De Brabantsche Brief
Het Agrarische vraagstuk
in Amerika
van Dré
Heeft Amerika weer hoop 1
Duitsche aankoopen in
Joego-Slavië
UI venhout, 11 Januari 1937.
Amico,
Eindelijk dan
ioch 'n helder
winterke! Einde
lijk nou ja.
Bij manier van
zeggen, want veur
Driekoningen is
nie anders dan
natten duister te
verwachten. Het
zonneke mot eerst
tot de laagste
schreef gepas
seerd zijn, aleer
t de lochten pro
per kan gloeien!
En d' eerde glorifieeren mee de witte glan-
zings van 't nieuwe licht, dat uit den strak-
!ken hemel beeft.
Gistennorgen, als Trui naar de Hoogmis
was, stond den Zondag in ons huiske te glo
ren als 'n wit festijn. Den blaauwen smoor
van m'n pijp stond in den huis als 'n deur-
schijnend plafond.
En op den witten muur schaduwde in
muggendans de warmte van de zachtgloeien-
.de plattebuis.
't Was stil.
Op den erf roerde geen windeke. Alleen
wat kippenlawijt tokte deur den stillen Zon
dagmorgen. De velden achter mijnen erf ver
nevelden in witten zonneschemer en aan
end van die velden floerste de breeje, pastel-
blaauwe streep van de bosschen. Kleuren-
wonderen zijn al gebeurd in den buiten, die
■weer opgerezen is, uit den kleffen duister
van den Advent, 't Nieuwe jaar huivert in
witten zonnegloei van de hooge lochten. Het
dorre eikenblad, hard lijk porcelein, vlamt
z'n bruine kleuren deur de heggen. De Mark,
blaauw ^ls Maria's kleed, bestikt mee gou
wen zonnegit kloddert hoorbaar deur de
kristalijnen stilte. Kleur, kleur van 'n teer
heid, die ge denkt dat z' aan oew vingers
zal gaan hangen, kleuren zoo zacht als stuif
meel poeieren deur den wintersche buiten,
waar nou en dan werendig al 'n voorjaars-
Xmrke te bespeuren is!
'tWas n' lekker, smeuïg uur, dat Zondag
morgenuur bij de plattebuis, alleen mee de
stilte en den klokketik; 't zonneke in den
nek en 't kachelvuur tusschen de knieën.
Zo'n uurke van rust, dien ge kneeën kunt,
'dat de „blazen" tusschen oew vingers bui
len.
Ge kunt zo'n uurke goed gebruiken. Veur
öew karkas en veur oew zielement, dat alle
bei den Zondag vieren wil. Daaraan dezelfde
behoefte heeft. Te naauw zijn die twee ver
bonden, dan d,at anders mogelijk is, al wordt
dat veul gedocht! Ziel en lichaam, gedra
gen zich, als 't vuur en de kachel. Brandt
't vuur fel, de kachel gloeit. Smeult 't vuur,
de kachel wordt koud. Gaat 't vuur uit, de
kachel is dood!
't Gaat mee malkaar op-en-neer. Den geest,
*t zielement zoogenaamd „ontspannen" mee
uren bovenmatigen sport, is de groote gek
kigheid van deuzen tijd!
't Spant den geest zóó in, 't overspant 'm
zoo, dat. voetbal-scheidsrechters niet ze
ker van d'r leven meer zijn! Overspannen
lichamen, overspannen*geesten! Want: 'n
gloeiende kachel is niet te denken zonder 'n
laaiend vuur
Maar allez, 'k ga geenen preek veur
Zondagsrust houwen, 'k heb andere dingen
pp m'n plan staan veur dezen brief!
'k Wilde alleen maar zeggen: na de afge-
ïoopen, drukke week, dreef dieën amberen
Zondagmorgen als zoeten olie over de moeie
plekken in m'n zielement.
Was den lcnee'baren rust als zalf veur 't
snocie karkas.
