Vliegtocht naar Californiê en terug
Het Gist in
Algerië
Maandag 15 Februari 1937.
Vierde blad
EEN LUCHTOPNAME VAN DE PLAATS BIJ TOKIO WAAR IN I9i0 DE OLYMPI-
SCHE SPELEN GEHOUD EN ZULLEN WORDEN
8. DE EERSTE TWIST.
Dan weerklonk een nieuwe lachbui van
het groepje Ibij 't raam. d'Artagnans bloed
kookte en ziedend van woede riep hij:
„Hé daar, vertel eens wat er te lachen
valt, dan kan ik misschien meelachen!"
,Ik lach niet vaak", antwoordde de
vreemdeling, „maar ik behoud me niette
min het recht voor te lachen, als ik daar
zin in heb."
„Over mijn paard lacht U; maar ik zou JJ
raden niet zijn meester te bespotten", riep
d'Artagnan, terwijl hij den degen trok en
dreigend op zijn tegenstander afkwam.
7. DE VOORNAME VREEMDELING.
D'Artagnan wilde eerst/" terdege kennis
maken met den vreemdeling en den blik
onvervaard op den onbekende richtende
zag hij. dat het een man was van bijna
veertig jaar. Hij had zwarte doordringende
oogen, een bleeke gelaatstint, een scherp
gevormden neus en een fraaien, zwarten
knevel. Hij droeg een paars wambuis en
een broek van dezelfde kleur. Zijn kleeding
zag er wat verfomfaaid uit zooals reis-
kleeren, die lang in een valies hebben geze
ten. Geleid door een instinctief besef,- dat
deze onbekende nog eens grooten invloed
zou oefenen op zijn toekomstig leven, merk
te de jonge man deze bijzonderheden in één
oogopslag op.
geleerd: Ons volk behoort niet tot
Frankrijk en wil niet tot Frankrijk
behooren.
Wij willen een vrij Algerië, evenals het
onder onze groote voorvaderen vrij was.
Deze Arabische leiders weigeren elke samen
werking met de communisten, daar zij het
communisme als een geïmporteerde wereld
aanschouwing beschouwen, die na de be
vrijding van het land zou verdwijnen.
De kwestie van het stemrecht
De situatie is er niet beter op geworden
sinds minister-president Blum aan een Ara
bische delegatie beloofd heeft, den Arabie
ren het stem- en Fransche burgerrecht ta
verleenen, dat de Algerynsche Joden reeds
sinds 1870 bezitten. Eenige weken na Se
dan had de toenmalige minister Cremieux
den Joden van Algerië het stemrecht ga-
geven. Deze maatregel bracht indertijd on
der de Arabische bevolking, die het zooals
bekend nimmer met de Joden al te best
heeft kunnen vinden, een groote opgewon
denheid teweeg. Onder el Mokrani brak
er in 1871 een opstand uit, die weliswaar
onderdrukt werd, maar de woede van da
Arabieren niet tot bedaren kon brengen. In
Frankrijk zag men intusschen de gemaakte
fout in; de opvolger van Crcmieux wilde
de wet weder ongedaan maken, maar hij
stuitte daarbij op den niet te overwinnen
tegenstand van invloedrijke Joodsche krin
gen. Zoo dreigde b.v. Rothschild de leening
van vijf milliard, waaruit de contributie
aan Duitschland moest worden voldaan, ta
verhinderen.
Het anti semitisme onder de Ara
bieren en het feit, dat de Joden zoo
veel mogelijk door de Franschen
gesteund worden, wijl het inderdaad
betrouwbare onderdanen zijn, leidt
overal tot excessen. In de Moskeeën
wordt de soerak 85 van den Koran
voorgelezen: „De Joden en afgoden
dienaars haten de geloovigen het
meest". En soerak 159 voegt daar
aan toe: want de Joden zijn
woekeraars, zij ontnemen aan de
geloovigen, wat zij bezitten, zij zul
len gestraft worden". Aldus worden
er relletjes tusschen Arabieren en
Joden uitgelokt
Zal nu aan de Arabieren, zooals Blunï
beloofd heeft, het stemrecht worden ver
leend, dan zal zich volgens de meening van
d® Fransche inwoners van Algerië oogen-
blikkelijk een zeer sterke meerderheid te
gen Frankrijk vormen. En indien Frankrijk
in vele kwesties dan niet zeer toegeeflijk
zal zijn, is een burgeroorlog niet te vermij
den, wijl er reeds thans groote hoeveelhe
den wapens het land worden binnengesmok
keld.
