Blindheid
als dsgeneratieverschijnsel?
Gaan we spoedig op
de schaats
Rust aan het front
Een aardbeving
Britsche arbeiders en de
vrijwilligerskwestic
Nog steeds staking te Rijssel
De Holl. wegrenners
kunnen het wel
een raadsel in het mexicaan-
sche oerwoud. indianen, die
aan een vreemdsoortige ziek
te lijden.
In opdracht van de Mexicaansche
regeering tracht op het oogenblik
een medische commissie, onder lei
ding van den Amerikaanschen oog
specialist Dr. G. B. Warner, het ge
heim van de in de nabijheid van
de stad Cuicatlan gelegen Indiaan-
sche nederzetting te ontsluieren.
Deze Indianen van Tiltepee zijn al
len zonder uitzondering blind.
De Indiaansche nederzetting Tiltepee, ge
legen in Zuid-Mexico, niet ver van de stad
Cuicatlan, werd eenigen tijd geleden bij
toeval door de wetenschap ontdekt. Tijdens
een kleine lokale revolte vluchtten tal van
Mexicanen naar de stad Ocaxz. Onder deze
bevonden zich ook twee Indiaansche fami
lies. die algemeen opzien verwekten, daar
alle leden van deze familie blind waren.
Een Amerikaansche geleerde. Dr. G. B. War
ner, een bekend oogspecialist, ondervroeg
deze lieden en vernam tot zijn groote ont
zetting, dat in het uiterste Zuiden van het
land, in het hartje van het oerwoud een
nederzetting van indianen was, waarvan al
le bewoners, menschen zoowel als huisdie
ren, sinds onheugelijke tijden blind zijn.
De man der wetenschap besloot een on
derzoek naar dit, fenomeen in te stellen.
Zoodra de rust in de streek hersteld was,
liet hij zich door twee Indianen, naar Til
tepee brengen. Het verslag, dat dr. Warner
van deze ontdekkingsreis geeft, is een der
meest typische, die een ontdekkingsreiziger
ooit gemaakt heeft. De nederzetting Tilte
pee was weliswaar in den lande niet on
bekend. doch men had zich tot dusver om
trent het lot van de inwoners nimmer be
kommerd. Thans is op instigatie van de
Mexicaansche regeering een commissie ge
vormd, die de opdracht heeft naar de oor
zaken te zoeken van deze massa-blindheid.
De bewoners van Tiltepee zijn Lacandon-
Indianen. een tak van het vroegere op hoog
peil van beschaving staande Maya-volk Met
een aan het onwaarschijnlijke grenzende ze
kerheid geleidden de blinden den ontdek
kingsreiziger door het oerwoud, te midden
waarvan het Indianendorp verscholen ligt,
Zoo kon Dr. Warner met eigen oogen aan
schouwen, dat de geheele bevolking blind
was, hoewel de menschen zich dusdanig
voortbewogen, dat men op het allereerste
gezicht in de meening verkeerde, dat ze de
normale beschikking over bun zintuigen
hadden. Slechts een nader onderzoek toonde
aan dat ze blind waren. Tal van kinderen
speelden in de dorpsstraat. Op den tast vin
den ze de weg. Op hot, lancl werkten de Indi
anen. Eén liep achter de ploeg, die door
twee ossen voortgetrokken werd. De assen
waren eveneens blind. Blinde honden blaf
ten den vreemdeling aan. Blinde vrouwen
waren bezig prachtig vlechtwerk te ma
ken. Niemand in het dorp kan zien, met
uitzondering van eenige zuigelingen.
„Deze blindheid", verklaarde de oudste
man van het dorp. dateert, uit onze jeugd,
Wanneer er kinderen geboren worden, kun
nen zij zien, doch dit duurt hoogstens tot
hun tweede jaar. Dan verdwijnt het licht
uit hun oogen. Handen en ooren moeten
dan maar vervangen, wat de natuur ons
ontneemt. Nochtans zijn wij niet ongeluk
kig. Wij leven gelijk andere menschen. Wij
bebouwen onze akkers en varen met onze
'bootjes op de rivier. Wij zijn aan ons nood
lot gewend".
