Is von kii
Is Litwinov in ongenade gevallen?
Roosevelt zorgt
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
voor sensatie
KIJKEN is KOOPEN u CLOECK
Engeland onmogelijk?
Successen der
Oncontroleerbare geruchten
over Rusland
Automobielfabrieken
moeten worden ontruimd
De koloniale kwestie
gaat dringen
De toestand van den Paus
Buitenlandsch
regeeringstroepen
Overzicht
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1937. 8«e Jaargang. No. 10181
Uitgave der N.V. v.h. Tropmon Co. Schogen.
Tallooze arrestaties
Sinds het Radekproces, komt nit
Rusland een stroom van berichten,
welke allen gewagen van verzet te
gen het Stalin-regiem.
Zooals vanzelf spreekt, zijn dit al
len mededeelingen uit niet-commu-
nistische koker, daar de censuur
in de dictatoriaal geregeerde Sovjet
Unie wel zóó sterk is dat de daar
verblijvende oorrespondenten van
buitenlandsche bladen geen schijn
van kans hebben om berichten door
te krijgen indien er werkelijk on
lusten in het land van Stalin heer-
schen.
Men doet daarom goed een en ander met
pen korreltje zand in te nemen.
Het D. N. B. meldt uit Londen, dat men
in Moskou bevreesd is voor een opstand.
Militairen, die gisteren door Moskou mar
cheerden zouden hebben geroepen: Lang le-
ye maarschalk Worosjilov",
In staatsgebouwen en .fabrieken
zouden door onbekenden brand zijn
gesticht als protest tegen de terecht
stellingen. Woensdag zouden in Mos
kou 150 branden zijn uitgebroken:
ook in Leningrad is brand in muni
tiefabrieken gesticht. Door een ont
ploffing in de munitiefabrieken te
Metrometer en in Koejev zouden tal
van personen zijn gedood en groote
schade zijn aangericht.
Uit Riga meldt Stefani, dat volgens inlich
tingen van de „Sewodaja" in verschillende
centra in den Oeral en in de stad Voronesj
ernstige incidenten zijn voorgevallen, toen
de bevolking betoogingen voor Piatakov
hield.
Uit Moskou wordt aan het D.N.B. gemeld,
dat. op het oogenblik in de geheele Sowj et-
Unie weer tallooze arrestaties worden ver
richt, zooals dat ook gebeurd is na het vo
rige „Trotzkisten proces". Het aantal en de
namen der gearresteerden worden strikt ge
heim gehouden.
Een particuliere correspondent van de
„Temps" in Moskou deelt mede, dat zijn ge
arresteerd: de dochter van Radek, en een
zekere Iline, de secretaris van Postisjev, lid
van het „Politiebureau" een leider van de
bolsjewisten in de Oekraine.
Voorts weet het D.N.B. de volgende ar
restaties op te sommen: tien leiders der in
dustrie in den Oeral, twee bankdirecteuren
tien ingenieurs van den West-Siberischen
spoorweg, vijftien van den Zuid-Oeral Spoor
weg, vier van den Zuid Russischen spoor
weg vier in Midden Siberië.
Volgens de „Izwestia" werden in de aca
demie der wetenschappen vier „terroristen
ontmaskerd". Onder de Georgische nationa
listen zijn eveneens arrestaties verricht, af
zonderlijke groepen van terroristen zijn vol
gens de Sowjetpers bij dozijnen ontdekt.. Ook
in legerkringen zijn, zoo meldt het D.N.B.
tal van arrestaties van hooge officieren ge
signaleerd.
LIT WIN OF
Heeft Worosjilof met aftreden
gedreigd?
Naar „Ate" bericht, heeft maarschalk Wo
rosjilof bij Stalin geprotesteerd tegen de ar
restatie van een tiental hoogere officieren
van het garnizoen van Moskou. Deze offi
cieren worden beschuldigd van deelnemen
aan een trotzkiistische samenzwering. Vol
gens in Moskou rondgaande geruchten zou
ook maarschalk Toechatsjefsgi gearresteerd
zijn. Wc.osjilof eischte van Stalin, dat de
arrestanten zouden worden vrijgelaten en
hij zou met aftreden hebben gedreigd.