Komt men te Parijs zijn belofte echter
niet na, dan zou een opstand daarvan waar
schijnlijk het gevolg zijn, en deze zou Frank
rijk al even noodlottig kunnen worden. Er
is een zeer handige en doortastende poli
tiek noodig. om een catastrophe te verhin
deren.
MET DE AMERICAN AIRLINES
TWEEMAAL VAN OCEAAN NAAR
OCEAAN
Overweldigend zijn de indruk
ken, die men opdoet, wanneer
men een tocht per vliegmachine
maakt van New York naar Los
Angeles. De vruchtbare vlakten
van Californiê vormen een
aangename afwisseling met de
woestijnen rondom Desert Cen
ter, terwijl de katoenstreken
van de Mississippi een
groote tegenstelling vormen tot
de industriegebieden van het
Noorden.
Een lezer schrijft ons:
Na een trip van eenige weken door Ame
rika, bevonden wij ons wederom in New
York, om de terugreis naar de „Oude We
reld over vijf dagen te aanvaarden. Om deze
vijf dagen op een aangename wijze door te
brengen, besloten wij met de vliegmachine
naar San Fransisco te gaan vliegen en weer
terug. Voor deze geweldige tocht van den
Atlantischen Oceaan naar de stille Zuidzee
en terug heeft een vliegmachine slechts 48
uur noodig zoodat wij deze reis gemakkelijk
nog even konden maken. Nadat wij een kort
bezoek aan de American Airlines gebracht
hadden, waren wij in het bezit van een
kaart je voor de tocht van Washington over
Texas naar Los Angeles en terug over Chi-
cago naar New York.
's-Middags om 2 uur 16 startte de gewel
dige Douglas van het vliegveld van Was
hington en vloog met een schitterende boog
over het Lincoln-gedenkteeken, het Washine-
tón-monument, over het Kapitool en de
prachtige gebouwen van de Amerikaansche
hoofdstad in Zuid Westelijke richting. Na
een laatste blik op de Chesapeake-baai aan
den Atlantischen Oceaan ging de tocht over
de eindelooze beboschte bergen van de Zuid-
Oostelijke staten, die zich vaak tot 1000 me
ter hoogte verheffen. Langzamerhand von
den wij ook den tijd, om eens in het vlieg
tuig rond te kijken. Wij zaten in een groote
Douglas-machine voor 28 personen met twee
motoren, de snelheid bedraagt ongeveer 300
k.m. per uur en door de groote vleugel-op
pervlakte ligt het toestel zelfs bij de ongun
stigste weersomstandigheden zeer rustig in
de lucht. Het geraas van de motoren is in de
cabine zoo weinig te hooren, dat men er niet
de minste last van ondervindt Alles wat er
aan het toestel is, de breedte van de stoe
len, de hoogte van de cabine en de geheelo
inrichting laten duidelijk zien, hoezeer het
vliegtuig er op berekend is over groote af
standen te vliegen.
In Nashville maakten wij de eerste landing
na ongeveer 1000 km. afgelegd te hebben. Na
een kwartier vertrokken we echter alweer in
de richting van Memphis aan de Mississippi.
het katoencentrum van de Zuidelijke staten,
dat wij nog bij avondlicht bereikten. Zeer
spoedig werd het evenwel donker, zoodat we
nog in het licht van de schijnwerpers moes
ten vertrekken. Ofschoon het op den bodem
van Texas zeer warm x drukkend is, is de
lucht er juist buitengewoon helder.
Vaak zagen we de lichten van vijf of zes
kleine steden tegeliik, en spoedig dook ook
de lichtzec van Dallas voor de landing op.
En 20 minuten later stond in Fort Worth
het slaapwagen-vliegtuig reeds voor ons
klaar Dit is een zelfde soort machine als
waarin we de eerste 2000 km. afgelegd had
den; de cabine is in een echte pullman-wa
gen veranderd, met veertien bedden rechts
en links van 't tusschenpad in twee_ rijen
boven elkaar. Voor iederen passagier is
ruimte genoeg om zich gemakkelijk te kun
nen uitkleeden.
