PH1L Economische Kroniek Het '2 triümph van Zalm! B ALLY fa. Herm. DE RAAT Laat Uw smaak triomfeeren IO" VIRGINIA C1CARETTES De Staat als verwerkelijker van idealen. Ingezonden Die GRIEP-aanval wordt gestuit! akker's Abdijsiroop Een fideele gevangenis Saterdag 20 Februari 1937 Tweede blad Voor een uiterst bescheiden bedrag treedt de Philips' Rondo op als leidsman door Europa's concertzalen, cultuur-centra en ontspannings oorden. Een toestel, waarin de kenmerkende eigenschappen der „Symphonische Serie" duidelijk te ontdekken vallen, - van het karak- teristiek-natuurgetrouwe geluid af, tot de uiterst gemakkelijke af stemming toe. ÉENHEID ALS GEÏNTERESSEERDE BIJ HET ARBEIDSPROCES NAAST WERK GEVERS EN WERKNEMERS. De Franschen mogen er prat op gaan de Uitvinders te zijn geweest van een nieuwe wijze van optreden bij stakingen door de ar beiders, die het werk hebben neergelegd. Het afgcloopen jaar hebben deze de methode ingevoerd om de bedrijven te bezetten en dit yoorbecld heeft aanstekelijk gewerkt, want ook in Amerika hebben stakende werklieden tot hetzelfde middel gegrepen. Het merkwaardige daarbij is, dat degenen, ilie er genoegen in scheppen zich blijvend in de fabrieken te installeeren, thans reeds zoo- ,ver zijn gekomen, dat ze zich daarbij beroe pen op zekere rechtsgronden, rechtsgronden intusschen, welke zich met het thans be staand rechtsbegrip nog moeilijk laten ver eenigen. In Frankrijk, waar het volksfront tien scepter zwaait, schijnt dit voorloopig ■weliswaar in meerdere mate het geval te zijn dan in de Vereenigde Staten, maar het is nauwelijks aan te nemen, dat de opvattin gen, welke op het oogenblik in Frankrijk heerschen zich op den duur zullen weten te handhaven. Voor recht gaat nu eenmaal door, wat men Zich door macht of kracht weet te verwerven. Want, hoewel de tegenwoordige mensch zich wel eens verbeeldt zich daarboven te hebben verheven, in de praclijk geldt nog weinig anders dan het recht van den sterk ste. Voor rede en billijkheid is de mensch, niettegenstaande de beschaving, waarin hij zich mag verheugen, dikwijls nog allerminst toegankelijk. Die beschaving echter is in me nig opzicht slechts een technische en heeft in de meeste gevallen met het cultureele hoe genaamd niets te maken. Daarom kan men het zien gebeuren, dat een organisatie uit de kringen van landbouw, veeteelt, midden stand, arbeiders of uit welke dan ook, soms in een rede de schoonste idealen kan uit beelden, die hij echter onmiddellijk en op de meest volkomen wijze aan zijn laars lapt, zoodra zijn persoonlijk belang of het belang van een kleine kring, waarbij hij ten nauw ste betrokken is, daarmee in conflict komt. Zoo is de beste maatstaf, welke men in de economie kan aanleggen, altijd nog die van het stoffelijk eigenbelang. Er is ook geen twijfel aan of door het vrije spel der op elkaar inwerkende tegengestelde krachten wordt voorloopig op de meest juiste wijze het evenwicht in onze economi sche samenleving gevonden, zij het ook, dat dit onherroepelijk van tijd tot tijd gepaard moet gaan met schokken in den vorm van stakingen, stilleggingen van bedrijven met werkloosheid. Slechts wanneer degenen, wier belangen tegenover elkaar staan, op den duur voldoen de inzicht kunnen krijgen voor elkanders in teressen, wanneer ze over en weer de billijk heid er van gaan inzien, met den ander re kening te gaan houden, eerst dan zal men die schokken eerst kunnen vermijden. Doch die tijden zijn nog ver. Zoo ze ooit komen! Intusschen is de staat zich meer en meer gaan bemoeien met de onderlinge geschil len. Ten deele is dit het gevolg van het feit, dat in onze dagen meer dan voorheen een beroep wordt gedaan op de gemeen schap om bedrijven en werklooze arbeiders te steunen. Het is niet meer dan begrijpe lijk, dat deze gemeenschap, nu van haar stof. felijke bijdragen worden verlangd, van haar zijde medezeggenschap wenscht te hebben op den gang van zaken. Daarnevens echter is het eveneens begrijpelijk, dat ze haar macht in de weegschaal stelt om te trachten de onvermijdelijke schokken uit het vrije bedrijfsleven tracht te beperken en deze in hun gevolgen minder heftig te doen zijn. Want ze gaan onherroepelijk gepaard met verlies van kapitaal en arbeidskracht. Deze staatsbemoeiing nu kan worden toe gejuicht voor zoover ze op neutrale wijze wordt uitgeoefend. Men zou het daarbij