Vermoedelijk zou hij in dit geval worden
opgevolgd dor generaal Blucher, den com
mandant van het roode leger in bet Verre
Oosten.
Litwinof in ongenade?
Volgens berichten uit Moskou heeft. Lit
winov onmiddellijk na zijn terugkeer uit
Geneve met Stalin een onderhoud gehad,
betreffende de aantijgingen tegen hem zelf
en zijn vrouw.
Men verwacht dat Litwinov zijn functie
van volkscommisaris van buitenlandsche
zaken zal overdragen aan Krestinski, of aan
Tairov. Hij zou ambassadeur in Londen,
Parijs of Rome worden.
De volkscommissaris voor den buiten-
landschen handel Rosenholz heeft gister
een receptie georganiseerd, ter eere van
dien nieuwen Amerik aansch en ambassa
deur, Davies.
Het heeft te Moskou de aandacht
getrokken, dat Rosenholz, en niet
Litwinof deze receptie heeft geor
ganiseerd en dat Litwinof zich niet
onder de genoodigde gasten bevond.
Tass meldt nog, dat. zich onder de gas
ten o.a. de maarschalk der Sovjet-Unie,
Worosjilof, bevond.
Trotzky's lijfwacht versterkt.
Naar aanleidng van de mededeeling van
een Mexicaansch blad, dat „zich personen
op weg naar Mexico bevonden, die Trotzki
willen dooden", is dc bewaking van het
huis, waar de Russische banneling ver
blijft verscherpt. Het wordt thans door 30
inplaats van 24 politieagenten bewaakt, ter-
wijl bovendien motorrijders geregeld de
ronde doen.
Zal geweld worden gebruikt?
Na de weigering der stakers, de
fabrieken der General Motors te
ontruimen, ondanks de beslissing
van den federalen i*echter, hebben
de advocaten van de General Motors
volgen Havas gisterochtend dezen
rechter verzocht, bevel tot ontrui
ming te geven, welk verzoek werd
ingewilligd.
De advocaten weigerden evenwel
te onthullen, wanneer zij den she-
rif zouden vragen, den stakers de
documenten ter hand te stellen,
waarin de onmiddellijke ontruiming
wordt geëischt.
Ingeval van een nieuwe weigering der
stakers, kan de rechter een beroep doen
op de nationale garde.
De commissaris van politie te Flint heeft
om aan alle gebeurlijkheden het hoofd te
kunnen bieden, een honderdtal hulpagenten
aangesteld.
Intusschen worden te Detroit de bespre
kingen tusschen de beide bij het geschil be
trokken partijen nog voortgezet. De onder
handelaars weigeren evenwel mededeelin
gen te doen aangaande deze besprekingen.
Volgens inlichtingen uit gezaghebbende
bron zou het doel der besprekingen zijn, een
wapenstilstand te sluiten, tijdens welke de
pogingen om een definitieve regeling van
de geschillen in de automobielindustrie tot
stand te brengen, zouden worden voortgezet.
Intusschen heeft president Roosevelt nog
maals op beide partijen een beroep gedaan,
te trachten ten spoedigste door overleg tot
overeenstemming te komen.
Ruim baan voor de Newdeal.
Hij wil het aantal rechters van
het hooggerecht van 9 op 15 bren
gen.
Reuter meldt uit Washington, dat presi
dent Roosevelt onverwachts een boodschap
heeft gericht tot het Congres, waarin hij
voorstelde het mechanisme van het federale
rechtshof en de lagere rechtbanken te ver-
o.a. voor, het aantal rechters bij het hoogge-
rectshof en de lagere rechtbanken te ver
meerderen, om op deze wijze dc beslissingen
van het hooggerechtshof in constitutioneele
kwesties meer actief te maken.
De boodschap werd vergezeld van een wets
ontwerp, waarbij de president gemachtigd
wordt het aantal rechters van het hoogge
rechtshof met zes te vermeerderen en het
maximum aantal te brengen op vijftien.
Verder zal den president, de macht wor
den gegeven, bij iedere rechtbank een supple
mentair rechter te benoemen, als de rechter
dezer rechtbank 70 jaar zal zijn geworden,
deze functie sedert 10 jaar uitoefent, en zich
een half jaar na het bereiken van den ze
ventig-jarigen leeftijd, niet heeft terugge
trokken. Deze kwestie is niet van constituti
oneel belang.
