Clichy in de Fransche
Kamer
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De positie van
België
KIJKEN h KOOPEN ij CL0E5X
Grandi wekt beroering te
Londen
Verhoogde tegenstand
der opstandelingen
De reactie der Italiaansche
pers
WOENSDAG 24 MAART 1937 80e Jaargang. No. 20220.
Uifggve der N.V. v.h. Tropmon Co. Schogen.
Pleidooi voor behoud van
vrije meeningsuiting
In de Fransche Kamer is gister
middag het debat begonnen over de
relletjes te Clichy en de algemeene
staking, die hieruit is voortgevloeid.
De Fédération Républicaine heeft
een motie ingediend, luidende als
volgtt
„De kamer, die een der meest ele
mentaire vormen van de vrije mee
ningsuiting beschermd wil zien, noo-
digt de regeering uit, allen Fran-
schen staatsburgers, die de wet eer
biedigen, de uitoefening van de vrij
heid van vergadering te waarbor-
gen.
Daar zij bovendien de werkelijke
verantwoordelijkheid voor de droe
vige gebeurtenissen van 16 Maart
niet verplaatst wil zien, besluit zij,
aan een parlementaire commissie,
bestaande uit 44 door de fracties
aan te wijzen leden, de taak op te
dragen, een grondig onderzoek in
te stellen naar het ontstaan en de
ontwikkeling van de gebeurtenis
sen op dezen bloedigen avond. Zij
wijst iedere toevoeging af en gaat
over tot de orde van den dag".
Als eerste nam Tixier Vignancourt van de
Fédération Republicaine het woord om de in
terpellatie te verdedigen over de maatrege
len, die de regeering denkt te nemen tegen
het. Verbond van Vakvereenigingen van de
Seine.
Ook Delaunay en Poitou Duplessy, die
daarna spraken, critiseerden de regeering.
Na de pauze werd het woord in de Kamer
gevoerd door Meck, die de regeering inter
pelleerde over de vrijheid van arbeid tijdens
Oe jongste algemeene staking. Hij verklaarde
o'.a., dat de arbeiders, die bij christelijke vak
vereenigingen waren aangesloten, met den
dood werden bedreigd en uit de fabrieken
weggejaagd en dat zij gedwongen werden
bij de C.G.T. (het Fransche vakverbond) aan
te sluiten.
Een fascistisch woord.
Vervolgens intcrpelleert de voorzitter van
de fractie der Parti Social Frangais, Ybar-
negaray, over het gebeurde te Clichy en over
de verantwoordelijkheid voor het bloedver
gieten. Hij zeide, dat de kogelregen iets be
langrijks heeft getroffen: den wederkeer van
Frankrijk tot de hoop.
Hij herinnerde er aan, dat de Parti Social
Frangais 400 personen, waaronder 200 vrou
wen, uitgenoodigd heeft voor een bijeenkomst
in de bioscoop te Clichy en dat de minister
van binnenlandsche zaken deze onschuldige
bijeenkomst ondanks het drijven der linksche
partijen niet kon verbieden, waarop door den
burgemeester van Clichy, den communisti-
Schen afgevaardigde Honel en het volksfront
te Clichy tot geweld werd aangespoord.
Zooiets kan, aldus spr., niet voortduren.
De communisten staan onder de bevelen
van de Komintern, die hen betaalt. Hebben
uw minister van oorlog en uw minister van
buitenlandsche zaken u niet gezegd, dat de
vrede voor Frankrijk afhangt van de orde in
het binnenland? Duitschland blijft een
mysterie. Wij weten, dat het een geweldig
leger heeft gevormd en niet zou dulden, dat
zich aan zijn grenzen nog een communisti
sche mogendheid nestelt.
Terwijl de communisten heftig protestee
ren en „verraad" roepen, vervolgde Ybar-
negarav met te zeggen, dat hij niet wil, dat
op het gebied der buitenlandsche politiek
dubbelzinnigheid bestaat.
