De binneninrichting van het
Prinselijk Jacht
Het duikwerk op de
„Van der Wijck"
Regeling uitvoer melk- en
zuivelproducten
V octbalm a tch
Duitschland Nederland
Dievenbende gepakt
H.M. de Koningin naar
Igls vertrokken
IJzeroer in Friesland
Wat de pers zegt
Zaterdag 16 Januari 1937.
Derde blad
De veiligheid moet voldoen aan
alle eischen. Zeven waterdich
te schotten.
Bij de verdeeling van de inwendige ruimte
van het Prinselijk jacht is in de eerste plaats
rekening gehouden met de veiligheid der op
varenden, die zooals vanzelf spreekt aan
de allerhoogste eischen moet voldoen. Een
der voorzorgen, welke zijn genomen, is de
verdeeling van het schip in zeven afdeelin-
gen, door middel van waterdichte schotten.
Vier dezer schotten, die evenals de romp van
het schip van ijzer zijn, te weten het schot
geheel voorin bij den steven, dat in het ach
terschip en het voor- en achterschot der
machinekamer, loopen ononderbroken van
den eenen naar den anderen scheepswand.
De overige twee hebben een doorgang, voor
zien van een deur, die in gesloten stand
waterdicht afsluit. Het doel der schotten is
tweeledig. Zij beschermen tegen brand en
behoeden voor zinken van het schip in geval
van aanvaring en van ernstige beschadi
ging der scheepshuid. De afstanden tusschen
de schotten zijn toch zoo gekozen, dat bij
Ihet volloopen van de ruimte tusschen twee
er van, het schip blijft drijven. Bij brand be
perken zij het vuur tot één ruimte en kan
dit van de overige ruimte uit worden bestre
den.
Weliswaar is het gevaar voor brand op dit
schip af zeer gering, omdat het niet van
benzinemotoren voorzien wordt, doch van
Dieselmotoren, welke op olie loopen. Boven
dien wordt een brandbluschinstallatie door
het geheele schip aangelegd, maar, men kan
nooit weten. Ongevallen komen nu eenmaal
voor, en daarom ook ging de technische com
missie van het standpunt uit, dat alleen hij
op het water veilig is, die op iedere moge
lijkheid is voorbereid. Alle andere overwe
gingen zijn ondergeschikt in rang.
Alle Prinselijke verblijven liggen
onder dek.
De machinekamer in het midden van het
schip; de Prinselijke verblijven en die voor
de gasten achter deze gelegen en de keuken
en verblijven der bemanning voor in het
schip ontworpen, liggen alle onder dek. Het
overige deel der verblijven is gebouwd op
het dek, tezamen een grooten opbouw vor
mend. Toch is die opbouw niet zoo hoog en
zoo groot, dat hierdoor het schip een min
der sierlijk uiterlijk zou bezitten. Integen
deel, de opbouw accentueert de forsche lijnen
van den romp. Hij beslaat ook niet de volle
breedte, zoodat men aan beide zijden langs
het dekhuis van voor naar achter over het
dek kan loopen. Voor een deel en wel meer
naar het achterschip, zijn deze doorloopen
overdekt. Het voordek is geheel vrij; men
treft er alleen den toegang aan naar het
yerblijf der bemanning en de electrisqhe
ankerlier en verdere bcnoodigdhedén voor
de bediening der ankers van het schip.
Het fraaie dekhuis.
Wanneer men het dek van het Prinselijk
Jacht betreedt, in de midscheeps aan boord
ïcomende, vindt men zoowel op stuur- als
bakboord een deur, die toegang geeft, tot het
dekhuis. Men treedt dan een hal binnen,
waar men een vestiaire vindt. Achter die
hal ligt een groote en zeer lichte deksalon,
het vertrek, waar de opvarenden gedurende
den dag, behalve gedurende de maaltijden,
zullen verblijf houden, waar de Prinses en
de Prins gasten zullen kunnen ontvangen,
waar zij in een gezellig hoekje gezeten
door de groote ramen ziende, het voorbij
trekkend landschap zullen kunnen aan
schouwen of wel dien blik over het wijde
water kunnen laten gaan. Daar komen veel
kastjes voor de dagelijksohe benoodigdhe-
den, een meubileering overeenkomstig de
wensohen van Prinses en Prins, de radio,
De marine verricht voortreffelijk
werk.
