Het verlangen naar vrij eren handel DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Het asylrecht voor Spanjaarden KIIKEN1 (OOPE M LOECK Van Zceland's onderzoek wekt alom belangstelling Groeieiid internationaal vertrouwen Buitenlandsch Overzicht De Italiaansche perscampagne tegen Frankrijk Enorme brand op de Philippijnen DONDERDAG 8 APRIL 1937. 80e Jaargang. No. 10232. Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen. Zooals wij bij de eerste geruchten omtrent 't Fransch- Britsch initiatief tot een onderzoek naar de mogelijk heid om tot een vrijeren hand el te komen, reeds opmerk ten, blijken de Oslo-besprekingen wel degelijk een be langrijke factor te hebben gevormd bij de overwegingen welke tot het verzoek aan Minister van Zeeland hebben geleid. Havas heeft vernomen, dat de bekende Zwitsersche econoom, Stucki, de volgende week in Brussel zal zijn, tegelijkertijd met dr. Schacht en de deskundigen, die zullen deelnemen aan de in verband met de Oslo-ge- dachtenwisselingen dan bijeenkomende conferentie. Stucki komt te Brussel spreken over verschillende pro blemen betreffende de handelsbetrekkingen tusschen België en Zwitserland. Het schijnt echter, dat het oogenblik van zijn bezoek volstrekt willekeurig is. In ieder geval zal het de vol gende week te Brussel een belangrijke tijd zijn voor de internationale economie, waarbij Van Zeeland te vens gelegenheid zal hebben tot besprekingen met ver schillende gedelegeerden ten aanzien van het hem door Frankrijk en Engeland gedane verzoek. In een hoofdartikel over de Britsch-Fran- sche uitnoodiging aan Van Zeeland, schrijft de „Times" o.a.: Dit bericht is temeer van beteekenis, nu het samenvalt met de hernieuwde belang stelling in de mogelijkheid van een Britsch- Amerikaansch vlootverdrag, welke aange wakkerd is door het bezoek van Norman Davis aan Londen, volgende op het bezoek .van Runciman aan Washington. De suikerconferentie, de officieele reden voor de reis van Davis, heeft eveneens dr. Colijn, Spinasse en andere staatslieden, die in het bijzonder belang stellen in economi sche vraagstukken, naar Londen gebracht en men verwacht algemeen, dat zij gelegen heid zullen vinden, onderling en met leden der Britsche regecring breedere vraagstuk ken dan suiker te bespreken. Zoo gelooft men b.v. te Parijs, dat Spi nasse, de Fransche minister van economi sche zaken, gemachtigd is, eenige implica ties van het monetaire accoord, dat in Sep tember tusschen Engeland, Frankrijk en de Vereenigde Staten is gesloten, te bespreken, en na te gaan of de tijd gekomen is voor een verderen stap in de richting van econo mische samenwerking. lederen dag meer wint de overtui ging veld, aldus de „Times", dat met rassche schreden de tijd nadert indien hij al niet gekomen is dat de volken, die werkelijk groo- tere vrijheid in de uitwisseling van hun goederen wenschen, zich aan eensluiten om dit te bereiken, en aldus het streven hervatten, dat men na het hoopgevende initiatief van September ƒ.1. heeft laten ver- loopen. Deze overtuiging wordt nog gesterkt door de ontwikkeling in de Vereenigde Staten, waar regeeringskringen de verantwoordelij ke zakenlieden en de economisten allen de vrees koesteren, dat het herstel, dat zich zoo snel voltrokken heeft, zal ontaarden in een „boom". De enorme stijging der prijzen doet den- ken aan de omstandigheden, die voorafgin gen aan de ineenstorting van 1929. En men geeft openlijk uiting aan de vrees, dat, in dien niet onmiddellijk maatregelen worden genomen, het tegenwoordige herstel zal lei den tot een nieuwe ineenstorting. Er doen zich teekencn voor van een her nieuwing van den vruchteloozen wedstrijd tusschen de stijgende loonen en een stijgen den levensstandaard, ernstige arbeidsge schillen, en een voortbestaan van een groot aantal werkloozen, gepaard gaande met 'n tekort aan arbeidskrachten in bepaalde be drijfstakken. Terwijl iedereen het er over eens is, dat dit ongezonde symptomen zijn, bestaat