Ministerpresident Blum kwam vervolgens
Tusschcnbeide. Ik geloof, zeide hij, dat het
in ons aller belang is, het ernstige misver
stand dat zoojuist tusschen den spreker en
een groot gedeelte der Kamer is gerezen,
uit den weg te ruimen. Geeft de heer Ybar-
negaray toe, dat van buiten af druk op
Frankrijk zou kunnen worden uitgeoefend?
Yharnegaray herinnert er daarop aan, dat
bij in alle debatten over de buitenlandsche
politiek een dusdanige houding heeft aan
genomen. Hij verklaarde dat het eenige ge
vaar, dat Frankrijk bedreigt, naar zijn
meening het Duitschc gevaar is. Niet bij
ons, zoo verklaarde spr. tot slot, moet gij
de fascisten zoeken, doch daar. (Hier wees
spr. op de banken der communisten).
Nadat Bonnevay vervolgens verklaard
bad, dat zoolang den rechter niet gebleken
is. dat de Parti Social Francais een nieuwe
vorm is van den ouden strijdhond „Croix du
feu", deze partij haar volkomen vrijheid
binnen de grenzen van het recht moet be
houden. beklom minister-president Blum
het spreekgestoelte.
Redevoering van minister-president
Blnm.
Blum constateert In de eerste plaats, dat
de botsing te Cliehv zich heeft voorgedaan-op
het oogenblik, dat de leening was gedekt
en de kapitaalstroom gekeerd was, het
oogenblik waarop de salaris-aanpassing in
kalmte werd voltrokkken. „Sinds langen
tijd was de algemeene indruk niet zoo goed
geweest. Men moet het drama van Clich
niet terugbrengen tot een banale vechtpartij
Het Fransche bloed is kostbaar. Blum keert
zich toch tegen de overdrijving tn de buiten
landsche pers, welke vaak sprak over een
„vernieuwing" der commune". De orde werd
niet bedreigd.
De spreker bespreekt dan de feilen.
In de bijeenkomst der Parti Social Fran
cais waren 500 personen, van wie 100 vrou
wen. „Indien de P.S.F. legaal is. is de ver
gadering legaal, zegt men. De zaak is min
der eenvoudig.
Blum geeft te kennen, dat de instructie is
geopend over de vraag, of hier sprake is
van de heropening van een ontbonden strijd
bond. Een beslissing is te verwachten en
de justitie zal zeggen of de Parti Social
Francais al dan niet de partij der Vuur-
kruisers is. Tot dat oogenblik verheugt de
P.S.F. zich in een schijn van wettigheid.
Onze taak is de menigte te disciplince-
ren en niet haar op te hitsen. Het beroep
op de bevolking van Clichy is naar de mee
ning van Blum een vergissing, d.w.z. meer
dan een fout. De eerste onderteekenaar is
lid van mijn partij. Ik weet. dat het welzijn
der republiek te danken is aan de mach
tige reactie der volksgroepen. (Applaus
links:, geroep links: wij zullen de republiek
verdedigen)./
Het kan zijn, dat de macht der
reactie van het volk nog eens noo-
dlg is. (Levendige toejuichingen der
communisten en socialisten en op
verscheidene banken der linkerzij
de). (Tal van interrupties van
rechts en van het centrum. Groot
rumoer.)
Blum verwondert zich over de beroering,
welke zijn laatste woorden hebben teweeg
gebracht. Ik heb slechts hooren spreken,
aldus Blum, van voorstanders van de vrij
heid. Hoe kunnen zij dan verontwaardigd
zijn wanneer ik spreek van de reactie van
het volk, indien deze vrijheden bedreigd
worden. (Applaus en tumult.) Uit het eerste
onderzoek blijkt, dat overeengekomen was,
dat de tegenbetoogers op een afstand van
het bioscooptheater zouden worden gehou
den. „De verantwoordelijke communisten
te Clichy hebben al het mogelijke gedaan,
om te voorkomen, dat de menigte het the
ater zou bereiken."