Een zoo op het oog eenvoudig bericht: „Het
Scheepsjournaal van de Van der Wijck is
door duikers bovengebracht". Het is een be
richt als tientallen andere kleine berichtjes.
Maar voor hen, die weten wat duiken op 47
M. beteekent, onder een waterdruk van 5.7
atmosfeer, is dat bericht zoo dood-eenvoudig
niet.
De Castor ligt gemeerd boven het wrak en
aan boord van die Castor is alles ingesteld
voor het onderzoek van dat, diep weggezon
ken schip, de Van der Wijck, die in enkele
minuten in de diepte verdween in het nach
telijk donker, vertelt de „Locomotief".
De Castor heeft, den commandant meege
teld, acht duikers aan boord en is overigens
volledig uitgerust voor een opdracht van den
Commandant Zeemacht, welke opdracht ge
baseerd is op dienovereenkomstige verzoeken
tot onderzoek van den voorzitter van den
Raad van Scheepvaart. De Raad van Scheep
vaart moet finesses weten, finesses van dat
gene wat de tientallen getuigen hebben ver
klaard, voor den havenmeester te Soerabaja.
Is dat alles conform de werkelijkheid, is dat
alles zoo, kan men dat over een anderen
boeg eveneens bewijzen?
Zoo kan men zeggen, dat de lange en moei
zame taak. thans in commando opgedragen
aan de acht duikers, meer weg heeft van een
gerechtelijk onderzoek, dan van duik-werk-
zaamheden zonder meer.
Naar zes atmosfeer.
Stuk voor stuk van de opdracht wordt uit
gevoerd vanaf de Castor. Lange reepen ver
binden voor-, midden- en achterschip van de
Van der Wijck met de Castor. Lange lijnen
zijn gevoerd daar naar de diepte der zee. Het
zijn als even zoovele oriënteeringspunten,
van waaruit een duiker zijn speciale op
dracht volvoert. Van die aanknoopingspun-
filminstallatie enz. doch hoe dit alles er uit
zal zien, kan nog niet worden gezegd, om
dat de vraag betreffende de artistieke aan-
kleeding van het schip nog niet is beant
woord.
Aan de achterzijde heeft de deksalon twee
groote openslaande deuren, waardoor men
het achterdek betreedt. Eerst komt. men in
een soort waranda, gelegen onder het naar
achter doorgetrokken dak van den deksalon,
daarna eerst staat men vrij. Op het open
dek komen stoelen. Daar kunnen de opva
renden genieten van zon en buitenlucht,
terwijl zij bij regenweer zich kunnen te
rugtrekken in de veranda of wel bescher
ming zoeken onder een tent,^ die over het.
achterdek kan worden gespannen.
Door een gang kan men in de richting
van het voorschip 'de hal verlaten naar de
eetsalon. Behalve de gebruikelijke meubi
leering. zal hier een bureau worden inge
bouwd, want het verlangen is dat bet schip
een plaats biedt, waar de Prinses en de
Prins zich kunnen terugtrekken om arbeid
te verrichten. Wilde men de genoemde
ruimte niet te klein maken, dan was voor
een afzonderlijke werkkamer in dit schip
geen plaats te vinden.
Naast de gang en tusschen hal en eet
salon, liggen, grenzend aan de laatste, een
dienkamer en hierachter het stuurhuis. In
de dienkamer komen kasten voor glaswerk
en servies, eei^lift naar beneden naar de
keuken en een doorgeef-opening naar de
eetsalon In het stuurhuis worden alle be
dieningsorganen en de controle-instruinem
ten voor de twee hoofdmotoren aange
bracht. Men vindt er het stuurrad, kompas,
kaartentafel, boekenrekken, de radiotelefo-
nie-dnstallatie en alle verdere benood'igdhe-
den voor de navigatie. Dit stuurhuis staat
in open verbinding met de gang, waardoor
het deel uitmaakt, van de overige ruimten
van het schip. Aldus blijven de opvarenden
in contact met de kern van het scheepsbe
drijf, waardoor in niet geringe mate het
sportieve element in dit schip wordt ver
hoogd.
Het opperdek.