En dan vond ik. tusschen de kranten 'n
oranje boekske, 't Ulvenhoutsche feestpro
gramma; Trui scheen 't gereed te hebben
gelegd, om 's middags nog 'ns deur te bla
ren; ge weet: Trui is zwaar, zwaar monar
chistisch. Ge moest 'ns weten, wat ze uitge
staan heeft mee dieën troonsafstand van
don Edward. Ik beloof oe, hij mocht don
hemel op z'n bloote kniekes bedanken, dat
z'n Moeder Mary van Engeland en nie Trui
van Ulvenhout was...! Neeë, onder Trui was
*t nooit zoo wijd gekomen! En schudt nou
nie zoo mee oewen kop, amico! Zijt gij veer
tig ajren mee Trui getrouwd of ik? Ik ken
heur kracht man! Ojeeja! Trui zal efkens
uit den weg gaan veur madarrra Simpson.
.Veur geen tien, als 't heuren zoon betreft.
De Gouwen Koets? Toen ze 't prenteke op
'differente manieren in de krant had ge
zien, heeft ze 'r 's nachts van gedroomd. En
den anderen morgen heeft ze veurgedaan,
hoe ze ons prinseske uit de koets had zien
schappen. Kek, zoo, zee ze. En ze verschrikte
•heuren denkbeeldigen bruidsboekee, den
dito-sluier, klom op de stoof, de gouwen
koets dus, en toen stapte ze mee aanmin
nige weerdigheid van de stoof, boog, (keek
dus den verkeerden kant op) en liep teugen
de warme plattebuis aan
En toen...? „Censuur", zal 'k maar zeg
gen!
Maar ik ben den stal ingerend en heb
daar mee m'n vuisten teugen den muur
staan timmeren, want ik wist van 't lachen
geenen raad!
Afijn.
Ik zee: ik vond dan 't boekske van de
Ulvenhoutsche feesten; allebei, boekske èn
feesben geregiseerd deur den Fielp.
En als ik 't zoo op m'n dooie gemakske 'ns
deurblaarde, altij 'n aardig werksike na 'n
feest (programma's zijn 't aardigst nk de
uitvoeringen naar mijn idee) dan ontdekte
ik daar ineens, da 'k in 't Eere-Comité had
gezeten.
Nouja, den Fielp zou nie in de politiek
zitten, als ie z'n dorp nie beschouwen zou
als zijn eigenste schaakspul, waarop ie de
stukken verzet, sjuust* zooals hum 't belieft
en plaziert.
Eiken politieker is 'n klein dictatorke en
daarom is 't zoo moeilijk om groot-dictator
te worden. Ge mot eerst 'n tienduuziend dic-
tatorkes mee huid en haar opfreten en daar
is 'non grooten „slaaiemmer" veur noodig.
Verder zag ik, dat den Fielp z'n eigen
aan den ouwen stempel had gehouwen veur
■wat de Volksliederen betreft.
„Wien Neerlantls Bloed" veurop en dan
pas „Wilhelmus".
Neeë, nieuwe modes gaan er hier nooit
zoo greet in .Vandaar ook, dat wij veul
modes kunnen overslaan. Want 't ouwe
komt altij weer terug al§ de nieuwste mode!
Wij voelen er altij nog meer voor om te
„roemen den onverbreekb'ren band tusschen
Vorstin en Vaderland", dan te „eeren den
Coninck van Hispanjen", die ons rustig de
klompen kan kussen!
In 't boekske staat nog 'n lied, waar ik
den Fielp op aankijk. Het is getiteld: „Het
Koninklijk jacht vaart uit". (Wijze „De
Zilveren Vloot")
't Eerste- couplet zal 'k oe efkens vóórzin
gen.
„Heb je al gehoord van 't Prinselijk paar,
Waar wij zooveel van houen,
Dat viert feest; de lieve Prinses
Ging met haar Prins Bernhard trouwen!
Nee maar! 't Is waar! Jazeker is het
waar!
De huw'lijksboot ligt ree,
nu kiest ze volle zee
En aan de kade juicht Holland mee! (bis)
Er zijn nog twee coupletten en 't heele lied
slaat tenslotte op 't trouwcadeau, 't schip!
En 't is daèrom, da 'k er den Fielp op
aankijk. Want als hier 'nen jubilaris is, wat
nog al 'ns voorvalt op Ulvenhout, dan dicht
den Fielp bij t' cadeau altij 'n symboliek
vers.