De blinde Lacandon-Indianen zijn niet
mooi. Hun kleurlooze pupillen geven iets
naargeestigs aan hun Uiterlijk. Doch zij
bemerken dit niet. Ziet ze vroolijk cn on
bekommerd rondloopcn cn dansen wan
neer er een dorpsfeest is! Een der merk
waardigste dingen, die Dr Warner ontdekt
heeft, is, d;it. de afgodsbeelden, die hij in
de tempel gevonden heeft, eveneens zon
der oogen zijn voorgesteld. Zou de blind
heid der hevolking zooveel eeuwen terug
gaan? Hoe het ook zij, niemand herinnert
zich, dat het ooit anders geweest is.
Wat zou dan wel de oorzaak van deze
Chronische blindheid zijn?
Sinds cenige maanden is de medische
commissie bezig een oorzaak hiervoor tc
vinden. Allereerst werd vastgesteld, dat de
blindheid van deze menschen niet aanste
kelijk is. Door Tiltepee te bezoeken of
zelfs door daar langere tijd te verblijven,
heeft niemand een oogziekte opgedaan. De
doktoren hebben een insect ontdekt dat
zich aan de blinde huid van het oog vast
zet en dit met een slijm overdekt. Na lange
onderzoekingen heeft men nochtans moeten
opgeven dit verschijnsel met de blindheid in
verband te brengen, want dit insect is ook
in andere plaatsen hekend en geenszins in
staat blindheid te voorschijn te roepen
In Zuid-Mexico heeft men dikwijls be
weerd, dat de blindheid van de bewoners van
Tiltepee terug te brengen is op alcohol
misbruik. Doch ook dit argument is niet
steekhoudend. Want ofschoon vastgesteld
werd, dat dezen Indianen de „Pulque" het
sap van een cactus, niet. onbekend is, is
het gebleken, dat zij geen overmatige drin
kers zijn, terwijl anderzijds de „Pulque" in
de overige deelen van Mexico jiimmer blind
heid veroorzaakt heeft. De eenige alcohol-
soort, die met blindheid iets te maken heeft,
is methyl-alcohol, en deze soort is in deze
streken volledig onbekend.
Zoo blijft de oorzaak van dit fenomeen
voorloopig een raadsel. De meest, voor de
hand liggende verklaring betreft. Onder
een degeneratieverschijnsel betreft. Onder
de nakomelingen van de Maya-Indianen
heeft men reeds meermalen dergelijke ver
schijnselen kunnen vaststellen. Men vindt
bij deze stammen de meeste gevallen van
lepra, kanker en malaria van Mexico Voorts
heeft de commissie nog kunnen vaststellen,
dat behalve hun blindheid, de meeste be
woners van Tiltepee nog kankerlijders zijn
Misschien ligt hierin wel de oplossing van
het geheimzinnige verschijnsel, dat de medi
sche wetenschap tot dusverre nog voor een
raadsel houdt
Het weer is stabiel, zegt de Bilt,
maar strenge vorst is voorloopig
niet te wachten.
Wanneer de Bilt het goed heeft, dan zal het
weer stabiel blijven, dat wil zeggen de wind
zal blijven waaien uit den goeden hoek,
Zuid, Zuid-Oost. En al wordt er voorloopig
althans geen strenge vorst verwacht en
zal het kwik overdag zelfs om het vriespunt
schommelen, er bestaat gereedc aanleiding
toe om de schaatsen uit het vet te halen om
klaar te zijn als straks het ijs sterk genoeg
is. om de talrijke liefhebbers en liefhebsters
van de echt. Ilollandsche wintersport, te kun
nen dragon.
Het zal des nachts ongeveer drie a vier
graden vriezen, zoodat het ijs eenigen tijd
langer noodig zal hebben zich te vormen.
Maar na twee of drie dagen zullen toch
verschillende ijsbanen welke op ondergeloo-
pen land zijn ingericht, geopend kunnen
worden.
Strenge vorst is volgens de Bilt voorloopig
niet te wachten, want er waait een land
wind en in de streken waar die wind van
daan komt, is maar weinig sneeuw, terwijl
aldaar de temperatuur niet lager wordt ge
noteerd dan zes graden onder nul.