er geen overeenstemming omtrent de oorzaken en de middokn. noodig ter verbetering. Regee- ringskringen en het zakenleven verschil len hieromtrent volkomen van zienswijze. In Engeland worden reeds soortgelijke symptomen ofschoon niet zoo uitgesproken merkbaar onder den invloed van het be wapen i n gs p rog ramra a De ..Times" acht de Britsche bewapening een machtigen factor ter bevordering van den vrede, doch verwacht hiervan econo mische ontwrichtingen; waarvoor zorgvul dig moet worden gewaakt. De toestand, waartoe m.en thans in de Vereenigde Staten, zoowel als in Engeland is gekomen, noodzaakt de regeeringen dezer landen te zoeken naar middelen om de basis van het herstel te verbrccden, teneinde het evenwichtiger en stabieler te doen zijn. VAN ZEELAND. Het blad vervolgt: De tijd schijnt thans gekomen, dat de landen, die elk hun eigen herstel hebben nagestreefd, op hun eigen manier, met vrucht tezamen kunnen ko men en zien, hoe zij kunnen bijdragen tot een meer algemeene en bijgevolg meer sta biele vermeerdering van den handel. Ieder verantwoordelijk waarnemer is er van overtuigd, dat economische toenadering noodig is voor politieke toenadering, even goed als een verbetering der internationale betrekkingen noodig is voor een verbetering van den internationalen handel. De beide dingen moeten hand in hand gaan. Wat op het oogenblik noodig is, is een meer daadwerkelijke erkenning van de onderlinge afhankelijkheid der volken, en aanmoediging der internationale samen werking. De toenemende erkenning, dat de- tariefmuren den weg versperren voor een economische zoowel als een politieke toe nadering, dat een gezamenlijke poging zal worden ondernomen om zc te verminderen. Groote belangstelling in Volken bondskringen. Genevc stelt levendig belang in de bewe ging, die ontstaan is door de Engelsch-Fran- sche demarche bij Van Zeeland ten gunste van een eventucele voorbereiding ccner in ternationale economische conferentie, Uit het totaal van inlichtingen, dat thans te Ge- neve ontvangen is, blijkt, dat de oorsprong der de laatste dagen aan den dag getreden beweging teruggaat tot zekere besprekingen, die te Londen in December j.1. gevoerd zijn tusschen Van Zeeland en de leidende figuren De Fransche regeering, die hiervan op de hoogte werd gesteld, sloot zich spoedig ge heel aan bij de voornemens van Londen en Brussel. Internationale kringen leggen het Fransch- Engclsch-Belgisch initiatief uit als een uit sluiting van een Amerikaansche poging op hetzelfde gebied, zulks in strijd met de ge ruchten, die de vorige week de ronde deden. Men is er echter van overtuigd, dat de re geering der Vereenigde Staten naar heel haar kunnen de poging van Van Zeeland zal begunstigen. Wat. den Volkenbond be treft, deze begrijpt volkomen, dat op het oogenblik, bij afwezigheid van iedere Duit sche en Italiaansche samenwerking met de oi'ganen van Genève, voor een nuttige pei ling der regeeringen ten aanzien van een economische conferentie geen nuttiger mid delen bestaan dan die waaraan de Fransche en Engelsche regeeringen gedacht hebben. De Volkenbond is er dan ook van overtuigd, dat de taak van Van Zeeland en zijn mede werkers ten zeerste vergemakkelijkt zal wor den door de werkzaamheden, waaraan ge durende de geheelc crisis de economische en finanticele comitc's van den Volkenbond en zijn afdeeling voor financieele en economi sche studiën zich gewijd hebben. Dat wil niet zeggen, dat Genève de taak van Van Zeeland als gemakkelijk beschouwd noch een bijeenroeping eener internationale economi sche conferentie zeer nabij acht. Het feit alleen echter van een zoodanige voorberei ding op een zoodanig oogenblik kan niet nalaten in de wereld een sfeer van ontspan ning te scheppen, die gunstig is voor een herstel en een terugkeer van het interna tionale vertrouwen. Japan wil medewerken. Tokio, 7 April (Domei): Het besluit van den Belgischen minister-president Van Zee land om het voorstel van Engeland