En dan is de heele week, dat 't vers in den
maak is, zijn brood nie te freten! Want den
Fielp heeft dit met veul dichters gemeen:
hij dicht schoon, maar moeizaam! Schoone
geesteskinderen, zware bevallingen.
En., z'n brood is slechts geweest voor ver
lejen week. Trui hééft 'm den bons gegeven.
Wat haar toch nie helpt, want den Fielp
komt tóch terug en legt z'n broojen dan de
eerste dagen na den bons, stiekum op de
regenton. En Trui? Wel die vergeet 'nen
anderen bakker aan te stellen en is dan blij
de broojen op de regenton te vinden!
Neeë, wat dat betreft: Trui zit sjuust zoo
stevig aan den Fielp z'n brood getrouwd, als
aan mijn kapotte sokken! Want van den
eersten dag van trouwen af, brocht den
Fielp z'n brood. Mee dezelfde hardnekkig
heid als waarmee ik m'n sokken verslijt in
m'n klompen, heeft ie dat nou 41 jaren ge
daan en zoo'n 41 jaar veegt ge maar nie uit,
mee èènen grooten bek van Truië! Daar is
meer veur noodig. Minstens één uitvaart,
amico!
Maar om op T feest terug te komen, den
korten inhoud van 't boekske luidt!
6 Januari, 2.30 uur:
Te Deum in Kerk.
7 Januari, 8 uur: Klokkengelui.
9 uur: Boomplanting in het Ulvenhoutsche
Bosch door den EdelAchtb. Burgemeester.
13. uur: Ringsteken op 't Hoekje. Wedstrij
den in het dorp en Nieuwe Dreef.
2 uur: Kindermatinee: Zang, film, tractatie.
6 uur: Prijsuitreiking in de „Gouden Koe".
7 uur: Opstelling fakkeloptocht bij de Jon
gensschool.
Ge ziet dit is de officieële opsomming
van den feestgids, er was zoo nog al iets
gaande op ons dorpke. Want ge mot 'nen
Brabantsche feestgids zóó lezen: daar ge
beurt buiten den gids om, gewoonlijk veul
meer, dan venmeid wierd!
B.v. om maar te beginnen bij meneer
Pastoor eigens! Gisterenmiddag had den
Fielp het er nog over, onder 't kaartspul, in
de „Gouwen". „Nog nooit", zee-trie: „nog
nooit is de kerk zóó vol gewiest, as op den
Trouwdag. (En dat wil hier iets zeggen,
amico!) Meneer Pastoor had ons verrast mee
'n Mis-met-assistentie! D'n Kuster", zee den
Fielp: ,ad 't ook nooit, zoo meegemokt! En
daarom heeft den Driek aan meneer pastoor
gezeed: ad me toch centen laten op-alen veur
de stoelen!" (Ge mot weten, d'n Driek heeft
procenten van wat ie ophaalt!)
„En", zee den Fielp: „hij zou 'nen goeie ge
mokt ebben jongens? D'n bakker komt over
't feest niet uitgesproken! Wij, wij hebben
'm gisteren 'n paar keer tot de orde motten
roepen van 't kaartspul.
Da's ook nog nooit gebeurd! „En wa zeg
gen guilie van mijnen haanspraak teugen
den Burgemeester en den Outventer bij de
boomplanting? Was ie effe tof? Ik docht
zoo,' ik docht, ik sleep er ok nog efkens me
neer pastoor bij, docht ik, want die heeft
'n plumske verdiend. En al ad ie nie veul te
maken mee dieën hoorn, de kwestie is deus,
ik docht, ik laat meneer pastoor veur mies
meerijen, docht ik. Was ik effen op dreef?
Jongens, ik voelde me zoo rustig, zoo sterk
ee! En wat 'n spontanorige fielsetaties kroeg
ik, zagen guilie da?"
,,'t Was 'n redevoering," zee den Blauwe:
„om koud van te worren!"
„Ozoo! Ik eb ge-oord, nie over zabberen
verder, da 'k meneer pastoor kolossaal ge
troffen eb!"
„Getroffen?" vroeg den Tiest streng!
„Ja. Z'n, z'n, z'n gemoed tenminste."