Boven op het dekhuis en wel achter
stuurhut en schoorsteen komen de roei-
zeilsloep en de motorbij'boot te staan, wel
ke met behulp van davits overboord gevierd
kunnen worden. De overgebleven ruimte
kan dienen tot het nemen van zonnebaden
en voor vol. genot van licht en lucht. De
davits zullen dank zij een bijzondere con
structie inschuifbaar zijn, zoodat. de hoogte
van het geheel boven water, met. het oog
op het passeeren van vaste bruggen, zoo
veel mogelijk wordt beperkt.
In de buik van het schip.
Van de - inrichting van het schip onder
dek kan het volgende worden verteld. Voor
de machinekamer, die ip de midscheeps ligt
treft men de keuken aan en de-verblijven
voor de bemanning. Kapitein, machinist,
dekknechts en bedienend personeel, beschik
ken deels over een eigen hut en bovendien
hebben zij hun eigen douche-gelegenheid.
In de keuken in de onmiddellijke nabijheid
zullen plaats vinden een koelkast, een
warmwatervoorziening en een centrale ver
warming, die des avonds in voor- of na
jaar de kilte kan verdrijven en die des win
ters dienst kan doen om het schip vorstvrij
te houden..
Achter de machinekamer liggen de Prin
selijke vertrekken, bestaande uit slaapver
trekken en badkamer. Men bereikt dit ver
blijf langs een trap, die neergaat uit de
hal. Langs een andere trap uit de deksalon
afdalend, bereikt men in het achterschip de
verblijven voor de gasten, welke bestaan
uit een tweepersoonshut en twee eenper
soonshutten. Deze twee kleine hutten zijn
door het verwij deren van een los tusschen-
schot tot een groote hut voor twee perso
nen te maken. Bovendien hebben de gasten
ten uit, gaat een duiker naar de plaats die hij
moet onderzoeken, naar de plek, waar hij
een gesloten luik moet vinden, naar een vi
taal punt, waar volgens de verklaringen
de situatie zus- en-zoo dient te zijn. En
er wordt gerapporteerd of die situatie inder
daad zóó was, of inderdaad dat ventiel func-
tionneerde en als een onomstootelijk bewijs
zal straks de Raad van Scheepvaart aan de
hand dezer bevindingen zijn meening vor
men.
Men onderschatte overigens het risico niet
om van één atmosfeer naar een druk van
zes atmosfeer over te gaan. De hoofdmotoren
draaien en geven den benoodigden tegen
druk, een officier staat aan de luchtverdeel-
kast, langzaam wordt gevierd, de duiker doet
over heen- en terugtocht naar de gewenschte
diepte elk twee uren. In langzame phasen
wordt de afstand afgelegd. Alles is afge-
snoerd, waterdicht, luchtdicht, zegt het Se-
marangsche blad. De handen zijn vrij. 'tzijn
de eenige instrumenten die den duiker vrij
uit ten dienste staan. Haaien komen aan
schieten, maar gaan toch weer verweg langs.
De haai schijnt bang te zijn voor dit mon
strum. Waterslangen moeten worden ge
weerd Enkele instrumenten zijn met schroef
draad aan het pak bevestigd, het gevoel, de
tastzin is in dit werk op deze diepte
de hoofdzaak. Men heeft het plan van de
Van der Wijck in het hoofd, tot in de fines
ses. Men kent overigens een schip door-en-
door. Het zijn geen jongmaatjes die voor dit
werk zijn uitgekozen, het zijn ervarenen.
In het roode schip.
Langs de uitgezette reepen komt men op
bet casco. Touwen, opgerold en makkelijk
afrolbaar, gaan mee den romp van het
schip in. Knoopen worden gelegd om den
weg terug te vinden en om als leidraad te
dienen voor een volgende. De duiker gaat
in de ruimen en constateert of de stuwage
op die dekken heeft plaats gehad als in het
stuwage-plan staat aangegeven. Maar achter
die zware ijzeren balken ligt een buiten
boord-opening en zijn opdracht is het ook
om zich er van te overtuigen, dat die ope
ning inderdaad gesloten was en is.