Indien straffen moeten worden gegeven,
zal dat geschieden. Naar de mcening van
Blum hebben de agenten geen bevel ont
vangen te schieten. De agenten zouden
evenwel midden in den strijd individucel
hebben gereageerd. Volgens Blum mag voor
een onder bevel staande troep niet het recht
van wettige zelfverdediging bestaan.
Ten aanzien van de staking verklaarde
Blum, dat de regeering haar met eenige be
zorgdheid wegens cle reactie in binnen- en
buitenland heeft bezien. Zij duurde echter
slechts een halve dag.
Blum noemde zekere incidenten betreu
renswaardig en zelfs onduldbaar. Hij merk
te op, dat de uitvaartdiensten kalm voorbij
waren gegaan en dat de incidenten te Cli
chy geen kloof hadden geslagen tusschen
de arbeidersklasse en de rcgcering.
Nieuwe spanning tusschen En
geland en Italië.
Het sub-comité van de commissie
voor niet-inmenging in den Spaan-
schen burgeroorlog is, zooals reeds
elders in bet blad gemeld, gisteren
morgen om elf uur bijeengekomen
ter verdere bestudeering van de
kwestie van het terugtrekken der
buitenlandsche vrijwilligers, die in
Spanje strijden.
Graaf Dino Grandi.
Groote beroering wekte, volgens
Un. Press, de mededeeling van den
Italiaanschen vertegenwoordiger
graaf Dino Grandi, dat de Italiaan
sche regeering in geen geval bereid
's, over een repatrieering van de
buitenlandsche vrijwilligers in dis
cussie te treden, zoolang het goud
van de Valencia-regeering in het
buitenland niet gemobiliseerd is. Als
zijn persoonlijke meening voegde
Grandi hieraan nog toe, dat niet
één Italiaansche vrijwilliger Spanje
verlaten zal voordat de burgeroor
log is geëindigd.
De voorzitter van de commissie voor niet-
inmenging, lord Plymouth, noemde de me
dedeeling van Signor Grandi „uitermate
ernstig" en kondigde aan dat hij daarover
terstond met de Britsche regeering overleg
zou plegen.
Door „neutrale" leden van het subcomité
werd Grandi's verklaring opgevat als een
antwoord op de in de afgeloopcn dagen door
de Engelsche pers verspreide valsche be
richten over „Italiaansche nederlagen aan
het Guadalajara-front",
Ernstige politieke toestand.
In officieele kringen te Rome volgt men
de ontwikkeling der buitenlandsche politiek
met groote verslagenheid. De algemeene in
druk is, dat een ernstige ommekeer ten
kwade is ingetreden.
De door den Duce van het balcon van het
Palazzo Venczia gehouden rede wordt be
schouwd als een duidelijke aanwijzing, dat
de betrekkingen tusschen Italië en Engeland
met den dag meer gespannen worden. Vele
diplomaten gaan zelfs zoover, dat zij ver
klaren, dat de huidige toestand even ernstig
is als in den tijd van de Britsche vloot-
conoentratie in de Middellandsche Zee.
Hongersnood in China
Reeds duizenden menschen van
honger omgekomen. Spoedige
hulp dringend gewenscht.
Volgens berichten uit Tsjengtoe in de
provinèie Tsjesjoean .is de daar heerschen-
de hongersnood de ergste welke men ooit
heeft meegemaakt. Reeds zijn duizenden
menschen van honger omgekomen en wor
den nog honderdduizenden door den hon
gerdood bedreigd, tenzij onverwijld hulp
wordt verschaft.
SPANJE
Bombardement van Castellon.