modanig kunnen opvatten, dat ze tot. op -ekere hoogte in de plaats treedt van het redelijkheidsbesef, dat bij de particulieren, wier belangen tegengesteld gericht zijn, nu eenmaal ver te zoeken is. Voor een dergelijke neutraliteit is natuur lijk het meest gewenschte, dat noch werkne mers, noch werkgevers een regeeringsmeer- derheid vormen. Is dit wél het geval, dan kan het voorkomen, dat, gelijk in Frankrijk aan één der groepen tegemoetkomingen wor den gedaan louter uit principe. Deze kun nen niets anders ten gevolge hebben dan dat de spanning wordt vergroot en op den duur zal een schok van grooten omvang moeten volgen, omdat het evenwicht zich nu eenmaal niet duurzaam laat verbreken. Bij ons te lande mag zeer zeker van een behoorlijke neutraliteit worden gesproken, al ontbreekt het dikwijls niet aan stemmen, die een andere opvatting laten hooren. Voor zoover deze stemmen echter komen uit de tegenovergestelde kampen, mag men aan nemen, dat ze elkaar weer opheffen. Iets dergelijks is inderdaad dikwijls het geval en zoo meenen we, dat we, voor wat Neder land betreft, mogen spreken van een rede lijk goede toestand. Anders wordt een en ander echter, wan neer de staat als derde aan de productie begint te scheuren en het aantal met el kaar krakeelende tegenstanders vermeer dert tot drie. Iets dergelijks is op het oogenblik" zeer in het bijzonder het geval in de fascistisch ge regeerde rijken. In de communistische, waar de regeering veelal de rol van producent heeft overgeno men, stelt ze zich direct tegenover den werk nemer. Dit laatste kan heel goed gaan, zoo lang de arbeider de opvatting blijft huldi gen, dat hij een redelijk deel ontvangt van de productie. Vat echter in den loop van den tijd een andere meening post, dan kun nen strubbelingen zoo min uitblijven als in de kapitalistische maatschappij. En ze zullen eerder uitbreken, naarmate de werkgever gelijk ook in de kapitalis tische samenleving het geval is meer voor zichzelf opeischt, naarmate zijn huis houding een duurdere is. Voor zoover den staat betreft worden de kosten daarvan in dezen tijd in hoofdzaak bo.paald door het schatten-verslindende apparaat van leger en vloot. Men mag dit beschouwen als iets noodzakelijks, het brengt onherroepelijk met zich mee, dat de werknemer minder ont vangt, dan onder andere omstandigheden het geval zou zijn geweest en de kans, dat dit, op den duur niet tot moeilijkheden zal voeren, is bijna buitengesloten. In de fascistische landen gaat het, zooals we boven reeds vermeldden, anders. Daar mengt zich de staat tusschen de tegenstanders, niet meer als ongeïnteres seerd onpartijdige, die slechts het algemeen volksbelang wil dienen door de schokken uit het economisch leven met de daaraan voor de gemeenschap verhonden nadeelige gevolgen, zooveel mogelijk te beperken, dodh als een almachtige, die aanspraak maakt op een steeds toenemend aandeel van de productie. Men lette wel, dit behoeft niet. in het al gemeen genomen een eigenschap te zijn van iederen fascistisch en staat. In de practijk waarover wij beschikken, is zulks erthter wel het geval. Zonder twijfel is het toe te schrijven aan het feit, dat de leiders zich in het hoofd hadden gezet wonderen te ver richten. Wonderen, die uitvoerbaar waren slechts door middel van geld, veel geld. En zoo ziet de soms zoo geroemde fascis tische arbeidsgemeenschap er in werkelijk heid toch heel wat minder rooskleurig uit als sommigen dat wel eens trachten voor te stellen. Van pais en vrede is er nog al lerminst sprake. Wel zijn de vroegere geschillen tusschen werkgevers en werknemers er op den ach tergrond geraakt, doch slechts doordat in den staat een gemeenschappelijk tegenstan der is ontstaan. Eon tegenstander overigens, die de oude tegenstanders in macht over treft, die van hen geen tegenstribbelen duldt en die eenvoudig zijn aandeel neemt. Hoe zich deze toestand verder zal ont wikkelen is interessant genoeg. Voorloopig heeft een en ander ten gevol ge, dat de deel en, welke werkgever en werknemer uit de productie ontvangen wor den beperkt, terwijl deze kant is nog niet aangeroerd ook de kapitalist zijn inkom sten ziet verminderen. Naarmate de druk van overheidsweg toe neemt, zal deze meer en meer als een last worden ondervonden, al staat daartegen over, dat de enorme orders, welke door le ger en vloot aan de bewapeningsindustrie