Van de Castor wordt een sein gegeven, dat
de lier gaat werken en over een lengte van
enkele tientallen meters doet die vijf-tons
De kroningsplechtigheid
in Engeland
Het Prinselijk Paar zal tegen
woordig zijn.
Blijkens een bericht uit 's-Graven-
hage zal ingevolge eene uitnoodi-
ging van Zijne Britsche Majesteit
en krachtens beschikking van H.M.
'de Koningin het Prinselijk Echtpaar
tegenwoordig zijn bij de Kroning
van Z. M. George VI.
Hare Koninklijke Hoogheid Prin
ses Juliana der Nederlanden zal
daarbij Hare Majesteit vertegenwoor
digen.
een eigen douche-gelegenheid. Vermeld zij
nog, dat zich in het waterdichte schot tus
schen het Prinselijk verblijf en dat voor
de gasten, een nooddeur bevindt, die achter
de betimmering verborgen zal worden
Mocht in geval van nood de gewone uit
gang van het Prinselijk verblijf naar boven
niet meer bereikbaar zijn, dan verschaft
deze deur toegang tot het achterschip.
Hoe groot het schip zal zijn.
Nadat eenigen tijd geleden de maximum
lengte en breedte en de uiterste diepgang
van 't schip in ontwerp bekend zijn gemaakt
uitsluitend met het doel aan belangstellen
den een algemeen idee te geven van de
grootte van het vaartuig, zijn thans dank zij
de berekening, uit de teokening en door be
proeving de maten van het schip komen
vast te staan. De grootste lengte over dek
gemeten bedraagt 31 meter, de lengte op de
waterlijn 29.28 m., de breedte 5.50 m. en de
diepgang 1.54 m.
Met een halve lading motorbrandstof en
water aan boord, hetgeen mogelijk is bij
vaarten door kanalen, gezien de mogelijk
heid tot bijvullen, wordt de diepgang van
het schip aanmerkelijk minder.
Van bevoegde zijde wordt ons medege
deeld, dat de regelingen betreffende den uit
voer van melk- en zuivelproducten naar
contingenteerende landen per 16 Januari
1937 worden overgeschakeld van de Crisis
uitvoerwet 1931 naar de landbouwcrisiswet
1933. De werkzaamheden ter uitvoering van
deze regelingen, worden met ingang van
dien datum overgenomen door de Neder-
landsche zuivelcentrale afdeeling zuivel.
In de wijze, waarop deze uitvoer wordt
geregeld, is vrijwel geen wijziging gebracht.
Exporteurs dienen er echter rekening mede
te houden, dat "het noodig. zal., zijn,- als ge
organiseerde van de. Nedcriandsche zuivel-"
centrale té worden erkend en te worden
toegelaten tot de groep „exporteurs". Ex
porteurs die nog geen aanvraag tot erken
ning hebben gezonden, wordt in overweging
gegeven, dit onverwijld te doen, daar anders
vertraging in de afgifte van uitvoer-certifi-
caten zal kunnen ontstaan.
BOTSING TUSSCHEN TWEE MOTOR
RIJWIELEN
Gisterenavond omstreeks 6 uur is in de
Vlierboomstraat te Den Haag de 50-jarige
S. H. wonende in die straat, met zijn motor
rijwiel in botsing gekomen met een ander
motorrijwiel, welk laatste bestuurd werd
door den 35-jarigen H. M. uit de Aardbei
straat. De heer S. H. kwam zoodanig te val
len dat hij met een schedelbasisfractuur en
een gebroken sleutelbeen naar het Roode-
Kruis ziekenhuis moest worden vervoerd.
lier haar arbeid. Daar in dat weggezonken
schip worden de stukken T-ijzer verplaatst
tot de duiker zijn opdracht heeft uitge
voerd en hij geen hinder meer ondervindt
van in den weg liggende lading.
Zóó doorkruisen deze mannen der marine
hun object. Vijfentwintig meter en meer
zelfs zijn zij in den romp van de Van der
Wijck binnengedrongen, tastend en zoekend
en vindend! Tot dan nu een eenvou
dig bericht: het scheepsjournaal is op de
Castor geborgen.