en Frankrijk inzake het instellen van een on derzoek naar de mogelijkheid van een alge meene beperking van de contingenteeringen en andere hindernissen voor den internatio nalen handel, heeft in Japansche kringen veel belangstelling gewekt. De Japansche regeering is bereid mede te werken aan een conferentie met dit doel, in dien deze succes belooft. Men wijst er in Ja pansche kringen evenwel op, dat het systeem van contingenteeringen het eerst ingesteld is in de Britsche koloniën en eerst later door de overige landen is ingevoerd. Men is hier ervan overtuigd dat zoodra de Britsche dominions beginnen het contingenteerings- systeem prijs te geven, de overige mogendhe den zonder twijfel zullen volgen. Gelijktijdig onderzoek door de Oslo-Staten. De Deensche premier Stauning, die op liet oogenblik te Londen vertoeft, heeft tegen over een aantal vertegenwoordigers van de pers een verklaring afgelegd, waarin hij o.m. zeide, sprekende over het onderzoek, dat thans door de Oslo-landen wordt inge steld naar de mogelijkheden van een uitge- breideren en ietwat vrijeren handel, dat het nog te vroeg was om voorspellingen te doen omtrent de resultaten der besprekingen, aan gezien de deskundigen nu bezig zijn met het bestudeeren van de concrete mogelijkhe den en geen conferenties tusschen de betrok ken regeeringen geopend zullen worden voor dit onderzoek zal zijn geëindigd. Waarom wèl de opstandelingen ingehaald en niet de republikein sche kinderen? Vragen van den heer Wijnkoop. Het Tweede Kamerlid Wijnkoop stelde aan de Ministers van Buitenlandsche Zaken en van Justitie de volgende vragen: Acht de regeering het niet in feite een contrast, dat het asylrecht, zoo als dat op het moment in Nederland ten aanzien van Spanje wordt toe gepast, hierop neerkomt dat, zij 't mede ten gevolge van de edelmoe digheid van de Spaansche regeering te Valencia wèl tegen deze regee- - ring zich verklaard hebbende ele menten thans in Nederland onder dak hebben gevonden, maar nog steeds aan de arme, alleenstaande kinderen uit het republikeinsche Spanje hier te lande onderkomen wordt geweigerd? Wil de regecring de overwegingen mede- deelen, die ertoe leidden, dat aan de Spaan sche kinderen geen, maar aan genoemde vluchtelingen wèl asyl is verleend? Is de regeering bereid de voorwaarden me de te declen, die omtrent het asyl in Neder land voor de vluchtelingen in de Neder- landsche legatie te Madrid met de Spaan sche regeering zijn getroffen, welke positie deze vluchtelingen in Nederland thans juri disch en economisch innemen, en welke ze kerheid er is, dat de weerbare mannen niet zullen kunnen ontvluchten? Welke maatregelen heeft de Nederland- sche regeering getroffen, opdat de overeen gekomen voorwaarden inderdaad worden nageleefd, en welke effectieve controle van Nederlandsche zijde wordt daarop hier te lande geoefend? Staat het vast dat de vluchtelingen hier geen politieken invloed kunnef uitoefenen, en dat zij in geen geval politiek kunnen- op treden. En zoo ja, hóe is dan hiermede te rijmen het bericht dat ccn van de voorma lige gezantschapsleden van de Spaansche legatie in Den Haag hen bij aankomst in Nederland op een politieke, zelfs tegen de Spaansche regeering gerichte wijze toe sprak? Is de regecring niet bereid alsnog de ge legenheid te scheppen aan bedoelde kinderen in Nederland asyl te verleenen? Toenadering tusschen Rusland en Duitschland? Deze week, bij het verschijnen van het bericht over de toenadering tusschen Hitlcr en Ludendorff, is de veronderstelling geuit, dat een toenadering tusschen Rusland cn Duitschland in het verschiet lag. Van Duit- sche zijde is deze veronderstelling fel weer sproken. De onverzoenlijke tegenstelling tus schen beide landen zou nog bestaan en er was geen denken aan dat daarin verande ring zou komen. Zoo zeide men, maar er is vaak een merwaardig verschil tusschen theorie en practijk en al kunnen dc meenin gen theoretisch tegenover elkaar staan, als om