Nog voor wij een uur later in Abilene wa
ren, sliepen wij vast, vermoeid door de ster
ke indrukken van overdag. Ook van de
landingen te Big Spring, El Pazo aan de
Mexicaansche grens Douglas en Tucson
wisten wij ons niets te herinneren. Wc
werden eerst wakker, toen wij in Phönix
onder een geweldigen palmboom stonden.
Achter de stad zagen we de geweldige, door
de morgenzon verlichte, kale bergketens. En
toen kwam het deel van de reis, dat de
sterkste en prachtigste indrukken achter
liet; de laatste 600 K.M. tot Los Angeles.
Geweldige gebergten verheffen zich uit die
pe vlakten, donkergrijs en zoo ver men zien
licht. Het groote licht in de cabine was uit
gedoofd, en langzamerhand verstomden de
gesprekken. Af en toé werd nog een lucifer
aangestoken voor een cigaret en in volko
men stilte keken we uit naar de naderende
lichten van New York met zijn hooge hui
zen, havens en straten. De motoren werkten
niet meer, de vaart verminderde en lang
zaam zweefden we over de Hudson Daarna
een laatste wending, een lichte beweging en
de groote vogel was geland op het vliegter
rein van Newark.
Arabische leiders sporen open
lijk tot den opstand aan Com
munisten visschen in troebel
water.
Hilversum H.
KRO-uitzending. 4.006.10 HIRO.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten.
11.30—12.00 Godsd. halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-Melodisten, zang en gram.platen.
2.00 Voor de vrouw.
3.00 Modecursus.
4.00 Gramofoonplaten.
4.05 „Wat de theosofie voor ons doet", cau
serie.
4.30 Gramofoonplaten.
4.35 HIRO-post
4.40 Gramofoonplaten.
4.45 „Op de grenzen van twee werelden",
causerie.
5.10 KRO-Melodisten en zang (Om 5.45 Feli-
citatiebezoek).
6.40 Esperantocursus.
7.00 Berichten.
7.15 Luchtvaartkroniek.
7.35 Sporthalfuur.
8.00 Berichten A.N.P. Mededeelingen.
8.10 Gramofoonplaten.
8.15 Lijdensmeditatie.
9.15 Gramofoonplaten.
9.30 KRO-Kamerorkest en soliste.
10.30 Berichten A.N.P.
10.40 KRO-orkest
11.2012.00 Gramofoonplaten,
Het koloniale probleem in Noord-Afrika
bereidt Frankrijk in den laatsten tijd ern
stige zorgen In pers en parlement wordt het
vraagstuk herhaaldelijk behandeld en vele
politici, zooals b.v. onlangs weer senator
RouxPreisseneng, laten hun waarschuwend
woord hooren. De senator verklaarde, dat
de pan-Islamitischc propaganda en het ge
wroet der communisten onbeschrijflijke
schade aanrichten.
De Islam openbaart zich in Noord-Afrika
meer als een nationalistische dan als een
religieuse beweging. Het Arabische natio
nalisme kent geen geografische grenzen en
waar het de gelegenheid krijgt, richt het
zich tegen de Fransche heerschappij. De
Communistische propaganda tracht nu, on
danks de onoverbrugbare tegenstellingen,
die er tusschen den Koran en den leer van
Len in bestaan, zich in de pan-Islamitische
beweging in te schakelen. Algiers, Tangcr,
enz. zijn door de communistische agitatoren
overstroomd en deze lieden verkondigen wel
iswaar niet openlijk het evangelie. van
Karei Marx, maar toch bereikten zij, dat
de Arabieren met gebalde vuist achter roo-
de vlaggen door de straten marcheerden.
Auto's waarin Fransche officieren gezeten
waren werden door de opgewonden massa
met steenen bekogeld. In Mostaganem
trachtte men het raadhuis te bestormen en
in Oran, Constantine en Sidi bel Abbes
vonden bloedige botsingen plaats. Naar de
berichten luiden, moest het vreemdelingen
legioen hierbij met de wapens ingrijpen,
daar de politie te zwak was. Moeilijk te
controleeren is intusschen liet gerucht, dat
de communistische belhamels dank zij de
Volksfrontregeering een zekere immunitiet
zouden bezitten. Wordt er werkelijk al eens
een leider gearresteerd, dan zou hij toch
weer binnen 24 uur worden vrijgelaten.