Ten slotte werd voorgesteld, dat indien een
lagere rechtbank een uitspraak heeft gedaan
in een grondwettige kwestie, onmiddellijk
een beroep zal worden gedaan op het hoog
gerechtshof, waar deze zaak dan voorrang
zal hebben.
Veertien dagen geleden verwachtte het
Amerikaansche weekblad The Nation nog,
dat Roosevelt op zeer geleidelijke wijze de
belemmeringen die de besluiten van het
Congres, door het veto van het hooggerechts
hof ondervonden, uit den weg zou ruimen.
Men onderstelde dat liet niet in Roosevelts
bedoeling lag om door plotselinge maatrege
len den gang van een wetsontwerp te wijzi
gen of het veto van het hooggerechtshof niet
van kracht te verklaren, wanneer de wet
met 2/3 van het aantal stemmen in het Con
gres was aangenomen,
Dc passage in het bericht uit Amerika,
waar als de bedoeling van het wetsontwerp
wordt aangegeven: „het. meer actief maken
van beslissingen in constitutioneele kwes
ties", boteekont nale.urlük dat Roosevelt
venvacht, dat het hooggerechtshof in zijn
nieuwe samenstelling, niet zoo veel grond
wettige bezwaren tegen do vooruitstrevende
wetgeving van het Congres zal hebben.
Het gevolg van de voorstellen.
liet practische gevolg van de voorstellen
van president Roosevelt, indien ze worden
aangenomen door het congres, zal zijn, dat
de president in staat zal zijn, onmiddellijk
een aantal rechters bij het hooggerechtshof
te benoemen, waardoor hij er zeker van zal
zijn, dat de zorgvuldig uitgewerkte wets
voorstellen tot toepassing van de New Deal.
worden goedgekeurd.
Men is er zeker van, dan het ontwerp een
storm van verontwaardiging zal ontkete
nen onder de conservatieven.
Duitschland bereidt een
diplomatieke stap voor
De doorgaans goed ingelichte Berlijnsche
corr. van de N. R. Crt., schrijft over het
vraagstuk der Duitsche Koloniën en de ko
mende diplomatieke actie van Berlijn o.a.
het volgende:
Het Rijksministerie van buitenlandsche za
ken bereidt in samenwerking met het mi
nisterie voor oeconomische zaken en het bu
reau Ribbentrop een officieelen stap voor in
de koloniale kwestie bij alle mogendhe
den, die als mandataris of anderszins gewe
zen Duitsch koloniaal gebied onder zich heb
ben.
Wanneer deze stap zal plaats heb
ben en welken vorm hij precies zal
aannemen, is natuurlijk nog niet tc
zeggen, maar is ook van betrekkelijk
secundair belang. Waarschijnlijk zal
een nota worden gezonden en in alle
geval zullen twee gedeelten in het
Duitsche betoog kunnen worden on
derscheiden: een juridisch-politiek
gedeelte en een oeconomisch gedeelte.
In het juridisch-politickc gedeelte zal
Duitschland natuurlijk hebben aan tc too-
nen, waarom art. 119 van het verdrag van
Versailles (koloniale schuldleugen) verwer
pelijk en van gecner waarde is; maar daar
naast zal het moeten uitleggen, dat de Vol
kenbond niet de instantie is, waartoe
Duitschland zich in deze aangelegenheid
heeft te wenden. Volgens het Duitsche stand
punt zijn aan Duitschland dc koloniën af
genomen op grond van het verdrag van Ver
sailles en niet door den Volkenbond: Een
terugkeer tot den Volkenhond, om de kolo
niën weer in bezit te krijgen, is dus, volgens
het Duitsche standpunt, geenszins noodza-
De gezant groette den Britschen
Koning met de Nazi-groet.
Verscheidene Engelsche bladen merken op
dat von Ribbentrop bij de ontvangst door den
koning van Engeland, George VI, den na-
tionaal-socialistischen groet heeft gebracht.
De „Morning Post" schrijft, dat de Duit
sche ambasadeur natuurlijk het recht heeft,
den koning op de wijze van zijn land te
groeten. Vroeger heeft een Oostersch diplo
maat wel gegroet door den grond tweemaal
mot zijn hoofd aan te raken. Maar in de
laatste jaren heeft men tooh niets gezien
dat gelijkt op het gebaar van Von Ribben
trop.