Inderdaad, het is de plicht dezer marine
mannen, ongetwijfeld. Maar tusschen plicht
en plicht is wel eenig verschil. Een onder
zoek, als thans al ettelijke weken aan den
gang is, een onderzoek dat reeds ruim 70
duikhandelingen omvat, een onderzoek, dat
zoo niet aan het groote publiek dan
toch aan de bevoegde instanties een onom
stootelijk beeld zal geven van de situatie
aan boord van dit gekapsijsd schip, een
dergelijk onderzoek vraagt algeheele toewij
ding, die zooveel meer vergt dan plicht.
Zij die boven blijven.
En als men dan zoo leest van een scheeps
journaal, dan vindt men dat wel even een
aardig succes, maar men spendeert er ver
der geen gedachten aan. En het is ook niet
noodig, elk vak heeft zijn eigen speciale
moeilijkheden, maar de intense spanning,
de zenuwsloopende ervaring niet bij hen
die duiken, maar bij hen die aan dek alle
verrichtingen volgen, die lucht toevoeren,
die luisteren en doorgeven, die spreken en
trachten te verduidelijken dan komt men
tot een som van scherpe emoties, die het
begrijpelijk maken, dat de Commandant Zee
macht periodiek verlof geeft aan de Castor
om naar Soerabaja terug te keeren voor en
kele dagen, want zelfs voor deze ervaren
mannen is zulk een spanning niet lang op
peil te houden. En het peil dient gehand
haafd te worden, wil men voor hen die on
der zijn, den risico-factor tot het kleinst mo
gelijk minimum beperken. En ofschoon men
het zich niet realiseert is het wel eens goed
te formuleeren, dat één stoornis, één ver
keerd begrepen sein, of één moment van
physiek minder in-staat-zijn den dood be
teekent.
Voorloopige samenstelling.
Anderiessen toch op de spilplaats
De speciale cursus voor middenspelers,
welke ten behoeve van de toekomst van het
Nederlandsch Elftal wordt gehouden en naar
aanleiding van dezen populair uitgedruk-
ten „spilcursus" verbonden commentaren
hadden met andere omstandigheden den spil
van het Nederlandsch Elftal helaas aanlei
ding gegeven na den wedstrijd Nederland-
Noorwegen te veronderstellen, dat reeds nu
voor hem in de nationale ploeg door de
Keuzecommissie van den KNVB een vervan
ger zou zijn gevonden. Daarvan uitgaande
had Anderiessen besloten zich niet langer
beschikbaar te stellen.
ANDERIESSEN.
De Keuzecommissie verheugt zich thans te
kunnen berichten, dat zij er in geslaagd is
het misverstand in deze op geheel bevredi
gende wijze op te lossen, waarna Anderies
sen zich bereid verklaard heeft in het Ne
derlandsch Elftal te zullen spelen, indien
door de Keuzecommissie weer op hem een
beroep zal worden gedaan.
Voorloopig Nederlandsche elftal
samengesteld.
Het voorloopig Nederlandsch Elftal, dat
Woensdag a.s. te Rotterdam, tegen Southend
United een oefenwedstrijd speelt, is als volgt
samengesteld:
Doel: Van Male (Feijenoord).
Achter: Weber (A.G.Ó.V.V.) en C&lden-
hove (D.W.S.)
Midden: Pauwe (Feijenoord), Anderiessen
(Ajax) en Van Heel (Feijenoord)
Voor; Wels (Unitas), Van Spaendonk
(Neptunes), Bakhuys (H.B.S.), Heetjans (P.
E.C.) en Van Nellen (D.H.C.)
Reserves: Jongste (Excelsior), Wilders
(Blauw Wit), Pellikaan (Longa), Vrauw-
deunt (Feijenoord) en Bergman (Blauw
Wit).
Hierbij zij nog opgemerkt, dat Smit (Haar
lem) en Halle (Gb Ahead)' "Wegéns ■öngéstêld
beid niet voor ve'rkiezing 'in nét' voorloopig
Nedéiiandsch Elftal in aanmerking^ kon don
komen.
Helers in verschillende-plaatsen
van het land.
Den laatsten tijd hadden in Arnhem eeni
ge inbraken plaats, waarbij voor een groote
waarde aan goederen werd ontvreemd. O.a.
werden een keer ongeveer tachtig dames
mantels gestolen en bij een andere gelegen
heid een hoeveelheid zijden stoffen ter waar
de van meer dan 1000 gulden.