Radio Unie verspreidde gisteravond om 10
uur het volgende communiqué van den ver-
dedigingsraad:
In den sector van Guadalajara was de ac
tiviteit zeer groot. Onze troepen hebben den>
druk voortgezet en de onlangs veroverde'
stellingen versterkt. Onze luchtmacht heeft
gisteren tal van verkennings- en bombarde-
men tsvluchtcn uitgevoerd, waarbij den vij
and groote verliezen en aan zijn versterkin
gen belangrijke schade werden toegebracht.
De vijandelijke luchtmacht vloog boven
Madrid én verschillende punten van het
centrale front. Boven Alcala Ilenares wer
den eenige hommen uitgeworpen, doch zon
der resultaat.
Na de verschijning van onze jachtvlieg
tuigen trok de vijandelijke luchtmacht zich
direct terug..
Volgens een Havas bericht wordt de op-
marsch der regeeringstroepen in den sector
Guadalajara langzaam voortgezet. Tegen
stand der opstandelingen wordt vooral merk
baar in de omgeving van Padilla de Hita,
ten westen van den nationalen weg, waar
afdeelingen der burgerlijke garde, die bij het
leger van Franco zijn ingelijfd, staan. De
luchtmacht der regeering bombardeerde de
rechtschen en dwong hen zich te versprei
den. Aan beide zijden wordt hier een fel ge
schutvuur onderhouden.
De opstandelingen hebben gisterenmorgen
een nieuwen aanval gedaan in den sector
Jarama bij Morata de Tajana. Het gevecht
duurde anderhalf uur. Doordat de voorberei
ding door het geschut het verzet der regee
ringstroepen niet had kunnen breken,
moesten de aanvallers zich terugtrekken.
Castellon door een oorlogsschip
der opstandelingen gebombar
deerd.
Een oorlogsbodem der opstandelingen
heeft om negen uur gisteravond de stad
Castellon gebombardeerd. Dit bombardement
duurde een kwartier.
Het weigerde zich mede te laten
slepen door gebeurtenissen in
Oost-Enropa.
Op het oogenblik, dat belangrijke
internationale onderhandelingen zijn
aangeknoopt over den internationa
len status van België, kan het stand
punt der Belgische regeering als
volgt worden samengevat:
De regeering is van meening, dat
de ontwikkeling van den internati
onalen toestand, met name de op
zegging van Locarno, de herbezetting
van het Rijnland en de verzwakking
van het principe der collectieve vei
ligheid als gevolg van het falen in
het ItaliaanschAbessijnsch conflict,
een nieuwen stand van zaken hegft
geschapen.
Zij vindt de door de overeenkomsten van
Londen aangegane verplichtingen te zwaar.
Zij aanvaardt in dankbaarheid de verzeke
ringen haar door Engeland en Frankrijk ge
geven, maar is van meening haar eigen
waarborg niet verder te kunnen geven, zoo
als bij de overeenkomsten van Locarno
werd vastgesteld. Zij zou eveneens het Ita
liaansche garantie-aanbod aanvaarden. Ten
aanzien van Duitschland is zij van meening,
dat zijn laatste nota de strekking heeft haar
in een verplichte positie van neutraliteit te
brengen, welke zij onaanvaardbaar acht en
zij weigert derhalve een gemeenschappelijke
garantie daar de weigering van een der vier
mogendheden de andere zou verhinderen op
te treden. Zij wenscht evenmin de verplich
ting aan te gaan zich iedere militaire in
menging ten gunste van statenonderteeke-
naars te ontzeggen.
De nieuwe Belgische politiek is op onaf
hankelijkheid gebaseerd. België verstaat het
zijn internationale duidelijk omlijnde ver
plichtingen in acht te nemen. Het wenscht
evenwel te kunnen beoordeelen met name
of de omstandigheden de gebruikmaking
van het recht van doortocht van, aan de
collectieve verdediging tegen een aanvaller
deelnemende, legei's wettigen.
België wenscht niet te worden medege-
sleept in een oorlog, welke veroorzaakt zou
zijn door een eventueel conflict tusschen
Duitschland en de mogendheden in Oost-
Europa.