Het ziet er intusschen niet zoo slecht uit!
SPANJE
DE RECHTSCHE OPMARSCH
VASTGELOOPEN.
Aan het front van Madrid was het gis
teren de tweede rustig edag. De rechtsche
strijdkrachten hebben den opmarsch gister
niet voortgezet, d'och zich ertoe bepaald,
alles voor de komende operaties in gereed
heid te brengen.
Tegen vier uur in den middag deed het
geschut zich opnieuw hooren, doch reeds
spoedig verstomde het gebulder der kanon
nen. In de straten der hoofdstad gaat bet
verkeer normaal zijn gang en de jongste
maatregelen welke door de evacuatie geno
men zijn hebben nog geen wijziging in het
standsbeeld gebracht. Wat de ontruiming
der stad betreft, deze zal niet gemakkelijk
gaan, daar de inwoners hun huizen niet in
den steek willen laten.
Tegenoffensief der regeerings
troepen.
De regeeringstroepen hebben een tegenof
fensief ingezet in den sector ten Noord
westen van Madrid, nabij Aravaca.
Ter uitvoering van het plan van actie
hebben de autoriteiten van den Raad van
Verdediging van Madrid nieuwe schikkin
gen getroffen voor de evacuatie van de bur
gerbevolking uit de hoofdstad.
Jiminez, de voorzitter van de evacuatie-
commissie, heeft tegenover een vertegen
woordiger van I-Iavas verklaard: „Ons doel
is tweevoudig, nl. ten eerste het grootste
deel der niet-strijders te onttrekken aan de
oorlogsgruwelen; ten tweede den verdedigers
in staat te stellen met meer vrijheid op te
treden op bedreigde punten, waar zich thans
een dichte bevolking bevindt, Madrid telt
ongeveer anderhalf millioen inwoners, wan
neer men rekening houdt met de uitgewe
kenen, die uit de door de opstandelingen
bezette provincies hierheen zijn gekomen."
Het officieele communiqué van gisteren
avond uit Madrid zegt:
Wat het centrale front betreft hebben de
opstandelingen in den sector van Aranjuez
dc stellingen der regeeringstroepen te Alga-
dor en. ten n.o. van Algora Miralnieno be
stookt, doch de regeeringstroepen hebben den
aanval der rechtschen afgeslagen.
Aan het front voor Madrid hebben de re-
gceringsaanhangers een aanval ondernomen
in de richting van Las Rozas, Maiadahonda
en Villa Nueva del Pardillo, en zich van een
hoeveelheid krijgstuig meester gemaakt.
Manoeuvres van de
marine.
Fransche
De „Paris Soir" publiceert het volgende
telegram uit Tanger: „Gistermiddag heb
ben drie eenheden der Fransche marine ma
noeuvres gehouden aan de Atlantische
kust van Spaanseh Marokko, tusschen Ar-
zila en Larasji. Op hetzelfde oogenblik
vloog een Britseh watervliegtuig van de
basis te Gibraltar, over dit gedeelte van de
kust, terwijl verscheidene eenheden der
Engelsche marine kruisten in de Straat
van Gibraltar, buiten Ceuta.
Gisteren en eergisteren heeft men te
Ceuta de aanwezigheid opgemerkt van een
tiental Duitsohe onderzeeërs.
Na een hevige explosie volgde 'n
verlammende stilte. In paniek
vluchtten de bewoners; de dag
werd tot een nacht; groene en
gele wolken verduisterden het
zonnelicht.
Dieren voorspellen dikwijls aard
bevingen, doch de mensch staat
machteloos tegenover deze ramp
„Om halfzes werden de bewoners door een
overweldigend gedreun uit hun slaap opge
schikt Als bij een bombardement volgden
explosies elkaar op. Toen trad een verlam
mende stilte in. De van schrik half krank
zinnig gewonden bewoners sloegen op de
vlucht. Om de ellende nog grooter te maken,
brak aan alle zijden van de stad brand uit.
Het gas ontweck uit de vernielde buizen en
ontbrandde. Maar nog steeds kwam de aarde
niet tot rust. Niet minder dan 50 stooten
werden dien dag geregisteerd Van de 167
duizend inwoners bleven op den eersten dag
70 duizend dood op de straten liggen. Som
migen ook werden door de aarde verzwolgen
of door de ineenstortende huizen verbrijzeld.