(D'n Fielp kreeg er 'n traan van in z'n
oogen).
Ja, amico, die feestprogramma's vermel
den hier altij maar de kleinste helft!
B.v. „Fakkeloptocht". Wat zee dat? Niks!
Maar hier was 't dat den Fielp veur „de"
verrassing gezorgd had. Dat had ie stiekum
gehouwen. Maar op 'n oogenblik, allee!
Daar stond, onder 'n zee van licht (meneer
pastoor had voor de verlichting gezorgd)
daar stond op 'n oogenblik de hoele Har
monie op 't Kerkplein, teugen de Kerkdeu
ren aan en midden op het plein stond... in
levenden lijve.het Prinselijk Paar!
Nou den Fielp: Halle menschen vonden
dit moment schitterend Veural mijnen haan-
spraak; ging er in as peperkoek! De men
schen vonden 't zeer oogstaand! Speciaal
Mevrouw X en de dochters van den Sjors
ebben na mijn haangeving dit haltemaal
voor malkaar gebokst. Moeite noch kosten
ebben ze gespaard! Was 't nie schoon?
Allee, drinken jullien og maar 'ns uit,
dierbare schaafloopers!" (Hij begint weer
heel goed te praten, ainico!)
Afijn, ik an mee geen duvelsoh geweld
alles opschrijven. Want toen om tien uur 't
feestprogramma was afgewerkt, toen zijn
we eigenlijk pas begonnen te feesten! En
als ik dat nou op ging schrijven, dan was
ik vannacht nóg nie klaar en... in Holland
snappen ze dat toch nie!
Daar heb ik 'n stel van honderd jongelui
ontmoet, dat liep gezamenlijk te., tellen!
Bij tien steeg de vreugd telkens ten top.
't Was toen negen uur en 't regende geluk
kig. Want stel oe veur. dat ge zoo de hon-
derdduuzend mot voltellen.
De feestvreugd om de 10 tellen wierd 'n
drama in 10.000 bedrijven...!
Veul groeten van Trui en als altij, geen
haarke minder van oewenf t a. v.
DRé.
Waar de zandstormen ontstaan.
Een groot nationaal gevaar.
V
Meer dan 2500 km. hebben wij reeds op
Amerikaanschen bodem afgelegd, als het
meest westelijke punt van den reis te Kan
sas City ongeveer in 't midden tusschen
de beide oceanen bereikt wordt. Op onzen
tocht leerden wij tot nog toe naast eenige
noodlijdende gebieden vooral de beste agra
rische districten van Noord-Amerika ken
nen. Vergelijkt men den toestand met dien
van het jaar 1932, toen ik voor het laatst
in deze streken verbleef, dan valt ook op het
platteland evenals in de steden een econo
mische opleving waar te nemen. Tengevol
ge van de droogte van de laatste jaren is
weliswaar de veestapel aanzienlijk kleiner
geworden, maar van de geldzijde gezien
schijnt het den farmers niet slecht te gaan.
In ieder geval is de vrees voor de crisis ver
dwenen.
Op het tweede gedeelte van onzen ontdek
kingstocht zullen wij ons met ernstige pro
blemen bezighouden, problemen, die ook
door een tijdelijke „goede conjunctuur" niet
opgelost kunnen worden. Het behoud van
den vruchtbaren bodem is voor het Noorde
lijk deel van de Vereenigdc Staten en. Cana
da veel minder een ■probleem dan voor het
zuiden en het westen. Bij een sterke specia
liseering op den veeteelt krijgt de bodem ten
slotte dat terug, wat men eraan ontnomen
heeft, maar geheel anders is de situatie in
de gebieden van eenzijdigen verbouw van
landbouwgewassen. De vernieling van den
bodem, die bovendien in de U.S.A. door in
werking van het klimaat water en wind
versterkt wordt, heeft in een zoo snel
tempo plaats, dat de beste landbouwdeskun
digen in deze ontwikkeling een groot natio
naal gevaar zien.
Op de Great Plains.
Om een van deze gevaren, het wegwaaien
van de vruchtbare aardlaag, te leeren ken
nen, willen wij in den geest een uitstapje
maken naar de nog verder in het westen
gelegen „Groote Vlakten "(Great Plains).