Het gelukte de recherche evenwel niet,
zooveel bewijsmateriaal te verzamelen, dat
tot aanhouding van eenige verdachte perso
nen kon worden overgegaan.
In den nacht van 7 op 8 Januari j.1. werd
wederom ingebroken thans in een grossier-
derij, waarbij tien balen suiker werden ge
stolen.
Uit het ingesteld onderzoek bleek, vol
gens de Msb. dat bij dezen diefstal een auto
was gebruikt. Daarop werd in den nacht
van Zondag op Maandag j.1. tot arrestatie
van de verdachten overgegaan.
Bij onderzoek in tal van garages werd de
auto van de verdachten, welke zij om aan
de nasporingen van de politie te ontkomen,
in een particuliere garage hadden gestald,
in beslag genomen.
Een onderzoek in den wagen bracht aan
het licht, dat daarmede suiker was vervoerd
waardoor bevestigd werd, dat men op het
goede spoor was.
Het was bekend, dat de verdachten con
necties hadden in verschillende plaatsen
van het land. Zoowel in Zevenaar als in
Nijmegen werd daarop een deel van de ge
stolen goederen in beslag genomen. Ook
een onderzoek in Amsterdam wcês uit, dat
daar gestolen goederen verkocht waren.
Twee helers werden in arrest gesteld.
Na lang zoeken werd ook bij een sigaren
winkelier te Arnhem een groote hoeveel
heid goederen in beslag genomen, waaron
der de geheele voorraad ontvreemde suiker
De winkelier werd eveneens gearresteerd.
Alle verdachten zijn ter beschikking van
de justitie gesteld.
Het onderzoek duurt nog voort.
KATTENDIEVEN AANGEHOUDEN
Naar aanleiding van een groot aantal
klachten, dat in verschillende deelen van
Soest katten werden vermist, heeft de poli
tie drie inwoners van Soest, n.1. R. v. d. B.
J. v. d. B. en M. als verdacht van katten
diefstallen aangehouden. M. fungeerde als
opkooper en betaalde aan de beide „kat
tenmeppers" naar gelang va.n de grootte en
de kleur van de katten 25 cent tot 1.50
gulden per stuk.
De velletjes werden als surrogaat van
bont in den handel gebracht
Tegenover de politie hebben alle drie een
volledige bekentenis afgelegd. Zij zijn. ter
beschikking, van den Officier van- Justitie
te Utrecht gesteld.
H.M. de Koningin is gisteravond met den
trein van 18.11 van het station Delftsche
Poort naar Innsbruck vertrokken, vanwaar
zij zich naar Igls zal begeven voor een ver
blijf van eenige weken.
Het uur van vertrek was zorgvuldig ge
heim gehouden zoodat er kort tevoren op het
station niets bijzonders te zien was. Toen
men evenwel te ruim half zes een deel van
het perron afzette en loopers uitlegde, ter
wijl ook op het Stationsplein de politie on
der leiding van hoofdinspecteur Bontenbal
den toegang tot het station vrij hield, wer
den de gaande en komende reizigers weldra
opmerkzaam gemaakt op het feit, dat er
iets bijzonders aan den gang was.
Inmiddels waren op het afgezette gedeelte
van het perron verschenen, de burgemeester
van Rotterdam, Mr. P. Droogleever Fortuijn,
de hoofdcommissaris van politie Mr. L. Eint-
hoven, de commissaris van den actieven
dienst, de heer L. van de Pol, ir. Breukelman
van de afdeeling vervoer der Nederlandsche
Sporwegen, die de reis tot Geldermalsen zou
meemaken, alsmede nog enkele leden van
het hoogere personeel der Nederlandsche
Spoorwegen.
Om even over zessen vermoedde men ten
onrechte, toen een roode auto met een motor
rijwiel naderden, dat de Koningin in aan
tocht was, doch de drie hofauto's uit Den
Haag arriveerden pas eenige minuten later.
Toegejuicht door het publiek, verliet de
Koningin den wagen, waarop zij werd wel
kom geheeten door den burgemeester, met
wien zij zich, voor het vertrek, nog eenigen
tijd op het perron onderhield.