Gedurende velcd agen zweefde een groote
wolk aan den hemel. Nu eens was zij geel,
dan weer groen. Zelfs rood werd de wolk,
zoodat men er niet naar kijken kon, zonder
dat de oogen pijn deden."
Ziedaar hetgeen een ooggetuige wist te
vertellen van do aardbeving, welke einde
1908 de stad Messina teisterde. Deze paar
zinnen geven wel uitmuntend weer hoe ont
zettend de uitwerking van een aardbeving
kan zijn. Men denkc niet, dat de noodlottig
heid der uitwerking in verband staat met
don duur der aardbeving. De uitbarsting bij
Messina duurde verscheidene weken en
cischte ruim negenduizend dooden. Maar de
aardbeving op het. eiland Jesso in Jaoan,
in het jaar 1891, duurde slechts luttele se
conden en eischte bijna tienduizend levens,
maakte bijna twintigduizend gewonden en
vernielde ruim tweehonderdduizend huizen.
In ons land kan men zich feitelijk geen
juiste voorstelling van een aardbeving ma
ken; wij kennen deze slechts uit. kranten
en filmjournaals. Wij weten dat het ver
schrikkelijk is, maar aan eigen lijve hebben
wij het gelukkig niet ondervonden.
Dat wil niet zeggen, dat ons land geen
aardbevingen kent. De kronieken kunnen
ons loeren, dal in de dertiende eeuw reeds
aardschokken geconstateerd werden in het
gebied, dat tegenwoordig Nederland heet.
Maar juist is liet niet van schokken te spre
ken, beter ware voor ons land de term
trillingen. Deze werden vaker in ons land
geconstateerd. Verscheidene malen zelfs in
de zeventiende achttiende en negentiende
eeuw. Meestal hebben de bewoners van ons
land hiervan niet veel bemerkt. Ook vorig
jaar werden in ons land schokken bemerkt.
In den regel vinden aardbevingen plaats
in vulcanische gebieden. In Noord- en Oost
F.uropa heeft men er weinig hinder, van.
Het schijnt trouwens, dat sedert dc tweede
helft van de achttiende eeuw liet aantal
aardbevingen op aarde verminderd is, het
geen natuurlijk niet zeggen wil, dat er in
de laatste eeuwen niet herhaaldelijk ernstige
rampen door aardbevingen veroorzaakt
werden. Men denke meer ens aan de hevige
rampen, die onzen Oost in de vorige eeuw
teisterden. Voor Java waren de jaren 1847,
18G7, 1SS0 en 1890 wel bijzonder noodlottig.
En laten wij vooral de aardbeving van
1906 niet vergeten, welke San Francisco
voor een groot deel verwoestte.
De aardbevingen zijn niet gelijkmatig
over de aardoppervlakte verdeeld Het tal
rijkst zijn zij in die streken, waar in de
jongste geologische tijdperken de meeste
en grootste tectonische veranderingen heb
ben plaatsgegrepen, vooral langs de breuk-
randen der gebergten. In Rusland heeft nog
nooit een aardbeving plaats gehad; in
Australië zijn zij heel sporadisch. Daaren
tegen heeft Japan er gemiddeld 120 per
iaar, hetgeen echter in vergelijking met
Zuid Amerika niet veel is
Ook in Oceanië zijn aardbevingen sche
ring en inslag.
Men onderscheidt in den regel drie soor
ten aardbevingen: vulcanische, instortings-
en tectonische ardhevingen De eerste tre
den slechts op in vulcanische gebieden en
gaan meestal gepaard met een uitbarsting
De tweede soort wordt veroorzaakt door het
instorten van onderaardsche holle ruimten
en treedt vooral in kalkgebioden op. Dc
laatstgenoemde aardbeving wordt door ve
len beschouwd als een gevolg van het elas-
liciteitsverschijnsel der aardkorst.
Meestal duren de aardbevingen enkele se
conden, mar dikwijls volgen verscheidene
stooten elkander op, welke soms zoo tal
rijk zijn, dat men van aardbevingspcrioden
spreekt. Van 187Q—1873 registreerde men
in Phocis niet minder dan 50.000 stooten.