De „Daily Herald" geeft een uitvoerige
beschrijving van het tooneel en deelt mede,
dat von Ribbentrop tot driemaal toe de hak
ken tegen elkaar sloeg, drie passen voor
waarts schreed en den nationaal-socialisti-
schen groet bracht.
De „News Chronicle" schrijft in dit ver
band, flat von Ribbentrop, betrokken is bij
verschillende omstandigheden, die ongerust
heid hebben veroorzaakt in diplomatieke
kringen te Londen. Men betreurt het, dat in
de Britsche hoofdstad een ambassadeur zich
zeer veel schijnt op te houden met diegenen
onder de conservatieven, die tegen de regce-
ring gekant zijn en die een Duitsch-Britsch
verbond tegen Sovjet-Rusland en eventueel
Frankrijk wenschen.
Het is zelfs mogelijk aldus het blad
dat de Duitsche ambassadeur niet zeer lang
op zijn tegenwoordigen post zal blijven.
Van de Duitsche ambassade wordt verno
men, dat von Ribbentrop overweegt, of het
op zijn weg ligt, een verklaring af te leg
gen in verhand met de beweringen van
een ochtendblad, volgens welke hij natio-
naal-socialistische propaganda te Londen
zou voeren.
De persberichten, volgens welke von
Ribbentrop bij de Britsche regeering geen
persona grata zou zijn, worden in offici-
eele kringen volkomen dwaas genoemd.
Geen „Heil Hitler".
De Duitsche ambassade heeft volgons het
Hsbl., gistermiddag officieel tegengespro
ken, dat Von Ribbentrop, de Duitsche am
bassadeur te Londen, toen hij gisteren in
Buckingham Palace bij het overhandigen
van zijn zijn geloofsbrieven den Koning
driemaal don nationaal-socialistischen groet
bracht, de woorden „Heil Hitler" zou heb
ben gebruikt Verder wordt verklaard, dat
over de geheele wereld de Duitsche verte
genwoordigers een dergelijk saluut bren
gen voor willekeurig welk staiatshoofd.
Intusschen vraagt men zich thans in poli
tieke kringen af, of nu ook Maisky, do
ambassadeur der Sowjet-Unie, het in zijn
hoofd zal halen bij een volgende gelegenheid
ten paleize in plaats van de gebruikelijke
buigingen met gebalde vuist den commu-
nistischen groet zal brengen en of de Ar-
gentijnsche ambassadeur zijn beide handen
boven zijn hoofd in elkaar zal slaan, zoo
als tegenwoordig in zijn land het „demo
cratische" saluut wordt gebracht
kelijk. Die twee dingen hebben, van Duitsch
standpunt, bezien, niets met elkaar te ma
ken. Duitschland moet zich dus uitsluitend
wenden tot dc mogendheden in kwestie. In
het oeconomisch gedeelte van de nota zullen
uitsluitend de thesen worden ontwikkeld,
welke uit de redevoeringen van dr. Schacht
reeds bekend zijn.
Daar alle mogendheden, die Duitsch kolo
niaal bezit onder zich hebben, zullen worden
aangeschreven, valt daaronder ook Japan.
Maai-, op een of andere wijze zal tot uitdruk
king worden gebracht, dat Duitschland niet
op onmiddellijke teruggave van zijn vroegere
koloniën in het Verre Oosten zal aandringen.
Niet geheel zeker is nog, of de gebieden, die
door Australië worden beheerd (ten Zuiden
van de evenaar) op dezelfde wijze zullen
worden besproken als het Japansche gebied,
maar waarschijnlijk zal ook ten opzichte van
deze koloniën bijzonder de nadruk op het
principieele worden gelegd.
In Berlijnsche kringen onderschat men de
moeilijkheden niet, welke Duitschland op
den weg naar teruggave zijner Afrikaan-
sche koloniën, welke 't nu binnenkort ener
giek zal inslaan, zal ontmoeten. Wellicht
is het aan het wegen van die moeilijkhe
den toe te schrijven, dat de stemming ton
opzichte van Engeland hier sedert cenige
weken koel is. Men beschouwt hier de ver
plaatsing van den Bngelschen ambassadeur
Phipps naar Parijs als een nieuwe uitdruk
king van Engeland s wil, om de betrekkin
gen met Parijs nog nauwer aan te halen en
men verwondert cr zich daarover nauwelijks
want de versterking van de spil Rome—
Berlijn moet die haast onvermijdelijk tot ge
volg hebben.
