en 6 maanden,
voor het tweede een jaar en zes maanden.
Voorts werd tegen den 23-jarigen kapper
H. V.. wegens diefstal twee jaar en wegens
brandstichting 8 maanden geëischt en ten
slotte tegen den 30-jarigen kantoorbediende
P. S. uit Hedel .wegens medeplichtigheid
aan brandstichting, 6 maanden, waarvan 4
voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaar.
Overspannen man tracht zijn
vrouw in brand te steken.
Amsterdam, 1 Januari: In een wo
ning. aan den Kometensingel in Tuindorp
Oostzaan heeft op Oudejaarsavond een 32r
jarige man, die in overspannen toestand ver
keerde, groote consternatie gewekt. Eerst
mishandelde de man zijn vrouw en zijn
moeder met wie hij de jaarwisseling zou
doorbrengen. Vervolgens pakte hij een bus
petroleum en besprenkelde zijn vrouw met
de gevaarlijke vloeistof, waarna hij dreigde
haar in brand te steken. Tenslotte slingerde
de hoogst opgewonden man de bus petroleum
door de kamer en trachtte hij het huisraad
in vlam te zetten,
Voorbijgangers hoorden het rumoer. Een
surveilleerende agent drong op het lawaai
de woning binnen en bevrijdde de dames
uit hun netelige positie. De hevig tierende
man werd overgebracht naar het politiepost-
huis aan de Nieuwe Maanstraat, vanwaar
hij later door den geneeskundigen dienst
naar het Binnen-gasthuis is vervoerd.
TWEE ERNSTIGE AANRIJDINGEN TE
HAARLEM
Op oudejaarsavond zijn te Haarlem twee
ernstige ongelukken gebeurd. In de Johan
van Vlietstraat is de 49-jarige wielrijdster
Mej. Q. door een auto gegrepen en tegen
de straat geslingerd. In zorgwekkenden toe
stand is zij naar het St. Elisabeths-gasthuis
overgebracht.
In de Lange Veerstraat stond de 39-jarige
electricien B. op een ladder, welke niet op
het troittoir, doch juist op den rijweg was
geplaatst. En passeerende auto reed tegen
den ladder aan, waardoor B. van een hoog
te van ongeveer acht meter op straat viel.
Hij bleef bewusteloos liggen en is met
ernstige inwendige kneuzingen eveneens
naar het St» Elisabeths-gasthuis vervoerd.