Ook dc in het begin van dit artikel genoem
de aardbeving van Messina kenmerkte
zich door talrijke schokken.
Een hevige aardbeving gaat gewoonlijk
vergezeld van onderaardsche dondekenrie,
rollende, knetterende en krakende geluiden
Soms ontstaan scheuren in den bodem, ko
men gas-, water en slijkmassa's aan de op
pervlakte of wordt de ligging der aardla
gen in horizontale of verticale riihting ver
anderd. Wel zijn de blijvende veranderingen
in do aardkorst doorgaans niet van grooten
omvang, maar bij een aardbeving op Java
in 1891 werd toch een spleet van vier meter
breedte en vijfenzestig kilometer lengte ge
vormd. Bij San Francisco, in 1906, ontston
den verschillende spleten, waarvan sommi
ge zich honderden kilometers ver en waar
schijnlijk nog verder op den bodem der na
burige zee uitstrekten. Zeebevingen kunnen
in dit opizicht nog merkwaardiger dingen
doen. Tïot is immers bekend, dat herhaal
delijk eilandjes in de Oceanen verdwijnen
om na tientallen jaren weer te verschijnen.
Men heeft de vraag gesteld, of er tegen
aardbevingen niets te doen was? Zijn er
geen middelen tot bescherming cn is het
mogelijk de aardbevingen te voorspellen?
Wat het eerste punt betreft hier kan al
leen sprake zijn van beveiliging van het
leven en van gehouwen. In Japan worden
de huizen zoodanig gebouwd, dat zij aan
schokken den meest mogelijken weerstand
bieden. Hetgeen helaas niet al te veel
schijnt te helpen.
In zake het tweede punt zijn de geleer
den het niet eens. Het schijnt dat sommige
dieren een onbestemd voorgevoel hebben
van een naderende aardbeving, hetgeen
daarmee kan samenhangen, dat de dieren
trillingen kunnen voelen, welke voor ons
niet waar te nemen zijn. De meeste onder
zoekers hechten alleen waarde aan voor
spellingen, die uit waarnemingen aan vul
kanen afgeleid worden. Sommige onderzoe
kers achten een voorspelling wel mogelijk
en van de hypothese dat het binnenste der
aarde in vloeibaren toestand verkeert cn
evenals de zee aan getijden onderworpen
is. Steekhoudende bewijzen heeft men hier
voor evenwel niet kunnen aanvoeren.
Het schijnt dan ook, dat de mensch voor
loopig machteloos tegenover de groote kwel
lingen der aardbeving staat. Al zijn tech
niek baat liem tegenover de enorme krach
ten der aarde niets.
Carnavaltstijd nadert! De Garde van Prins Carnaval staat in stramme hou
ding gereed de instructies zells de meest dolle van haar lentenant op
te volgen.
Zij achten regeeringsmaatregelen
onvoldoende.
De leider der Britsche Arbeidersoppositie
Altlee, heeft gisterenmiddag in Limehouse,
Eastend, een redevoering uitgesproken, waar
in hij o.m. verklaarde, dat het initiatief der
Britsche regeering met het doel het voorbeeld
te geven aan de andere naties betreffende het
uitzenden van vrijwilligers naar Spanje een
nieuwe dwaling was, van denzelfden aard
als de vergissing, die de regeering beging,
toen zij voorbarig den uitvoer van wapenen
naar Spanje verbood, „aldus aan de.fascisti
sche mogendheden drie weken gevende, ge
durende welke zij van haar kant wapenen
konden sturen zonder verontrust te worden."
Attlee voegde hieraan toe: „het gaat hier niet
meer om nietinmenging, maar om eenzijdige
inmenging. Daadwerkelijke nietinmenging
kan slechts door gemeenschappelijk en gelijk
tijdig optreden, gepaard met controle, ver
kregen worden. Het Engelsche besluit zal ten
gevolge hebben uitstel en ontwijkingen van
Duitschland en Italië'en zal de regeerings-
strijdkrachten in een zeer ongunstige positie
stellen."