practische resultaten een toenadering wenschelijk is dan kon die practijk wel eens sterker blijken dan de leer. Er is, bij alle verschil, ook veel overeen stemming tusschen Duitschland en Rusland. We hebben daar wel eerder op gewezen. Om er enkele te noemen. Beiden zijn tota litaire staten, bij beiden is de vrije mee- ningsuiting met kracht onderdrukt, bij bei den hecrscht een anti-christelijkcn geest, beiden zijn militair tot de tanden gewapend. „Ja, maar dat hebben ze gemeen met zoo goed als alle Europeesche landen", merkt een lezer op. Inderdaad, dat is een droeve waarheid. En nu zijn we meteen waar wc zijn wil den, want het is de militaire macht en organisatie van Rusland, die op Duitschc legerleiders een zoodanigen invloed hebben uitgeoefend, dat zij graag een betere ver standhouding tusschen beide landen zouden zien, omdat de Duitschc sympathieën voor Polen en TsjechoSlowakije, met dc steun van de Russen een heel stuk dichter bij de verwezenlijking zouden zijn, dan zonder Rusland. De Daily Telegraph heeft er dezer dagen op gewezen dat de Duitsche legerleiders den Führer overtuigd hebben van de geweldige sterkte van het Russische leger cn Hitier zou daarvan zeer onder den indruk gekomen zijn. Het Hbl. wees er gisterenavond in een hoofdartikel op dat Duitschland, in weer wil van de periodiek heftige ideologische gemoedsuitstortingen van de Duitsche na- tionaal-socialisten tegen de Sowjets, de Ber- lijnschc regecring niet verzuimd heeft, wel willend de economische voordeden te inens- seeren, die verbonden waren aan de ruime orders van Moskou. Waarom zou het poli tieke voordcelcn versmaden? Er zijn meer voorbeelden aan te wijzen, waaruit blijkt dat het economische of politieke belang het ideologische belang overheerscht. Opmerkelijk is, dat te Londen dc opvat ting bestaat, dat Stalin in het algemeen niet afkeerig is van een Duitsch-Russische entente. Tusschen Duitschland en Japan in voelt Moskou zich niet behagelijk. In Frankrijk stelt het nog maar half ver trouwen. De Kleine Entente ligt aan grui- zels wendt zich in Italiaansche richting. Stalin heeft practisch in de diplomatie in derdaad al lang met de lastige bolsjewisti sche theorieën afgerekend. Hij zou ook reeds voor zichzelf hebben uitgemaakt, hoe hij staat tegenover het verlangen van Duitschland om in Oost-Europa, tegenover Polen en Tsjechoslowakije, de vrije hand te krijgen. Moskou zou bereid zijn, dezen prijs te betalen indien Duitschland het aldus kon inrichten, dat het niet de directe buur man werd van Rusland. Moskou zou in ieder geval de ze kerheid willen hebben, dat Duitsch land, wanneer het zich eenmaal aan Polen en Tsjechoslowakije had te goed gedaan, niet weder zou ver vallen tot een anti-Russische politiek Rusland zou dan in West-Europa aan Duitschland practisch de dek king verschaffen, welke dit land behoeft voor zijn escapades in Oost-Europa. Stalin zou voor zich zelf de vraag moeten beantwoorden of hij, kwam het zoover, vertrou wen zou kunnen stellen in het woord van Hitier. Dit vertrouwen !s blijkbaar nog niet vol doende gerijpt dan dat men zou kunnen verwachten, dat 't spoedig concreten vorm zal aannemen in een openlijke toenadering. Voorloopig zou 't verlangen naar toenade ring te Berlijn sterker tot uiting komen dan te Moskou maar dat zoowel Hitier als Stalin zich met de gedachte, als val lende binnen het raam der actueele politiek bezig houden, schijnt men wel te mogen aannemen. Fransche generaal zou de Spaan sche regeeringstroepen leiden. Parijs steunt Valencia met mate riaal en troepen. In een hoofdartikel van de „Gior- nale dTtalia" worden Frankrijk en Sovjet-Rusland beschuldigd van het leveren van manschappen, wapens en munitie aan de Spaansche re geeringstroepen, aan de hand van een serie cijfers. Het blad beweert, dat sedert den 20sten Februari, den dag, waarop de bepalingen der overeenkomst van ntet-inmenging van kracht werden, geen dag voor bijgegaan is, waarop geen vrijwil