De V.P.B. correspondent maakt
een uitstapje naar de Great
Plains in't westen waar de Wild
West romantiek haar oorsprong
oond. Thans zijn het de voor
naamste bronnen van de Pund-
vleeschvoorziening.
Ik ben daar eenige jaren geleden geweest,
toen de verbouw van tarwe zich met behulp
van de nieuwste technische uitvindingen,
tractoren en maaimachines, tot op een hoog
tepunt had gewerkt en de wereldmarkt van
dit gebied uit, -steeds sterker werd gedrukt
Een overzicht over de agrarische problemen
van Noord-Amerika ware onvolledig, indien
ik niet in groote trekken de geschiedenis
van dit landschap tusschen 't midden-wes
ten en het Rotsgebergte zou uiteenzetten.
Als de „Groote Vlakten" beschouwt men
het gebied, dat zich uitstrekt tusschen den
98steri lengtegraad en het Rotsgebergte. Al
leen in de U.S.A. heeft dit gebied in Noord-
Zuidelijke richting reeds een uitgestrekt
heid van ongeveer 2500 km. Maar ook in Ca
nnda zetten de Vlakten zich nog over een
afpand van vele honderden kilom§ters
voort. Dit land wordt gekenmerkt door drie
bijzonderheden n.1. het ontbreken van hoo
rnen de betrekkelijke vlakte van den bodem
en het gebrek aan water. Daardoor en
ook door de enorme afstanden waarop de
verbruiksmarkten zijn gelegen zijn de
agrarische mogelijkheden tot zeer bepaalde
gewassen beperkt. Tot ver in de „Groote
Vlakten" strekt zich in het Noorden de
Canadeesche en Amerikaansche „zomertar-
we-zone" in het midden de „wintertarwe
zone" en in het zuiden de „katoenzone" uit
In het uiterste zuiden bestaan weinig moge-
ZONDAG 17 JANUARI 1937.
Hilversum I.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VPRO, 5.30 VARA, 8.00 AVRO.
8.55 Gramofoonplaten.
9.00 Sportnieuws.
9.05 Tuinbouwpraatje.
9.30 Gramofoonplaten;
9.45 „Van staat en maatschappij", causerie.
10.00 Zondagsschool.
10.30 Ned. Herv. Kerkdienst.
12.00 Orgelspel.
12.10 Filmpraatje.
12.35 Ensemble Jetty Cantor en Orgelspel.
2.00 Boekenhalfuur.
2.30 Omroeporkest en solisten.
4.05 Mannenkoor „Caecilia".
4.25 AVRO-Dansorkest.
4.55 Sportberichten ANP.
5.00 Gesprekken met luisteraars.
5.30 Voor de kinderen.
6.00 Sportpraatje.
.6.15 Sportnieuws ANP.
'6.20 Gramofoonplaten.
7.00 Populair programma, m.m.v. de Ramblers
en solisten.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 AVRO-Dansorkest, Omroeporkest, Revue
koor en solisten.
9.30 Radiotooneel.
10.20 Radiojournaal.
10.35 Kovacs Lajos' orkest en orgelspel.
11.00 Berichten ANP.
11.10 Vervolg Kovacs Lajos.
11.30—12.00 Gramofoonplaten.
Hilversum IL
8.30 NCRV, 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45—
11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding.
9.30 Gramofoonplaten
10.00 Hoogmis.
11.30 Gramofoonplaten.
12.00 Causerie „De Intern. Bidweek".
12.15 KRO-Orkest. (Om 1.00 Boekbespreking).
2.00 Godsd. onderricht voor ouderen.
2.30 De Band tusschen Koloniën en Moeder-
land.
3.00 KRO-Melodisten m.m.v. solist en gramo
foonplaten.
4.25 Ziekenhalfuur.
4.55 Sportnieuws.
5.00 Gewijdemuziek (gramofoonplaten).
5.20 Geref. Kerkdienst. Hierna. Gewijde
muziek gramofoonplaten)
7.45 Sportnieuws.
7.50 Causerie „Onder de Pygmeeën van West-
Equatoriaal Afrika".