De leden van de Independant La-
bour Partij hebben een houding aan
genomen, die op opstandigheid tegen
het laatste regeeringsbesluit lijkt. De
secretaris der partij heeft de
pers'er van in kennis gesteld, dat
honderd vrijwilligers op het oogen
blik gereed staan te vertrekken.
Voorts bestreed hij de deugdelijkheid van
het besluit, aangezien de Forcign Enlistment
Act een verbod inhoudt dienst te nemen in
een leger, dat het leger van een Staat be
strijdt, die „in vrede met Engeland leeft". Hij
is derhalve van meening, dat de wet alleen
verbiedt dienst te nemen in 't leger der op
standelingen.
Tenslotte deelde Maxton mede, dat hij het
voornemen had deze verschillende punten
voor te leggen aan den Minister van Binnen-
landsche Zaken of wel een debat uit te lok
ken, zoodra het Lagerhuis bijeen zal zijn ge
komen.
De strijd om het gezag.
De ingenieurs en werkmeesters in de me
taalindustrie hebben in een algemeens ver
gadering met 337 tegen 5 stemmen besloten,
de staking voort te zetten.
De verschillende sprekers op deze verga
dering gaven nog eens een uiteenzetting
van de voornaamste eischon hunner colle
ga's namelijk intrekking van de fantasti
sche klachten, die door de bij de C.G.T.
aangesloten arbeiders zijn ingediend, en
erkenning van hun gezag in de werkplaat
sen.
Ontevredenheid onder de arbeiders.
De staking der ingenieurs en meester
knechts, welke een algemeene hervatting
der werkzaamheden heeft verhinderd in de
metaal fabrieken, heeft ontevredenheid ge
wekt onder de arbeiders. Aan den anderen
kant verklaren de werkgevers, dat herone-
ning der fabrieken zonder dit personeel
materieel onmogelijk is. De ingenieurs en
meesterknechts, in totaal 90 procent van
de in de metaalfabrieken van de Rijsselsche
streek werkende, schijnen voorloopig hun
stakingsbesluit te handhaven.
Naast „de Pijnis ook Wals
momenteel goed in vorm Komt
er dit jaar een toer door Nederland
In een vorig artikel hebben wij de pres
taties van onze baanrenners belicht en spe
ciaal de figuur Jan Pijnenburg. Maar naast
hem willen we ook nog even dc kracht van
Cor Wals als koppelwedstrijdriider en Zes-
dagencoureur roemen. Want deze oud-pro-
vinciegenoot hij stamt af van de bekende
„Walsen" familie uit Landsmeer heeft
ook een periode van inzinking achter den
ing om zich nu weer met élan in den strijd
te werpen en met heel veel succes. Wals is
momenteel weer in buitengewoone conditie
en heeft dit bewezen ook door zijn zeer
goede prostatie in de Gentschc Zesdaagsche
Wel werd hij geen winnaar maar zijn reden
Anti-semiefen naar een
concentratiekamp
Vier nationalisten, die in hechtenis waren
genomen na de antisemietische relletjes int
Czyzew, zijn naar het ooncerrtxa tiekamp te
Bereza (Polen) gezonden. Tot nader order
zijn alle markten in het district verboden.
was van dien aard dat Wals zeer terecht
als een van 's werelds sterkste coureur werd
gequalificeerd. Hoofdzakelijk willen we
echter de prestaties van onze wegrenners
eens onder de loupe nemen. Johny Braspen-
ninx is wel de meest regelmatige renner
geweest die ooit is uitgekomen. In Noordhol-
land won hij de ronde van Ilpendam, Alk*
maar en Assendelft. Vroeg in het voorjaar
werd hij nog derde in den omloop van Pur-
merend achter de eeuwige tweede, Piet van
Nek, en Albert Gyssen uit Putte (N. Br.),
de renner die later in onze Tour de Fran-
ceploeg is opgenomen bij het terugtrekken,
van Pellenaars. De monsterrit langs de
grenzen van Frankrijk over een afstand
van ongéveer 4500 km. heeft voor ons land
heel veel succes gebracht. Niet alleen om
dat drie van de vier renners het eindpunt
bereikten maar zij hebben in verschillende
ritten eereplaatsen bezet. Van dat oogenblik
af dateert eigenlijk de erkenning van de
Holandsche wegrenners op de internatio-
nale markt. Holland telde voordien niet
mee en waardoor kwam dat eigenlijk? Het
is heel eenvoudig; in een land waar geen
groote coursen worden verreden als de
Tour de France; de Omloop van Vlaanderen
Parijs-Roubaix of een criterium van Zurich
en waar een wegwedstrijdverbod bestaat,
zoekt men geen renners van groote klas.