De actie der Oelema's
Intusschen versterken ook de
Oelema's, d.w.z. de geestelijke lei
ders in geKeel Noord-Afrika hun
anti-Fransche propaganda. Zij ver
klaren, dat voor de Arabieren een
assimilatie in Franschen zin niet
slechts onmogelijk, maar ook mis
dadig zou zijn. De sjeik ben Badis
in Algiers weigert beslist, in het
Fransch te antwoorden, zoolang
niet alle Franschen uit Algerië
verdwenen zijn. De groote predi
ker van den Islam, de sjeik el Obki
verkondigt overal, dat de Arabi
sche cultuur superieur is aan de
Franschen. In de moskeeën wordt
kan, zonder plantengroei. De vlakten zijn
doorploegd met uitgedroogde rivierdalen,
waaraan men zien kan, met welk een
kracht het water vaak door het dal stroomt.
Menschelijke nederzettingen kan men van
af deze hoogte niet onderscheiden. Spoedig
nadat men de Colorado-rivier, die naar de
golf van Californiê stroomt, gepasseerd is,
bereikt men de laatste pas voor de kust:
San Gorgione. Direct daarachter begonnen
weelderige boomgaarden van Californiê, die
ons, voorbij het oude klooster van de Span
jaarden, San Bernardino, Pasadena en de
Mount Wilson-sterrewacht begeleidden,
's Morgens om 7 uur 30 landden wij op het
vliegveld van Glendale. Sedert, den vorigen
middag hadden wij 4000 K.M. afgelegd. We
waren in het geheel niet vermoeid en voel
den ons volkomen in staat de schoonheden
van Californiê in ons op te nemen.
We haddert twee dagen den tijd, en be
zochten Santa Monica Beverley Hills en
Hollywood, waar de natuur buitengewoon
weelderig is en de planten, bloemen, vruch
ten en vlinders in de mooiste kleuren schit
teren. De villa's zijn tot vlak aan zee ge
bouwd, omdat het er nooit stormt. Van de
groote zuidelijke warmte merkt men niets.
Maar tenslotte moesten we na twee heer
lijke dagen toch 's avonds terug. De bij
zonderheden zullen we hier slechts vluchtig
noemen onvergetelijk was het gezicht op
het verlichte Los Angeles. Een trein be
woog zich onder ons door de woestijn van
Desert Center. Ieder half uur vlogen we
over een vliegterrein, dat met sterke schijn
werpers verlicht was. Zoo leek ons de woes
tijn niet zoo verlaten als overdag, 's Mor
gens om 7 uur overstappen in een één moto-
rige Douglas en verder ging de reis weer
over St. Louis, de Missouri en de Mississip
pi naar Chicago, af en toe stegen we tot wel
4000 meter om boven de geweldige wolken te
komen die de zomersche hemel bedekte In
Illinois, de korenschuur van de Vereenigde
Staten, was de oogst reeds afgeloopen en
waren de landarbeiders al weer bezig den
grond voor het volgend jaar om te ploegen
In Chicago kregen we wederom een groote
machine die ons in één keer naar New York
bracht. Deze tocht ging over Detroit, en het
Eriemeer, de Niagara-watcrvallen. Boven de
bergen van Pennsylvania was een geweldig
onweer, waar we rustig overheen vlogen.
En tenslotte vlogen we nog een uur over
prachtig witte wolken in een helder maan-
DINSDAG 16 FEBRUARI 1937.
Hilversum L
AVRO-ultzendlng. 6.30—7.00 RVU.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonplaten.
10.30 Aris Swart's ensemble.
11.00 Huish. wenken.
11.30 Ensemble Aris Swart.
12.30 Omroeporkest.
2.00 Gramofoonplaten.
3.00 Kniples.
4.00 AVRO-Dansorkest.
4.30 Kinderkoorzang.
5.00 Kinderuurtje.
5.30 Omroeporkest.
6.30 Psychologische causerie.
7.00 Voor de kinderen.
7.05 Zang en piano.
7.30 Engelsche les.
8.00 Berichten A.N.P.
8.10 Bonte Dinsdagavondtrein.
10.00 Onderwyspraatje.
10.30 AVRO-dansorkest.
11.00 Berichten A.N.P. Vervolg dansmuziek.
11.3012.00 K. ter Abrahamof en zjjn orkest.