De meest delicatie kwesties hebben betrek
king op de overeenkomsten van de gene
rale staven.
Men merkt op, dat het Belgische kabinet
nimmer heeft, gezegd te weigeren, derge
lijke besprekingen te voeren, indien het
zulks opportuun zou achten.
Het schijnt zeker, dat België het vlie
gen boven zijn grondgebied door vijande
lijke vliegtuigen zou beschouwen als een
schending van zijn grondgebied, welke haar
in een oorlog zou kunnen meesleepen.
Men wijst er ten slotte op. dat de socia
listischo partij steeds de strikte principes
van collectieve veiligheid heeft gesteund,
Zeven dooden en meer dan der*
tig gewonden.
Tot nu toe weet men, dat zeven burgers
werden gedood en meer dan dertig gewond,
van wie vier ernstig. Een bom kwam terecht
op een kiosk aan een plein, waar zich ver
scheidene kinderen bevonden.
Het schip zette koers naar de reede van
Benicas.
Op het Pauselijk initiatief tegen
Duitschland. - Zal Mussolini be
middelen?
Het Pauselijk orgaan, de „Osservatore Ro-
mano" spreekt in een niet-onderteekend
artikel op de eerste pagina zijn verwonde
ring uit over de wijze, waarop de Italiaan
sche pers verslag heeft gegeven van de Ency
cliek over den toestand der Kerk in Duitsch
land, welke wijze van behandeling het blad
vluchtig en onjuist noemt.
Na te hebben doen uitkomen, dat het
pauselijk document in de hecle wereld goed
keurend is ontvangen, zelfs door niet-Ka-
tholieke elementen, schrijft het blad: „In
Italië gaven de Katholieke bladen slechts
een groot resumé van het document.
De rest van de pers maakt slechts nuch
tere toespelingen op het stuk. klaarblijke
lijk geinspireerd door een kort onjuist com
muniqué van het officieele nieuwsagent
schap, hetwelk den pauselijken gedachten-
gang bijna schijnt Ie denatureeren.
Deze verwondering wekkende houding is
des te meer te betreuren, waar er bladen
zijn, die er de voorkeur aan geven, veel
meer plaats in te ruimen aan het verbijs-
terxd artikel van den „Voelkiscben Beo-
bachter" over het recht tot schenden van
verdragen, welk artikel zij zonder commen
taar weergeven en waarop wij te zijner
tijd zullen terugkomen".
De hardnekkige geruchten, dat de Duit-
sche vertegenwoordiger bij het Vaticaan in
structie zou hebben ontvangen, een krach
tig protest tegen de uitvaardiging der Ency
cliek uit te brengen, zijn volgens Un. Press
tot nu toe niet bevestigd.
Men houdt rekening met de mogelijkheid
dat Mussolini een bemiddelingsactie zal
ondernemen.
Algemeen is van van mcening, dat de
Duitschc regeering haar standpunt in de
kerkelijke kwestie grondig zal dienen te her
zien. Zij zal óf de strijd moeten aanbinden
en dan het concordaat moeten opzeggen óf
de kerk vrijlaten.
Een tusschenweg acht men niet wel mo
gelijk. In elk geval zal zij de kerkkwestie
niet langer als een zuiver binnenlandsche
aangelegenheid kunnen beschouwen, daar
de encycliek aan de bisschoppen van heel
de wereld is toegezonden.
Vooral het trekken van de parallel tus
schen het communisme en het nationaal-
socialisme is een slag in het gelaat van
Hitier c.s., daar men zich steeds als bestrij
der van het roode extremisme heeft opge
worpen.
Geen verkiezingsspeeches voor
de radio
Men meldt ons nit Den Haag, dat
de Minister van Binnenlandsche Za
ken, heeft beslaten aan de politieke
partijen geen gelegenheid te geven
tot het uitzenden per radio van ver
kiezingsredevoeringen in verband
met de a.s. Kamerverkiezingen.