Die landgenooten die speciaal op den weg
willen blijven moesten naar het buitenland
en daar werden zij meestal lam gelegd door
de combine van een groep buitenlanders
waartegen zij als enkeling niets konden;
uitrichten. Het afgeloopen jaar is dat an
dere geworden cn door hier en daar onthef
fing te krijgen van het wegwedstrijdverbod
heeft Nederland zijn eerste groote wieler-
coursen beleefd. In Noordholland hebben de;
diverse inrichters veel medewerking onder
vonden van dc Gemeentebesturen en van
Provinciale Staten. Wij hebben gehad het
criterium van Scheveningen met de beste
internationale renners, 100 in getal. Jan;
Aerts, Magne, de van Schendels, Wals, Max
Bula, Piëtro en de Zuid Afrikaansche kam*
pioen Charles Kisling behoorden tot de deel
nemers. De Hollandsche wegrenners hebben
door hun prestaties bewondering gewekt bij
publiek, pers, autoriteiten, Parlement en
Regeering en daarom bestaat er groote kans
dat in den komenden tijd de wegrenners
een uitgebreid werkterrein vinden in eigen
land. De mogelijkheid is niet uitgesloten
dat er het komende jaar een „Toer door
Nederland" voor wegrenners wordt georgani
ceerd. Uit zeer betrouwbare bron wordt ons
dit voorloopige bericht medegedeeld en van
de verdere plannen hopen we onze lezers
tVt' op de hoogte te houden. Door de erva
ring van het. afgeloopen jaar heeft zich een
zeker zelfvertrouwen van de .Hollandsche
wegrenners meester gemaakt, iets wat on
ontbeerlijk is bij den drang naar groote da
den. In dat opzicht is 1936 voor de wiel
rennerij in Nederland en Noordholland in
het bijzonder, een zeer gunstige periode ge
weest. Even willen we nog memoreeren dat
er in 1927 een. „Toer door Nederland" is
gehouden, iets wat onzen lezers wel vreemd
in de ooren zal klinken en welke door den
huidige N.W.B. bestuurder Gerbrandts was
georganiseerd. Het \was een „Tour de Fran*
ce" in zakformaat, want de rit duurpe vier
dagen en ging over een afstand van 800
km. dwars door Nederland. Deze rit voor
Amateurs onafhankclijken bestonden er
toen nog niet, werd echter een groot succes
ook wat de deelname betreft. Verschillende
vooraanstaande Buitenlandsche renners en
landgenooten uit die dagen namen deel. On
der de 45 vertrekkers waren 30 Hollanders
en 15 buitenlanders, waaronder renners die
hun land later in de Tour de France en
andere groote coursen zouden vertegen
woordigen. Er vielen slechts 7 Hollanders
uit maar van de beroemde Buitenlanders
kwamen er slechts 7 aan het eindpunt.
Deelnemers waren o.a. Erich Rösch, Rudolf
Wolke, winnaar van den rit en van de
„Toer door Duitschland" de oud-wegkampi-
ocn van Nederland Jan Maas en tal van
anderen. A. Braspenninx werd tweede, Jaap
Oudenaar de 4e., Hans Bockkom 6e, de te
genwoordige verslaggever van het Belgische
blad „Sportwereld" E. Lammere 7e en Jan
Maas 8e. Dit waren alle Hollanders. Wel
een bewijs dus, dat voor eenige jaren Hol
land eigenlijk renners op den weg bezat
van internationale klasse, de routine ont
brak hen echter nog dikwijls. Geen wonder;
want deze wordt pas in groote wegwedstrij
den opgedaan. Dan eerst kunnen de renners
naar het allerhoogste grijpen.