8.10 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.20 Gramofoonplaten.
9.00 Muzikale causerie.
9.15 Sted. orkest Maastricht.
10.00 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten ANP. Gramofoonplaten.
10.4011.00 Epiloog.
MAANDAG 18 JANUARI 1987.
Hilversum I.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Orgelspel.
11.00 Declamatie.
11.20 Gramofoonplaten.
12.00 „Melody Circle" en gramofoonplaten.
I.00l.lö De Flierefluiters, m.m.v. solist.
2.00 Pianorecital.
2.40 Gramofoonplaten.
3.05 Gramofoonplaten en lezing: „Boek en
schoonheid".-
3.30 Gramofoonplaten.
4.30 Kinderuurtje.
5.00 Ensemble Cor Meylink en gram.platen.
6.30 Muzikale causerie met illustratie.
7.10 Veiligheidskwartiertje.
7.30 De Krekeltjes en gramplaten.
8.00 Herh. S.O.S.-berichten.
8.03 Berichten A.N.P.
8.10 Zangvoordracht.
8.40 Voordracht.
9.00 VARA-Groot-orkest en solist.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Gramofoonplaten.
10.15 De Ramblers.
II.0012.00 Gramofoonplaten.
Hilversum H.
N CRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing.
8.159.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.00 Chr. lectuur.
11.3012.00 en 12.15 Gramofoonplaten.
12.30 Orgelconcert.
1.15 Zang en piano.
2.00 Schooluitzending.
2.35 Gramofoonplaten.
3.003.40 Causerie over Kamerplanten.
4.00 Bijbellezing.
5.00 Chr. Kinderkoor „Jong Holland".
6.00 De Vedelaars.
7.00 Berichten.
7.15 Reportage Amsterd. Chr. Jeugdcentrale.
7.45 Reportage.
8.00 Berichten A.N.P.
8.15 Gramofoonplaten.
9.00 „De onrechtmatige overheidsdaad", cau
serie.
9.30 Het Nederl. Sextet. (Om 9.55 Berichten
A.N.P.).
10.3011.30 Gramofoonplaten.
Hierna Sluiting: Schriftlezing.
lijkheden tot akkerbouw, hoofdzakelijk ten
gevolge van de groote verdamping. In dit
gebied, vele tientallen malen grooter dan
Nederland, heeft in den tijd van 1925 tot
1930 een ongekende ontwikkeling plaatsge
vonden. Hier zijn de „graanfabrieken" ont
staan, waarover men zooveel gehoord heeft
Eerst door de tractoren en door de maai- en
dorschmachines is dit land geschikt voor
den akkerbouw geworden. Er zijn hier be
drijven, waarvan de eigenaars honderden
kilometers van hun farm verwijderd in de
steden wonen en slechts naar hun land gaan
om te zaaien en te oogsten. Dikwijls worden
duizenden morgens land met behulp van de
machines door een of twee menschen be
werkt. Na groote successen in de jaren 1924
1929 is een zware crisis over dit land uit
gebroken en het optimisme van deze men
schen, die hier hun geluk zochten, is in het
diepste pef* imisme veranderd. De natuur
schijnt zich te wreken, zij verzet zich er
tegen, dat de mensch haar uiterlijk veran
dert. Wordt de natuurlijke grasmat verwij
derd en de bodem door het ploegen los ge
maakt, dan ontstaan in dit land met zijn
winden welke nergens gebroken worden de
zandstormen, die in korten tijd vernielen,
wat de natuur in millioenen" jaren heeft op
gebouwd. De Amerikaansche oostkust, die
meer dan 2000 km. van deze streek verwij
derd ligt, werd herhaaldelijk verduisterd
door de zandmassa's die de wind met zich
voert. Hier heeft de natuur den Amerika
nen, die tot nog toe onbekommerd hun ak
kers bebouwden, een waarschuwend teeken
gegeven. De catastrophen van de laatste ja
ren hebben een zoo diepen indruk op de
openbare meening gemaakt, dat men waar
schijnlijk in de toekomst wel voorzichtiger
te werk zal gaan.