Voor Ribbentrop is het geen gemakkelijke
kwestie om in deze omstandigheden de be
trekkingen tot Engeland te verbeteren en hij
de Engelsche regeering oen willig oor voor
Duitschlands koloniale belangen te vinden.
Het westelijk pact en Spanje zijn daarbij ver
geleken van den tweeden rang en ten op
zichte daarvan zal Duitschland mogelijk ge
makkelijker met zich laten praten dan voor
heen.
Het treft voor Ribbentrop niet goed, dat
juist thans de News Chronicle een onaange
naam artikel over hem heeft geschreven
naar aanleiding van zijn Nazi-groet aan den
Britschen Koning.
Algemeen is men in het Vaticaan van oor
deel, dat de gezondheidstoestand van den
H. Vader de laatste dagen zoo goed is, dat
het zelfs'niet uitgesloten is, dat over eenigen
tijd weer openbare audiënties aan pelgrims
zullen worden verleend, zoodat volgens de
Msb. de Nederlanders, die begin Mei naar
Rome komen, wellicht door Zijne Heiligheid
in audiëntie zullen kunnen worden ontvan
gen, vooropgesteld natuurlijk, dat de gene
zing van den H. Vader normaal verloopt.
SPANJE
Zij naderen de stad Cordova.
- Aanval op Malaga vastgeloo-
pen.
Op het oogenblik woedt een felle strijd
tusschen Pozoblanco en Arjonilla in de pro
vincie Cordova. De artillerie van de regee
ring bombardeert de stellingen van de natio
nalisten. Dezen vertoonen een zekere activi
teit bij J?orcuma (tusschen Jacn en Cordo
va).
Na operatics der regeeringstroepen zijn
Montoro en Villa Franca dc Cordoba bezet
(Dit bei-icht is nog niet officieel bevestigd
Indien het juist is, zijn de regeeringstroe
pen de stad Cordova tot op 20 a 30 k.m. ge
naderd).
De Madrileensche gedelegcei-de raad van
verdediging heeft gistermiddag om twaalf
uur medegedeeld, dat in de sectoren van het
Westei*park en de Universiteit de nationalis
ten hebben gepoogd de nieuwe stellingen,
die door de regeeringstroepen bezet waren
te hei*overen. Telkenmale werden zij terug
geslagen.
liet bezoek van Largo Caballero aan het
Madrileensche front is met geéfetdrift be
groet.
De Duitschers voor Madrid.
Dertig opstandelingen, die gevangen zijn
genomen hij een verrassende manoeuvre in
Italië en de Balkanlanden
ITALIË'S POLITIEK ACHTER
DE SCHERMEN.
Op den Balkan zijn politieke stroomingen
waarneembaar, die wijzen op groeienden
invloed van Italië, zoo schreef het Hbl. gis-
terenavond. Dc Italiaansclie politiek, de Ita-
liaansche ambities, zoowel op den Balkan
zelf als in het Oostelijk hekken van de Mid-
dellandsche Zee, hebben lange jaren aan
leiding gegeven voor wantrouwen en vrees
bij de Kleine Balkatxstaten. Daartoe bestond
alle reden, zegt het blad, in het artikel waar
aan wij een e. ander ontleenen. I. heeft, toen
het met zijn bondgenooten zegevierend uit
den oorlog kwam, op het continent aan de
Adria en ter zee in de invloedssferen van
Griekenland en Turkije een agressieve poli
tiek ontwikkeld, die den indruk wekte, dat
het verreikende bedoelingen koesterde.
Italië had op den Balkan een trouwen
vriend overgehouden, in Bulgarije. Dit land
was als een bondgenoot van de centrale mo-
bendheden gemutileerd uit den oorlog te
voorschijn gekomen.