Daarna begaven de Koningin en haar ge
volg, zich in den speciaal achter de locomo
tief gehaakten Mitropa-wagen, waarop de
trein precies op tijd het station verliet.
Reeds een lading afgeleverd aan
Italië.
Naar het Hdbld. verneemt, is in de Frie-
sche gemeente Opsterland, onder de dorpen
Siegerswold en Duurswold, ijzerhoudende
grond gevonden; in de omgeving van het
riviertje De Linde ligt, vlak onder de zoden
een harde laag van circa 30 cm. dikte.
De exploitatie is reeds begonnen. Arbei
ders laden den grond in tramwagens, welke
het oer naar schepen vervoeren. Dan gaat het
verder het land uit. Wij hooren, dat de eer
ste lading oer reeds op weg is naar Italië.
In de Friesche oosthoek is men over dezo
ontdekking zeer verheugd, daar er voor heel
wat mensehen nu werk aan den winkel is.
Nader verneemt het blad dat men sedert
drie maanden in de buurt van Siegerswoude
bezig was met het exploiteeren van een veld,
waar op 30 cm. onder de oppervlakte een
laagje ijzerhoudende grond ter dikte van 22
cm. wordt aangetroffen, dat naar Italië werd
verscheept.
Thans heeft de exploitait, de heer T.
Schuringa te Ter Apel het bedrijf verplaatst
naar. Duurswoude., waar men op een perceel
van mevrouw De Jonge van Zwijnsbergen—
Lyclama a Nijeholt, gelegen aan het Konings-
diep, het bedrijf zal voortzetten. Per kipkar
ren zal de ijzerhoudende grond naar den
hoofdweg worden vervoerd, vandaar per
vrachtauto naar de schepen. Het zal worden'
uitgevoerd naar Engeland, waar het, naar
wij vernemen, wordt gebruikt voor het zui
veren van gas. Er werken thans twaalf man
op dit bedrijf.
Het Handelsblad geeft het volgende com
mentaar op een mededeeling der arbeiders
pers aan haar lezers:
De Arbeiderspers en het Ko
ningshuis.
De sociaal-demoncratische Arbeiderspers
heeft blijkbaar last met een deel van haar
lezers die de evoluties naar rechts van de
partij en haar organen blijkbaar niet in het
zelfde tempo kunnen bijhouden. En zoo
zijn de hoofdredactie en directie der Ar
beiderspers genoopt om de volgende mede
deeling te doen publiceeren die wij aan
het „Volk" ontleenen:
Wij krijgen aanmerkingen van
abonné's over de uitvoerigheid van
de reportages in ons land in ver
band met het huwelijk der Pi'inses.
Laten we er dit van zeggen:
De zaak heeft niets slechts een po-
litieken kant.
Onze krant is ook een nieuwsblad
Zij heeft tot taak, de lezers op de
hoogte te stellen van wat er voor
belangrijks in de wereld gebeurt.
Het huwelijk van de Prinses was
een gebeurtenis, waarin duizenden
ook onder onze lezers, belangstel
den.
Wij zouden in onze taak tekort
geschoten zijn, als wij niet aan deze
belangstelling voldoening hadden ge
schonken. En wij weten zeker, dat
het overgroote deel onzer lezers on
ze uitvoerige berichtgeving zeer
heeft gewaardeerd.
En nog wat:
Laten wij toch noiet angstvallig
onze deur sluiten voor alles, wat
buiten ons eigen kringetje ligt. De
mocratie beteekent óók: open oog
hebben voor alles, wat anderen be
roert. Het beteekent ruimheid van
blik en geest. Enverdraagzaam
heid.
Onze eigen beginselen behoeven
en zullen wij daarbij in geen enkel
opzicht tekort doen!
Wij hopen, dat onze critici dit
eens rustig willen overwegen.
Een op zichzelf ruim standpunt. Belang
stelling ook voor andersdenkenden. Maar
wij noteeren toch even dat in de soc. dem.
Arbeiderspers het belang van het Konings
huis, dat in Nederland met de constitutio-
neele monarchie verbonden is, gelijk het
al zooveel langer met onze historie verbon
den was, van den „vader des vaderlands"
af, toch nog altijd op één lijn gesteld wordt
met „alles wat buiten ons eigen kringetje
ligt'!.