Waar eens de buffels graasden
De „Groote Vlakten" zijn een land
schap, waar de enorme veranderingen, die
zich in Amerika voltrokken hebben, wel
zeer aanzienlijk waarneembaar zijn. On
geveer 70 jaar geleden graasden hier nog
de kudden buffels en de Roodhuiden op
hun flinke paarden waren de heerschers
van het land. Toen nu de eerste spoorwe
gen het niemandsland doorkruisten en de
blanke man in steeds grooter aantal ver
scheen, was het afgeloopen met de buffels.
De prairies met hun voedzame grassen
dienden den veehouders tot weide voor
bun dieren. Daar riviertjes en meertjes in
deze droge streken zeldzaam waren, be
hoorden bloedige botsingen en ruzies tot de
dagelijksche dingen. Er ontwikkelde zich
de eigenaardige wettelooze toestand, die
als „Wildwestromantiek" in onze voorstel
lingen leeft. In de droge prairies voldeden
de rechtsprincipes, die men uit het geze
gende Engeland naar Noord Amerika had
overgebracht, niet. De onverbiddelijke na
tuur dwong tot een aanpassing van het
recht en de maatschappelijke vormen aan
de hier gegeven voorwaarden.
De moderne techniek van den aanleg van
bronnen, de windmotoren en het in Ame
rika uitgevonden prikkeldraad verander
den de economische structuur daarop voor
de tweede maal. Ook in de boomlooze
prairies werd het mogelijk, de weiden met
behulp van prikkeldraad van elkaar te
scheiden, ën overal drenkplaatsen voor het
vee in te richten. Nu kon men tot een
doelbewusten veeteelt over gaan en de die
ren aan de bijzondere verhoudingen van
het landschap aannassen.
De „Groote Vlakten" ontwikkelden zich
tot een van de voornaamste bronnen van de
Amerikaansche rundvlceschvoorziening. Aan
den oostelijken rand van de vlakten, waar
de neerslag nog juist voldoende was voor
den akkerbouw, loerde echter feeds de
graanboer. De vlakte van den bodem en het
ontbreken van steenen spoorden hem aan,
zijn trek naar het westen verder voort te
zetten. In jaren met veel regen en in tijden
van hooge graanprijzen trok de verbouwer
van graan steeds verder naar het westen,
om in de slechte jaren weer den aftocht
te blazen iedere keer, vertwijfeling en
nood achterlatend. Na de jaren tusschen
1925 en 1930 is dit laatste thans weer het
geval. Wij beleven daarom in de landstre
ken ten oosten van het Rotsgebergte een
nieuwe tragedie. Niet slechts verliezen vele
menschen hun bestaan, maar met de ver
nieling van den bodem is een nieuw ge
vaar komen opduiken, waartegen een ge
weldige strijd zal moeten worden gevoerd.
Worden beperkt In verband met
de toeneming van de Duitsche
schuld.
De Joego Slavische Nationale Bank, veront
rust door de sterke toeneming van de
Duitsche schuld, welke nog steeds aangroeit
als gevolg van de enorme aankoopen van
Joego Slavische grondstoffen, overweegt de
Duitsche invoeren van Joego Slavië uit te
beperken.
Volgens een door bankiers opgesteld plan,
zou aan Duitsche koopers slechts de uitvoer
worden toegestaan van grondstoffen tot een
bedrag gelijk aan de waarde van de Duit
sche goederen, welke de voorafgaande maand
in Joego Slavië contant zijn betaald.
Iedere maand zal echter 20 millioen dinar
afgetrokken worden, zulks om de tegen
woordige Duitsche schuld van bijna 250 mil
lioen dinar in een jaar tijds te delgen.
Overstroomingen in
Amerika
Wolkbrenken over groote gebieden.
Als gevolg van hevige wolkbreuken zijn
groote gebieden van Illinois, Missouri In-
diana en Ohio overstroomd.
Verscheiden dorpen zijn geheel van de
buitenwereld afgesneden.
7 DOODEN BIJ EEN SPOORWEGONGE
LUK IN POLEN.
Te Mylowitz nabij Katowitz heeft een ern
stig spoorwegongeluk plaats gehad, waarbij
7 personen om het leven zijn gekomen, ter
wijl 18 personen ernstig en 25 lichter wer
den gekwetst