Het had zijn hoop op herstel van zijn vroe
gere politieke grenzen ten koste van Joego
slavië, waarin het vroegere kleinere Servië
was opgelost, gevestigd op Italië, dat, of
schoon lid van den Volkenbond, volstrekt
niet afkeerig was van revisie van de ver
schillende vredesverdragen. Italië heeft van
dit revisievcrlangen meer dan eens doen blij
ken. Twee conglomeraties kwamen na den
oorlog uit de politieke rivaliteiten op en om
den Balkan te voorschijn: de Kleine Entente
en dc Balkanentente. De Kleine Entente, be
staande uit Tscchoslowakije. Roemenië en
Joegoslavië, had oorspronkelijk in hoofdzaak
ten doel, het revisieverlangen van Honga
rije te beteugelen; maar Zuidslavic zag er
ook een stcvigen waarborg in tegen het drij
ven van Italië. De Balkanententc, die eerst
veel later vorm kreeg, en Turkije, Grieken
land, Roemenië en Joegoslavië verecnigde,
dankte zijn ontstaan rechtstreeks aan de
vrees voor het militair-sterke en naar expan
sie-strevende Italië. Dc beide Ententes richt
ten hun sympathieën vooral naar Frankrijk,
den steunpilaar van de vredesverdragen.
En verderop heet het: De veldtocht van
Italië in Abessinië heeft voor den Balkan
nieuwe consequenties gehad. Duitschland en
Italië kwamen tot het. accoord va.n 11 Juli
1935, dat den status qno in Oostenrijk, in
het Donaubckken stipuleerde. Dit accoord
heeft zich eind van het vorig jaar verbreed
tot oen Duitsch-Italiaansch „ideologisch**
front.
Men moge daarover denken zooals men
wil de invloed van Frankrijk op den Bal
kan is daardoor verder verzwakt, de betrek
kingen tusschen de fascistische staten en
Sowjet-Rusland verscherpt en het oorlogs
gevaar voor de Balkan staten vergroot.
Ook de gisteren gemelde aankomst van
Rustu Aras tc Belgrado kan er op wijzen,
dat zich op den Balkan een nieuwe groepee
ring kristalliseert, waarin Ttalië de leidende
figuur achter de schermen is.
Welke motieven Italië's nieuwe Balkan-
politiek precies beheerschen, zal wel spoe
dig blijken.
TANDH. INRICHTING
CAFé „CENTRUM", MARKT.
S c h a g e n.
Spreekuur van den Tandarts alleen Don
derdags 9 1 uur.
Geheele gebitten vanaf f30.-
trekken inbegrepen
met garantie
Consult kosteloos. Lage tarieven.
de omgeving van Las Rozas, hebben mede
gedeeld dat de 10.000 Duitschers die zich
in de eerste weken van Januari aan het
Madrileensche front bevonden, in de uni
form van het Spaansche vreemdelingenlegi
oen gekleed waren.
Na de verwoede gevechten, die aan dit
front zijn geleverd, was het overschot dezer
troepen niet grooter dan een regiment.
De terechtstelling van een Duit'
scher in Bilbao.
In verband met in het buitenland ver
spreide berichten omtrent de terechtstelling
van een Duitscher, in Bilbao, Baron dr.
WolfgangEynatten wordt van welingelichte
zijde medegedeeld dat deze baron Eynatten
omtrent wiens lot overigens met zekerheid
nog niets bekend is, afkomstig is uit Eupen-
Malmedy, zoodat hij, ofschoon als Duitscher
geboren, van Belgische nationaliteit is. Hij
is op gcenerlei wijze met von Papen ver
want. gelijk ook wel gemeld is.
Londen. De speciale correspondent van
dc „News Chronicle" te Bilbao meldt hier
over nog, dat de regeeringstroepen gisteren
den Duitschen baron Wolfgang Ludwig
Eynatten, die als strijder in de rijen der op
standelingen gevangen was genomen, gefu
silleerd hebben. De Duitsche vliegtuigbe
stuurder Gustaf Schmidt, die op 4 Januari
gevangen is genomen, zal eveneens onver
wijld terechtstaan.
Rust bij Malaga.
Het offensief op Malaga, uit te voeren door
een gemeenschappelijke actie van de recht-
sche troepen, de vloot en de luchtmacht,
blijkt op niets uit te loopen. Volgens de me
dedeelingen van Franco's radiozenders is
dit toe te schrijven aan het weer, dat welis
waar verbeterd is, maar nog zeer onbetrouw
baar blijft.