worden gegeven, voorloopig een strekking hebben de tevredenheid te vergrooten. Wij brengen U de nieuwste modellen tegenverlaagde prijzen! Reeds vanaf f9.85 zijn zij thans verkrijg baar, zoowel in Dames- als in Heeren schoenen. Alleenverkoor^vai^^AI^r^BCHOENEN: LANGE STRAAT 80. ALKMAAR Telefoon 3383. Pedicure-Inrichting Steunzolen naar gips afdruk. OEN HELDER KOOLTEELT IN DE WIERINGERMEER. Naar aanleiding van een beschouwing over deze kwestie, voorkomende in het No. van 10 Febr. 1.1. van Uw blad, zij het mij ver gund geachte Redactie, enkele opmerkingen te maken. In de eerste plaats staat het vast, dat koolziekten en zeker niet het minst, de draaihartigheid met besmet plantenmate- riaal in nieuwe gewesten geïmporteerd kun nen worden. Een ieder die de leefwijze van de koolgalmug kent, weet. dat een ziekte- vrije omgeving op deze wijze zeer snel ge ïnfecteerd wordt. Dat. de directie van de Wieringermeer in dit verband dan ook maatregelen zou willen treffen is -toe te juichen. Nog kan het tijdelijk een goede uitwerking hebben en de koolbouwer zelf is hiermede gebaat. In de tweede plaats kan ik het standpunt niet deelen, dat het kweeken van koolplan- ten in de Wieringermeer zoo goed als on mogelijk zou zijn. Mijn ondervinding in deze is juist het tegenovergestelde. Tot nu toe heb ik juist planten van uitstekende kwali teit zien opgroeien, in de drie jaar welke ik hier heb meegemaakt. Wel kan ik me voorstellen dat een plan- tenkweeker niet graag de controle mist over z'n gewas en dat de afstand van z'n woonplaats, tot z'n plantenbanen in de Wie ringermeer wat groot is, maar deze benva ren zijn mijns inziens toch wel op te hef fen. In elk geval is er in deze richting nog wel veel te doen. Dat de Wieringermeer op den duur vrij zal blijven van draaihartigheid behoeft niet gedffcht te worden, maar wel is er door ge zond planten materiaal en door doorgevoed de wisselbouw bij eenige organisatie heel wat te bereiken, dat vooral de verbouwer ten goede komt. Wieringenvaard 18 Febr. '37 H. v. d. LAAN, Tuinbouwonderwijzer Duizenden hebben reeds vroeger de ver rassende werking van Akker's Abdijsiroop bij griep-aanvallen ondervonden. Door haar hoest-stillende werking, haar zieklekiem- doodende eigenschappen, haar gunstigen invloed op de borst, keel en ademhalings organen is de bekende, vanouds geprezen het beproefde hoest-geneesmiddel l Verhóógde werking, door eenige nieuwe toevoegingen. Verlaagde prijzen: f 0.75, f 1.25, f 2.- per flacon. Be voorkomendheid van de ge> vangenbewaarders kende geen grenzen. Bij de behandeling van een strafzaak voor het gerechtshof te Kattpwitz in Polen zijn een aantal eigenaardige toestanden, die in de gevangenis van 't stad Myslewitz heersch ten, aan het licht gebracht. Een tiental Poolsche gevangenisbewaarders werden er van beschuldigd, met de gevangenen ge- meene zaak te hebben gemaakt en steekpen ningen van hen in ontvangst te hebben ge nomen. De bewaarders plachten de gevan genen in de cellen op te zoeken en met hen kaart te spelen. Om de stemming te verhoo- gen, lieten de beambten zich door de gevan genen geld geven, waarvoor worst, eigaret- ten en vooral jenever werden gekocht. Ge vangenen, die over voldoende geld beschik ten, konden bovendien bezoeken van onbe- perkten duur ontvangen. De voorkomend heid van de bewaarders kende geen gren zen Brieven van gevangenen werden, zonder aan censuur onderworpen te zijn, aan de geadresseerden doorgezonden, wat natuur lijk iedere maal een „kleinigheid" kostte. De familiaire verhouding, die op deze wijze tusschen de gevangenen en de bewaar ders ontstond leidde er toe, dat de voor de gevangenen afgegoven pakjes, zonder meer aan de met de cipiers bevriende gevangenen werden uitgereikt. De begeerigheid van de bewaarders werd natuurlijk steeds grooter en tenslotte, gingen zij er toe over, zich tot de verwanten van de gevangenen te wen den en zich geld te laten geven, dat zij voor zichzelf gebruikten. Voor de rechters Irach- ton de bewaarders het zoo voor te stellen, alsof de getuigen gevangenen van ge noemde gevangenis zich op hen wilde wreken, daar zij altijd zoo nauwgezet en streng aan hun plichten voldaan hadden. Maar dit keer schonk het gerechtshof geen geloof aan de beambten en veroordeelde de bewaarders van deze ideele gevangenis.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 5