ligers en oorlogstuig uit Frankrijk en Rusland in Spanje zijn aangeko men. De „Giornale" wijdt zich dan verder al leen aan de houding van Frankrijk en zegt, dat gedurende dc laatste weken de roode troepen georganiseerd zijn onder Fransche leiding en voorzien van Fransche wapens, Een Fransch generaal leidt den „Franschcn oorlog", die naar Spaansch gebied is over gebracht. Vijfentwintig officieren van den Franschen gencralen staf werken de krijgs plannen uit en leiden de krijgsverrichtin gen. Een offensief tegen Siguenza wordt door hen voorbereid en aanbevolen. Frank rijk heeft nieuwe kanonnen van 155 mili- meter geleverd, die vooral in den strijd in Guadalajara gebruikt zijn. Rapporten over de doelmatigheid dezer kanonnen zijn den minister van oorlog, Daladier, gezonden. Het blad beweert vervolgens, dat Spaansche vliegtuigbestuurders op Fransche luchtvaartscholen in snel tempo worden opgeleid en noemt de namen van verscheidene officie ren van den generalen staf der Spaansche luchtmacht en van de ar tillerie, die zich op het oogenblik te Parijs zouden bevinden. Onder toe zicht van minister Cot zijn twee overeenkomsten tot stand gekomen tusschen afgevaardigden van Va lencia en Fransche vliegtuigfabrie ken. De eerste overeenkomst heeft betrekking op de levering van vijf toestellen van het type Devoitine 510 aan het Spaansche ministerie van luchtvaart, de tweede op de le vering van 50 groote Poteztoestel- len. Er bestaan brieven, waarin de regeering te Valencia verklaart een aanbod tot het le veren van Fransch oorlogstuig, bestaande uit 50.000 Mausergewcren en 100 millioen patro nen, te aanvaarden. Bovendien hebben de re geeringstroepen reeds 150.000 geweren in Frankrijk gekocht. Fransche land- en zee wegen staan ter beschikking van Valencia voor het vervoer van oorlogstuig. Eind Fe bruari en begin Maart hebben drie Spaan sche schepen Marseillc verlaten met aa*V zienlijke ladingen oorlogstuig. Op 19 Maart vertrok de „Anduz Meundi" van Scte met wa pens en producten voor den chemischen oor- '°Tenslotte beweert het Italiaansche blad, dat eenige dagen geleden de Catalaansche generaliteit eenige duizenden paspoorten naar het anti-fascistische comité te Perpig- nan heeft gezonden om de Fransche vrijwil ligers voor Spanjaarden te doen doorgaan. Geheel stadsdeel verwoest Een brand, zooals Manilla er nog nooit één aanschouwd heeft, woedt volgens Un. Press, sinds vele uren in de dichtbevolkte armenwijk der Philippijnsche hoofdstad. De lichte houten hutten der Phi- lippino's branden als houtspaanders zoodat het. vuur, aangewakkerd door den zeewind, met ongelooflijke snel heid zich uitbreidt en van huizen blok op huizenblok overslaat. Overal, waar de hoog opgejaagde vonken op de daken der hutten neervielen, ontstond telkens weer een nieuwe brand. Dertig huizen werden onmiddellijk in asch gelegd. Het leger der uit hun huizen gevluchte inwoners groeit met het uur. Op het oogen blik, dat dit geseind wordt, verdringen zich 20.000 menschcn met hun geredde have en goed in de straten der stad. Vele bewoners van de getroffen wijk wor den vermist. Men vreest, dat ze niet tijdig genoeg hebben kunnen vluchten en in de vlammen zijn omgekomen. De tot nu toe aangerichte schade wordt op een millioen geschat. Behalve alle brandweren, die beschikbaar waren, zijn soldaten van het Amerikaan sche garnizoen te Manilla bij het blusschings werk in actie, die zich ook het lot der dak- loo/.en aantrekken. Nader meldt Un. Press, dat de brand, gisteren laat in den avond onder controle van de brandweren kon worden gebracht- Er warén echter tot dan toe twee scholen en 44 huizenblokken met in totaal 1500 hui- zen in asch gelegd. De aangerichte schade zou. volgens nadere gegevens, minstens P/2 millioen dollar be dragen. De vrees, dat het aantal dooden hoog zou zijn, is gelukkig niet bewaarheid. Een persoon werd gedood, terwijl 3 per sonen gewond werden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 1